18 Eylül 2022, 08:29
Mehmet Akif
Yönetici

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Cevapları


5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 178, 179, 180, 181, 182, 183 “6. TEMA OKUMA KÜLTÜRÜ” “Karikatür” Etkinlik Cevapları

İçindekiler

KARİKATÜR

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 178. Sayfa Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Karikatür okumayı ve yorumlamayı sever misiniz? Getirdiğiniz karikatürü anlatınız.



CEVAP: Karikatür okumayı ve yorumlamayı severim. Çünkü karikatürler her insanda farklı düşünceler uyandırabilir.

karikatür

 



Bu karikatürde kitapların içindeki zenginlik anlatılmaktadır. Gerçek hayatta karşılaşmamıza imkan olmayan her türlü varlık ve olaya kitaplar sayesinde ulaşırız.

 

2. Karikatürün özellikleri nelerdir? Karikatür farklı kişiler tarafından farklı biçimlerde yorumlanabilir mi? Niçin?

CEVAP: Karikatür; bir şeyin, bir kimsenin, bir olayın alaylı, insanı güldürecek ve güldürürken de düşündürecek, abartılı bir biçimde çizilmiş resmidir Karikatürler farklı kişiler tarafından farklı yorumlanabilir. Çünkü karikatürler çok anlamlı olabilir. Her insan bir karikatürde kendi fikir dünyasına göre başka bir şey görebilir.



5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 179. Sayfa Cevapları

1.ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri izleyerek karikatürleri yorumlayınız.

1.Karikatür: Karikatürde verilmek istenen mesaj nedir?



CEVAP: Kitap okuyan bir bireyin düşünce dünyası zenginleşir ve toplumun fark edemediklerini fark eder.

2. Karikatür: Karikatürde verilmek istenen mesaj nedir?

CEVAP: Kitap okumanın yeri veya zamanı olmaz. İnsan her zaman kitap okuyabilir.

3. Karikatür: Karikatürde verilmek istenen mesaj nedir?



CEVAP: Maddi durumu iyi olmayan bir insan için bile kitap mutluluk vericidir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 180. Sayfa Cevapları

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki sorulardan ve karikatürden hareketle bir konuşma planlayınız.



– Karikatüristin bu karikatürle vermek istediği mesaj ne olabilir?

CEVAP: Kitap insanın dostudur. Kitapların değerini anlayan bir insan okudukça mutlu, huzurlu olur.

– Karikatüristin vermek istediği mesaja katılıyor musunuz?

CEVAP: Katılıyorum. Kitap okumak insanı geliştirir. İnsanın kendini geliştirdiğini bilmek mutluluk vericidir.



– Karikatüre uygun bir slogan üretiniz.

CEVAP: GÜZEL BİR RÜYA GÖRMEK İÇİN GÜZEL BİR KİTAP OKU!

 

3. ETKİNLİK



Aşağıda verilen karikatürlerin konusundan hareketle uygun sözler yazarak kahramanları konuşturunuz.

1. Karikatür: Hatırlıyorum da bir zamanlar ben de böyle umutsuzca yaşardım. Ancak kitapların büyülü dünyasıyla tanıştığımdan beri hayatın sandığımdan daha renkli olduğunu anladım.

2. Karikatür: Küçük bir çocukken uzay hakkında okuduğum kitaplar beni öylesine etkiledi ki astronot olmaya karar verdim. Mesleğimi seçmem konusunda bana kitapların yardım edeceğini tahmin edemezdim.

3. Karikatür: Kitap alacak param yok. Ancak okumayı seven bir insan için bunun önemi yoktur. Her hafta yaptığım gibi yarın kütüphaneden bir kitap alacağım ve okuyacağım.



5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 181. Sayfa Cevapları

4. ETKİNLİK

a) Yukarıdaki metinde yazarın “karikatürün evrenselliği” hakkındaki düşüncesi nedir?

CEVAP: Farklı farklı toplumlardan ya da farklı gruplardan insanlar bir karikatüre baktığında o toplumun dilini hiç bilmeseler de verilmek istenen iletiyi rahatlıkla anlayabilir ve yorum yapabilirler.

b) Karikatürün evrenselliği hakkındaki düşünceleriniz nelerdir?

CEVAP: İletişimde konuşma sadece o dili bilen insanlar arasındadır. Ancak konuşma olmadan yapılan bir iletişim dünyadaki tüm insanlar tarafından anlaşılır. Karikatürler de anlamlı resimler olarak herkese hitap eder.

c) Farklı kişiler aynı karikatüre baktığında değişik mesajlar çıkarabilirler mi? Açıklayınız.

CEVAP: Çıkarabilirler. İnsanların sahip olduğu bilgi, deneyim ve kültür gibi unsurlar onların gördükleri her karikatürü farklı yorumlamasına neden olur. Çünkü herkes o karikatürde kendisine en uygun olayı algılar.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 182. Sayfa Cevapları

d) Yandaki karikatürü inceleyiniz. Karikatürden çıkardığınız mesajları yazınız.

  • Kitap bir dünyadır.
  • Kitaplar insanları yeni duygularla tanıştırır.
  • Kitaplarda mevsimler bile gerçekte olduğundan farklıdır.

 

5. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki paragrafta boş bırakılan yerleri uygun noktalama işaretleri ile doldurunuz.

Çocuklar Kitaplar Arasında Oynasın

O evde iken kitapları teklifsizce karıştırmak bana yasaktı( . ) Fakat babam yokken onları kucak kucağa ortaya yığarak altlarından girer( , ) üstlerinden çıkardım( . ) Pek az sonra fare gibi onları kemirir( , ) gizli gizli resimlerini keser ve boyarken yine fare gibi burnumdan yakalanırdım( . ) Gidiş o gidiş( ) Onun için uzunca öğretmenlik hayatımda etrafımdakilere tavsiyem daima şu olmuştur( : ) ( )Bırakın çocukları( , ) kitaplar arasında oynasınlar( . )Ne pahasına olursa olsun( . )( )
(…)

Reşat Nuri GÜNTEKİN
(Kısaltılmıştır.)

b) “Fakat babam yokken onları kucak kucağa ortaya yığarak altlarından girer, üstlerinden çıkardım.” cümlesindeki deyimi bularak anlamını tahmin ediniz. Deyimin sözlük anlamını yazınız.

Deyim: Altından girip üstünden çıkmak

Tahminim: İyice karıştırmak.

Sözlük Anlamı: Bir serveti, bir parayı, bir kaynağı gereksiz yere, düşüncesizce, sorumsuzca harcayıp kısa zamanda bitirmek.

c) “Bırakın çocukları, kitaplar arasında oynasınlar. Ne pahasına olursa olsun.” tavsiyesi ile yazar ne anlatmak istemiştir? Yazarın bu tavsiyesine katılıyor musunuz? Niçin?

CEVAP: Yazar çocukların okumasalar bile kitaplardan uzaklaştırılmamasını tavsiye etmiştir. Yazarın bu tavsiyesine katılıyorum. Çocuklar kitaplardan uzaklaştırıldığında onların sadece belirli insanlar tarafından okunabileceği fikrine kapılabilir. Ancak kitaplar herkes tarafından okunmalıdır. Kitaplara sıcaklık duymaları için çocukların onlarla zaman geçirmeleri gerekir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 183. Sayfa Cevapları

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde yer alan kısa çizginin ve konuşma çizgisinin kullanım amaçlarını ilgili yerlere yazınız.

Sevgili okuma kitaplarım! O kitaplar, aylara bölünmüştü. Kış aylarına düşen par-
çalarda kış resimleri vardı.

  • Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna konur.

İhtiyar durmadı, bağırdı:
—Ben Türk’üm oğullar, ben Türk’üm!

  • Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır.

Aydın-İzmir karayolu trafiğe kapatıldı.

  • “Arasında” anlamı vermek için kullanılır.

Türkçede kelime türetmek amacıyla “-lı, -lık, -sız vb.” yapım ekleri kullanılır.

  • İsim yapma eklerinin başına konur.

Okumak kelimesi “o-ku-mak” şeklinde hecelenir.

  • Kelimelerin kökleri, gövdeleri ve eklerini birbirinden ayırmak için kullanılır.

Tahtaya kalktığımda çok heyecanlıydım ancak öğretmenim “10-5=?” işlemini sorunca soruyu kolayca çözdüm.

  • Matematikte çıkarma işareti olarak kullanılır.

 

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Çevrenizdeki veya ülkemizdeki bir kütüphane hakkında bilgi toplayınız. (Kuruluş tarihi, kim tarafından yaptırıldığı, adını nereden aldığı, içinde kaç kitap bulunduğu, hangi tür kitapların bulunduğu, kaç kişinin görev yaptığı vb.)

BEYAZIT DEVLET KÜTÜPHANESİ (Örnektir)

Ülkemizin devlet eliyle kurulan ilk kütüphanesi olan Beyazıt Devlet Kütüphanesi, 24 Haziran 1884 tarihinde, Beyazıt Külliyesi’nin İmaret kısmında hizmete açılmıştır. Fatih’in oğlu Sultan II.Beyazıt tarafından 1501-1506 yılları arasında yaptırılmıştır. Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde bulunan kitap sayısı sürekli bir artış göstermekle birlikte, bugün 812.858’dir. Kütüphanede yaklaşık olarak 50 kişi görev yapmaktadır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 190, 191 “6. TEMA OKUMA KÜLTÜRÜ” “Tema Değerlendirme Soruları” Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 190. Sayfa Cevapları

TEMA DEĞERLENDİRME SORULARI

(1, 2 ve 3. soruyu metne göre cevaplayınız.)

 

1. Yukarıdaki metnin konusu nedir?

CEVAP: Metnin konusu, kitaba verilen değerdir.

 

2. Metinde geçen “… hikâye ve romanlarla geçen saatlerin kaybolmadığına inanan adam ömründe asla yalnız kalmaz.” ifadesiyle yazar ne anlatmak istemiştir?

CEVAP: Zaman hızla akıp gider. Geçen zaman geri gelmez. Bu nedenle insan vaktini doğru şekilde kullanmalıdır. Zamanını kitap okuyarak geçiren insanlar zamanını doğru geçirdiğine o kadar emindir ki sanki o zaman hiç geçmemiş gibi hisseder.

 

3. “Sadece biliyorsunuz ki bir romandır. Hiç durmadan açın, belki içindeki elemleri, sevinçleri, muhabbetleri veya nefretleri sizi alakadar edecek bir veya birkaç insanla tanışacaksınız. Onlarla birkaç saat veya birkaç gün beraber yaşayacak, onların saadetleri ile sevineceksiniz.”

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 191. Sayfa Cevapları

a. Metinden alınan yukarıdaki bölümden hareketle “kitap kahramanlarıyla kurulan dostluk” hakkındaki düşüncelerinizi yazınız.

CEVAP: Kitap kahramanlarını tanıdığımız zaman onların bazı yönlerini çok severiz. Onlar ile zaman geçirdiğimiz için sanki dost olmuşuz hissine kapılırız. Başlarına kötü bir şey geleceğini hissettiğimizde heyecanlanır, korkarız. Mutlu oldukları zaman biz de onlarla mutlu oluruz. Kitap kahramanları hayatımızda yer edinirler. Yıllar sonra da onları hatırladığımız olur.

b. Siz de kitap okurken kitap kahramanlarıyla kendinizi özdeşleştirir misiniz? Onlarla dostluk kurar mısınız? Açıklayınız.

CEVAP: Kitap kahramanlarıyla kendimi özdeşleştiririm. Genellikle onların yerinde olduğumu varsayarım. Onun hayatını yaşamak nasıl olur diye düşünüp hayal kurarım. Bazen de onun dostu olduğumu ve onun için pek çok iyilik yaptığımı düşünürüm.

 

4. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sayıların yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Her takım beşer oyuncudan oluşuyor.
B) Problemin sonucu 5,20 (5 tam, yüzde 20) çıktı.
C) Geçen yıl kitap okuma yarışmasında 2’inci olmuştum.
D) Şehrimizin nüfusu 325.296’dır.

CEVAP: C

 

5. Aşağıdaki söz sanatlarının karşısına örnekteki gibi uygun cümleler yazınız.

BENZETME ––> Yılan gibi kıvrılan yollar tepenin ardına doğru gidiyordu.

KİŞİLEŞTİRME —> Ağaç, kesilirken gözyaşlarını tutamadı.

BENZETME —> Güneş gibi parlak bir gülümsemeyle selam verdi.

KİŞİLEŞTİRME —> Beyaz tavşan evini temizlemenin iyi olacağını düşündü.

 

6. Aşağıdaki cümlelerdeki boş bırakılan yerleri uygun noktalama işaretleri ile doldurunuz.

– 2016 ( ) 2017 Eğitim-Öğretim yılı benim için çok özeldir( . )
– Ankara ( ) Antalya uçak seferleri olumsuz hava koşulları sebebiyle iptal edilmiştir( . )
– Çok okuyan, hikâye ve romanlarla geçen saatlerin kaybolmadığına inanan adam öm( )
ründe asla yalnız kalmaz( . )
– Bey ellerine sarıldı. Öpmeye başladı.
) Ben senin oğlunum!
– Türkçede çoğul ekleri ( )ler ve ( )lar ekleridir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 208, 209, 210, 211 “7. TEMA SAĞLIK VE SPOR” “Cazgır” Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 208. Sayfa Cevapları

CAZGIR

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Atatürk’ün “Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim.” sözünden ne anlıyorsunuz?

CEVAP: Sporda ahlak çok önemlidir. Çünkü spor kurallara uyularak yapılır. Birisi sporculuğunu gösterebilmek için hileye başvurmamalıdır. Sporcu insan çevik olmalı yani sporunu iyi yansıtabilmelidir. Bir insan sadece bedenini değili zihnini de geliştirmelidir. Zeki sporcular her zaman daha fazla sevilir.

2. Güreş hakkında neler biliyorsunuz?

CEVAP: Güreş dünyanın en eski sporlarından biridir. Bedensel güce dayanır. Amaç rakibin sırtını yere getirmektir. Ülkemizde de yapılmaktadır. Edirne yöresinde yapılan güreşler meşhurdur.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 209. Sayfa Cevapları

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki kelimeleri, metinde geçtiği yerlerden hareketle örnekteki gibi eşleştiriniz.

pazı – dülger – karayel – diyar – şahan – peşrev – özge – çığ

1. Peşrev —–> Yağlı güreşlerin başlangıcında elleri bacaklara vurarak yapılan gösteri.
2. Şahan —–> Şahin.
3. Pazı —–> Kolun omuz ile dirsek arasındaki bölümünde bulunan, şişkince kas kitlesi.
4. Dülger —–> Marangoz.
5. Çığ —–> Dağın bir noktasından kopup yuvarlanan ve yuvarlandıkça büyüyen kar kümesi.
6. Diyar —–> Ülke.
7. Özge —–> Başka
8. Karayel —–> Kuzeybatıdan esen, genellikle soğuk, kimi kez fırtına niteliğinde yerel rüzgâr.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiirden hareketle cevaplayınız.

1. Şiirin konusu nedir?

CEVAP: Şiirin konusu güreştir.

2. Şiirde hangi isimler geçmektedir? Bu isimlerin şiirde yer almasının sebebi ne olabilir?

CEVAP: Şiirde Bekir, Osman, Mestanoğlu, Dülger Ahmet, Yusuf, Aliço isimleri geçmektedir. Bu isimler güreş sporunda insanların isimlerle meydana davet edildiğini belirtmek için yer almış olabilir.

3. Şiirdeki abartılı ifadeleri bularak altlarını çiziniz.

CEVAP: “Ateş alsın büklüm büklüm pazındaki kudret.”, “Çığlar devirip yenmenin güreşmenin ustası.”, “yanardağ gibi emret.” “pehlivan dediğin şahan olup da uçandır.” Bu dizeler abartılıdır.

4. Şiire göre iyi bir güreşçi hangi özelliklere sahip olmalıdır? Açıklayınız.

CEVAP: İyi bir güreşçinin pazısı kuvvetli olmalıdır. Omuzları çifte burmalı olmalıdır. Çok çevik hareket etmelidir. Rakibini yere vuracak güçte olmalıdır.

5. Sizce şiirin başlığı ile içeriği uyumlu mudur? Siz olsaydınız şiire hangi başlığı koyardınız?

CEVAP: Uyumludur. Çünkü şiir bir cazgırın dilinden söylenmiş gibidir. Ben olsaydım şiire “Güreş’in Şahinleri” başlığını koyardım.

6. Size göre şiir akıcı ve etkileyici midir? Niçin?

CEVAP: Şiir akıcı ve etkileyicidir. Çünkü şiirde pek çok ünlem yer almaktadır. Bu da şiiri coşkulu bir hale getirmiştir.

7. Siz hangi sporu yapıyorsunuz / yapmak istersiniz? Niçin?

CEVAP: Ben tenis oynamak isterdim. Çünkü raketle yapılan sporlar hoşuma gidiyor.

3. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki kelime gruplarından hangileri güreş sporundan dilimize geçmiş olabilir? Örnekteki gibi İşaretleyiniz.

başa güreşmek ( x )
meydan okumak ( x )
avucunu yalamak ( )
pabucu dama atılmak ( )
yenilen pehlivan güreşe doymaz ( x )
içi içine sığmamak ( )
pehlivan yapılı ( )
ok yaydan çıktı ( )
sırtı yere gelmemek ( )
meydanı dar etmek ( x )
püf noktası ( )
göze batmak ( )

b) İşaretlediğiniz deyimlerden biriyle cümle kurunuz.

  • Sporla uğraştığı pehlivan yapılı olmasından belli.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 210. Sayfa Cevapları

4. ETKİNLİK

“Sevdiğiniz bir sporcunun hayatı ve başarıları” konulu sunumunuzu yapınız.

CEVAP: LİONEL MESSİ

Futbola olan ilgisi küçük yaşlarından itibaren ailesi tarafından bilinen Messi, 1995 senesinde doğduğu şehrin önemli kulüplerinden birinin altyapısına gönderildi. Burada oynadığı oyun ile takım arkadaşlarından farklı bir geleceği olacağının sinyallerini veren Messi, sadece İspanya’nın değil, dünyanın en büyük kulüplerinden Barcelona’nın dikkatini çekti ve 2000 senesinde Barcelona altyapısına geçti.

Yeterince tecrübe kazandığı düşünülen Messi, ilk profesyonel sözleşmesini de 2004 senesinde Barcelona ile imzaladı. İlk profesyonel maçına henüz 17 yaşında çıkan Messi, en genç La Lia oyuncu unvanını kazanmasının yanı sıra, La Liga’da oynadığı ilk sezon attığı golle La Liga’da gol atan en genç futbolcu unvanını da kazandı. Messi şu ana dek Barcelona formasıyla çıktığı 380’den fazla maçta attığı 350’den fazla golle 2004 senesinden bu yana takımının kazandığı 26 kupada en büyük pay sahibi oldu.

5. ETKİNLİK

Mete GAZOZ, 17 yaşındayken ülkemiz adına 2016 Rio Olimpiyat Oyunları’na katıldı. Genç yaşına rağmen okçuluk müsabakalarında gösterdiği başarıyla dikkat çekti. Siz, ülkemizi olimpiyat oyunlarında temsil edecek olsanız hangi alanda yarışmak isterdiniz, niçin?

CEVAP: Ben ülkemizi bisiklet alanında temsil etmek isterdim. Çünkü bisiklet olimpiyatlarda diğer dallar kadar ilgi görmüyor. Bu sayede insanların bisiklete binmeye ilgi duymasına neden olabilirim. Bisiklete binmeyi eğlenceli buluyorum.

6. ETKİNLİK

Türk kültürünün en eski spor etkinliklerinden biri olan Kırkpınar Güreşleri’ne, yurt dışında yaşayan bir arkadaşınızı davet etmek için kısa mesaj yazınız.

CEVAP: Merhaba Tom. İngiltere’deyken beni bir güreş yarışmasını izlemeye götürmüştün, hatırladın mı? Ben de seni ülkemizdeki geleneksel bir güreşi izlemek için davet etmek istiyorum. Gelirsen çok sevinirim 🙂

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 211. Sayfa Cevapları

7. ETKİNLİK

Sınıf olarak “serim (giriş) grubu” ve “ çözüm (sonuç) grubu“ olmak üzere ikiye ayrılınız. Aşağıda bir hikâyenin düğüm (gelişme) bölümü verilmiştir. Serim grubundaki öğrenciler hikâyenin giriş bölümünü, çözüm grubundaki öğrenciler de hikâyenin sonuç bölümünü yazacaktır. Hikâyenizi yazmak için Türkçe defterinizi kullanınız.

KIRKPINAR MACERASI

Serim
Geçen hafta benim için bambaşka bir haftaydı. Bunun nedeni Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin yapılacak olmasıydı. Dedem gençken güreşçiydi. Güreşi hala çok sevdiği için her sene birkaç güreş festivaline izleyici olarak giderdi. geçen hafta ilk kez beraber gitmeye karar verdik. Babam işten izin almıştı. Yolculuk günü gelip çattı ve güneşin doğuşundan üç saat önce yola koyulduk. Birkaç kez dinlenme tesisinde mola verdik ve kahvaltı ettik, kahve içtik. Yolun yarısında babam, yarısında annem arabayı kullandı. Bazen kardeşimle yolda sıkılıp değişik oyunlar icat ettiğimiz oldu.

Düğüm
(…) O kadar maceradan sonra nihayet Edirne’ye vardık. Dedem yolu bildiği için Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin yapıldığı alanı bulmakta zorlanmadık. Hayatımda ilk defa bir güreş müsabakası izleyeceğim için çok heyecanlıydım. Yemyeşil çimenlerin üzerinde, ciltleri parlayan devasa pehlivanları görünce çok şaşırdım. Ne kadar da güçlü görünüyorlardı (…)

Çözüm
Davul ve zurna çalan üç beş adam vardı. Bir tane de mikrofonla izleyiciye konuşan adam vardı. Dedem çok mutlu görünüyordu. Sonunda tüm pehlivanlar selam verip köşeye çekildi. Karşılaşacak iki pehlivan meydana çıktı. Mikrofonlu adam özlü sözler söyledi ve karşılaşma başladı. İki pehlivan da birbirlerinin bacağından tutuyor, birbirlerini yerlere atıp duruyordu. Bu durumu bu kadar yakından izlemek çok garipti. Bir süre boğuştuktan sonra biri yerde yattı ve doğrulmadı. Kazanan kişiyi mikrofonlu adam öne getirip izleyicileri coşturuyordu. Birkaç karşılaşma daha oldu. Hepsi çok güzel ve heyecanlıydı. Ülkemizde bu sporun böyle geleneksel bir hal alması beni çok mutlu etti.

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki metni okuyunuz.

Yukarıdaki metinde anlatılan ses olaylarını aşağıdaki cümlelerin içinden bularak örnekteki gibi ait olduğu kutuya yazınız.

Ses Düşmesi Olanlar
büklüm: bükül-üm
ömrüne: ömür -üne
emret: emir et
göğsü: göğüs-ü

Ses Türemesi Olanlar
affetmezdi: af etmek
zannettim: zan etmek
reddetti: red etmek
hakkını: hak-ını

GELECEK DERSE HAZIRLIK

İlaçların nasıl geliştirildiğini ve üretildiğini araştırınız.

İlaçlar bilim insanlarının yıllarca yaptığı çalışmalar sonucunda elde edilir. Bu çalışmalarda pek çok deneyler yapılır. Bir ilacın yapılabilmesi için önce o hastalığın kaynağı öğrenilir. İlaç yapımında madenlerden, bitkilerden, hayvanlardan elde edilen özler kullanılır. İlaçlar fabrikalarda insan eli değmeden çok hassas ölçüler kullanılarak üretilir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 218, 219 “7. TEMA SAĞLIK VE SPOR” “Tema Değerlendirme Soruları” Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 218. Sayfa Cevapları

TEMA DEĞERLENDİRME SORULARI

( 1, 2, 3, 4 ve 5. soruyu metne göre cevaplayınız.)

1. Mürekkep balığının hayatının tadı tuzu niçin kalmamıştır?

CEVAP: Mürekkep balığının dişi ağrıdığı için hayatının tadı tuzu kalmamıştır.

2. Mürekkep balığı niçin doktora gitmeye karar vermiş?

CEVAP: Bir sabah canı dişine tak ettiği için doktora gitmeye karar vermiş.

3. Doktor, mürekkep balığını nasıl tedavi etmiş?

CEVAP: Doktor, mürekkep balığına dişlerinin olmadığı söylemiş.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 219. Sayfa Cevapları

4. Mürekkep balığının dişi olmadığı hâlde diş ağrısı hissetmesinin sebebi ne olabilir?

CEVAP: Dişleri olduğunu ve onların ağrıdığını düşünmesi onun diş ağrısı çekmesinin nedeni olabilir.

5. Sizce, mürekkep balığı korkusunu yenip diş doktoruna gitmeseydi neler olurdu?

CEVAP: Diş ağrısı onun açlıktan ve uykusuzluktan ölmesine neden olabilirdi.

 

6. Altı çizili kelimelerde görülen ses olayları hangileridir? Eşleştiriniz.

( 1 ) ünlü daralması
( 2 ) ünsüz benzeşmesi
( 3 ) ünsüz türemesi
( 4 ) ünsüz yumuşaması
( 5 ) ünlü düşmesi

Hayatın tadı tuzu kalmamış mürekkep balığı için. ( 4 )
Günlerdir bir tek balıkçık bile yiyememiş. ( 1 )
Yosun çorbası içmekten ağzının tadı tuzu kalmamış. ( 5 )
Bakmış bu sefer olmayacak, oturmuş dişçi koltuğuna. ( 2 )

 

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

A) Yosun çorbası da çocukluğundan beri en sevmediği yemekmiş.
B) Sonunda bir sabah canı dişine tak etmiş.
C) Çekilecek dişiniz yokki sizin.
D) Mürekkep balığı da müthiş bir balık ziyafetine koşmuş.

CEVAP: C

 

8. Tolga, Merve, Hatice, Ahmet, Onur, Sema 5/A sınıfı spor kulübünün öğrencileridir. Öğrencilerden her biri okullarında açılan futbol, basketbol, voleybol, tenis, tekvando ve güreş kurslarından yalnızca birine katılmıştır. Bu öğrenciler ve gittikleri kurslarla ilgili bilgiler:

* Onur, topa gerek olmayan bir spor dalının kursuna gitmektedir.
* Merve, kurs için kendisine raket almıştır.
* Tolga, tekvando kursuna katılmıştır.
* Futbol kursuna erkek bir öğrenci katılmıştır.
* Sema kursta, Hatice’nin kullandığından daha küçük ve hafif bir topla antrenman yapmaktadır.

Yukarıdaki bilgilerden hareketle öğrencilerin gittikleri kursları bulunuz.

İSİM ———- GİTTİĞİ KURS

Tolga ———> Tekvando
Merve ——–> Tenis
Hatice ——–> Basketbol
Ahmet ——–> Futbol
Onur ———-> Güreş
Sema ———-> Voleybol

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 160, 161 “5. TEMA MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ” “Tema Değerlendirme Soruları” Etkinlik Cevapları

TEMA DEĞERLENDİRME SORULARI

(1, 2, 3 ve 4. soruyu metne göre cevaplayınız.)

1. Yukarıdaki metnin konusu nedir?

CEVAP: Metnin konusu misafirperverliktir.

2. “Her evin önünde ev sahibi ya da o evden bir genç, kapısını açmış; konuk beklemektedir.” sözündeki konukseverlik anlayışını yorumlayınız.

CEVAP: Konuksever olmak misafir ağırlamayı sevmek demektir. Ramazan ayında insanlar çok yorgun, aç ve susuz olduğundan insanlar tanımadıkları kişileri bile ağırlamaktan hoşlanırlardı. Bu nedenle birisi iftar için yoldaki birini seve seve ağırlardı.

3. Yukarıdaki metinle ilgili iki soru yazıp cevaplayınız.?

1.Soru: Yavuz Sultan Selim neden Hasan Can ile kıyafetlerini değiştirmiş olabilir?

Cevap: Yavuz Sultan Selim tanınmadığı zaman halkın nasıl davranışlar sergilediğini öğrenmek istemiş olabilir.

2. Soru: Yavuz Sultan Selim neden çorbayı övmüştür?

Cevap: Çünkü ikram nasıl olursa olsun misafiri memnun etmek için sunulduğundan her şekilde güzeldir.

4. “Ne var ki fazla bir şey ikram edemeyeceği için üzgündür. Padişah, onun üzüntüsünü gidermek için: — Bu akşamki kısmetimiz ne güzel, ne lezzetli çorba bu, diye iltifat eder.” metinden alınan bu bölümden hareketle Yavuz Sultan Selim’in davranışını yorumlayınız.

CEVAP: Padişah insanların onu iyi ağırlayamadığını düşünmesini istememiştir. Çünkü önemli olan yemeğin ne olduğu değil, niyetin ne olduğudur. İnsanlar onunla sofrasını paylaşmıştır ve bu durum çok önemlidir. Yavuz Sultan Selim bunu bildiğinden ev sahibini sevindirmek için çorbayı övmüştür.

5. “Bu gelenek Edirne’de de vardır.” cümlesinde büyük harflerin kullanımıyla ilgili aşağıdaki kurallardan hangisi bulunmaktadır?

A) Kişi adlarıyla soyadları büyük harfle başlar.
B) Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar.
C) Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar.
D) Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak kelimeleri büyük harfle başlar.

CEVAP: C

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Arkadaşım çok iyi ingilizce konuşur.
B) Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim, bir ramazan ayını Edirne’de geçirir.
C) Mehmet Âkif Ersoy Ortaokulu, Yunus Emre Mahallesi’nde bulunmaktadır.
D) Ben Türk’üm, oğullar, ben Türk’üm!

CEVAP: A

7. “Ev sahibi, sevinçlidir, önce tuzla iftarı açar, sonra çorbaya başlarlar.” cümlesinden alınan aşağıdaki kelimelerden hangisi ek alarak yeni bir anlam kazanmıştır?

A) ev
B) iftarı
C) çorbaya
D) sevinçlidir

CEVAP: D

8. Aşağıdaki kelimelerin köklerini bulup yanlarındaki kutulara yazınız.

balıkçı —–> balık
tatlı —–> tat
topraksız —–> toprak
bilgi —–> bil-
şekerli —–> şeker
yazlık —–> yaz

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 10, 11, 12, 13, 14, 15 1. TEMA Çocuk Dünyası “Oyuncak” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Metnin başlığı ve görselleri size neler çağrıştırıyor?

Metnin  başlığı ve görsellerde oyuncaklardan bahsedildiğini anlıyorum. Birinci resimde yürüyenleri izleyen yaşlı bir adam var. İkinci resimde oyuncaklarla oynayan yaşlı bir adam var.

2. Unutamadığınız bir oyuncağınız var mı? Anlatınız.

Benim unutamadığım oyuncağım bembeyaz peluş bir köpekti. Sahip olduğum en güzel oyuncaklardan biriydi. Karnına basınca havlıyordu.

1.ETKİNLİK

Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler ve bu kelimelerin anlamları verilmiştir. Anlamlarından hareketle kelimeleri örnekteki gibi bulmacaya yerleştiriniz.

bulmaca

 

2. ETKİNLİK

2.etkinlik

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Dede, neden kızının ve torununun evden gitmesine seviniyor?

Çünkü evden gittikleri zaman oyuncaklarla rahat rahat oynayabiliyor.

2. Dedenin oyuncaklarla oynarken ara sıra dışarıya bakmasının nedeni nedir?

Kızının ve torununun gelip gelmediğini kontrol ediyor.
3. Sizce, dede neden oyuncaklarla oynamanın yetişkin işi olmadığını düşünmektedir?

Çünkü diğer insanlar gibi her insanın aynı yaşta aynı şeyleri yapması gerektiğini düşünüyor.
4. Oyuncaklarla oynarken dedenin her şeyi unutmasının nedeni ne olabilir? Sizin de
her şeyi unuttuğunuz anlarınız oluyor mu? Anlatınız.

Çünkü oyuncaklarla oynarken yapmak istediği bir şeyi yapıyor. İnsan bir şeyi severek yaptığında her şeyi unutabilir. Ben de kitap okurken zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorum.
5. Metindeki dedenin plastikten yapılan kurşun askerleri sevmemesinin nedeni ne
olabilir? Sizce oyuncağın malzemesi oyuncağı sevmede etkili midir? Açıklayınız.

Kurşun askerler daha güzel bir görünüme sahiptirler ve daha gerçekçi görünürler. Ancak plastikler o kadar güzel görünmez. Bence oyuncağın malzemesi çok önemlidir. Oyuncağın güzelliğini ortaya çıkarır.
6. Oyuncaklarla oynamak sadece çocukların mı hakkıdır? Neden?

Oyuncaklarla oynamak herkesin hakkıdır. Oyuncakları sadece çocukların zaman geçirmesi için alınan bir eşya olarak görmemeliyiz. Bazı oyuncaklar herkese hitap edebilir.
7. Okuduğunuz metnin türü ne olabilir? Bunu metnin hangi özelliklerinden anladınız?

Metnin türü hikaye olabilir. Metin kısadır ve olayların yaşanabilme ihtimali vardır.

 

4. ETKİNLİK

4.etkinlik

5. ETKİNLİK

5.etkinlik

c) Bulduğunuz deyimler cümlenin anlamına nasıl bir katkı sağlamaktadır?

Deyimler metinde estetik güzellik sağlar. Ayrıca anlam zenginliği olur.

 

6. ETKİNLİK

6. etkinlik

7. ETKİNLİK

Bir oyuncak tasarlasaydınız bu oyuncak nasıl olurdu? Arkadaşlarınıza anlatınız.

Bir oyuncak tasarlasaydım yapboz olmasını isterdim. Her parçasında bir kelime var  ve tamamlandığında bir paragraf ortaya çıkıyor.

8. ETKİNLİK

Aşağıda verilen boşluğa “oyun ve oyuncak” konulu bir hikâye yazınız.

OYUNCAK BEBEK

Bir gün en yakın arkadaşımla beraber oyuncaklarımla oynuyorduk. Oynarken bir anda en sevdiğim bebeğimi eline alarak “Bu oyuncağı çok sevdim, birkaç gün bende kalabilir mi?” dedi. Ben de arkadaşımı üzmemek için kabul ettim. O günden sonra kalım hep oyuncağımda kaldı. Birkaç gün sonra oyuncağımı özlediğimi fark ettim. Arkadaşıma oyuncağımı geri verebilir mi diye sordum. Ancak oyuncağımı teyzesinin evinde unuttuğunu söyledi. Böylece birkaç gün daha geçti. Bazen oynamak için bir araya geliyorduk. Biraz bizim evde biraz da onların evinde oynuyorduk. Başka oyuncaklarımız vardı ama benim aklım bebeğimdeydi. En sonunda bir gün arkadaşım bize geldi ve benimle konuştu. Küçük kardeşi oyuncağımı kırıp bozmuş. O da utandığı için söyleyememiş. Ancak bana yeni bir oyuncak bebek almış. Bebeği bana verdiğinde çok sevindim. Çünkü giden oyuncağım için üzülmenin anlamı olmadığını anladım. Arkadaşım bana karşı dürüst olmuştu ve bana yeni bir bebek almıştı.

 

GELECEK DERSE HAZIRLIK

 Ailenizdeki ya da çevrenizdeki yetişkinlerden çocukluklarında oynadıkları bir oyunu öğreniniz.

Babam ve arkadaşları çocuklar tahtalardan araba yapmaya çalışırlarmış. Buldukları tahtaları oyarak onu şekillendirirlermiş.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 68, 69 2. TEMA MİLLİ MÜCADELE VE ATATÜRK “Tema Değerlendirme Çalışmaları” Etkinlik Cevapları

TEMA DEĞERLENDİRME SORULARI

DÜŞMANIN ÖVDÜĞÜ ASKER

Mehmetçik öyle bir askerdir ki onu dostun övmesi ayrı, düşmanın övmesi ise apayrı bir güzelliktir. Karşınızdaki
düşman size saygı ve hayranlık duyuyorsa o asker ancak ve ancak Mehmetçik’tir. Bu tanımlamalar okuyucumun
hamaset duygularını okşasın diye yazılmamıştır. İşte ispatı…
Avustralyalı bir subay bakın neler anlatıyor:
“Çanakkale’de bulunduğumuz günlerde, bir gün bizim dinî bayramımızdı. O günü neşe içinde geçirmek ve eğlenmek
istiyorduk. Ama harp hâlinde bulunduğumuz için de bunu imkânsız görüyorduk. Son çare olarak, Türklere bir elçi gönderip onlardan bugün olsun ateş açmamaları için söz aldık. Ama hile olup olmayacağı kuşkusu içindeydik. Bununla beraber, eğlencemize devam ederken, bize Türk kumandanından hediyeler gönderildiği haberini alıp, elçiyi kabul ettim. Bize, adına “ayran” dedikleri içecek göndermişti. Türklerin bu hareketi beni son derece duygulandırmıştı.”

İsmail BİLGİN

 

(1, 2, 3 ve 4. soruyu metinden hareketle cevaplayınız.)

1. Çanakkale’deki Avustralyalı askerler bayram günlerini neşe ve eğlence içinde geçirmek için Türk askerleriyle nasıl bir anlaşma yapıyor?

CEVAP: Türk askerine bir elçi göndererek onlardan ateş açmamaları için söz istiyor.

 

2. Avustralyalı komutan, Türk askerleri ile anlaşma yapılmasına rağmen niçin endişelenmektedir?

CEVAP: Türk askerilerinin sözüne rağmen hileye başvurup ateş açmalarından endişe ediyor.

 

3. Türk komutanın hangi davranışı Avustralyalı komutanı duygulandırıyor?

CEVAP: Türk komutanının onlara ayran göndermesi Avustralyalı komutanı duygulandırıyor.

 

4. Türk komutanın davranışını nasıl değerlendiriyorsunuz?

CEVAP: Türk komutanının bu davranışı oldukça etkileyicidir. Düşmana bile ikram göndererek ne kadar ince ruhlu olduğunu göstermiştir.

 

5. Aşağıdaki cümlelerden öznel olanların sonuna (Ö), nesnel olanların sonuna (N) harfi koyunuz.

Müzik öğretmenimiz İstiklal Marşı’nı çok güzel okuyor. ( Ö )
İstiklal Marşımız Mehmet Âkif Ersoy tarafından yazılmıştır. ( N )
Atatürk, Sakarya Meydan Savaşı’ndan sonra “mareşal” unvanını almıştır. ( N )
Meclisimiz 23 Nisan 1920’de coşkulu bir törenle açıldı. ( Ö )
Her 10 Kasım sabahı içimi bir hüzün kaplar. ( Ö )

 

6. Aşağıdaki cümlelerde virgülün doğru kullanıldığı cümlelerin sonuna (D), yanlış kullanıldığı cümlelerin sonuna (Y) harfini koyunuz.

Mehmet Bey, burnuna gelen yağmur kokusu ile çocukluğuna dönmüştü. ( D )
Ders zili 09,30’da çalıyor. Şimdi çıksan çok rahat yetişebilirsin. ( Y )
Tamam, bugün de senin istediğini yapalım ve tiyatroya gidelim. ( )
Pencere kenarında oturdum, saatlerce kitap okudum, zamanın nasıl geçtiğini anlayamadım. ( D )
Bu bilgisayarı yeni aldık, ama bir türlü çalıştıramıyoruz. ( )
Köyümüzün pırıl, pırıl havası insanın sağlığına iyi geliyor. ( Y )
Bu işin en kısa zamanda bitmesi gerekiyor, dedi. ( )

 

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç-sonuç ilişkisi vardır?

A) Otobüse yetişebilmek için adımlarını hızlandırdı.
B) Bahçeye atılan çöpleri temizlerken çok yorulduk.
C) Bugün erken gelirsem sana uğrayabilirim.
D) Çalar saati kurmadığından toplantıya geç kaldı.

CEVAP: A

 

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç ilişkisi vardır?

A) Kelime hazinemi geliştirmek için bol bol kitap okuyorum.
B) Yabancı dil öğreneceğim diye yurt dışına gitti.
C) Çiçekler uzun süre susuz kalınca çiçeklerin yaprakları solmuş.
D) Zafere ulaşmak için herkes üzerine düşen fedakârlığı yaptı.

CEVAP: C

 

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır?

A) Araştırma konum hakkında bilgi toplamak için kütüphaneye gittim.
B) Zamanı iyi planlarsak hayatı dolu dolu yaşayabiliriz.
C) Soğuk havalarda sıcak bir çorba gibisi yoktur.
D) Yemeği fazla kaçırdığım için bir türlü uyuyamadım.

CEVAP: C

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 16, 17, 18, 19 1. TEMA Çocuk Dünyası “Çocukluk” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Ailenizdeki ve çevrenizdeki yetişkinlerden öğrendiğiniz oyunu anlatınız.

Önceden annemle babam misket oynarlarmış. Bu oyunda yere misketler sıra sıra dizilir ve çocuklar ellerindeki misketle bu sırayı bozmaya çalışırlarmış.

2. Bir zaman makineniz olsa hangi zamana gitmek isterdiniz? Neden?

Zaman makinem olsaydı Taş Devri’ne gitmek isterdim. Çünkü insanların düzgün aletlere sahip olmadan nasıl yaşadığını, nasıl evlerde yaşadıklarını merak ediyorum. O yaşamı tanımak isterdim.

1.ETKİNLİK

1. etkinlik

1. etkinlik cevapları

 

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları şiirden hareketle yanıtlayınız.

1. Şair, çocukluğuna nasıl kavuşmuştur?

Şair, çocukluğuna Affan Dede’ye para sayarak kavuşmuştur.
2. Şairin zihnindeki çocuklukta neler vardır?

Şair, hiçbir şeyin farkında olmayan, ismini bile bilmeyen bir çocukluk düşlemektedir.
3. Sizce şair çocukluğunu niçin arıyor olabilir?

Çocuk olunca hayatın tüm sıkıntılarından kurtulacağını düşünüyor olabilir.
4. Şiirin ana duygusu nedir?

Çocukluk, hayatta sadece güzel şeylere odaklanmaktır.
5. Hayatınızda geri gelmesini istediğiniz bir zaman var mı? Anlatınız.

Okula ilk başladığım ana, 1. sınıfın ilk gününe dönmek isterdim. Böylece her şey daha iyi olabilirdi…

3. ETKİNLİK

3. etkinlik

 

4. ETKİNLİK

b) Yukarıdaki metinde yer alan sorun nedir? Anlatınız.

Buradaki sorun Affan Dede’nin mahalledeki çocukların ilgisini çekecek oyuncaklar satmak istemesidir. Ayrıca oyuncakçının akşamları bir kıraathaneye dönüşmesi de bir sorundur. Bunu gören çocuklar bir daha oraya uğramak istemeyebilir.

c) Öğretmeninizin yönlendirmesiyle dört gruba ayrılınız. Aşağıdaki soruları gruplar arasında paylaştırınız. Ardından grup sözcüsü seçerek soru ile ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

1. Çocuklar Affan Dede’nin oyuncaklarını neden beğenmiyorlar? Önceden beğenilen oyuncakların
bir zaman sonra beğenilmemesinde neler etkili olabilir?

Zaman geçtikçe çocukların ilgi alanları değişiyor. Affan Dede hep aynı tür oyuncakları sattığı için zamanla beğenilmiyor.
2. Siz hangi oyuncaklarla oynamayı seversiniz? Neden?

Ben genellikle yapboz tarzı oyuncakları severim. Böylece vakit geçirirken bir yandan da düşünürüm.
3. Sizin oynadığınız oyun ve oyuncaklarla eski oyun ve oyuncaklar arasında ne gibi farklılıklar
olabilir?

Bizim oynadığımız oyuncaklar daha renkli ve büyükler. Eski oyuncaklar daha sadeydi. Ancak günümüzde her oyuncak çok gösterişli olabiliyor.
4. Sizce, Affan Dede yeni kuşak çocuklara oyuncak satabilmek için neler yapmalıdır?

Çocukların ilgisini çekebilecek oyuncaklar satması gerekmektedir. Ayrıca dükkanının daha sevimli görünmesi gerekmektedir.

5. ETKİNLİK

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Dört Yapraklı Çiçek

Çıkamaz çocukluğundan dışarı
Kimse.
Kardeşliğimiz bundandır
Mavi sularla binlerce yıl.

Çıkamaz çocukluğundan dışarı
Kimse
Bundandır inanmamamız
Kocaman bombalara.

 

6. ETKİNLİK

6. etkinlik

7. ETKİNLİK

7. etkinlik

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 1. TEMA ÇOCUK DÜNYASI “Ben Bir Çınar Ağacıydım” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Geleneksel çocuk oyunlarımızdan hangilerini biliyor ve oynuyorsunuz?

Saklambaç ve yakartopu okula başlamadan önce arkadaşlarımla oynardım.

2. Oyun oynarken istemeden de olsa bir canlıya zarar verdiğiniz oldu mu? Arkadaşlarınızla paylaşınız.

Eskiden sokakta oyun oynarken istemeden karıncalara zarar verdiğimiz olurdu.

3. Oyun oynarken dikkat etmemiz gereken kurallar nelerdir?

Oyun oynarken oyunu kurallarına göre oynamalıyız. Arkadaşlarımızla doğru iletişim kurmalıyız.

1. ETKİNLİK

1. ETKİNLİK

1. Şenelmiş duruma getirmek, meskûn kılmak.
2. Az denmeyecek kadar, oldukça, hayli, epeyi, epeyce, epeyice.
3. Yenilebilir, beslenmeye elverişli her tür madde, azık, gıda.
4. a) İnsan ve hayvan vücudunun kaburga ile kalça arasındaki bölümü.
b) Yan taraf.
5. Yeni dikilen fide veya fidanlara verilen az miktardaki ilk su.
6. Bir şeyi çekerek uzatmak, esnetmek.
7. Rüzgâr.

1. ETKİNLİK

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

1. Çınar fidanı, büyüdüğünde neler yapmayı hayal ediyor?

Çınar büyüdüğünde kuşların dallarına yuva yapmalarını, sıkıntılı insanların ona baktıkça sevinmelerini, bulunduğu yerdeki kuruluğun gideceğini ve rüzgar estiğinde yapraklarıyla türkü söylemeyi hayal ediyor.

2. Çınar ağacının sarı saçlı çocuğu sevmesini sağlayan olay nedir?

Sarı saçlı çocuk annesiz kalan kuşları fark etmiş ve onları beslemek için yuvalarıyla beraber dallarından almıştır. Bu nedenle Çınar ağacı düşünceli çocuğu sevmiştir.

3. Sarı saçlı çocuğun davranışını nasıl değerlendiriyorsunuz? Onun yerinde olsaydınız nasıl
davranırdınız?

Sarı saçlı çocuk kuşları düşünmüş ve onlara yardım etmek için çaba göstermiştir. Ben olsaydım ağaca çıkmazdım ancak aileme kuşlara yardım etmemiz için durumu anlatırdım.

4. Eğlenmek için anne kuşu vuran çocuğu, elinde sapanla gördüğünüzü düşününüz. Canlılara
zarar vermemesi için ona neler söylerdiniz?

Nasıl ki bizim annemize zarar gelmesi bizi üzer, kuşlar da anneleri için üzülür. Uçmayı bilmeyen minicik kuşlara bakacak birinin olmaması her insanı üzer. Ona yaptığının neden yanlış olduğunu bu şekilde anlatırdım.

5. Çınar ağacı, kendisine zarar veren insanların yaptıkları karşısında neler hissetmiştir?

Çınar ağacı gövdesi soyulduğu zaman canı çok acımış ve ağlamıştır. İnsanlar ona kötü davrandığı zaman çok üzülmüştür.

6. Sizin çevrenizdeki ağaçlar da duygularını anlatabilseydi neler söylerlerdi?

Çevremizdeki ağaçlar onları sulamadığımızı veya yanlarına arkadaşlık etmeleri için yeni ağaçlar ekmediğimizi söylerlerdi.

7. İnsanlar niçin aynı çevreyi paylaştığı bitki ve hayvanlara zarar veriyor olabilir?

İnsanlar bitki ve hayvanlara zarar veriyorlar. Çünkü onların da bu dünyayı güzelleştiren bir canlı olduğunun farkında değiller. Sadece kendilerinin işine yarayıp yaramadıklarına bakıyorlar. Halbuki her canlının bir görevi vardır.

 

3. ETKİNLİK

3. ETKİNLİK

 

4. ETKİNLİK

4. ETKİNLİK

 

5. ETKİNLİK

5. ETKİNLİK

 

6. ETKİNLİK

6. ETKİNLİK

 

7. ETKİNLİK

7. ETKİNLİK

 

8. ETKİNLİK

“Çevremizdeki canlılara nasıl davranmalıyız?” sorusundan yola çıkarak öğretmeninizin
rehberliğinde bir konuşma yapınız.

Çevremizde pek çok canlı görürüz: Kediler, köpekler, ağaçlar, çiçekler… Bu canlılar da tıpkı bizim gibi bu dünyada yaşamayı hak ederler. Her canlının dünyayı güzelleştirmek için bir görevi vardır. İnsanlar nasıl birbirleriyle yardımlaşarak yaşamlarının sürdürürlerse aynı şekilde başka canlılarla da yardımlaşır. Mesela nefes almamızı sağlayan ağaçlardır. Ağaçlar olmasaydı hayat bizim için imkansız olurdu. Ağaçların varlığı da bizim onların bakımını yapmamıza bağlıdır. Bu nedenle ağaçlar bize, bizler de ağaçlara ihtiyaç duyarız. Bu nedenle ağaçlara iyi davranmalıyız. Ancak bu şekilde onlar da bize iyi davranır. Dışarıda gördüğümüz kediler zaman zaman yanımıza gelir, bizden yemek isterler. Biz onlara yemek ve su verdiğimizde bizimle konuşurlar ve bizi severler. Böylece onlarla arkadaşlık ederiz. Bu durumda tüm hayvanlar insanların dostudur. Hayvanlara iyi davranmamız gerekir.

 

9. ETKİNLİK

9. ETKİNLİK

 

10. ETKİNLİK

10. ETKİNLİK

10. ETKİNLİK

 

11. ETKİNLİK

Aşağıdaki alana “Ben Bir Çınar Ağacıydım” metninin özetini yazınız. Özetinizi yazarken öğretmeninizin
verdiği ipuçlarından yararlanınız.

 

Bir gün bir çınar ağacı ekilmiş. Çınar ağacı bu yüzden çok sevinçliymiş. Çünkü büyüdüğü zaman insanlara faydası olacağını düşünürmüş. Bir gün büyüdüğünde bir kuş onun dallarına yuva yapmış. Daha sonra kuşun yavruları olmuş. Anne kuş yavrularını sürekli besliyormuş. Elinde sapan olan bir çocuk taşla kuşu vurmuş. Anne kuş ölmüş ama yavrularının bundan haberi yokmuş. Böyle giderse yavrular açlıktan ölecekmiş. Sarı saçlı bir çocuk durumu fark etmiş ve yavrulara yardım etmek istemiş. Yavruları yuvasıyla birlikte dallardan indirmiş. Düşüncesi yavruları beslemek ve büyüdüklerinde onları serbest bırakmakmış. Çınar ağacı bu duruma çok sevinmiş. İnsanlar çınar ağacına kötü davranmaya devam etmişler. Bir gün çınar ağacı kalan son iki kabuğunun da soyulmasıyla ölmüş.

 

12. ETKİNLİK 

Aşağıda giriş bölümü verilen hikâyeyi tamamlayınız.

Mahallemizin en eğlenceli yeri kavak ağaçlarının altıydı. Burası tam bize göreydi çünkü
ağaçların gölgesinde birçok oyun oynayabiliyorduk: saklambaç, körebe, yakan top, çelik çomak,
mendil kapmaca… Zaman zaman annelerimiz de toplanıp piknik yapmak için buraya gelir hatta
çoğu zaman bizim oyunlarımıza katılırlardı. Bir gün, bizim için çok değerli olan bu alana alışveriş
merkezi yapılacağı haberini aldık. Gölgesinde eğlendiğimiz kavak ağaçları kesilecek, yerlerine
kocaman bir beton yığını dikilecekti. İşin üzücü yanı çevremizde zaten birçok alışveriş merkezi
olmasıydı. Hep birlikte oyun alanımızı nasıl kurtarabiliriz diye düşünmeye başladık.

Arkadaşlarımızla bir araya geldik ve neler yapabiliriz diye düşündük. Herkesin kendince bir fikri vardı. Bu alışveriş merkezinin yapılmasına engel olmamız gerekiyordu. Güzel bir plan yaptık. Önce mahalledeki tüm büyüklerimizle fikrimizi paylaştık. Çoğu fikrimizi olumlu karşıladı. Yapılması gereken şey yetkili kurumlara dilekçe yazmaktı. Çoğu yetişkin el birliğiyle dilekçeler yazdılar. Buranın bir oyun alanı, yeşillik kalması konusunda istekli olduklarını bildirdiler. Birkaç gün sonra geri dönüş yapıldı. Konunun düşünüleceği yazıyordu. Daha sonra bu alanda bazı çalışmalar başladı. Önce biz dikkate almadılar diye çok üzüldük. Alışveriş merkezinin yapılmasına engel olamamıştık. Böylece birkaç ay geçti. Bu süreçte oyun oynamaya ara vermiştik çünkü okula gidiyorduk. Tatil olduğunda arkadaşlarımla buluşmak üzere alışkın olduğumuz yere gitmeye karar verdik. Bir de ne görelim! Alışveriş merkezi yapılacağını düşündüğümüz yerde kocaman yemyeşil bir alan duruyordu. Alanın bir köşesinde çocuklar için salıncaklar, kaykaylar vardı. Diğer köşede ise oturmak için çardaklar yer alıyordu. Yürüyüş alanı ve bir de çay bahçesi yapılmıştı. Bunu görünce kalbim duracak gibi oldu. Hepimiz öyle sevinmiştik ki!

Bu şekilde insanlarla ortak hareket etmenin önemini anlamış olduk. Ayrıca fikirlerimizin önemsendiğini de fark ettik. Artık çok daha güzel bir oyun alanımız vardı.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 60, 61, 62, 63 “DERSİMİZ ATATÜRK” (Dinleme/İzleme Metni) Etkinlik Cevapları

DERSİMİZ ATATÜRK (Dinleme/İzleme Metni)

60. Sayfa

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. ‘‘Atatürk ve Milli Mücadele hakkındaki filmler ve kitaplar’’ konulu araştırmanızdan elde ettiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Birçok kitap okudum ve filmler izledim.

2. Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatı ile ilgili neler biliyorsunuz?

Cevap: Atatürk’ün hayatını, onun büyük bir komutan, lider ve dahi olduğunu, bilime, sanata ve çağdaşlığa büyük önem verdiğini, savaşları, ilkelerini, yenilik ve devrimlerini, gösterdiği hedefleri biliyorum.

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları bir kez okuyunuz. “Dersimiz Atatürk” filmini izlerken soruların cevaplarını bularak not alınız.

1) Atatürk’ün Selanik’te doğduğu evin bir benzeri hangi şehrimizde bulunmaktadır?

Cevap: Ankara Atatürk Orman Çiftliğinde

2) Atatürk, hayatı boyunca kaç kitap okumuştur?

Cevap: 3.997

3) Atatürk, küçük bir çocukken hangi hayvandan korkuyordu?

Cevap: Fareden korkuyordu.

4) UNESCO, hangi yılı tüm dünyada “Atatürk Yılı” olarak ilan etmiştir?

Cevap: 1981

5) Filmde, gösterdiği çabalar için alkışlanan meslek hangisidir?

Cevap: Öğretmenlik mesleği

6) Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nda hangi ülkenin yanında yer almıştır?

Cevap: Almanya

7) Atatürk, düşman gemilerini boğazda görünce ne söylüyor?

Cevap: Geldikleri gibi giderler.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları izlediğiniz filmden hareketle cevaplayınız.

1. İzlediğiniz filmin konusu nedir?

Cevap: Atatürk’ün hayatı.

2. Mert, dedesinden hangi konuda yardım istiyor?

Cevap: Öğretmeninin verdiği sunum ödevi olan Atatürk’ün hayatını öğrenmek, anlamak ve anlatmak için.

3. Mert’in dedesi, niçin Mert ve arkadaşlarına yardım etmeyi kabul etmiş olabilir?

Cevap: Atatürk’ü çok sevdiği ve ona çok şey borçlu olduğumuz için.Çocukların ve herkesin Atatürk’ü tanımasına ve bilmesine yardım etmek için.

4. Atatürk “Ben, gençken elime geçen iki kuruştan biriyle kitap alırdım.” diyor. Onun bu davranışı ile daha sonra göstermiş olduğu başarılar arasında bir ilişki olabilir mi? Açıklayınız.

Cevap: Başarılı olmak için bilmek ve öğrenmek gerekir.Atatürk’de okuyarak bilim ve diğer konularda bilgi sahibi olmuş, ufkunu genişletmiştir.

5. UNESCO’nun 1981 yılını bütün dünyada “Atatürk Yılı” olarak ilan etmesinin sebebi nedir?

Cevap: Onun çok iyi bir lider ve ülkesine kattıklarından dolayı.Tüm dünyaya örnek olmuştur.

6. Filmin sonundaki şarkıda “Ben seni hiç görmeden sevdim.” ifadesi geçmektedir. Atatürk’ün hiç görülmeden sevilmesinin sebebi nedir?

Cevap: Şu anda yaşadığımız güzel ülke onun sayesinde var.Onun kahraman ve milletine aşık biri olmasını bilmek onu tanımadan sevmemize neden olmaktadır.

7. Filmde Atatürk ile ilgili olarak “Yapamayacağını söylemiyor, söylediğini yapıyor.“ ifadesi geçmektedir. Atatürk’ün bu davranışını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap: Verdiği sözleri tutan, cesur, kararlı ve lider bir olmasından kaynaklanıyor.

8. Milletimizin her 10 Kasım sabahı saygı ile hazır olda beklemesinin sebebi nedir?

Cevap: Atatürk’ün yaptıklarına teşekkür etmek, onu anmak ve gelecek nesillere aktarmak için.

61. Sayfa

3. ETKİNLİK

Aşağıda, sunum öncesi planlama tablosu verilmiştir. Tablodaki boşlukları sunum konusuna göre doldurunuz.

Sunumun konusu nedir?

Cevap: Mustafa Kemal ATATÜRK

Atatürk’ün hayatının hangi dönemlerini anlatmalıyım?

Cevap: Milli Mücadele yıllarını

Atatürk’ün hangi özelliklerini ön plana çıkarmalıyım?

Cevap: Cesareti, kararlı oluşu, liderliği, vatanseverliği, birlik ve beraberlik ruhunu.

Sunumun mesajı ne olacak?

Cevap: Milli Mücadelede Atatürk.

Sunumu kimlere yapacağım?

Cevap: Öğretmenlerime ve öğrenci arkadaşlarıma.

Sunumu nerede yapacağım?

Cevap: Okulda

Sunum için hangi bilgi kaynaklarından (kitap, ansiklopedi, konu ile ilgili bilgi sahibi kişiler, İnternet vb.) faydalanabilirim?

Cevap: İnternet, film, kitaplar, dergiler ve arşiv bilgileri.

Sunum için hangi araçları (akıllı tahta, projeksiyon, ses kayıt cihazı, fotoğraflar vb.) kullanabilirim?

Cevap: Projeksiyon

Sunum kaç dakika sürecek?

Cevap: 45 dakika

4. ETKİNLİK

“Dersimiz Atatürk” filminde geçen aşağıdaki cümlelerden nesnel olanların başına (N), öznel olanların başına (Ö) harfi koyunuz.

(Ö) Atatürk, 1881’de Selanik’te doğdu.

(N) Atatürk’ün okuduğu kitapların tam sayısı: üç bin dokuz yüz doksan yedi.

(Ö) Öğretmenimiz de bize çok güzel şiirler ve hikayeler okutuyor.

(N) Her 10 Kasım sabahı saat dokuzu beş geçe, çığlık çığlığa çalan sirenlerle birlikte, millet olarak saygı içinde çakılıp kalıyoruz.

(N) 18 Mart günü deniz ve kara zaferlerini birlikte kutluyoruz.

62. Sayfa

5. ETKİNLİK

a) Curtis LAFRANCE, Türkiye’de olup bitenlere niçin ilgi duyuyor olabilir? Sizin de ilgi duyduğunuz ve görmek isteğiniz bir ülke var mı? Açıklayınız.

Cevap: Türkiye’de olup bitenler tüm dünyada ilgi çekmektedir.Hayranlık uyandırmaktadır.

b) Atatürk’ün 10 yaşında bir çocuğun mektubuna karşılık vermesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap: Çocuk bile olsa herkese karşı saygılı ve kibar olması onun ne kadar insani değerlere sahip olduğunu göstermektedir.

c) Atatürk, niçin Amerikan çocuklarına Türklerle ilgili her duyduklarına inanmamalarını, bilimsel temeli olmayan incelemelere itibar etmemelerini öğütlemiş olabilir?

Cevap: Ülkemiz hakkında karalamalar yapılabileceği için asıl kaynağından gerçekleri araştırmalarını, ön yargılı olmamalarını gerektiğini öğütlemiştir.

63. Sayfa

6. ETKİNLİK

5. Etkinlikteki mektup örneklerinden hareketle Atatürk’e mektup yazınız. Mektubunuzu yazmak için A4 kağıdı kullanınız. Sınıf ya da okul panonuzda sergileyerek mektubunuzu paylaşınız.

Cevap:

Sevgili Atatürk, Bizlere bu güzel vatanı armağan ettiğin ve göstermiş olduğun fedakarlıklardan dolayı teşekkür ederim.Bu güzel vatan senin gösterdiğin ufuklara bizler ve bizden sonraki nesiller ile ilerlemeye devam edecektir.Büyük Türkiye, bilimle, eğitimle çağdaşlıkla hak ettiği yere gelecektir.Ruhun şad olsun..

7. ETKİNLİK

Atatürk, 1923 yılında çağdaş Türkiye’nin kuruluşundaki katkıları ile dünyaca ünlü Time (Taym) dergisinin kapağında yer almıştır. Siz de Time dergisinin kapağında yer aldığınızı düşünün. Ülkenize ve insanlığa yaptığınız hangi hizmetle bu derginin kapağında yer almak isterdiniz? Kendi başarınızı anlatan bir yazı yazınız.

Cevap: Barışa yaptığım katkılar ile yer almak isterdim.

8. ETKİNLİK

Kurtuluş Savaşı ile ilgili kitapların kapaklarını inceleyiniz.

a) Kurtuluş Savaşı ile ilgili bir eser yazsaydınız adını ne koyardınız?

Cevap: Ya İstiklal Ya Ölüm

b) Kitabınız için A4 kağıdına bir kapak tasarımı yapınız.

GELECEK DERSE HAZIRLIK
Birlik, beraberlik ve dayanışma konulu atasözlerini araştırınız.

Cevap:

Birlikten kuvvet doğar.

Yalnız taş duvar olmaz.

Mısıra “yağmur geliyor” demişler “çapan birlik mi?” demiş.

Bir elin nesi var iki elin sesi var.

Nerede birlik orada dirlik.

Baş başa vermeyince taş yerinden kalkmaz.

Anca beraber kanca beraber.

Yalnız öküz, çifte (boyunduruğa) koşulmaz

El el ile, değirmen yel ile.

Tek kanatla kuş uçmaz.

Ağaç düşerse yakınına yaslanır.

Kendi evini yapamıyorsan, bir yapana taş taşı.

Komşu komşunun külüne muhtaçtır.

Dost kara günde belli olur.

Adam adama her daim muhtaç (gerek olur).

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 30, 31, 32, 33 1. TEMA ÇOCUK DÜNYASI “Anlamak” Etkinlik Cevapları

 

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Türkçe Ders Kitabı Sayfa 30, 31, 32, 33

1.ETKİNLİK

Türkçe Ders Kitabı Sayfa 30, 31, 32, 33

 

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları şiirden hareketle yanıtlayınız

1. Şiire göre çocuk ailesini anlıyor mu?

Çocuk ailesini pek anlamamaktadır.

2. Şiirde hangi duygular dile getirilmektedir?

Şiirde anlamak ve anlamamak kavramları dile getirilmektedir.

3. Aile bireyleri çocuğu nelere benzetiyor? Sizce çocuk hangi özelliklerinden dolayı bu varlıklara
benzetilmiştir?

Çocuğa cin gibi demişlerdir. Bunun sebebi yaşına rağmen oldukça zeki olmasıdır. Ayrıca topaç gibi benzetmesi de yapılmıştır. Bunun sebebi çocuğun sağlıklı görünmesidir.

4. Çocuğu en iyi anlayan kimdir? Sizce, çocuk neden kendisini o kişiye daha yakın
hissetmektedir?

Çocuğu en iyi anlayan kişi dedesidir. Böyle düşünmesinin sebebi dedesinin anlaşılır şeyler söylemesi ve güzel sözleridir.

5. Şair, duygularını yazarak dile getirmektedir. Siz duygularınızı nasıl anlatırsınız?

Ben de duygularımı genellikle yazarak dile getiririm.

3. ETKİNLİK

Türkçe Ders Kitabı Sayfa 30, 31, 32, 33

4. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki fıkrayı okuyunuz.

Nasrettin Hoca evinin damında biriken diz boyu karları sabah namazı sonrası
küremeye başlamış. Bir ara dengesini kaybederek damdan düşüp bayılmış.
Komşuları koşuşmuşlar.
Birisi: “Çabuk bir doktor çağıralım.”
Diğeri: “Aman bir kırıkçı bulalım.”
Öbürü: “Sırtlanıp doktora götürelim.” derken, kargaşada ayılan Hoca, acıyan belini
tutarak;
– Bırakın münakaşayı. Çabuk bana daha önce damdan düşmüş birini bulun, demiş.

b) Nasrettin Hoca “Bırakın münakaşayı. Çabuk bana daha önce damdan düşmüş birini bulun.”
cümlesiyle ne söylemek istiyor olabilir? Anlatınız.

Nasrettin Hoca bu cümle ile empatiye vurgu yapmak istemiştir. Kendisi damdan düştüğü için onun halinden sadece damdan düşen birisi anlar.

c) Aşağıdaki ayakkabı görsellerinin renklerini ve belirttikleri ifadeleri inceleyiniz. Nasrettin Hoca’ya,
giydiğiniz ayakkabının belirttiği ifadelere uygun olacak şekilde cümleler söyleyiniz.

DUYGUSAL:  Nasrettin Hoca’nın düşmesine çok üzüldüm.

TARAFSIZ: Nasrettin Hoca’nın dengesini kaybetmesinin sebepleri neler olabilir?

KÖTÜMSER: Nasrettin Hoca kar yağdığında dama çıkarsa yeniden düşebilir.

SERİNKANLI: Böyle bir durumda nasıl hareket etmek gerekir?

İYİMSER: Neyse ki Nasrettin Hoca’ya bir şey olmadı.

YENİLİKÇİ: Damın etrafına duvar örmek faydalı olabilir.

 

5. ETKİNLİK

a) Aşağıda Tekir, noktanın kullanım alanlarıyla ilgili ipuçları vermiştir. Siz de numaralı yerlere noktanın kullanım alanlarını gösteren cümleler yazınız.

  1. Yarın kütüphaneye araştırma yapmaya gideceğim.
  2. Prof. Dr. Ayşe Yaldız yarın burada toplantı yapacak.
  3. Geçen ay turnuvada 1. olduk.
  4. 25.06.1998 tarihinde İstanbul’da doğdum.
  5. Yarın 20.30’da yola çıkacağımızı söyledim.

b) 1. etkinliğe bakınız. Şair metinde konuşma çizgisinden başka noktalama işareti kullanmamıştır.
Metinde nokta kullanılması gereken yerlere nokta (.) koyunuz.

Türkçe Ders Kitabı Sayfa 30, 31, 32, 33

6. ETKİNLİK

a) Aşağıda “Küçük Prens” adlı kitaptan bir bölüm verilmiştir. Metni okuyup soruları yanıtlayınız.

1. Küçük Prens nelerden yakınmaktadır?

Büyüklerin olaylara yüzeysel bakmasından ve her şeyi anlamamalarından yakınmaktadır.

2. Büyüklerin olaylara bakış açısının küçüklerden farklı olmasının sebebi ne olabilir?

Daha çok şey yaşamış olmaları ve çevreden etkilenmeleri olabilir. Büyükler diğer insanlar gibi düşünmeye çalışırlar.

3. ‘‘Anlamak’’ şiirindeki anlatıcının yetişkinlere bakışı ile Küçük Prens metnindeki kahramanın
görüşleri arasında benzerlik var mıdır? Açıklayınız.

Şiirde anlatıcı yetişkinleri anlamamaktan bahsediyor. Küçük Prens ise büyüklerin çocukları anlamadığından bahsediyor. İkisi arasında böyle bir fark var.

b) Küçük Prens’e bir mektup yazınız. Yetişkinlerin çocukları anlaması ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Mektubu
defterinize yazınız.

KÜÇÜK PRENS’E MEKTUBUM

Sevgili Küçük Prens,

Bir büyüğüm ile sohbet ettiğim zaman şunu fark ediyorum: Onlar daha önce çocuk olmalarına rağmen sanki hiç öyle olmamış gibi davranıyorlar. Mesela bizle konuşurken devamlı okulu, dersleri soruyorlar. Ancak benim başka ilgi alanlarım olduğunu unutuyorlar. Hayat sadece okuldan ya da dersten ibaret değil ki. Neden böyle yapıyorlar bilmiyorum. Hayatı sadece sorumluluklarla dolu bir yermiş gibi görmeleri beni gerçekten üzüyor. Halbuki çocuklar için hayatın içinde her şey vardır. Umarım bir gün benim için sadece okulun var olmadığını, senin de resimlere bakış açını anlarlar.

Kendine iyi bak.

 

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Kurtuluş Savaşı esnasında Türk milleti zorlu bir mücadeleye girişmişken Milli Eğitim Bakanlığı milli bir marş ihtiyacı duymuş ve bunun için 1921 yılında bir şiir yarışması düzenlemiştir. Bu yarışmaya 724 şair eser göndermiş ve eserlerinin milli marş olarak kabul edilmesini istemişlerdir. Mehmet Akif Ersoy bu yarışmayı kazanan kişiye para ödülü verileceğinden başlangıçta yarışmaya katılmak istememiştir. Fakat o dönemde Milli Eğitim Bakanı olan Hamdullah Suphi Tanrıöver’in ısrarı üzerine ödülü almamak şartıyla şiirini yarışmaya göndermiştir.

Mehmet Akif’in Kahraman Ordumuza başlıklı şiiri yapılan bu yarışmada birincilik kazanır. O yıl düzenlenen beste yarışmasında da  Ali Rıfat Çağatay’ın bestesi kabul görmüş ve İstiklal Marşı 1924’ten 1930’a kadar bu beste ile söylenmiştir. 1930’dan sonra ise milli marşımız Zeki Üngör’ün bestesi ile çalınmaya başladı.

 5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 124, 125, 126, 127 “4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ” “Sanki Caminin Bakım Kılavuzu” Etkinlik Cevapları

SANKİ CAMİNİN BAKIM KILAVUZU

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Çevrenizde ilgi gören ve tarihî değeri olan mimari yapılar var mı? Varsa bunlarla ilgili neler biliyorsunuz?

CEVAP: Yaşadığım yerde St. Pierre Kilisesi bulunmaktadır. Bu kilise dünyadaki ilk Hristiyanlar tarafından kullanılmıştır. Yanında da mağaralar yer almaktadır. (NOT: Siz de yaşadığınız şehirdeki yapılardan bahsediniz.)

2. Mimar Sinan hakkında neler biliyorsunuz?

CEVAP: Mimar Sinan Osmanlı’nın en ünlü mimarı olarak bilinmektedir. En ünlü eserleri Selimiye Camii ve Süleymaniye Camii’dir.

1.ETKİNLİK

Öğretmeniniz size “Sanki Caminin Bakım Kılavuzu” adlı metni dinletirken anlamını bilmediğiniz kelimeleri not alınız. Daha sonra not aldığınız kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlük kullanarak kontrol ediniz. Daha sonra kelimeleri cümle içinde kullanınız.

RESTORASYON
Tahminim: Güzel bir hale getirme.
Anlamı: Yenileme.
Cümlem: Yandaki eski hamamda restorasyon çalışması var.

KEMER
Tahminim: Binalarda ince uzun şeritli beton.
Anlamı: ki sütun veya ayağı birbirine üstten yarım çember, basık eğri, yonca yaprağı vb. biçimlerde bağlayan ve üzerine gelen duvar ağırlıklarını, iki yanındaki ayaklara bindiren tonoz bağlantı.
Cümlem: Caminin kemeri yıkılmak üzere.

2. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metinde geçen bazı cümleler aşağıda verilmiştir. Metni ikinci defa dinlerken boş bırakılan yerleri doldurunuz.

– Büyük ustanın …1543…… yılında yaptığı İstanbul’daki ……Şehzadebaşı…….. Camisi’nin 1990’lı yıllardaki restorasyonunda yaşananlar, tüm dünyayı şoke etti.
– Mimarlar ……restore….. konusunda karar veremedi.
– Mimarlar incelemeler sırasında caminin ……kemerlerinde……. bir …oyuk…. fark etti.
– Mektubun ………Mimar Sinan……… tarafından yazıldığı anlaşıldı.
– Mektubun devamında kemerin nasıl onarılacağını anlatan ……Mimar Sinan……., ……469……. yıl sonrasına da ışık tutmuş oldu.
– Süleymaniye Camisi’ni kurtaran bu mektup şu anda …Topkapı…… Sarayı’nda saklanıyor.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Mimar Sinan mektubu niçin yazmıştır?

CEVAP: Mimar Sinan Şehzadebaşı Camii’nin kemerlerindeki kilit taşının bir gün değiştirilmesi gerekeceğini tahmin ederek bir mektup bırakmıştır.

2. Mimar Sinan Şehzadebaşı Camisi için “Çıraklık eserim” diyor. Bunun sebebi nedir?

CEVAP: Mimar Sinan’ın mimari gelişimi üç devirdir. Çıraklık döneminin ilk basamağı olarak bu camiyi yapmıştır. Bu nednele Şehzadebaşı Camisi için çıraklık eserim demektedir.

3. Camiyi restore etmek için bir araya gelen mimarlar restore konusunda niçin karar verememiş olabilirler?

CEVAP: Kemerdeki kilit taşını nasıl değiştirmeleri gerektiğinden emin olamadıkları için karar verememiş olabilirler. Çünkü restorasyonun amacı caminin yapısını bozmadan onarmaktır.

4. Mimar Sinan’ın geleceğe mektup bırakmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

CEVAP: Mimar Sinan hem zeki hem de ileri görüşlü olması sonucu mektup bırakmıştır. Caminin kilit taşını farklı bir yöntemle yerleştirmiştir. Aynı zamanda bu yöntemin ileride başka mimarlar tarafından düşünülemeyeceğini de tahmin etmiştir. Eserinin onarılması için mektup bırakmıştır.

5. Mimar Sinan’ın yerinde siz olsaydınız caminin restorasyonunu sağlamak için başka nasıl bir yol izlerdiniz?

CEVAP: Caminin bazı bölümlerini değiştirebilirdim.

4. ETKİNLİK

a) Dinlediğiniz metinden hareketle bir haber metninin niteliklerinden hangileri aşağıda bulunmaktadır? İşaretleyiniz.

4. ETKİNLİK

b) Dinlediğiniz haber metninden hareketle 5N 1K sorularına cevap veriniz.

SORULAR ———– CEVAPLAR

Ne? ——–> Mimar Sinan restorasyon önerisi sundu
Neden? ——–> Caminin kemerleri zedelendiği için
Nerede? ——–> İstanbul-Şehzadebaşı Camii’nde
Nasıl? ——–> Cam şişede bıraktığı mektup ile
Ne zaman? ——–> 1990’lı yıllarda
Kim? ——–> Mimar Sinan

c) Yaşadığınız ya da gözlemlediğiniz bir olaydan hareketle haber metni yazınız. Haber metninizde 5N 1K sorularının cevaplarını vermeyi unutmayınız.

CEVAP: 2019 yılının Nisan ayında İstanbul Halk Kütüphanesi’nde düzenlenen “Okuma Günleri” etkinliği kapsamında tam bin ortaokul öğrencisi kitap okudu. Öğrencilere okuma ve kütüphaneye gitme alışkanlığı kazandırmak amacıyla düzenlenen etkinlik oldukça ilgi çekti. Etkinlik günler öncesinde gönüllü öğrencilerin doldurduğu formlar dikkate alınarak oluşturuldu. Daha sonra etkinlik üzerinde yapılan toplantılarda öğretmenlerin ve velilerin görüşleri alındı.

Ne? ——–> Okuma Günleri etkinliği yapıldı.
Neden? ——–> Öğrencilere okuma ve kütüphaneye gitme alışkanlığı kazandırmak için
Nerede? ——–>İstanbul Halk Kütüphanesi’nde
Nasıl? ——–> Gönüllü öğrencilerin  doldurduğu formlar dikkate alınarak
Ne zaman? ——–> 2019 yılının Nisan ayında
Kim? ——–> Bin ortaokul öğrencisi

5. ETKİNLİK

Siz de Mimar Sinan’a cevap olarak bir ileti göndereceğinizi hayal ediniz.

a) İletinizde nelerden bahsederdiniz? Arkadaşlarınızla tartışınız. Öğretmeninizin yönlendirmesi ile beyin fırtınası yapınız.

CEVAP: İletimde Mimar Sinan’ın eserlerinin günümüzde nasıl değerli olduğundan bahsetmek isterim.

b) İletinizi aşağıya e-posta şeklinde yazınız.

CEVAP: Sevgili Mimar Sinan Bey,
Bugün dersimizde Şehzadebaşı Camii’nin kemerlerinin nasıl onarılması gerektiğini anlatan mektubunuzdan bahsettik. Ayrıca Türkçe ve Tarih derslerinde sizin eserlerinizden zaman zaman bahsederiz. Çünkü bu eserler yıllar geçtikçe değeri artan eserlerden. Eserlerinizin güzelliği ve yapılış biçimleri hâlâ bizim övgüyle bahsettiğimiz bir konu. Ayrıca onları korumamız adına bıraktığınız mektuplar da çok önemli. Yaptığınız eserlerde sizin herhangi bir mimar gibi olmadığınız çok belli. Üstün çalışmalarınız ve güzel eserleriniz için teşekkür ederiz.

c) Yukarıda yazdığınız e-postayı en fazla 140 karakter kullanarak tekrar yazınız.

CEVAP: Mimar Sinan Bey,
Derslerimizde zaman zaman sizden bahsediyoruz. Eserlerinizin güzelliği ve yapılış biçimi bizi daima etkiliyor. Gittikçe değerli hale gelen bu güzel yapılar için teşekkür ederiz.

6. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki örneği inceleyiniz. Örnekten hareketle noktalı virgülün niçin kullanıldığını yazınız.

Mimar Sinan Şehzadebaşı, Süleymaniye, Selimiye Camilerini; Büyük Çekmece, Silivri ve Sokollu Mehmet Paşa Köprülerini yapmıştır.

CEVAP: Noktalı virgül, virgülle ayrılmış örnekleri farklı örneklerden ayırmak için kullanılmıştır.

b) Noktalı virgülün yukarıdaki görevini örneklendiren iki cümle yazınız.

CEVAP:

  • Onun için kitap, defter, kalem; ayakkabı, elbise satın aldım.
  • Pazarda elma, karpuz, vişne; ıspanak, kabak, patates vardı.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 112, 113, 114, 115, 116, 117 “4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ” “Sarımsak Soslu Makarna” Etkinlik Cevapları

SARIMSAK SOSLU MAKARNA

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Televizyondaki yemek programları dikkatinizi çekiyor mu? Açıklayınız.

CEVAP: Bazen dikkatimi çekiyor. Özellikle yemek yarışmalarının olduğu programları ilgi çekici buluyorum.

2. Hangi yemekleri seviyorsunuz? Sebepleriyle açıklayınız.

CEVAP: Yaprak sarmasını seviyorum. Çünkü oldukça lezzetli bir yemek. Ayrıca kabağı çok sevdiğim için kabaklı tüm yemekleri de severim.

3. Daha önce herhangi bir büyüğünüzden yardım almadan yemek yaptınız mı? Yaptıysanız hangi yemeği yaptınız?

CEVAP: Daha önce yardım almadan menemen yaptım.

 

1.ETKİNLİK

Okuduğunuz metinde geçen aşağıdaki kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlük kullanarak kontrol ediniz. Daha sonra kelimeleri cümle içinde kullanınız.

MALZEME
Tahminim: Tüm araç-gereçler.
Anlamı: Gereç.
Cümlem: Bu malzemeleri depoya taşımamız gerekiyor.

KIVAM
Tahminim: Bir maddenin yoğunluk derecesi.
Anlamı: Sıvılarda koyuluk, yoğunluk.
Cümlem: Hamuru yumuşak bir kıvam alana kadar yoğurmalısın.

SÜZMEK
Tahminim: Bir maddeyi başka bir maddeden ayırmak.
Anlamı: Bir sıvıyı, içindeki katı maddelerden ayırmak için bez veya delikli bir kaptan geçirmek.
Cümlem: Makarnanın suyunu süzdükten sonra tabağa koy.

HAVAN
Tahminim: Besin maddelerinin dövülerek küçültüldüğü kap.
Anlamı:  İçinde bir şey dövüp ufalamaya yarayan, tahta, taş, maden veya plastikten yapılan kap.
Cümlem: Sarımsakları havanda dövmeden kullanamayız.

BULAMAÇ
Tahminim: İyice karıştırılarak elde edilen şey.
Anlamı: Sulu, cıvık hamur.
Cümlem: Yemeği bulamaç etmemen gerekiyordu.

SOS
Tahminim: Yemeklere eşlik eden baharatlı sıvılar.
Anlamı: Bazı yemeklerin üzerine dökülen, domates, baharat vb. şeylerle yapılan karışım.
Cümlem: Patates kızartmasını sosla yemeye bayılırım.

SALGI
Tahminim: Vücudun ürettiği sıvı.
Anlamı: Hücrelerin, vücuttaki bezlerin kandan ayırıp oluşturdukları ve yeniden kana, başka organa veya dışarıya saldıkları sıvı madde.
Cümlem: Tükürük bezlerinin görevi tükürük salgılamaktır.

TUTAM
Tahminim: İki parmağının ucu kadar.
Anlamı: Avuç içi veya parmak uçlarıyla tutulabilen miktarda olan.
Cümlem: Bir tutam tuz yeterli gelecektir.

HAŞLAMAK
Tahminim: Sadece suda pişmesini beklemek.
Anlamı:  Bir şeyi kaynar suya daldırmak.
Cümlem: Makarnanın haşlanmasını beklersen daha iyi olur.

DUYU
Tahminim: Organla algılamak.
Anlamı: İnsanların ve hayvanların, dış dünyanın uyaranlarını görme, işitme, koklama, dokunma ve tatma organlarıyla algılama yeteneği.
Cümlem: İnsanın beş duyu organı vardır.

YALITMAK
Tahminim: İki şeyi birbirinden ayırmak.
Anlamı:  Elektrik akımının olumsuz etkilerini önlemek için iletkeni kauçuk, lastik, porselen vb. ile kaplamak, izole etmek.
Cümlem: Duvarları yalıtmak faydalı olur.

 

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Makarna yapmak için hangi malzemeler kullanılmıştır?

CEVAP: Makarna yapmak için taze fesleğen, çam fıstığı, taze kaşar, zeytinyağı, sarımsak, tuz ve makarna kullanılmıştır.

2. Yazarın yemek tarifini tamamladıktan sonra ağzının suyunun akmasının sebebi nedir?

CEVAP: Yemeğin tadını kafasında canlandırdığı için ağzının suyu akmış olabilir.

3. Sıcak yemeklerin, soğuk yemeklere göre daha fazla yeme isteği uyandırmasının nedeni nedir?

CEVAP: Tabaktaki dumanı üstünde yemeklerden yayılan sıcak hava, güzel kokuların yayılmasına katkıda bulunur ve koku algısını artırır.

4. Bir kokunun size bir anınızı hatırlattığı oldu mu? Olduysa bu durumun sebebi ne olabilir?

CEVAP: Dışarıda yediğim bir yemeğin kokusu bazen annemin yemeklerini hatırlatıyor. Bunun nedeni o yemekleri kokularıyla hafızama kaydetmiş olmam olabilir.

5. Tat ve koku alma duyunuz olmasaydı ne hissederdiniz? Bu duyular hayatınıza ne katıyor?

CEVAP: Tat duyusu sayesinde yediklerimizden keyif alıyoruz. Koku duyusu ise tat duyusunu tamamlar. Güzel bir yemeğin kokusu sayesinde tadını daha çok severiz. Bu duyular olmasaydı sevdiğimiz bir yemek olmazdı. Sadece yaşamımızı sürdürmek için tat almadan yerdik.

 

3. ETKİNLİK

Aşağıda bir gıda ürününün üzerinde yer alan bilgiler verilmiştir. Bilgilerden hareketle soruları cevaplayınız.

1. Ürün hangi tarihten sonra kullanılmamalıdır?

CEVAP: Ürün 02/09/2018 tarihinden sonra kullanılmamalıdır.

2. Ürünün saklama koşulları ile ilgili verilen bilgiler nelerdir?

CEVAP: Serin ve rutubetsiz yerde saklayınız. Güneş ışığından koruyunuz. Kapak açıldıktan sonra 2 cm kadar bitkisel sıvı yağ ilave ederek buzdolabında saklayınız.

3. Aşağıdakilerden hangisine alerjisi bulunan bir insan, bu ürünü tüketmekten kaçınmalıdır?
A) Kırmızı et
B) Patates
C) Domates
D) Biber

CEVAP: C

Neden bu cevabı verdiniz? Cevabınızı metindeki bilgilerle destekleyiniz.

CEVAP: Çünkü domates salçası domates ile yapılır. Domatese alerjisi olan biri domates salçası tüketmemelidir.

 

4. ETKİNLİK

a) Aşağıya, okuduğunuz metinde geçen bir karşılaştırma cümlesi yazınız.

CEVAP: Soğuk yiyeceklerin bulunduğu tabaklar, sıcak yiyeceklerin bulunduğu tabaklara göre, çoğunlukla daha az istek uyandırır.

b) Siz de iki karşılaştırma cümlesi yazınız.

CEVAP:

  • Bence roman, şiire göre okuması daha güzel bir türdür.
  • Sinema tiyatrodan daha popüler olsa da tiyatronun keyfi bambaşkadır.

c) Aşağıya, okuduğunuz metinde geçen bir örneklendirme cümlesi yazınız.

CEVAP: Bir tabak sarımsak soslu makarna fotoğrafına bakmak ya da kaynayan suyun sesini işitmek veya fesleğen yapraklarına dokunmakla beynin tat ve kokuyu hatırlaması, sık sık yaşadığımız bir şeydir ve bu durumda ağzımız sulanır.

d) Siz de iki örneklendirme cümlesi yazınız.

CEVAP:

  • Bazı hisler ise tarifsizdir: İyi bir kitap okurken veya güzel bir müzik dinlerken hissettiklerimiz gibi.
  • Her sene karpuz, kavun gibi yaz meyvelerinin olgunlaşmasını sabırsızlıkla beklerim.

 

5. ETKİNLİK

Aşağıya ailenizdeki ya da çevrenizdeki yetişkinlerden öğrendiğiniz yemeğin malzemelerini sıralayınız. Ardından yemeğin yapılışını yazınız. Daha sonra hazırladığınız metni arkadaşlarınızla paylaşınız.

KREMALI TAVUK SOTE

Malzemeler

Bir parça tavuk göğsü
Birkaç mantar
Kırmızı ve sarı biber
Bir paket krema
Tuz
Karabiber
Kekik
Yağ

Yapılışı: Öncelikle tavaya biraz yağ döküyoruz. Yağ ısınınca küp küp doğradığımız tavukları tavada pişiriyoruz. Tavuklar pişmeye yakın uzun uzun doğradığımız biberleri ekliyoruz. Biraz pişirdikten sonra ise mantarları doğrayıp yemeğe ekliyoruz. Mantarlar piştikten sonra bir paket kremayı yemeğe ekliyoruz. Ardından tuz, kekik ve karabiberi ekliyoruz ve kapağını kapatıyoruz. Krema kaynadıktan sonra üç dakika daha pişiyoruz. Hazır olan yemeği servis ediyoruz.

 

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümleleri okuyunuz.

– Makarna çok lezzetli bir yemektir ama çok yersek fazla kilo alabiliriz.
– Türkiye’de her yıl tonlarca ekmek israf ediliyor oysaki tüketeceğimiz kadar ekmek kullanarak israfın önüne geçebiliriz.
– Düzenli beslenelim yoksa çeşitli sağlık problemleri yaşayabiliriz.

a) Altı çizili kelimelerin metnin anlamını nasıl etkilediğini açıklayınız.

CEVAP: Altı çizili kelimeler iki kelimeyi veya cümleyi bağlamakla görevlidir. Anlam değişikliklerini sağlar. Anlamı kuvvetlendirir.

b) Siz de bu ifadeleri kullanarak cümleler kurunuz.

CEVAP:

  • Onu özlüyorum ama yanına gidecek vaktim yok.
  • Öğretmen şiirimi beğenmedi oysaki arkadaşlarımla da paylaşmak istiyordum.
  • Kütüphaneyi düzenleyelim yoksa bir daha aradığımızı bulamayacağız.

 

7. ETKİNLİK

Görme, duyma, koku alma, tatma ve dokunma duyularına ait verilerden yararlanarak bilgilendirici bir metin yazınız.

CEVAP: BEŞ DUYU

İnsanlarda beş duyu organı vardır. Her duyu organının kendi görevi bulunur. Göz görme işini yapar. Bir film izlemek, bir yerden bir yere gitmek için gereklidir. Kulak duyma görevini üstlenir. Güzel bir müzik dinlerken veya annemizin bizi yemeğe çağırdığını işitirken bu işi kulağımız ile yaptığımızı bilmeliyiz. Burnumuz koku almaya yarar. Bir pastahanenin önünden geçerken kurabiyeleri az önce fırından çıkardıklarını koku aldığımız için anlarız. Bu kurabiyelerin tadına da dilimizdeki tat alma özelliği sayesinde varırız. Tat ve koku birbirini tamamlayan duyulardır. Kokusunu aldığımız şeyin tadını daha güzel hissederiz. Son duyumuz da dokunmadır. Tüm bedenimizi kaplayan deri sayesinde hiç çekinmeden kalemimizi, kitabımızı elimize alırız. Duyu organlarımız ile hayatı anlamlandırırız.

5. Sınıf MEB Türkçe Ders Kitabı 16,17,18,19. Sayfa Etkinlik Cevapları

“Çocukluk” Metni Etkinlik Cevapları 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı

Cevaplar Lila Renkli Yazılardır.

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

16.Sayfa
1. Ailenizdeki ve çevrenizdeki yetişkinlerden öğrendiğiniz oyunu anlatınız.
– Salanbaç oyunu:Bir ebe olur gözlerini kapatarak 50 den geriye doğru sayar ve diğer arkadaşları saklanır.Ebe saklanan çocukları arayarak bulmaya çalışır.Bulduğu zaman sobe der ve ilk bulunan ebe olur.
2. Bir zaman makineniz olsa hangi zamana gitmek isterdiniz? Neden?
– Eski yıllara giderdim.Anne ve babamın çocukluk zamanlarını çok merak ediyorum.Onlar o yılları ve oynadıkları oyunları anlatırken çok eğleniyorlar.
ÇOCUKLUK
Affan Dede’ye para saydım,
Sattı bana çocukluğumu.
Artık ne yaşım var, ne adım;
Bilmiyorum kim olduğumu.
Hiçbir şey sorulmasın benden;
Haberim yok olan bitenden.
Bu bahar havası, bu bahçe;
Havuzda su şırıl şırıldır.
Uçurtmam bulutlardan yüce,
Zıpzıplarım pırıl pırıldır.
Ne güzel dönüyor çemberim;
Hiç bitmese horoz şekerim!
Cahit Sıtkı TARANCI

17. Sayfa
1.ETKİNLİK
a) Aşağıdaki dizelerde yer alan altı çizili sözcüklerin metinde hangi anlamda
kullanıldığını işaretleyiniz.
– “Affan Dede’ye para saydım,

Gerçek anlam
– Sattı bana çocukluğumu.”

Mecaz anlam

Saymak
Bir şeyin kaç tane olduğunu anlamak için bunları birer birer elden veya gözden geçirmek,
sayısını bulmak.
Bir kimsenin, kendini veya başkasını olduğundan daha önemli, yetkili ve değerli göstermesi.
Değeri, üstünlüğü, yaşlılığı, yararlılığı dolayısıyla bir kimseye değer vermek, hürmet etmek.
Bir yolunu bularak birinden ayrılmak.
Sayıları arka arkaya söylemek.
Bir değer karşılığında bir malı alıcıya vermek.
Ödemek.

b) “Saymak” ve “satmak” sözcükleri metinde gerçek anlamda mı mecaz anlamda mı kullanılmıştır?
Açıklayınız.
Saymak gerçek anlam – Para vererek ödemek
Satmak mecaz anlam – Satmak ancak maddi karşılığı olan şeyler için kullanılır.
c) “Saymak” ve “satmak” sözcüklerinin gerçek ve mecaz anlamlarıyla birer cümle yazınız.
– Bugün eve kaç misafir geldiğini saydım. –Gerçek anlam
– Dertlerimi saya saya yoruldum. – Mecaz anlam
– Bu ev 50 bine satılmış. –Gerçek anlam
– Arkadaşım beni bir hiç uğruna sattı. – Mecaz anlam
2.ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları şiirden hareketle yanıtlayınız.

1. Şair, çocukluğuna nasıl kavuşmuştur?
– Affan dede satmıştır.
2. Şairin zihnindeki çocuklukta neler vardır?
– Bir çocuk hali ve hiçbir şeyden haberi yok.
3. Sizce şair çocukluğunu niçin arıyor olabilir?
– Çocukluğunu özlediği için
4. Şiirin ana duygusu nedir?
– Çocukluk özlemi
5. Hayatınızda geri gelmesini istediğiniz bir zaman var mı? Anlatınız.
– Çocukken hayatın zorlukları bilinmiyor ve kendi dünyan oluyor.Bu nedenle çocukluk zamanlarını isterdim.

18. Sayfa
3.ETKİNLİK
Cahit Sıtkı TARANCI’ya okuduğunuz metnin içeriğinden hareketle üç soru sorunuz.
1- Çocukluğunuz nerede geçti?
2- Çocukluğunuzu doya doya yaşadınız mı?
3- Çocukken en sevdiğiniz arkadaşınız kimdi?
4.ETKİNLİK
a) Aşağıdaki metni okuyunuz.
b) Yukarıdaki metinde yer alan sorun nedir? Anlatınız.
– Eski oyuncakların artık rağbet görmemesi.
c) Öğretmeninizin yönlendirmesiyle gruplara ayrılınız. Aşağıdaki sorulardan birini seçerek grup içinde
tartışınız. Ardından grup sözcüsü seçerek düşüncelerinizi diğer arkadaşlarınızla paylaşınız.
1. Çocuklar Affan Dede’nin oyuncaklarını neden beğenmiyorlar? Önceden beğenilen oyuncakların
bir zaman sonra beğenilmemesinde neler etkili olabilir?
– Çünkü zaman ilerledikçe teknoloji de ilerliyor ve çocukların ilgisi artık sanal oyunlara yöneliyor.
2. Siz hangi oyuncaklarla oynamayı seversiniz? Neden?
– Kendi yaptığımız oyuncaklar ile oynamayı severim.Çünkü kendi yaptığımız oyuncaklarda daha bir emek vardı.
3. Sizin oynadığınız oyun ve oyuncaklarla eski oyun ve oyuncaklar arasında ne gibi farklılıklar
olabilir?

– Şimdiki oyuncaklar eskiye oranla daha basit.Genellikle plastiklerden yapılmış ve daha renkli.
4. Affan Dede ne yapsaydı çocuklar ondan yine oyuncaklar alırdı?
– Eski oyuncakların tanıtımını daha iyi yaparak onları çeşitli hikayeler ile süslemeliydi.renkleri solanları boyamalıydı.
5.ETKİNLİK
“Çocukluk” konulu bir şiir ezberleyiniz. Öğretmeninizin belirlediği bir zamanda şiirinizi
vurgu, durak ve tonlamaya dikkat ederek fon müziği eşliğinde okuyunuz. Gerektiğinde
öğretmeninizden örnek bir okuma isteyebilirsiniz ya da farklı kaynaklardan
şiirin okunuşunu dinleyebilirsiniz.

19. Sayfa
6. ETKİNLİK

Aşağıdaki sözcüklerden hareketle bir şiir yazınız. Şiirinize bir başlık koyunuz.
geçmiş, hayal, özlem, sevmek, çocukluk
Herkes geçmişin hayali ile yaşar
Eski günlere özlem gelir içinden
Çocuklukta güzeldir karşılıksız sevmek
Artık dönüş olmaz o günlere ne yazık
7. ETKİNLİK

Aşağıya sevdiğiniz bir oyunu ya da oyuncağı tanıtan bir yazı yazınız. Ardından tanıttığınız oyunu ya da oyuncağı anlatan bir resim çiziniz.
– Topaç oyunu.Topaça sarılan iple hızla yere doğru atılır ve topacın dönmesi seyredilir.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29. Sayfa Etkinlik Cevapları
MEB 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Alis Harikalar Diyarında- Tavşanın Peşinde Metni Etkinlik Cevapları

 

Sayfa 23

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. İnsanlar neden hayal kurar? Anlatınız.

Cevap: İnsanlar hayal etmeden hayal ettiklerini gerçekleştiremezler.Hayal etmek başarmanın anahtarıdır.İleri dönük tüm yapmak istediklerimiz ilk önce hayal edilir.Özlemini çektiğimiz şeyler için de hayal kurarız.
2. Hayallerle gerçekleri karıştırdığınız anlar oldu mu? Anlatınız.

Cevap: Evet oldu.Bazen güzel hayaller kurarken o hayallerin gerçek olduğunu hissettim ve düşündüm.
24. Sayfa

1. ETKİNLİK

a) Altı çizili sözcüklerin anlamını cümleden hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi verilen boşluğa yazınız.

çelenk: Düğünlere ve cenazelere gönderilen büyük çiçek demeti.
teleskop: Gökyüzünü incelemek için kullanılan alet.
karamela: Çikolataya benzer bir şey.
kroket: Bir oyun
çörek: Yiyecek

b) Metinde geçen aşağıdaki sözcükleri sözlük sırasına göre diziniz. Sözcüklerin sözlük anlamlarını yazınız.

çelenk, çörek, karamela, kroket, teleskop.

Cevap:

Çelenk: Çiçek, dal ve yapraklardan oluşturulmuş halka.
Çörek: Çok az yağlı, kimi çeşidi şekerli ve yumurtalı, gevrekçe pişirilmiş hamur işlerinin genel adı.
Karamela:Eritilmiş ve biraz da yakılmış şekerle yapılan şekerleme.
Kroket: Fransa’da oynanan ve 1850’lerde İngiltere’de yaygınlaşan bir açık hava oyunudur.
Teleskop: Sonsuzdaki bir nesnenin gerçek görüntüsünü, içbükey bir aynadan yapılmış olan merceğinin odak düzleminde veren ve gök bilimle ilgili gözlemlerde kullanılan optik aygıt.

c) Öğrendiğiniz sözcükleri sözlük defterinize ekleyiniz.

25. Sayfa
2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Alis neden sıkılıyor?

Cevap: Yapacak bir şeyi olmadığı için.

2. Alis’in kitaplar konusundaki düşüncelerine katılıyor musunuz? Neden?

Cevap: Katılmıyorum her kitapta resim olması gerekmez.
3. Alis’in ablasına haber vermeden bilmediği bir yere gitmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap: Yanlış bir hareket.Büyüklere danışmadan ve haber vermeden başka bir yere gidilmez.

4. Alis’in şişedeki suyu içmesini, kutudaki çöreği yemesini doğru buluyor musunuz? Neden?

Cevap:Yanlış buluyorum Bilmediğimiz şeyleri yemek ya da içmek doğru değildir.

5. Bir ürünün güvenle tüketilip tüketilemeyeceğini nasıl anlarsınız?

Cevap: Yazılarını okuruz.Büyüklerimizin tavsiye ettiği şeyleri yeriz.

6. Sizce yazar, çocukların dünyasını tanıyor mu? Metinden örneklerle açıklayınız.

Cevap: Evet tanıyor.Çocukların hayal dünyasını ve yapabilecekleri şeyleri biliyor.

3. ETKİNLİK

Metindeki hangi olaylar ve durumlar hayal ürünüdür? Örneği inceleyip boşlukları doldurunuz.

Örnek: Tavşanın konuşması.Tavşanlar konuşamaz.

İçecekle küçülmesi.Çünkü sadece masallarda insanlar bir şey içerek küçülür yada büyür.

Tavşan ve kediler hayvan oldukları için onlarla konuşsak bile onlar bizi anlamaz.

Tünel gibi yerden geçerken yaşadıkları hayal ürünüdür.
4. ETKİNLİK

Alis’in ve en sevdiğiniz kahramanın kişilik özellikleri nelerdir? Aşağıdaki boşluğa kahramanınızın görselini yapıştırabilirsiniz ya da bir resmini çizebilirsiniz.

Cevap: Keloğlan

26. Sayfa
5. ETKİNLİK

Aşağıda Alis ve tavşanın maceralarına katılabilmeniz için bir oyun verilmiştir. Öğretmeninizle ve arkadaşlarınızla soruları yanıtlayarak oyunu oynayınız.

1. Başlangıç noktasında ilk soruya “evet” cevabını veren tavşanın başına neler gelebilir? Anlatınız.

Cevap: Tavşan bir tünelden düşebilir.

2. Başlangıç noktasında ilk soruya “hayır” cevabını veren tavşanın başına neler gelebilir? Anlatınız.

Cevap: Kırmızı ve yeşil kapı noktasına gelebilir.

3. Başlangıç noktasında ilk soruya “evet” cevabını veren Alis’in başına neler gelebilir? Anlatınız.

Cevap: Tünel gibi yerden düşebilir.

4. Başlangıç noktasında ilk soruya “hayır” cevabını veren Alis’in başına neler gelebilir? Anlatınız.

Cevap: Eve dönebilir.

Kapının ardında yeni arkadaşlar var. Tanışmak ister misin?

Cevap: Hayır

27. Sayfa

5. Tavşan, Yumurta Adam ve Alis’le buluşmak istiyor. Başlangıç noktasından sonra soruları sırayla nasıl cevaplamalıdır?
A) Evet – Hayır – Teslim oluyorum
B) Hayır – Evet – Her zaman evet
C) Evet – Evet – Teslim oluyorum
D) Hayır – Hayır – Her zaman evet

Cevap: B

6. Sadece görsellere bakarak Alis için ne söyleyemezsiniz?
A) Duygusaldır.
B) Meraklıdır.
C) Sinirlidir.
D) Arkadaş canlısıdır.

Cevap: C

7. Altın kapıdan geçmek istemeyen Alis nereye gider? Orada ne yapar?

Cevap: Ablasının yanına.

28. Sayfa
6. ETKİNLİK

Hangi süper güce sahip olmak isterdiniz? Süper gücünüzle neleri değiştirirdiniz? Öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Çok hızlı uçabilmeyi isterdim.Hırsızları ve kötü insanları hemen yakalardım.

7. ETKİNLİK

Alis meyveli çöreği yedikten sonra neler olmuş olabilir? Metni tamamlayınız.

Cevap: Boyu eskisinden de uzun olmuş olabilir.Bu sefer normale dönmek için başka bir besin karşısına çıkabilir ve ondan sonra normale döner.

29. Sayfa
8. ETKİNLİK

a) Aşağıda daha önce okuduğunuz “Oyuncak” adlı metnin örnek bir özeti verilmiştir. Özeti okuyunuz.

b) Aşağıdaki alana ya da defterinize “Alis Harikalar Diyarında – Tavşanın Peşinden” metninin özetini yazınız. Özetinizi yaparken öğretmeninizin verdiği ipuçlarından yararlanınız.

5. Sınıf MEB Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 30, 31, 32, 33 Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı ANLAMAK (Dinleme/İzleme Metni) Etkinlik Cevapları

30. Sayfa
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Anlamak” sözcüğü size neler çağrıştırıyor? Boşlukları doldurunuz.

Cevap: Bilmek
Öğrenmek
Başka insanların hissettikleri gibi hissetmek
İdrak etmek

2. “Damdan düşen damdan düşenin hâlini bilir.”, “Ateş düştüğü yeri yakar.” ve “Komşunun hakkında hüküm vermeden önce iki ay onun mokasenleriyle yürü.” sözlerini açıklayınız.

Cevap: Başka insanları eleştirmeden önce kendimizi onun yerine koymalıyız.Onun gibi düşünüp, o şartlara göre değerlendirmek gerekir.

1. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki boşlukları dinlediğiniz şiire göre doldurunuz.

Bazen anlıyorum
Bazen anlamıyorum.
Annemi
Babamı
Ninemi
Annem şöyle der
Göstererek beni
Cin gibi maşallah
Cin ne demek
Gibi ne demek
Babam diyor ki
Bana bakarak
Altını üstüne getirmiş evin.

Hiç yapabilir miyim
Dediklerini
Tek başıma
Ninemse der bana
Topaç gibi
Bir dedem
Açık insan
Pek de zeki
dilinden bal akar.
Attaya gidelim der
Al sana şeker der
Göz kırpar.
Okşar
Sever
Bir de gıdıklar.
Dedemi çok anlıyorum.

Cahit ZARİFOĞLU

b) Şiirde, aile bireyleri çocuğun özelliklerini anlatırken bazı deyimler kullanmaktadır. Metni tekrar dinleyerek deyimleri bulunuz ve deyimlerin anlamlarını yazınız.

Attaya gitmek: Gezmeye gitmek
Topaç gibi: Sağlam ve gürbüz
Altını üstüne getirmek:Etrafı dağıtmak, aramak, bulamaya çalışmak
Dilinden bal akmak:Güzel ve hoşa gidecek sözler söylemek
Göz kırpmak: İşaret vermek, onaylamak,sevecen davranmak.

31. Sayfa
2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları şiirden hareketle yanıtlayınız.

1. Şiire göre çocuk ailesini anlıyor mu?
– Bazen anlıyor bazen anlamıyor
2. Şiirde hangi duygular dile getirilmektedir?
– Aile ortamı sevgi saygı ve anlayış.
3. Aile bireyleri çocuğu nelere benzetiyor? Sizce çocuk hangi özelliklerinden dolayı bu varlıklara
benzetilmiştir?
– Cin gibi topaç gibi Akıllı zeki ve sağlıklı olduğu için.
4. Çocuğu en iyi anlayan kimdir? Sizce, çocuk neden kendisini o kişiye daha yakın
hissetmektedir?
– Dedesi anlıyor çünkü dedesi ona çocukların hissettiği gibi yaklaşmaktadır.
5. Şair, duygularını yazarak dile getirmektedir. Siz duygularınızı nasıl anlatırsınız?
– Konuşarak
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki simgeleri inceleyiniz.

1. Yukarıdaki işaretlere nerede rastlayabilirsiniz?

Cevap: Televizyon ekranlarında

2. İşaretlerin altındaki kutucuklara işaretlerin anlamlarını yazınız.

Cevap:
1.işaret: Aile ile izlenebilir içerik.
2. işaret: 7 yaşından küçük çocukların izlemesi sakıncalıdır.
3. işaret: 13 yaşından küçük çocukların izlemesi sakıncalıdır.
4. işaret: Şiddet içeren görüntüler olabilir.

3. Medya araçlarında ya da İnternet sitelerinde sunulan bilgilerin size uygun olup olmadığını nasıl belirleyebilirsiniz?

Cevap: Ailemize danışarak onlardan yardım alarak belirleyebiliriz.

4. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki fıkrayı okuyunuz.
Nasreddin Hoca evinin damında biriken diz boyu karları sabah namazı sonrası
kürümeye başlamış. Bir ara dengesini kaybederek damdan düşüp bayılmış.
Komşuları koşuşmuşlar.
Birisi: “Çabuk bir doktor çağıralım.”
Diğeri: “Aman bir kırıkçı bulalım.”
Öbürü: “Sırtlanıp doktora götürelim” derken, kargaşada ayılan Hoca, acıyan belini
tutarak;
– Bırakın münakaşayı. Çabuk bana daha önce damdan düşmüş birini bulun, demiş.
b) Nasreddin Hoca “Bırakın münakaşayı. Çabuk bana daha önce damdan düşmüş birini bulun.” cümlesiyle ne söylemek istiyor olabilir? Anlatınız.

Cevap: Bazı olayları anlamak için o olayı yaşamak gerekir.Yaşamayan insanların anlaması zor olur.Bu nedenle hoca da başına böyle bişey gelmiş olan birinin daha tecrübeli olacağını söylemektedir.

c) Aşağıdaki ayakkabı görsellerinin renklerini ve belirttikleri ifadeleri inceleyiniz. Nasreddin Hoca’ya giydiğiniz ayakkabının belirttiği ifadelere göre cümleler söyleyiniz.

Cevap: Serinkanlı
– Panik yapmaya gerek yok hocam sizi şimdi bir doktora götürürüz.

32. Sayfa
5. ETKİNLİK

a) Aşağıda Tekir, noktanın kullanım alanlarıyla ilgili ipuçları vermiştir. Siz de numaralı yerlere noktanın kullanım alanlarını gösteren cümleler yazınız.

Noktanın kullanımıyla ilgili cümlelerim

1. Cümle bitince nokta koyarım.

2. Tarihlerin arasına da nokta koymak gerekir.

3. İnci ıncı yazmak yerine nokta konabilir.

4. Saati yazarken araya nokta koyarım.

b) 1. etkinliğe bakınız. Şair metinde konuşma çizgisinden başka noktalama işareti kullanmamıştır. Metinde nokta kullanılması gereken yerlere nokta(.) koyunuz.

33. Sayfa
6. ETKİNLİK

a) Aşağıda “Küçük Prens” adlı kitaptan bir bölüm verilmiştir. Metni okuyup soruları yanıtlayınız.

1. Küçük Prens nelerden yakınmaktadır?

Cevap: Büyüklerin çocukları anlamamadıklarından yakınmaktadır.

2. ‘‘Anlamak’’ şiirindeki anlatıcının yetişkinlere bakışı ile Küçük Prens metnindeki kahramanın görüşleri arasında benzerlik var mıdır? Açıklayınız.

Cevap: Evet vardır.Her ikisinde de büyüklerin bizi çocuk olarak değerlendirmeden kendi düşüncelerine göre hareket ettikleri ve düşündükleri görülmektedir.
3. Küçük Prens kitabının 210 dile ve lehçeye çevrilmesinin nedeni ne olabilir?

Cevap: Çocukların yaşadıkları ve hissettikleri şeyler tüm dünyada aynıdır.Dili ve lehçesi ne olursa olsun çocuklar hep aynıdır.Bu nedenle her yerde okunmuş ve değişik dillere çevrilmiştir.

b) Küçük Prens’e bir mektup yazınız. Mektubunuzda yetişkinlerin de çocukları anlayabileceğini anlatınız. Mektubu defterinize yazınız.

Cevap:

Sevgili Küçük Prens,
Yetişkin olanların hepsi bir zamanlar bizim gibi çocuktu.Aslında bizleri en iyi anlayacak olan onlardır.Sadece çocukluk zamanlarını unutuyorlar bazen.Merak etme onlar bizleri anlayacak ve bizler gibi hissedebilecek durumdalar.Sadece biraz daha zamana ihtiyaç var.Sevgiyle kal..

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 242, 243, 244, 245 “8. TEMA DOĞA VE EVREN” “Kuş Ağacı” Dinleme Metni Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 242. Sayfa Cevapları

KUŞ AĞACI

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Olağanüstü olaylar anlatan metinler dikkatinizi çeker mi? Açıklayınız.

CEVAP: Böyle metinler dikkatimi çeker. Olağanüstü olaylar günlük hayatta karşıma çıkmadığı için böyle olaylaır okuma hoşuma gider.

2. Büyüttüğünüz herhangi bir bitki var mı? Varsa onu büyütmek ve canlı tutmak için neler yapıyorsunuz?

CEVAP: Birkaç tane kaktüsüm var. Bitkilerimi gerektiği zaman sular ve gün ışığına çıkarırım.

1. ETKİNLİK

“Kuş Ağacı” adlı metni dikkatle dinleyiniz. Dinleme sırasında öğretmeniniz metni durdurup metnin devamı ile ilgili tahminlerde bulunmanızı sağlayacak sorular soracak. Tahminlerinizi aşağıdaki boşluklara yazınız.

1. soruya verdiğim cevap: Bence ağaç yapraklarının kuş olup uçmasını istemeyecek.

2. soruya verdiğim cevap: Ağaçkakan ağaca Beyaz Kuş’un bir daha gelmeyeceğini söylemiş olabilir.

3. soruya verdiğim cevap: Bence ağaç yanmaktan vazgeçtiğini söyleyecek.

4. soruya verdiğim cevap: Ağaç yanmış ve küle dönmüş olabilir.

2. ETKİNLİK

Öğretmeniniz size “Kuş Ağacı” adlı metni dinletirken anlamını bilmediğiniz kelimeleri not alınız. Daha sonra not aldığınız kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlük kullanarak kontrol ediniz. Daha sonra kelimeleri cümle içinde kullanınız.

ANKA
Tahminim: Küllerinden meydana gelen bir varlık.
Anlamı: Masallarda adı geçen ve gerçekte var olmayan büyük bir kuş.
Cümlem: Kül olduğunda Anka gibi yeniden doğacaksın.

AĞAÇKAKAN
Tahminim: Bir kuş türü.
Anlamı: Serçegillerden, gagasıyla ağaçları oyabilen ve ağaç kurtlarını yiyerek beslenen, uzun gagalı kuş.
Cümlem: Ağaçkakan hep bu ağaca konar.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 243. Sayfa Cevapları

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Metinde kuş ağacı nasıl tasvir edilmiştir?

CEVAP: Ormanın en büyük ağacıdır. Yaprakları bembeyazdır.

2. Ağaç, beyaz kuşun yapraklarını uçurmasına niçin izin vermiştir?

CEVAP: Çünkü ağaç bir daha yaprak açamayacağını biliyormuş.

3. Ağaç, beyaz kuşun kendisini yakmasını engellemek için ne yapmıştır?

CEVAP: Ağaç bir gece yürüyerek başka bir yere yerleşmiştir.

4. Sizce kuş ağacının yapraklarına kavuşmasının farklı bir yolu olabilir miydi?

CEVAP: Bence başka bir yolu olamazdı. Çünkü her canlının bir ömrü vardır.

5. Metinde geçen hayal ürünü unsurlar nelerdir?

CEVAP: Kuş ağacının konuşması, Beyaz Kuş’un ve Ağaçkakan’ın ağaca vurunca ağaçta değişimler meydana gelmesi, Kuş ağacının yürümesi, Kuş ağacının yapraklarının gerçek kuşlar olması hayal ürünü unsurlardır.

4. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metni özetleyiniz.

KUŞ AĞACI

Ormanın en uzun ve beyaz kuş yapraklı ağacı yaşlandığı için bir daha yaprak açamayacakmış. Bu duruma çok üzülüyormuş. Bir gün Beyaz Kuş bu ağaca gelmiş ve ona yapraklarını dökeceğini, sonra yanarak kül olacağını ve yeniden bir fidan verip büyüyeceğini söylemiş. Kuş ağacı Beyaz Kuş’un söylediklerini onaylamış. Beyaz Kuş, kuş ağacına gagasıyla vurunca tüm yaprakları dökülmüş. Daha sonra gelip ağacı yakacağını söyleyerek gitmiş. Olanları izleyen Ağaçkakan kuş ağacına yeniden yaprak verebileceğini söylemiş. Ağaca gagasıyla vurunca tüm dallar beyaz kuşlara benzeyen yapraklarla donanmış. Kuş ağacı yapraklı olmayı çok özlediği için yanmaktan vazgeçmiş. Bu durumdan kurtulmak için bir gece yürüyerek ormandan uzaklaşmış. Beyaz Kuş geldiğinde ona artık yanması gerektiğini, çünkü hayatta bir döngünün olmasının en iyisi olduğundan bahsetmiş. Ağaca dokunduğunda ağaç yanmaya başlamış. Bahar geldiğinde kuş ağacı yeniden yetişmiş.

5. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metni canlandırmak amacıyla bir grup oluşturunuz. Metindeki kahramanları ve özelliklerini belirleyiniz. Rolleri paylaşarak sınıfta canlandırınız. Canlandırma esnasında beden dilinizi etkili kullanmaya gayret ediniz.

Bu etkinliği öğretmen rehberliğinde yapmalısınız.

6. ETKİNLİK

Dinlediğiniz masalda, bir masalda bulunabilecek aşağıdaki özelliklerden hangileri vardır? İşaretleyiniz.

6.etkinlik

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 244. Sayfa Cevapları

7. ETKİNLİK

Bir masal kurgulayınız. Masalınızı kurgularken aşağıdaki sorulara vereceğiniz cevaplardan yararlanınız. Masalınızı yazdıktan sonra dilerseniz çoklu medya ortamlarında paylaşabilirsiniz.

1. Masalım hangi kalıplaşmış ifadelerle başlayacak ve bitecek?

CEVAP: Masalım “Bir varmış bir yokmuş.” ifadesiyle başlayacak.

2. Masalımın kahramanları kimler olacak? Bunların olağanüstü özellikleri neler olacak?

CEVAP: Masalın kahramanları kral, prensler, prenses, serçe ve periler olacak. Serçe konuşabilme özelliğine sahip olacak.

3. Ne tür olağanüstü olaylara yer vereceğim?

CEVAP: Prensin serçe ile konuşması, perilerin prense ikramda bulunması gibi olaylara yer vereceğim.

4. Nasıl bir sonla bitireceğim.

CEVAP: Mutlu sonla bitireceğim.

SABIR KAPISI

Bir varmış bir yokmuş. Zamanın birinde bir ülkenin kralı kızını evlendirmek istiyormuş. Başka ülkelerden pek çok prens, prenses ile evlenmek istemiş. Kral kızına uygun damadı bulabilmek için prenslere bir sınav yapmaya karar vermiş. Prensler üç tane kapıdan birini seçerek içeri girmek zorundalarmış. Kapılardan birinde aşk, birinde krallık, diğerinde de sabır yazıyormuş. İki prens krallık kapısının bir tuzak olduğunu düşünmüş ve aşk kapısından içeri girmiş. Bir prens ise sabır kapısından girmiş. Aşk kapısından giren prensler kralın kızı olmayan ancak çok güzel görünen iki kız bulmuşlar. Böylece o kızlarla evlenmeye karar vermişler. Sabır kapısından giren prens ise bir serçe ile karşılaşmış. Serçe ona bir sene boyunca bu odada kalması gerektiğini söylemiş. Prens bunu kabul etmiş. Kaldığı oda güzel bir yermiş. Tüm gün serçe ile sohbet ediyormuş. Periler ona yemekler ikram ediyormuş. Bir sene sona erdiğinde kapı açılmış ve içeriye kralın kızı girmiş. Prensi elinden tutarak kralın yanına götürmüş. Kral prense “Sabır öyle bir şeydir ki tek başına tüm kapıları sana açar.” demiş. Bu sınavı tek geçen o olmuş. Prenses ile evlenerek ülkenin başına geçmiş. Böylece hem aşk hem de krallık sahibi olmuş.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 245. Sayfa Cevapları

8. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metinde kuş ağacı ile beyaz kuş ve kuş ağacı ile ağaçkakan arasında geçen konuşmaları hatırlayınız.

a) Bu konuşmalardan hareketle beyaz kuşun ve ağaçkakanın, kuş ağacının geleceği ile ilgili bakış açıları nelerdir? Aşağıdaki boşluklara yazınız.

Beyaz Kuşun Bakış Açısı: Kuş ağacı ömrünü tamamladığında yok olacak ve yok olduğu yerde yeniden doğup hayat bulacak.

Ağaçkakanın Bakış Açısı: Kuş ağacı ölmeden de her zaman canlı kalarak yaşamını sürdürebilir.

b) Beyaz kuş ve ağaçkakanın bakış açılarını nasıl değerlendiriyorsunuz? Sizin bu konudaki düşünceleriniz neler? Kısa bir konuşma metni hazırlayarak arkadaşlarınıza anlatınız.

CEVAP: Her canlının bir ömrü vardır. Ömür sona erdiğinde o canlının yerine bir başkası geçer. Bir ağaç öldüğünde onun yerine yeni, taze bir ağaç gelir. Hayat bu şekilde sürüp gider. Doğada bir döngü vardır. Bu döngüye engel olunmamalıdır. Bu nedenle beyaz kuş doğru bir yaklaşım sergilemiştir. Ağaçkakan da doğadaki bu döngüyü kabullenmelidir.

 5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 248, 249 “8. TEMA DOĞA VE EVREN” “Tema Değerlendirme Soruları” Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 248. Sayfa Cevapları

TEMA DEĞERLENDİRME SORULARI

(1, 2, 3 ve 4. soruyu yukarıdaki metne göre cevaplayınız.)

1. Metnin konusu nedir?

CEVAP: Küresel ısınma ve etkileri

2. Metnin ana fikri nedir?

CEVAP: Küresel ısınma canlı yaşamında çeşitli sorunlara sebep olabilir.

3. Küresel ısınmanın sebebi nedir?

CEVAP: Atmosferde fazla gaz salınımı olmasıdır.

 

4. Küresel ısınma aşağıdakilerden hangisine sebep olmaz?
A) Canlı türlerinin yok olmasına
B) Tarım faaliyetlerinin son bulmasına
C) Suya erişimin azalmasına
D) Teknolojinin azalmasına

CEVAP: D

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 249. Sayfa Cevapları

(1, 2 ve 3. soruyu yukarıdaki metne göre cevaplayınız.)

1. Metne, konusuna uygun bir başlık yazınız.

CEVAP: Atıkların Değerlendirilmesi

2. Metnin ana fikri nedir?

CEVAP: Atıklarla baş etmek için atık miktarını azaltmak veya atıkları değerlendirmek gerekir.

3. Atıklarla baş etmek için neler yapabiliriz? Aşağıdaki boşluğa yazınız.

– Atık miktarını azaltmak.
– Gereğinden fazla paket kullanmamak.
– Atık malzemelerde geri dönüşüm sağlamak.

 

4. “Kapı açık kaldığı için içeri rüzgâr doluyordu.” cümlesindeki altı çizili sözcüğün zıt anlamlısı aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Bugünlerde havalar güzel gidiyordu.
B) Her gün biraz daha fazla çalışıyordu.
C) Sobanın kapalı kapağına bakıyordu.
D) Kır gezilerini sevdiğini söylüyordu.

CEVAP: C

 5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47 2. TEMA MİLLİ MÜCADELE VE ATATÜRK “Bilmeyen Var Mı?” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. İstiklal Marşı’nın hangi bölümlerini ezbere biliyorsunuz? İstiklal Marşı’nı ezberlerken zorlandınız mı?

CEVAP: İstiklal Marşı’nın ilk iki kıtasını ezbere biliyorum. Ezberlerken pek zorlanmadım. Çünkü okulda da okuyoruz.

2. İstiklal Marşı’nı okurken neler hissediyorsunuz?

CEVAP: İstiklal Marşı’nı okurken heyecanlanıyor ve duygulanıyorum. Çünkü aklıma vatansever askerlerimiz geliyor.

1.ETKİNLİK

Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler ve bu kelimelerin anlamları verilmiştir. Anlamlarından hareketle kelimeleri örnekteki gibi bulmacaya yerleştiriniz.

bulmaca

 

2. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki deyimlerle, deyimlere ait açıklamaları örnekteki gibi eşleştiriniz.

1. Elini ayağını bağlamak, özgürlüğünü elinden almak. –>zincir vurmak
2. Çok kısa bir sürede. –>göz açıp kapayıncaya kadar
3. Daha iyi anlamaya, kavramaya başlamak. –>zihni açılmak
4. Yenilgiyi kabul etmek. –>pes etmek
5. Öfke veya küskünlükten ileri gelen can sıkıntısıyla suratı asık olmak. –>yüzünden düşen bin parça
6. Bir metni yanlışsız söyleyecek kadar iyi bilmek. –>sular seller gibi
7. Yenilmek, mağlup olmak. –>yenik düşmek
8. Anlatılması kolay ancak yapılması veya katlanılması çok güç. –>dile kolay
9. Herhangi bir üstünlüğünden dolayı şişinmek, caka yapmak. –>hava atmak

b) Yukarıdaki deyimlerden iki tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

ZİHNİ AÇILMAK: Bu kitabı okurken zihnimin açıldığını hissediyorum.

SULAR SELLER GİBİ: Öğretmenin verdiği şiiri sular seller gibi ezberledim.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Ali, niçin İstiklal Marşı’nı ezberlemeye çalışıyor?

CEVAP: Öğretmeni İstiklal Marşı ezberleme ödevi vermiştir.

2. Kimler İstiklal Marşı’nı ezbere okuyarak Ali’yi şaşırtıyor?

CEVAP: Salim Amca, Mehmet Amca, Ali’nin annesi, babası, ablası, babaannesi ve dedesi İstiklal Marşı’nı ezbere okumuştur.

3. Ali, niçin “İstiklal Marşı’nı bilmeyen var mı?” sorusuna “yok!” cevabını veriyor?

CEVAP: Çünkü İstiklal Marşı’nı ezbere bilmediğini düşündüğü kişiler ezbere bilmiştir.

4. Okuduğunuz metinde bazı bölümlerin koyu yazılmasının sebebi ne olabilir?

CEVAP: Koyu yazılan yerler İstiklal Marşı’nın dizeleridir ve dikkat çekmesi için koyu yazılmıştır.

5. Metnin başlığı ile içeriği uyumlu mudur? Siz olsaydınız metne nasıl bir başlık
koyardınız?

CEVAP: Metnin başlığı içeriği ile uyumludur. Ben olsaydım İstiklal Marşı’nı başlık olarak koyardım.

6. İstiklal Marşımızı ezbere bilmek niçin önemlidir?

CEVAP: Bu marş bizlere daima vatan için verilen canları hatırlatmaktadır. Geçmişimizi her zaman hatırlamak için ezbere bilmek önemlidir.

7. Mehmet Âkif Ersoy’un “Allah bu millete bir daha İstiklal Marşı yazdırmasın!”
sözünden ne anlıyorsunuz?

CEVAP: Bu marş ülkemiz düşmanlardan kurtarıldıktan sonra yazılmıştır. Yazılma sebebi vatanın tehlike içinde olması olduğu için böyle demiş olabilir.

4. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde geçen eş sesli kelimeleri bularak örnekteki gibi altlarını çiziniz.

Bin değil, milyon parçayım Salim Amca.
Ama daha çok kıta var.
Babaannem örgüsüne ara vermeden tamamladı kıtayı.
Salonu hızla terk edip mutfağa doğru yol aldım.
Ben bir de ablama bakayım.
Karnım ama yemekten önce işimi bitireyim.

b) Siz de içinde eş sesli kelime olan iki cümle kurunuz.

CEVAP: Bu yaz Antalya’da olacağım.

Sen gül ki herkes mutlu olsun.

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerin ‘‘amaç-sonuç’’ mu, ‘’neden-sonuç’’ mu bildirdiklerini örnekteki gibi yazınız.

– Ferah bir ortamda çalışmak için salona geçtim. ( amaç / sonuç )
– Salim Amca, göz açıp kapayıncaya kadar on kıta şiiri okuyunca şaşırıp kaldım. ( neden/ sonuç )
– Annem beni dalgın görünce şaşırdı. ( neden/ sonuç )
– Babam banyoda musluğu onarmak için uğraşıyordu. ( amaç/ sonuç )
– İstiklal Marşı’nı ezberlemek için çok çalıştım. ( amaç/ sonuç )
– Ablam kulaklığı takıp müzik dinlediği için beni duyamadı. ( neden/ sonuç )
– Herkesin İstiklal Marşı’nı bildiğini anlayınca pes ettim. ( neden/ sonuç )
– Ödevimi yapabilmem için ailem bana destek oldu. ( amaç/ sonuç )

6. ETKİNLİK

Hikâye haritasını “Bilmeyen Var mı?” metnine uygun olarak doldurunuz.

KİŞİLER: Ali, Ali’nin annesi, Ali’nin babası, Ali’nin ablası, Ali’nin dedesi, Ali’nin babaannesi, Salim Amca, Mehmet Amca.

YER: Ali’nin okulu, sokak, Ali’nin evi.

ZAMAN: Ali 5. sınıfa başladığında.

OLAY: Ali’nin İstiklal Marşı ödevinden bahsetmesi, Salim Amca ve Mehmet Amca’nın İstiklal Marşı’nı okuması, Ali’nin anne, baba, abla, dede ve babaannesinin İstiklal Marşı’nı okuması, Ali’nin İstiklal Marşı’nı sınıfta okuması.

7. ETKİNLİK

‘‘İstiklal Marşı’nın kabulü’’ veya ‘‘Mehmet Âkif Ersoy’un hayatı’’ konulu sunumunuzu yapınız.

Kurtuluş Savaşı esnasında Türk milleti zorlu bir mücadeleye girişmişken Milli Eğitim Bakanlığı milli bir marş ihtiyacı duymuş ve bunun için 1921 yılında bir şiir yarışması düzenlemiştir. Bu yarışmaya 724 şair eser göndermiş ve eserlerinin milli marş olarak kabul edilmesini istemişlerdir. Mehmet Akif Ersoy bu yarışmayı kazanan kişiye para ödülü verileceğinden başlangıçta yarışmaya katılmak istememiştir. Fakat o dönemde Milli Eğitim Bakanı olan Hamdullah Suphi Tanrıöver’in ısrarı üzerine ödülü almamak şartıyla şiirini yarışmaya göndermiştir.

Mehmet Akif’in Kahraman Ordumuza başlıklı şiiri yapılan bu yarışmada birincilik kazanır. O yıl düzenlenen beste yarışmasında da  Ali Rıfat Çağatay’ın bestesi kabul görmüş ve İstiklal Marşı 1924’ten 1930’a kadar bu beste ile söylenmiştir. 1930’dan sonra ise milli marşımız Zeki Üngör’ün bestesi ile çalınmaya başladı.

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki görselleri inceleyerek soruları cevaplayınız.

8.etkinlik

a) İstiklal Marşımız nerelerde okunur?

CEVAP: İstiklal Marşımızı stadyumlarda, okullarda, milli müsabakalarda, anma törenlerinde, mezuniyet törenlerinde okuruz.

b) İstiklal Marşımızı okurken nelere dikkat edersiniz?

CEVAP: İstiklal Marşı’nı kurallara uygun biçimde okumalıyız. Hazır olda okumalıyız. Komut veren kişiyi dikkate almalıyız. İstiklal Marşı okunurken biz de durmalı ve okumalıyız. Komut verilmeden yerimizden ayrılmamalıyız.

9.ETKİNLİK

Aşağıda virgülün kullanıldığı yerler ve örnek cümleler verilmiştir. Virgüllerin hangi amaçla kullanıldığını örnekteki gibi eşleştiriniz.

Virgül (,)
1. Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelimelerin arasına konur.
2. Art arda gelen, birbiri ile bağlantılı cümleleri ayırmak için konur.
3. Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur.
4. Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerden sonra konur.
5. Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam gibi kelimelerden sonra konur.

9.etkinlik

10. ETKİNLİK

Ali, İstiklal Marşı’nı başarılı bir şekilde okuduktan sonra neler yaşanmış olabilir? Hikâyenin devamını yazınız.

CEVAP: Ali, İstiklal Marşı’nı okuduktan sonra öğretmenine baktı. Öğretmeni ona gülümsedi. Sonra sınıfa döndü ve “Bakın, Ali ne de güzel ezberlemiş. Aranızda 10 kıtayı ezberlemekten çekinenler olduğunu biliyorum. Ancak bu marşın bizlere hatırlatması gerekenler var. Atalarımız biz rahat rahat okula gelip evlerimize gidelim diye yüzlerce şehit vermiş. Bu marşı ezberlemek de okumak da bizim onlara borcumuzdur.” dedi. Ali sırasına oturduğunda kendini çok hafiflemiş hissetti. Öğretmeni haklıydı. Bu marşı okumak da anlamak da çok önemli. Marşı ezberlemesinde yardımı dokunan aile bireylerini düşündü…

 5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 130, 131 “4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ” “Tema Değerlendirme Soruları” Etkinlik Cevapları

TEMA DEĞERLENDİRME SORULARI

(1, 2 ve 3. soruyu yukarıdaki paragrafa göre cevaplayınız.)

1. Paragrafın konusu nedir?

CEVAP: Teknoloji bağımlılığı.

2. Paragrafın ana fikri nedir?

CEVAP: Teknoloji, bilinçsizce kullanıldığında bağımlılığa yol açar.

3. Paragrafa göre teknoloji bağımlısı bir kişide aşağıdaki sorunlardan hangilerini görmek mümkündür? İşaretleyiniz.

teknoloji bağımlılığı

4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde neden-sonuç ilişkisi vardır?

A) Çok çalıştığından yorulmuştu.
B) Dün akşam bilgisayarı bozulmuştu.
C) Kendine güzel bir saat satın almıştı.
D) Bu mahalleyi çok sevmişti.

CEVAP: A

(1, 2 ve 3. soruyu yukarıdaki paragrafa göre cevaplayınız.)

1. Metne, konusuna uygun bir başlık yazınız.

CEVAP: UÇMA ARZUSU

2. Numaralanmış cümlelerden hangisiyle birlikte düşüncenin yönü değişmektedir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

CEVAP: A

3. Numaralanmış cümlelerin hangisinde benzetme yapılmıştır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

CEVAP: C

4. Erkek çocuklarına Doğan ( ) Tuğrul ( ) kız çocuklarına İnci ve Çiçek adlarını koymuş ( )

Yukarıdaki cümlede yay ayraçla belirtilen kısımlara sırasıyla hangi noktalama işaretleri getirilmelidir?

A) (,) (;) (.)
B) (;) (,) (.)
C) (,) (,) (!)
D) (;) (,) (!)

CEVAP: A

5. Hezarfen Ahmet Çelebi yapay kanatlar kullanarak uçmayı başaran ilk insandır. Buna göre aşağıdaki görsellerden hangisi Hezarfen Ahmet Çelebi ile ilişkilendirilebilir?

galata kulesi

CEVAP: (I)

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 134, 135, 136, 137 “5. TEMA MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ” “Anadolu Sevgisi” Etkinlik Cevapları

ANADOLU SEVGİSİ

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Yaşadığınız yerin tarihî ve doğal güzellikleri nelerdir?

CEVAP: Yaşadığım yerde tarihi camiler ve çok yaşlı ağaçların olduğu piknik alanları var. (Yaşadığınız yere göre yazınız.)

2. Ülkemizde en çok gezip görmek istediğiniz yerler nerelerdir? Neden?

CEVAP: En çok görmek istediğim yerlerden birisi Anıtkabir’dir. Çünkü orada Atatürk’ün kabri yer almaktadır. Bunun dışında Safranbolu Evleri’ni görmeyi de çok istiyorum. Mimarisini çok beğeniyorum.

1.ETKİNLİK

Şiirde geçen anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyerek aşağıdaki yönergeyi uygulayınız.

BOZ
Tahminim: Koyu renk.
Anlamı: Açık toprak rengi.

KAĞNI
Tahminim: Taşıt.
Anlamı: İki veya dört tekerlekli, dingili tekerlekle birlikte dönen öküz arabası.

KERPİÇ
Tahminim: Ev yapımında kullanılan taş.
Anlamı: Duvar örmekte kullanılmak için kalıplara dökülüp güneşte kurutulmuş saman ve balçık karışımı ilkel tuğla.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiirden hareketle cevaplayınız.

1. Şair, şiirin ilk dörtlüğünde “bilmezsin” diyerek kime sesleniyor olabilir?

CEVAP: Şair şehirde yaşayanlara sesleniyor olabilir.

2. Şiire göre Anadolu dağlarının özellikleri nelerdir?

CEVAP: Dağlardan dumanlar yükselmektedir. İnsanlar yaylalara çıktığında düğün havası yaşanmaktadır.

3. Şiirin ikinci dörtlüğünde Anadolu’nun hangi yönleri vurgulanmaktadır?

CEVAP: Anadolu’da tarımla uğraşıldığından bahsediliyor. Ekinler ekiliyor ve kağnı kullanılıyor.

4. Şiirde geçen “Gönül perdelerinin sökülmesi” sözüyle ne anlatılmak isteniyor?

CEVAP: İnsanın içindekileri dışa vurması anlamına geliyor. Perdeler bir şeyin üstünü kapatmak için kullanılır. Burada da gönlü kapatmak anlamında kullanılmış olabilir

5. Şair siz olsaydınız metne nasıl bir başlık koyardınız? Niçin?

CEVAP: Ben olsaydım şiire “Gerçek Anadolu” başlığını koyardım. Çünkü şiir Anadolu’nun köylerindeki yaşamın nasıl olduğundan bahsediyor.

3. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki kelimelerin anlamlı en küçük parçalarını bulunuz ve örnekteki gibi altlarını çiziniz.

CEVAP:

– dağlar
– denizci
– sevgi
– kirli
– kağnısız
– evin

b) Aşağıdaki kelimeleri uygun eklerle eşleştirerek tabloyu örnekteki gibi doldurunuz.

3.etkinlik

c) Kelimelerin anlamları, ek aldıktan sonra değişmiş midir? Örnek vererek açıklayınız.

CEVAP: Kelimelerin anlamları ek olduktan sonra değişmiştir. Ancak yine de kelimenin eksiz hali ile ekli hali bağlantılı anlamlar taşımaktadır. Örneğin, saygı kelimesi “hürmet” anlamına gelirken saygılı kelimesi “hürmet gösteren” anlamına gelmektedir.

4. ETKİNLİK

a) Şiirin size çağrıştırdığı kavramları ve hissettirdiği duyguları dairelerin içine yazınız.

4.etkinlik

b) Şiirin ana duygusunu yazınız.

ANA DUYGU: Anadolu’daki hayat sandığımızdan daha güzeldir.

5. ETKİNLİK

Dörder kişilik gruplara ayrılınız ve grup içinde bir sözcü belirleyiniz. “Ülkemizin tarihî ve doğal güzelliklerinin korunması için neler yapılmalıdır?” sorusundan hareketle grup olarak hazırlıklı bir konuşma planlayınız. Öğretmeninizin belirleyeceği süre bitiminde grup sözcüleri konuşmalarını sırayla sunacaktır.

CEVAP: Ülkemizin tarihi ve doğal güzelliklerini korumak için öncelikle tarih bilinci kazanmamız gerekmektedir. Bu şekilde atalarımızdan miras kalan bu güzelliklerin değerini anlayabiliriz. Bunun için derslerde bu konuların işlenmesi, sosyal projelerin yürütülmesi ve basın-yayın organlarıyla konunun anlatılması gerekmektedir. Tarihi ve doğal güzellikleri daha yakından tanımak için onları mutlaka ziyaret etmeliyiz. Böylece onların önemini daha iyi kavrarız. Ayrıca bunların korunması için çalışan kurumlara destek vermeliyiz. Çevre kirliliğini önleyici tutumlarda bulunmalıyız. Bu şekilde bu güzelliklerin kirlilikten etkilenmesini engellemiş oluruz.

6. ETKİNLİK

“Anadolu, sevgi, dağlar, yayla, ova, deniz, köy ve halk” kelimelerinden en az üçünü kullanarak bir şiir yazınız. Şiirinize uygun bir başlık koyunuz.

ANADOLU

Dağlara gelir denizin kokusu
Burası köy halkının kıymetli yurdu
Bir yanı yeşil, bir yanı bozkır
Ne güzelsin sen Anadolu.

Kışın yakarsın kömürü, odunu
Yan yanadır hep kurt ile kuzu
Hele toprağın verdikleri, bir de su
Ne zenginsin sen Anadolu.

7. ETKİNLİK

a) Türkiye’nin tanıtımıyla ilgili videoyu izleyiniz. Kendinizi, Türkiye’yi yurt dışında tanıtan biri olarak hayal ediniz ve aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Türkiye’nin tanıtımıyla ilgili neler hazırlarsınız?

CEVAP: Türkiye’nin tarihi ve doğal güzelliklerinden bazılarının özelliklerinden bahsederim. Onların görsellerini hazırlarım. Türkiye’nin tarihi ve coğrafi özelliklerini anlatırım.

2. Türkiye’nin en çok hangi özelliğinin yabancılar tarafından bilinmesini isterdiniz? Niçin?

CEVAP: En çok Türklerin eski hükümdarları ve onların bıraktığı mirasların bilinmesini isterdim. Çünkü bu konu yabancılar tarafından çok bilinen bir konu değil ve oldukça ilginç bir konudur.

3. Yabancıları Türkiye’ye davet etmek için bir slogan üretiniz.

CEVAP: Dünya’da görebileceğiniz her şeyi tek bir ülkede görebilmek için Türkiye’yi ziyaret edin!

b) Türkiye’nin tanıtımında görevli biri olarak ülkemizin bu yılki tanıtım afişini düzenliyorsunuz. İzlediklerinizden ve hayal gücünüzden hareketle defterinize ülkemizin tanıtım afişini çiziniz.

CEVAP: Tanıtım afişinizde Türkiye’deki doğal ve tarihi güzelliklerin görsellerine ve slogana yer vermeyi unutmayın.

7.etkinlik

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 184, 185, 186, 187, 188 “6. TEMA OKUMA KÜLTÜRÜ” “Küçük Şeylerin Hikayesi – Kütüphane” Dinleme/İzleme Metni Etkinlik Cevapları

KÜÇÜK ŞEYLERİN HİKÂYESİ – KÜTÜPHANE

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 184. Sayfa Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Sizce kütüphaneye gitmek bir ihtiyaç mıdır? Neden?

CEVAP: Kütüphaneye gitmek bir ihtiyaçtır. Kütüphaneye kitap okumak, araştırma yapmak veya ders çalışmak için gidebiliriz.

2. Kütüphanelerin hangi saatlerde açık olmasını istersiniz?

CEVAP: Kütüphanelerin 24 saat çık olmasını isterim. Çünkü bazı insanlar geceleri ders çalışmayı veya kitap okumayı severler.

3. Araştırma yaptığınız kütüphane hakkında bilgi veriniz.

CEVAP: Araştırma yaptığım kütüphane bir halk kütüphanesidir. Bu kütüphanede çalışma odası, çocuklar için özel okuma odası, bilgisayar odası gibi bölümler yer almaktadır.

1.ETKİNLİK

“Küçük Şeylerin Hikâyesi – Kütüphane” adlı videoyu izlerken aşağıdaki boşlukları doldurunuz.

NOTLARIM

1. Okuyanı için her defasında yeni bir dünyaya açılan bir kapıdır …….kitap……..
2. Her biri bambaşka bir dünyaya açılan kitapların buluşma yeri …...kütüphane…….
3. Kütüphane kitaplarını hafızasına kaydeden kütüphaneciye, Osmanlı’da “……..Hafız-ı Kütüp…….” denirdi.
4. …..İskenderiye Kütüphanesi…., döneminin en önemli bilim merkezlerinden biri olmuştur.
5. Türklere ait ilk kütüphane Orta Asya’da …….Uygur Devleti…… zamanında kurulmuştur.
6. Kültürümüzün en kıymetli eserlerinden Dîvânu Lugâti’t-Türk, kütüphaneci ……..Ali Emir-i Efendi….. tarafından bulunmuştur.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 185. Sayfa Cevapları

2. ETKİNLİK

İzlediğiniz videoda geçen bazı kelimeler ve bu kelimelerin anlamları aşağıda verilmiştir. Anlamlarından hareketle kelimeleri örnekteki gibi bulmacaya yerleştiriniz.

1. Allah’ın varlığı ve nitelikleriyle ilgili konuları ele alan bir bilim dalı.
2. Okuma suretiyle elde edilen bilgi, nazarî bilgi.
3. Gök bilimi.
4. Genellikle kullanılmış ve eski kitap alıp satan kitapçı.
5. Osmanlılarda devletin bakanlık, valilik gibi yüksek görevlerinde bulunan ve paşa unvanını taşıyan kimse.
6. Birçok kişi tarafından kurulan ve toplum yararına çalışmayı ilke edinen kuruluş.
7. Başlangıcı olmayan, eski, ezelî.
8. Birbirinin tıpkısı olan yazılı şeylerin her biri.

bulmaca

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 186. Sayfa Cevapları

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları izlediğiniz videodan hareketle cevaplayınız.

1. “Kütüphanelerin toplumsal hafıza merkezi olması” sözünden ne anlıyorsunuz?

CEVAP: Kütüphanelerde binlerce kitap bulunur. Bu kitaplarda sayısız bilgi vardır. Bu bilgiler toplumların ilerlemesine katkı sağlar. Toplumun ihtiyaç duyduğu tüm fikirler bu kitaplardadır. Bu nedenle kütüphaneler toplumsal hafıza merkezidir.

2. Hafız-ı Kütüp kimdir? Görevi nedir?

CEVAP: Kütüphane kitaplarını hafızasına kaydeden kütüphaneciye, Osmanlı’da “ Hafız-ı Kütüp” denirdi. Kütüphanedeki kitapların nerede olduğunu ve içlerinde neler bulunduğunu hafızalarında tutarlardı.

3. İskenderiye Kütüphanesi, neden döneminin en önemli kültür merkezidir?

CEVAP:  İskenderiye Kütüphanesi, Eski Çağ döneminin en önemli bilim merkezlerinden biri olmuştur. Pekçok bilim adamı yetişmiştir. Kitaplar çoğaltılmıştır.

4. İskenderiye Kütüphanesi günümüze ulaşmış olsaydı insanoğluna katkıları neler olurdu?

CEVAP: İskenderiye Kütüphanesi günümüze ulaşmış olsaydı çok daha gelişmiş bir teknolojiye sahip olabilirdik.

5. Sarayda; felsefe, tarih, coğrafya, tıp konularında Arapça, Farsça ve Türkçe eserler hazırlatan, eski Yunanca kitaplar yazdıran Osmanlı padişahı kimdir?

CEVAP: Sultan Fatih’tir.

4. ETKİNLİK

Kendinizi bir kütüphane görevlisi olarak düşününüz. Kütüphanenize gelen ziyaretçiler için kütüphanenizi tanıtan bir konuşma planlayınız. Konuşma planınızı oluştururken aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

1. Kütüphanenizin kuruluş tarihi nedir? Kim tarafından yaptırılmıştır? Adını nereden almıştır?

CEVAP: Ülkemizin devlet eliyle kurulan ilk kütüphanesi olan Beyazıt Devlet Kütüphanesi, 24 Haziran 1884 tarihinde, Beyazıt Külliyesi’nin İmaret kısmında hizmete açılmıştır. Fatih’in oğlu Sultan II.Beyazıt tarafından 1501-1506 yılları arasında yaptırılmıştır.

2. Kütüphanenizde kaç kitap var? Kütüphanenizde hangi tür kitaplar bulunmaktadır?

CEVAP: Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde bulunan kitap sayısı sürekli bir artış göstermekle birlikte,  bugün 812.858’dir. Görme engelli vatandaşlarımızın yararlanabileceği, yine kütüphanedeki bölümde üretilen 5000 adet sesli kitap mevcuttur. Ayrıca yine sayısı her gün değişmekle birlikte yaklaşık 130.000 ciltten oluşan 30.618  çeşit dergi ve 1869 çeşitten oluşan yaklaşık 55.000 cilt gazete bulunmaktadır.

3. Kütüphanenizde kaç kişi görev yapmaktadır?

CEVAP: Kütüphanemizde kütüphaneci, teknisyen, bilgisayar işletmeni, memur, güvenlik ve idareci gibi unvanlara sahip toplam elli kişi görev yapmaktadır.

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki afiş size neler çağrıştırmaktadır? Afişle ilgili duygu, düşünce ve hayallerinizi anlatan bir yazı yazınız.

CEVAP: Kitap okumak insanın olaylara bakış açısını değiştirir. Bir insana ne kadar çok kitap okursa o kadar çok şey öğrenir. Bilgi sahibi olan kişiler kendilerini doğru ifade ederler ve durumları farklı bakış açılarıyla değerlendirebilirler. Kimsenin göremediklerini görürler. Bu bakımdan kütüphaneler kitapların evi olduğu için insanlar tarafından değer görmelidir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 187. Sayfa Cevapları

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki kütüphane yerleşim planını inceleyiniz. Soruları bu plana göre cevaplayınız.

1. Ödeviniz için İngilizce bir roman okumanız gerekmektedir. Aradığınız kitabı bulabileceğiniz en uygun bölümü yerleşim planı üzerinde daire içine alınız.

2. Her ay takip ettiğiniz bir derginin eski sayılarını okumak istiyorsunuz. Aradığınız sayıları bulabilmek için uygun bölümü yerleşim planı üzerinde daire içine alınız.

187-2.sayfa

3. Kütüphaneden aldığınız kitabın iç kısmında aşağıdaki gibi bir tablo bulunmaktadır. Bu tabloda kitabı ödünç alanların, kitabı aldıkları ve iade ettikleri tarihler gösterilmektedir. Buna göre;

187.sayfa

a) Kitabı en uzun süre elinde bulunduran kimdir?

CEVAP: Kitabı en uzun süre elinde bulunduran Zeynep’tir.

b) Aşağıdaki aylardan hangisinde kitap ay boyunca kütüphanede kalmıştır?

A) Nisan B) Mayıs C) Haziran D) Temmuz

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 188. Sayfa Cevapları

7. ETKİNLİK

Kütüphane kayıt formunu, yönergelerine uygun olarak doldurunuz.

NOT: Kendiniz veya istediğiniz kişilere göre doldurunuz.

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki paragrafta boş bırakılan yerleri uygun noktalama işaretleri ile doldurunuz.

KİTABA HÜRMET

(…)
İyi kitap yazılması için( , ) iyi dergi çıkması için kötülerinin de bulunması lazımdır( . ) Bilin ki güzel yazı âdeta bir mucizedir fakat bu mucizeyi etrafı hazırlar( . ) Ömrümde kaç kitap okudum bilmiyorum fakat bütün bunlardan belki kırk( , ) elli nihayet yüz tanesi içimde yaşar( . ) Öbürleri( ) Elbette onların da faydası oldu( , ) onlar da izini bıraktı( . ) Hiçbirini okuduğuma pişman değilim hatta kötü olduğu daha ilk on sayfada anlaşıldığı için attığım kitapları aldığıma da pişman değilim( . ) Aldığı on kitaptan yalnız bir tanesi iyi olan adam bahtiyar sayılır( . ) Kitap alın( , ) okuyun( ; ) beğenirseniz devam edersiniz fakat bilin iyiler kötülerin( , ) kötüler iyilerin sayesinde yazıp yayımlanır( . )
(…)

Nurullah ATAÇ
(Kısaltılmıştır.)

9. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde büyük harflerin kullanımına dikkat ediniz. Büyük harflerin doğru kullanıldığı cümlelerin başına gülümseyen yüz, yanlış kullanıldığı ifadelerin başına üzgün yüz çiziniz.

🙂 Kültürel mirasın gelecek kuşaklara aktarılabilmesi için her ülkede bir Millî Kütüphane olmak durumundadır.
🙁 Eski çağ kütüphanelerinden en önemlisi iskenderiye kütüphanesidir.
🙂 Türklere ait ilk kütüphane, Orta Asya’da Uygur devleti zamanında kurulmuştur.
🙂 Selçuklu hükümdarı Melikşah’ın veziri Nizamülmülk, Nişabur ve Bağdat’ta kütüphaneler kurmuştur.
🙁 Sultan Fatih sarayda felsefe, tarih, coğrafya ve tıp konularında Arapça, farsça ve türkçe eserler hazırlatmıştır.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Atların Türk kültüründeki yeri ve önemi konulu bir araştırma yapınız.

Atların Türk tarihinde önemli bir yeri bulunmaktadır. Atlar, birçok savaşta savaş vasıtası olarak kullanılmıştır. At binme geleneksel olarak Türklerde var olan bir faaliyet ve ayrıca spor kültürü olarak da yapılan bir icraattir. Türkler atın tımarlanması ve eğitilmesi gibi faaliyetleri ustalıkla yapmışlardır. Birçok savaşlarda atlar sayesinde üstün gelmişlerdir. At binme işi tarihte Türkler kadar iyi yapılmamaktadır. Atlar günümüzde de ulaşım vasıtası olarak kullanılmaktadır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171 “6. TEMA OKUMA KÜLTÜRÜ” “Okuma Kitaplarım” Etkinlik Cevapları

OKUMA KİTAPLARIM

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Daha önceki sınıflarda okuduğunuz ders kitaplarınızı saklıyor musunuz? O kitapları bugün gördüğünüzde neler hissediyorsunuz?

CEVAP: Saklıyorum. O kitapları gördüğümde aklıma derste öğrendiklerim geliyor.

2. Eski ders kitaplarınızdaki okuma parçalarına dair aklınızda kalanları anlatınız.

CEVAP: Eski ders kitaplarımdaki okuma parçaları da bu sene okuduklarıma benziyor.

 

1.ETKİNLİK

Metinde geçen anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyerek aşağıdaki yönergeyi uygulayınız.

Anlamını bilmediğim kelime: Palto
Metinde hangi cümlede?: Sonra, o resimlerde yavaş yavaş dallar tomurcuklanır, ağaçlar çiçek açar, paltolu çocuklar paltolarını çıkarmaya başlarlardı.
Tahminim: Kalın ceket.
Sözlük anlamı: Soğuk havalarda öbür giyeceklerin üstüne giyilen kalın kumaştan giysi.
Cümlede kullanıyorum!: Havalar soğuduğu için paltosuz dışarı çıkmıyorum.

Anlamını bilmediğim kelime: İmtihan
Metinde hangi cümlede?: İmtihanların başlayacağı günleri hayal ederdim.
Tahminim: Sözlü.
Sözlük anlamı: Sınav.
Cümlede kullanıyorum!: Yarın yapılacak imtihan için çalışmam gerek.

Anlamını bilmediğim kelime: Talih
Metinde hangi cümlede?: Talihime çıkan parçayı okuyacaktım.
Tahminim: Kader.
Sözlük anlamı:  Şans.
Cümlede kullanıyorum!: Talihim yüzüme gülmüyor.

 

2. ETKİNLİK

Aşağıda verilen kelimelerin eş anlamlılarını örnekteki gibi bulunuz. Ulaşacağınız anahtar kelimeyi belirleyiniz.

bulmaca

Anahtar Kelime: ARKADAŞIM KİTAP

 

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Yazar okuma kitaplarındaki resimleri nasıl betimliyor? Anlatınız.

CEVAP: Yazar, resimleri mevsimlerle ilişkilendirerek betimliyor. Mevsimlerin özelliklerinden bahsediyor.

2. Ders kitaplarınızı aldığınızda siz de yazarın hissettiği gibi hissediyor musunuz? Niçin?

CEVAP: Hissediyorum. Çünkü ders kitaplarında pek çok farklı metin yer alıyor. Bu metinlerin her birinde başka şeylerden bahsediyor. Bu yazıları okuyup anlatılanları hayal etmek beni mutlu ediyor.

3. Yazar gelecek derslerde okuyacağı okuma parçalarının resimlerine baktığında neler hayal etmektedir?

CEVAP: Yazar okuma dersinin imtihanını hayal etmektedir. Öğretmenlerinin söylediği parçayı okuyup onunla ilgili sorulan soruları cevaplayacağını düşünmektedir.

4. Yazar okuma kitaplarına niçin özlem duymaktadır? Açıklayınız.

CEVAP: Çünkü yazar kitabın çizimlerini ve yazılarını hatırladıkça sayfalarını yeniden çevirme isteği duymaktadır.

5. Sizin de yazar gibi okumayı özlediğiniz kitaplarınız var mı?

CEVAP: Geçmişte okuyup daha sonra aklıma gelen kitapları özlediğim oluyor.

 

4. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki kök ve ekleri anlamlı kelimeler oluşturacak şekilde örnekteki gibi eşleştiriniz.

paltoresim kitap iyi

-ler -i -lar -ım -lu -lik

  • palto -lu
  • resim -ler
  • kitap -lar
  • iyi -lik

b) Eşleştirme sonrasında yeni anlam kazanan ve anlamları değişmeyen kelimeleri gruplandırınız.

Yeni Anlam Kazanan Kelimeler: Paltolu, iyilik

Anlamları Değişmeyen Kelimeler: Resimler, kitaplar

 

5. ETKİNLİK

“Okuma Kitaplarım” metninden ve aşağıdaki görsellerden hareketle yazarın okuma kitaplarında neler bulunduğunu yorumlayınız.

CEVAP: Yazarın kitaplarında ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış vardır. İlkbaharda kitabın içinde rengarenk çiçekler, yeşil ağaçlar ve kelebekler vardır. Yazda deniz, güneş ve soğuk içecekler olur. Sonbaharda kitabın içinde yağmur olur. Bu nedenle yağmurluk giyen ve şemsiye taşıyan insanlardan bahseder. Kışın ise kar olur ve kardan adam yapan çocuklardan bahseder.

 

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerin anlam özelliklerini örnekteki gibi yazınız. Bu anlam özellikleri ile ilgili birer cümle de siz kurunuz.

(Neden – Sonuç) Paltolu çocuklar, havalar ısındığı için paltolarını çıkarmaya başlarlardı.
Cümle: Ödevimi yapabilmek için kütüphaneye gittim.

(Amaç – Sonuç) Öğretmenim imtihan yapmak için beni imtihan odasına çağırdı.
Cümle: Şemsiyesini almak üzere eve gitti.

(Koşul – Sonuç) Sizleri zamanla bu kadar özleyeceğimi bilseydim birkaçınızı olsun öbür kitaplarım arasında saklamaz mıydım?
Cümle: Geleceğini düşünseydim ben hiç oraya kadar gitmezdim.

 

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki sözü açıklamak amacıyla bir konuşma planlayınız. Konuşma esnasında beden dilinizi etkili bir şekilde kullanmaya özen gösteriniz.

CEVAP: Kitap okumayı sevmediğini söyleyen çok insan vardır. Ancak bu insanlar kitap okumayı neden sevmediklerini kolayca açıklayamazlar. Genellikle kendileri için sıkıcı veya ilgi duymadıkları konulardan bahseden bir kitap okumuşlardır ve bu nedenle okumaktan soğumuşlardır. Halbuki kendisine hitap eden bir kitap okuyan insan kitapların güzel olduklarını düşünür. Bir insan kitaplarla yeterince zaman geçirdiyse eninde sonunda kendisine göre olanı bulacaktır. Bu durumda kitapları sevecektir.

 

8. ETKİNLİK

Yazar, metinde okuma kitaplarına duyduğu özlemi dile getirmiştir. Aşağıdaki kavram havuzundan kelimeler seçerek okuma-yazma öğrendiğiniz kitaplarınız ile ilgili duygu ve düşüncelerinizi anlatan bir yazı yazınız.

yazar, dost, kitaplar, imtihan,
öğretmen, öğrenci, hayal, okuma,
bahar, özlem, okul, sınıf

CEVAP: Birinci sınıfta okuma yazmayı öğrendiğim ilk zamanlar çok heyecanlıydım. Çünkü artık yazılar benim için bir şeyler ifade ediyordu. Önceden anlam veremediğim o şekillerin çok güzel duygu ve fikirler ifade ettiğini artık biliyordum. Bu nedenle kitap okurken kendimi çok önemli bir şey yapıyormuş gibi hissediyordum. Öğretmenim bir cümleyi okuduğumda “aferin” diyordu. Ben de doğru okuduğumu anlıyordum. Ondan sonra kitaplar dostum oldu. Çünkü onlar bana bir şeyler anlatıyordu. Bazen okumayı ilk öğrendiğim zamanlara özlem duyuyorum. Ancak şimdi de kitaplarımla aram çok iyi. Bunu düşünmek beni mutlu ediyor. Umarım her zaman okumaktan sıkılmayan biri olurum.

 

9. ETKİNLİK

a) Aşağıda sayıların yazımıyla ilgili kurallar ve örnekler verilmiştir. Kuralları ve örnekleri eşleştiriniz.

1. 1 milyar 500 milyon kişi
2. 15,2 (15 tam, onda 2)
3. 15. , 15’inci
4. 326.197
5. ikişer

( 5 ) Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla belirtilir.

( 1 ) Dört veya daha çok basamaklı sayıların kolay okunabilmesi amacıyla içinde geçen bin, milyon, milyar ve trilyon sözleri yazıyla yazılabilir.

( 3 ) Sıra sayıları yazıyla ve rakamla gösterilebilir. Rakamla gösterilmesi durumunda ya rakamdan sonra bir nokta konur ya da rakamdan sonra kesme işareti konularak derece gösteren ek yazılır.

( 4 ) Dört veya daha çok basamaklı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve aralarına nokta konur.

( 2 ) Sayılarda kesirler virgülle ayrılır.

b) Aşağıda sayıların yazımı ile ilgili örnek cümleler verilmiştir. Yazımı yanlış olan cümleleri (X) ile işaretleyiniz.

Cevizleri 5’er 5’er bölüşmüştük.
(X) Türkçe dersinde 5’2 (5 tam, onda 2) kesrinin yazılışını öğrendik.
(X) Yarışmada birinci olması hepimizi gururlandırmıştı.
(X) Yüz ölçümü 25437 km2 olan Ankara’nın nüfusu 5 milyon 346 bin 518’dir.
Beyşehir Gölü, ülkemizin 3’üncü büyük gölüdür.

 

GELECEK DERSE HAZIRLIK

1. Kâğıt ne zaman ve kimler tarafından icat edilmiştir? Araştırınız.

CEVAP: Kâğıt, M.Ö. 105 yılında Çin’de imparatorun danışmanı olarak görev yapan T’sai Lun adında bir saray mensubu tarafından icat edildi.

2. Kâğıt nasıl üretilir? Araştırınız.

CEVAP: Ağaç kesilir. Kesilen ağaç kütük haline getirilir. Kütüğün kabukları soyulur. Kütük suyun içinde lifler şeklinde küçük parçalar haline getirilir. Daha sonra içine kimyasal maddeler katılır. Bu maddeler sayesinde lifler birbirinden ayrılmaz. Elde edilen hamur beyazlatılır. Elde edilen hamur karıştırıcıya alınır. Burada kalitesini arttırmak için başka maddeler eklenir. Sonra hamur sudan ayrıştırılır ve bir silindir ile sıkıştırılır. Ardından düzleştirilir ve sıcak silindir sayesinde kurutularak kağıt haline gelir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 194, 195, 196, 197, 198, 199 “7. TEMA SAĞLIK VE SPOR” “Anadolu’nun Cirit Oyunları” Etkinlik Cevapları

ANADOLU’NUN CİRİT OYUNLARI

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 194. Sayfa Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Atların Türk kültüründeki yeri ve önemi” konulu araştırmanızın sonuçlarını arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: Atların Türk tarihinde önemli bir yeri bulunmaktadır. Atlar, birçok savaşta savaş vasıtası olarak kullanılmıştır. At binme geleneksel olarak Türklerde var olan bir faaliyet ve ayrıca spor kültürü olarak da yapılan bir icraattir. Türkler atın tımarlanması ve eğitilmesi gibi faaliyetleri ustalıkla yapmışlardır. Birçok savaşlarda atlar sayesinde üstün gelmişlerdir. At binme işi tarihte Türkler kadar iyi yapılmamaktadır. Atlar günümüzde de ulaşım vasıtası olarak kullanılmaktadır.

2. “Spor yapmalıyız çünkü…” Yarım bırakılan cümleyi kendi düşüncelerinize göre tamamlayınız.

CEVAP: Spor yapmalıyız çünkü spor sağlıklı bir yaşam için vazgeçilmezdir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 196. Sayfa Cevapları

1.ETKİNLİK

a) Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimeler, harfleri eksik olarak verilmiştir. Sözlük anlamlarından hareketle eksik harfleri örnekteki gibi tamamlayınız.

1. TALİM —–> Uygulamalı olarak yapılan askerlik eğitimi.
2. OBA —–> Göçebelerin konak yeri.
3. POLO —–> At üzerinde sopa ile oynanan bir tür top oyunu.
4. MIZRAK —–> Uzun saplı, sivri demir uçlu silah.
5. ÇEVİK —–> Kolaylık ve çabuklukla davranan, atik.
6. GÜRZ —–> Silah olarak kullanılan ağır topuz.
7. DİZGİN —–> Binek hayvanları yöneltmeye yarayan kayış.
8. SÜVARİ —–> Atlı asker.
9. ZIRH —–> Silahlardan korunmak için giyilen giysi.
10. ŞENLİK —–> Belli günlerde yapılan, coşku veren, eğlendirici gösterilerin tümü.

b) Yukarıdaki kelimelerden üçünü seçerek bu kelimelerle birer cümle kurunuz.

  1. Sabah talim yapmak üzere tepeye çıktık.
  2. Tanıdığım en çevik sporculardan biridir.
  3. Bu oda zırhlar için ayrıldı.

 

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

1. Metnin konusu nedir?

CEVAP: Metnin konusu cirit oyunlarıdır.

2. Cirit oyununun ortaya çıkışı hakkında bilgi veriniz.

CEVAP: Aynı obadan iki gencin tartışması üzerine büyükler kan dökülmesini istememiştir. Bunu üzerine ikisi de hünerlerini gösterebilsin diye silah yerine sopa kullanılmasına karar verilmiştir. Sopayı daha fazla isabet ettirenin kazanmış sayılması üzerine cirit oyunu ortaya çıkmıştır.

3. Siz olsaydınız iki oba arasında çıkan anlaşmazlığı nasıl çözerdiniz?

CEVAP: Ben olsaydım herhangi bir etkinlik yapmaz, onları konuşarak barıştırırdım.

4. Obanın yaşlıları araya girip sorunu çözmeselerdi neler yaşanabilirdi?

CEVAP: İki genç silahla birbirine saldırabilirdi. Bunun üzerine aynı obadan olmalarına rağmen birbirlerine zarar vermiş olurlardı.

5. Cirit oyununa hangi kuralları eklemek istersiniz?

CEVAP: Cirit oyununa attan inme ve yeniden binmeyi eklemek isterdim. Böylece oyun sırasında birisi hızını kullanarak daha avantajlı olabilir.

6. Rakibe atılacak ciritler hangi ağaç türlerinden yapılmaktadır?

CEVAP: Meşe, şimşir, hurma gibi ağaç türlerinden yapılmaktadır.

7. İyi bir cirit oyuncusu hangi özelliklere sahip olmalıdır?

CEVAP: İyi bir cirit oyuncusu hünerli, çevik, iyi binici, güçlü bir atıcı ve cesur olmalıdır.

8. Cirit oyunu ile Türklerin askerî başarıları arasında nasıl bir ilişki olabilir?

CEVAP: En eski silah atlı askerlerin elindeki mızrak ve gürzlerdi. Atlı savaşçılar ellerindeki silahları düşmana isabet ettirmeye çalışırlardı. Cirit oyununda elde edilen tecrübeler savaşta bu yüzden fayda sağlardı.

 

3. ETKİNLİK

Ciritle ilgili aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların yanına (D), yanlış olanların yanına (Y) harfi koyunuz.

– Oyuncular, iki metre uzunluğunda sopalar kullanır. ( Y )
– Rakip grupların atları arasında 100-200 metre mesafe bulunur. ( D )
– Rakibin atını vuran oyuncu puan kazanır. ( Y )
– Cirit oyununun amacı rakibin ciridini ele geçirmektir. ( Y )
– Oyuncular, atılan ciritten kaçmak için at üzerinde çeşitli hareketler yaparlar. ( D )
– Rakibe en fazla ciridi isabet ettiren taraf oyunu kazanır. ( D )
– Cirit, atlar olmadan da oynanabilen bir oyundur. ( Y ) 
– Bugün, yurdumuzun çeşitli bölgelerinde cirit oyunları oynanır. ( D )

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 197. Sayfa Cevapları

4. ETKİNLİK

Dünya Etnospor Konfederasyonu, geleneksel sporlarımızın günümüzde yaşatılması amacıyla Etnospor Festivali düzenlemektedir. Aşağıda festival alanı için hazırlanan harita yer almaktadır. Haritayı inceleyerek soruları cevaplayınız.

1. Siz, bu festivale katılıyor olsaydınız ziyaret edeceğiniz ilk bölüm neresi olurdu? Niçin?

CEVAP: Ziyaret edeceğim ilk bölüm hedef okçuluğu olurdu. Çünkü yay ve ok kullanmayı uzun zamandır istiyorum. Bence gerçekten zevkli bir spor.

2. Haritada uçak resminin kullanılmasının sebebi ne olabilir?

CEVAP: Festival hava alanına yakın bir yerde kurulmuş olabilir. Bu yüzden insanların oraya uçakla gidebileceğini belirtmek için böyle bir resim kullanmış olabilirler.

3. Festival alanında eksik olduğunu düşündüğünüz bir bölüm var mı? Alana hangi bölümü eklemek isterdiniz? Niçin?

CEVAP: Alana avcılık ile ilgili bir bölüm eklemek isterdim. Avcılık bölümü yapay hayvanları okla vurduğumuz bir bölüm olabilirdi. Çünkü eski Türkler avcılığa önem vermişlerdir.

4. Menzil Okçuluğu bölümünden Çarşı Meydanı’na giden en kısa yolu harita üzerinde işaretleyiniz.

festival

5. Giriş kapısından en kısa yolu tercih ederek Çarşı Meydanı’na giden birisi aşağıdakilerden hangisini görmüş olamaz?

A) At Meydanı B) Han Çadırı C) Talimhane D) Konser Alanı

6. Festivali ziyaret eden bir kişi aşağıdaki spor faaliyetlerinden hangisini görmüş olamaz?

A) okçuluk B) gülle atma C) güreş D) binicilik

 

5. ETKİNLİK

Sınıf arkadaşlarınızın cirit oyunu hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarını düşününüz. Onlara cirit oyununu tanıtan bir konuşma yapınız.

CEVAP: Cirit Orta Asya kökenli, at üzerinde oynanan bir spor oyunudur. Türklerin en eski spor oyunlarından biridir. Bir takım oyunu olan cirit, büyük bir alanda, at üzerinde karşı karşıya gelen iki takım arasında oynanır. Ciriti, atını hızla sür­düğü karşı takımın oyuncusunun üzerine atan yarışmacı, sonra gerisin geri­ye kaçmaya başlar; üzerine cirit fırlatı­lan yarışmacı da onu kovalar. Onun da amacı, elindeki ciriti kaçmakta olan oyuncuya fırlatmaktır. Bu sırada önde koşanın takım arkadaşlarından biri, kovalayanın peşine düşer. O da elinde­ki ciriti arkadaşını kovalamakta olan oyuncuya atmaya çalışır. Oyun bu şe­kilde sürer.  Anadolu’da süregelen ci­rit, günümüzde de bazı bölgelerde oy­nanır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 198. Sayfa Cevapları

6. ETKİNLİK

Cümlelerdeki yazım yanlışlarını düzelterek verilen boşluklara cümlenin doğru biçimlerini yazınız.

1. Ciritde millî ve geleneksel bir “ata sporu” sayılır.
– Ciritte millî ve geleneksel bir “ata sporu” sayılır.

2. Türkler, bu sporu binlerce yıl önce orta asya da başlatmışlar.
– Türkler, bu sporu binlerce yıl önce Orta Asya’da başlatmışlar.

3. Kars’ta, erzurum da düzenlenen Şenlik ve Yarışmalarda cirit oyunları başta gelir.
– Kars’ta, Erzurum’da düzenlenen şenlik ve yarışmalarda cirit oyunları başta gelir.

4. Cirit Oyununu eski türklerde bir savaş manevrası sayanlarda vardır.
– Cirit Oyununu eski Türklerde bir savaş manevrası sayanlar da vardır.

5. Türklerin ata sporu olan Cirit Oyunları, Asyada ve avrupada, başka milletleri de etkilemiş.
– Türklerin ata sporu olan cirit oyunları, Asya’da ve Avrupa’da, başka milletleri de etkilemiş.

6. bugünde yurdumuzun çeşitli bölgelerin de cirit oyunları oynanır.
Bugün de yurdumuzun çeşitli bölgelerinde cirit oyunları oynanır.

 

7. ETKİNLİK

Kutucuklarda verilen eklerden uygun olanları aşağıdaki boşluklara yazınız.

-dan -da -den -de -tan -ta -ten -te

– Cirit, Selçuklularla birlik ….te… Anadolu’ya gelmiştir.
– Biz, aynı soydan, aynı kök …ten…. gelmiş, iki kardeş obayız.
– Buna öteki dizi …den…. başka bir atlı karşı çıkar.
– Sopalar; meşe, şimşir, hurma gibi ağaçların dalların …dan…. kesilir.
– Cirit oyununun Anadolu’ …da…. en azından 900 yıllık bir tarihi vardır.
– Kars’..ta… ,Erzurum’da düzenlenen şenlik ve yarışmalarda cirit oyunları başta gelir.
– Cirit oyununu, eski Türkler….de… bir savaş manevrası sayanlar da vardır.
– Anadolu’nun geleneksel sporu cirit unutulmak …tan…. kurtarılmalıdır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 199. Sayfa Cevapları

8. ETKİNLİK

“Cirit oyununun kaynağı ve çıkışı üzerine çeşitli söylentiler vardır.

a) Altı çizili kelime ek aldığında nasıl bir ses değişikliği olmuştur?

CEVAP: “k”, “ğ” ye dönüşmüştür.

b) “Kaynak” kelimesinde yaşanan ses değişikliğinde kelimenin aldığı ekin bir etkisi olmuş mudur?

CEVAP: Aldığı ek kelimede ses değişikliğine neden olmuştur.

c) Aşağıdaki cümlelerde, aldığı ekten dolayı ses değişimi olan kelimelerin altını çiziniz.

Değneğini en çok isabet ettiren taraf galip sayılır.
– Güreş, bir zamanlar “Türk gibi kuvvetli” sözüyle Türk gücünü dünyaya yaymış.
– Cirit oyunu çevikliğin, cesurluğun sembolü olmuştur.
– Cirit sopasının bir ucu kalıncadır.

 

9. ETKİNLİK

Aşağıdaki bölümleri doldurarak sevdiğiniz bir oyunu tanıtınız.

Oyunun Adı : Yedi Kule
Oyuncu Sayısı : En az 6 kişi
Oyun Alanı : Geniş bir bahçe
Oyunun Kuralları : Her oyun bir puandır. Oyun, gruplardan biri belirlenen puana gelindiğinde sona erer. Vurulan oyuncuların kule dizme hakkı yoktur.
Nasıl Oynanır? : Oyuncular iki gruba ayrılır. Yedi tane taş veya mermer üst üste dizilir. Kuleden 10 adım uzakta bir çizgi çizilir. Başlayacak olan grup çizgiye dizilir. Karşı grup kulenin yanında bekler. Çizgideki grubun oyuncuları sırayla topu kuleye gönderir. Bir grubun tüm üyeleri kuleyi tamamen devirmeyi başaramazsa sıra diğer gruba geçer. Eğer grup tüm kuleyi devirirse bekleyen grup onları ebelemeye çalışır. Vuran grubun amacı ebelenmeden önce kuleyi yeniden dizmektir. Kuleyi dizerlerse bir puan alırlar. Eğer ebelenirlerse bir puanı ebe grup alır.

 5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 212, 213, 214, 215 “7. TEMA SAĞLIK VE SPOR” “Bilinçsiz İlaç Kullanımı” Dinleme/İzleme Metni Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 212. Sayfa Cevapları

BİLİNÇSİZ İLAÇ KULLANIMI

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. İlaçlarla ilgili araştırmanızın sonuçlarını arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: İlaçlar bilim insanlarının yıllarca yaptığı çalışmalar sonucunda elde edilir. Bu çalışmalarda pek çok deneyler yapılır. Bir ilacın yapılabilmesi için önce o hastalığın kaynağı öğrenilir. İlaç yapımında madenlerden, bitkilerden, hayvanlardan elde edilen özler kullanılır. İlaçlar fabrikalarda insan eli değmeden çok hassas ölçüler kullanılarak üretilir.

2. İlaçların bilinçsiz kullanılması, ifadesinden ne anlıyorsunuz?

CEVAP: İlaçların bilinçsiz kullanılması doktor tavsiyesi olmayan ilaçları kullanmak, başkasına verilen ilaçları kullanmak veya daha önceden hastalandığımızda içtiğimiz ve yeniden kullanmaya karar verdiğimiz ilaçları kafamıza göre içmemiz anlamına gelebilir.

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları izlediğiniz videodan hareketle cevaplayınız.

1. İzlediğiniz videonun konusu nedir?

CEVAP: Videonun konusu ilaç kullanımıdır.

2. Makbule Hanım, eczaneden niçin ilaç alamıyor?

CEVAP: Makbule Hanım, doktor tarafından yazılmamış bir ilacı istediği için ilaç alamıyor.

3. Makbule Hanım, ilaç istemek için sizin kapınızı çalsaydı ona ne söylerdiniz?

CEVAP: Makbule Hanım’a doktora gitmesi gerektiğini, mide ağrısının nedeninin bir hastalık olabileceğini söylerdim.

4. Sizce Makbule Hanım, midesi ağrıdığında ilk olarak ne yapmalıydı?

CEVAP: Makbule Hanım, midesi ağrıdığında doktora gitmeliydi.

5. Makbule Hanım, niçin doktora gitmemiş olabilir?

CEVAP: Makbule Hanım daha önce içtiği ağrı kesiciden memnun kaldığı ve sabırsız olduğu için doktora gitmemiş olabilir.

6. Olayın geçtiği apartmandaki komşuların aynı ilacı kullanmasını doğru buluyor musunuz? Niçin?

CEVAP: Doğru bulmuyorum. Çünkü aynı hastalığa sahip insanlara bile yaş farkları, alerji gibi durumlardan dolayı aynı ilaç verilmez. Her ilaç herkeste aynı etkiyi göstermez.

7. İzlediğiniz videodan nasıl bir sonuç çıkardınız?

CEVAP: Bir rahatsızlığımız olduğunda kendimiz çözüm üretmek yerine doktorlara danışmamız gereklidir. Doktorlar bu konunun uzmanıdır. Onlara güvenmeli ve sağlığımız için muayene olmaktan kaçınmamalıyız. Yanlış bir ilaç kullanımı insan hayatını tehlikeye atabilir.

2. ETKİNLİK

İzlediğiniz videodaki oyuncuların beden dilleri ile ne anlatmak istediklerini boşluklara yazınız.

Makbule Hanım: Midesini tutarak bir rahatsızlığı olduğunu belli etmektedir.

Komşu: Güler yüzlüdür. Komşusuyla ilgilenmektedir.

Eczacı: Endişeli görünmektedir. Bulunduğu durumdan hoşlanmamıştır.

3. ETKİNLİK

İzlediğiniz videodan hareketle aşağıda verilen ifadelerden doğru olanların yanına (D), yanlış olanların yanına (Y) harfi koyunuz.

– İlaçlarımızı başkaları ile paylaşmak, dayanışmanın bir gereğidir. ( Y )
– İlaçlar kişiye özeldir ve herkeste aynı etkiyi göstermeyebilir. ( D )
– Birçok kişide olumlu etkiler gösteren bir ilacın kullanılmasında sağlık açısından sakınca yoktur. ( Y )
– Uzman olmayan kişilerin tavsiyesi ile ilaç kullanmak, sağlığımız için tehlikelidir. ( D )
– İlaçları ne zaman ve hangi ölçüde almamız gerektiğine kendimizi gözlemleyerek karar veririz. ( Y )
– Daha önce kullandığımız ve faydasını gördüğümüz bir ilacı daha sonra da doktora danışmadan kullanabiliriz. ( Y )
– Reçetemiz olmadan ilaç kullanmamalıyız. ( D )
– İlaç kullanmadan önce mutlaka ilacın son kullanma tarihini kontrol etmeliyiz. ( D )
– Gereksiz yere alınan ve kullanılmayan her ilaç, ülke ekonomisine zarar verir. ( D )

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 213. Sayfa Cevapları

4. ETKİNLİK

Yukarıda bir ilacın kullanım şekli ve dozu ile ilgili bilgiler verilmiştir. Bu bilgilerden hareketle ilacı doğru kullanan kişileri bularak alttaki bölüme yazınız.

İlacı doğru kullanan kişiler: Nalan, Ela, Bircan, Öykü.

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki ifadelerin sizin dâhil olduğunuz bir sosyal medya grubunda paylaşıldığını düşününüz. Boş bırakılan yere kendi görüşünüzü yazınız.

Akın: Arkadaşlar İnternet’te bir ilaç reklamı gördüm, zihin açıcıymış. Öğrencilere tavsiye ediliyor.
Gönül: Tam bize göre!
Akın: Kesinlikle haklısın! Sipariş versem mi acaba?
Alper: İlacın Sağlık Bakanlığı onayı var mı?
Akın: Bilmiyorum ki. Ne olacak, altı üstü bir ilaç!

Büşra: İnternette görüp kullandığımız bir ilaç bize ancak zarar verir. İlaçlar keyfi kullanılan şeyler değildir. Bir ilacı ancak doktor tavsiye ettiyse kullanmalıyız. Bunun dışında ilaç kullanmak sağlığımızı tehlikeye atar!

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 214. Sayfa Cevapları

6. ETKİNLİK

“Antibiyotik Kullanımı Hakkında Bilinmesi Gerekenler” broşürünü inceleyiniz. Ece, antibiyotik kullanımı ile ilgili bazı hatalar yapmıştır. Broşürden hareketle Ece’nin hatalarını örnekteki gibi tespit ediniz.

  • Doktor, kardeşime bu antibiyotiği vermişti, sanırım bana da iyi gelir. ( 4 )
  • Antibiyotiklerden bir kısmını ecza dolabımda saklıyorum ki yine hasta olursam kullanırım. ( 5 )
  • Antibiyotik genelde günde bir defa alınır, ben de günde bir defa kullansam yeterli olur. ( 2 )
  • Soğuk algınlığından dolayı burnum çok akıyordu, hemen bir antibiyotik aldım. ( 1 )
  • Doktorun verdiği antibiyotikler tam olarak bitmedi ama kendimi iyi hissedince kullanmayı bıraktım. ( 3 )

7. ETKİNLİK

a) Bilim insanları ile ilgili bilgileri okuyunuz.

b) Siz de bir bilim insanı olduğunuzu düşünün. İnsanlığın hangi sorununa çare bulmak isterdiniz, niçin?

CEVAP: Ben insanların mevsim geçişlerinde yakalandıkları grip gibi hastalıklardan korunmalarını sağlayacak bir ilaç üretmek isterdim. Çünkü insanlar yazdan kışa, kıştan yaza geçerken devamlı olarak hastalanıyorlar. Bu durum onların okula, işe gitmesini zorlaştırıyor.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 215. Sayfa Cevapları

8. ETKİNLİK

Öğretmeninizin yönlendirmesiyle 4-5 kişilik gruplar oluşturunuz. Grubunuzla birlikte aşağıdaki atasözlerinden birini seçiniz ve seçtiğiniz atasözünden hareketle bir drama metni yazınız. Yazdığınız metni grubunuzla birlikte sınıfınızda canlandırınız.

Seçtiğim Atasözü: Güneş girmeyen eve doktor girer

Drama Planımız

Kahramanlar ve Özellikleri
Mesut: Oyun oynamayı seven, annesini dinleyen bir çocuk.
Şebnem Hanım: Oğlunu fazla düşünen, takıntılı bir anne.
Doktor: Hastalarıyla ilgilenen, işine önem veren birisi.

Yer: Mesut’un evi, hastane.

Zaman: Kış yaklaşırken bir Perşembe günü.

Olay: Şebnem Hanım’ın Mesut’un hastalanmaması için onun dışarı çıkmasına izin vermemesi, Mesut’un rahatsızlanması, Doktor’un Mesut’ta D vitamini eksikliği olduğunu söylemesi.

GÜNEŞLİ SAĞLIK

Kış yaklaşırken Şebnem Hanım oğlu Mesut’un dışarıda oyun oynamasına izin vermiyordu. Çünkü onun hastalanmasından çok korkuyordu. Mesut evde sıkılıyor, biraz olsun dışarıda dolaşmak istiyordu ama annesi onun evden çıkmadığı sürece sağlıklı kalacağına inanıyordu. Bir Perşembe günü  Mesut annesine “Anneciğim, günlerdir kollarım ve bacaklarım ağrıyor. Geçer sandım ama geçmiyor.” dedi. Şebnem Hanım telaşlandı ve Mesut’u hemen doktora götürdü. Doktor, Mesut’u muayene etti ve “Mesut’un ağrılarının nedeni kemiklerinin güçsüz olması.” dedi. Şebnem Hanım, “Nasıl olur? Onun iyi olması için çok uğraşıyorum.” dedi. Doktor da “Kemiklerin güçlü olması için gereken D vitamini eksikliği bu tarz hastalıklara sebep olur. D vitamini güneş ışınlarında çokça bulunur. Mesut dışarıda vakit geçirirse güneşten faydalanır.” dedi. Şebnem Hanım o zaman yaptığı hatayı anlamıştı. Doktor Mesut’a ilaçlar verdi ve ona dışarıda hangi saatlerde oynaması gerektiğinden bahsetti. Eve gittiklerinde Mesut annesine; “Gördün mü? Güneş girmeyen eve doktor girer diye boşuna dememişler.” dedi.

9. ETKİNLİK

Altı çizili kelimelerde görülen ses olaylarını uygun yerlere işaretleyiniz.

ses olayları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 228, 229, 230, 231, 232, 233 “8. TEMA DOĞA VE EVREN” “Reçete” Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 228. Sayfa Cevapları

REÇETE

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Doğada vakit geçirmeyi sever misiniz? En son ne zaman doğada vakit geçirdiniz? Anlatınız.

CEVAP: Severim. En son ailemle birlikte piknik yapmıştım.

2. Günümüzde doğa ve insan ilişkisi nasıldır? Açıklayınız.

CEVAP: Günümüzde insan doğa ile iç içe olmak yerine doğadan fayda sağlamak istemektedir.

3. Teknolojinin doğaya ve insan hayatına etkileri nelerdir?

CEVAP: Teknoloji geliştikçe insanlar teknoloji araçlarıyla daha fazla vakit geçirmektedir. Bu yüzden doğadan uzak kalmaktadır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 230. Sayfa Cevapları

1. ETKİNLİK

Metinde geçen anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyiniz. Bu kelimelerin anlamlarını metinden hareketle tahmin ediniz. Sonra kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak yazınız ve kelimeleri birer cümlede kullanınız.

YEMLİK
Tahminim: Bir ot çeşidi.
Sözlük Anlamı: Genellikle dağlarda bulunan ve kendi kendine yetişen bir ot türü.
Cümlem: Geçen gün dayımla yemlik toplamaya gittik.

MADIMAK
Tahminim: Bitki türü.
Sözlük Anlamı: İlkbaharda kırlarda yetişen, ufak yeşil yapraklı, ıspanak gibi pişirilip yenilen bir bitki.
Cümlem: Annem pazardan madımak almış.

EBEGÜMECİ
Tahminim: Bir ot çeşidi.
Sözlük Anlamı: Ebegümecigillerden, mor renkli çiçekleri ilaç, yaprakları sebze olarak kullanılan, kendiliğinden yetişen çok yıllık bir bitki.
Cümlem: Babam ebegümecinin faydalarından bahesiyor.

KLOR
Tahminim: Suda bulunan zararlı bir sıvı.
Sözlük Anlamı: Hafif, keskin kokulu, yeşilimsi sarı renkli, tahriş edici ve zehirleyici bir gaz.
Cümlem: İçtiğimiz suda klor olmamasına dikkat etmeliyiz.

SAFRA
Tahminim: İnsana zarar veren şeyler.
Sözlük Anlamı: Sıkıntı, tedirginlik, rahatsızlık veren kimse veya şey.
Cümlem: Safralarından kurtulmak için tatile çıktı.

HATMİ
Tahminim: Çayı yapılan bir çiçek.
Sözlük Anlamı: Ebegümecigillerden, bazı cinslerinin kök ve çiçekleri hekimlikte kullanılan, çok yıllık otsu bir süs bitkisi.
Cümlem: İyi olmak için hatmi çayı içmen gerekiyor.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 231. Sayfa Cevapları

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Mevsimlere göre hazırlıklar nasıl yapılır? Sizin çevrenizde de mevsimlere göre hazırlıklar yapılır mı?

CEVAP: Mevsime göre hazırlıklar o mevsimin ihtiyaçlarına göre olur. Mesela kışa hazırlıkta kömür alınır. Turşu veya reçel yapmanın mevsimde yetişen sebze ve meyveye göre zamanı vardır. Biz de kış hazırlığı için odun ve kömür alırız. Sonbaharda turşu yaparız.

2. Yazara göre metinde, doğada vakit geçirildiği takdirde insanın içindeki tüm dertlerden ve sıkıntılardan kurtulacağı anlatılmaktadır. Yazarın bu düşüncesine katılıyor musunuz? Neden?

CEVAP: Yazarın bu düşüncesine katılıyorum. Çünkü doğa insana faydalı pek çok şeyi barındırır ve insana huzur verir. İhtiyacımız olan her şey doğada bulunur.

3. Yazarın, insanın kendisini yenilemesi için verdiği reçeteyi kısaca anlatınız.

CEVAP: Reçeteye göre dağlarda olan otlardan toplamalıyız. Çevremizdeki hayvanların seslerini dinlemeliyiz. Bir dere bulmalı ve onun sesini dinleyip suyundan içmeliyiz. Bir tepeden aşağı inmeliyiz. Çayı yapılan bitkilerden toplamalı ve daha sonra bunları içmeliyiz. Gül koklamalı ve reçelini yapmalıyız. Dost ziyaretlerini unutmamalıyız.

4. Metinde geçen “maneviyat gıdaları” sözünü yorumlayınız.

CEVAP: Doğanın insana sunduğu ve insanın kendisini daha iyi hissetmek için yaptığı her şey maneviyat gıdalarıdır.

5. Yaşadığınız yerde hangi doğal güzelliklerin olmasını istersiniz? Bu, yaşamınıza ne katar?

CEVAP: Yaşadığım yerde çok fazla ağaç olmasını, birkaç orman olmasını isterdim. Bu durumda hava daha temiz olurdu. Ayrıca dışarıya çıkmayı daha çok isterdim.

3. ETKİNLİK

Aşağıda metinden alınan eş ve zıt anlamlı kelimeler karışık olarak verilmiştir. Kelimeleri karşılarındaki anlamlar ile eşleştiriniz.

3.etkinlik

4. ETKİNLİK

Barış Manço’nun “Nane Limon Kabuğu” şarkısını dinleyiniz. Daha sonra aşağıdaki soruları cevaplayınız.

“Nane Limon Kabuğu” şarkısında geçen tarifte neler bulunmaktadır? Yazınız.

CEVAP: Şarkıda nane ve limon kabuğunu kaynatıp içine hatmi çiçeği, biraz çörek otu, biraz tarçın, bir tutam zencefil eklenmesi gerektiği belirtiliyor.

“Nane Limon Kabuğu” şarkısıyla “Reçete” metni arasında nasıl bir benzerlik vardır?

CEVAP: İki metin de insana fiziksel ve ruhsal olarak iyi gelecek şeylerden bahsediyor.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 232. Sayfa Cevapları

5. ETKİNLİK

Yazar, tabiatın baharda yenilenmesi gibi insanın da yenilenmek için bir reçeteye ihtiyacı olduğunu anlatmaktadır. Yazarın bu görüşüne katılıp katılmadığınızı yazarın reçetesinden alıntılar yaparak ve örnekler vererek önce sözlü olarak yorumlayınız. Daha sonra yorumunuzu aşağıdaki bölüme yazınız.

CEVAP: Yazarın bu görüşüne katılıyorum. Tabiat yenilenmeye ihtiyaç duyduğunda mevsim değiştirir. İnsan da bazen yenilenmek ister. Bu nedenle bazen bir reçeteye ihtiyaç duyabilir. “Kainat şükrünü, biatını, duasını tazeliyor. Baharda bunu iyicene coşturuyor, pek canlı biçimde gözler önüne seriyor, insanoğluna da yol gösteriyor.” Bu alıntıda da belirtildiği gibi tabiat insan için bir rehberdir. Tabiata bakarak kendimizi nasıl yenileyeceğimizi öğrenebiliriz.

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan kelimelerdeki ses olaylarını ilgili yerlere yazınız.

İlk mektepte okuduk, biliyoruz. —–> ünsüz benzeşmesi

Şimdi hâlâ okutuluyor mu bilmiyorum; mesela “sobalarımızı ve turşularımızı kurarız, babam kömür alır, annem hırka örer vb.” diye. —–> ünlü daralması

Kırlara çıkınız, kuzukulağı, yemlik, madımak toplayınız. —–> ünsüz yumuşaması

Şöööyle ufka doğru bakınız. —–> ünlü düşmesi

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 233. Sayfa Cevapları

7. ETKİNLİK

Aşağıda serim (giriş) bölümü verilen hikâyeyi tamamlayınız. Hikâyenize uygun bir başlık koymayı unutmayınız.

DOĞANIN KEŞFİ

Arkadaşlarımla birlikte piknik yapmaya gelmiştim. Burası yemyeşil ağaçların, renk renk çiçeklerin bulunduğu bir yerdi. Etrafı şöyle bir inceledim. Ne güzeldi burası. Doğaldı… Havası tertemizdi.

Arkadaşlarım piknik yapacağımız alanı seçtiler. Evden getirdiklerimizle güzel bir sofra kuracaktık. Birkaç kişi bu işi yaparken ben ve iki arkadaşım etrafı dolaşmaya çıktık. Her geçen saniye burayı daha fazla sevmeye başladım. Türlü türlü, upuzun ağaçlar vardı. Ağaçların dallarında kuşlar bizi izliyordu. Sanki şarkı söylüyor gibiydiler. Bir süre sonra su sesi duymaya başladık. Sese doğru yaklaşınca ufak bir dere ile karşılaştık. Küçüktü ama şiddetle akıyordu. Suya uzanıp ellerimi ve yüzümü yıkadım. Bu gibi bir suydu. Biraz içtim ve suyun tadının bu kadar güzel olmasına şaşırdım. Buradan akan su her gün kantinden aldıklarımızdan nasıl daha güzel olabilirdi? Sonra ağaçların azaldığı bir yükseltiye çıktık. Burası tam da güneşin batışını izleyebileceğimiz bir yerdi. Gezimiz bitince piknik yerine tekrar döndük. Gördüklerimizi arkadaşlarımıza anlattık. Karnımız doyunca hep beraber yürüyüşe çıktık. Bulduğumuz dereden su içtik ve güneşin batışını izledik. Sonra da oradan ayrıldık.

Eve gittiğimde gördüklerimi düşündüm. İhtiyacımız olan her şey doğada vardı ve biz bunları nasıl kullanacağımızı bilmiyorduk. Bu durum beni üzdü. Bundan sonra arkadaşlarımla daha sık piknik yapmaya ve doğada yürüyüşe çıkmaya daha fazla vakit ayırmaya karar verdim.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Yağış türlerini ve yağış türlerinin nasıl oluştuğunu araştırınız.

Yağış türleri genel olarak yağmur, kar, ve doludur. Yağmur bulutlarda bulunan sıvının yoğunlaşması ile meydana gelir. Kar, bulutlarda bulunan nemin soğuk hava dalgası ile karşılaşması durumunda buluttaki nemin sıfır derecenin altına düşmesi ile oluşur. Dolu ise aniden soğuyan bulutların, içerisindeki nemi buz halinde yeryüzüne bırakması ile meydana gelir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207 “7. TEMA SAĞLIK VE SPOR” “Sağlıklı Yaşıyorum” Etkinlik Cevapları

SAĞLIKLI YAŞIYORUM

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 200. Sayfa Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Yeterli ve dengeli beslenme nasıl olmalıdır? Açıklayınız.

CEVAP: Yeterli ve dengeli beslenme her şeyi az miktarda tüketmektir.

2. Sağlığınızı korumak için nelere dikkat edersiniz?

CEVAP: Sağlığımı korumak için fazla yağlı ve şekerli ürünleri yemem. Sabah kahvaltı yapmaya özen gösteririm. Ellerimi sık sık yıkarım.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 204. Sayfa Cevapları

1. ETKİNLİK

‘‘Sağlıklı Yaşıyorum’’ broşürünü okurken aşağıdaki kutulara notlar alınız.

Yapmam Gerekenler
– Okulda teneffüslerde ellerimi yıkamalıyım.
– Yeterince uyumalıyım.
– Dengeli ve yeterli beslenmeliyim.
– Yeterince su içmeliyim.
– Çok hareket etmeliyim.

Yapmamam Gerekenler
– Renklendirilmiş ve paketlenmemiş gıdalar, abur cubur tüketmemeliyim.
– Ekran başında fazla zaman geçirmemeliyim.
– Tuvaletteki musluklardan su içmemeliyim.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz broşürden hareketle cevaplayınız.

1. Okulda dikkat edilmesi gereken temizlik kuralları nelerdir?

CEVAP: Teneffüslerde ellerimizi yıkamalıyız. Sıramızın üstünü temiz tutmalıyız. Tuvaletleri temiz tutmalıyız. Tuvaletteki musluklardan su içmemeliyiz. Çöpleri çöp tenekesine atmalıyız.

2. Yetişkinlerin 6-8 saat uyuması yeterliyken bu süre sizler için daha fazladır. Bu farkın sebebi ne olabilir?

CEVAP: Uyku gelişim için çok önemlidir. Çocuklar da gelişim çağında olduğu için yetişkinlerden daha fazla uykuya ihtiyaç duyarlar.

3. Tüketmekten kaçınılması gereken gıdalar hangileridir?

CEVAP: Boyalı ve renkli gıdalar, açıkta satılan gıdalar ve abur cuburlardan kaçınılması gerekir.

4. Oynadığınız hangi oyunların vücudunuz için sağlıklı olduğunu düşünüyorsunuz? Açıklayınız.

CEVAP: İp atlamanın sağlıklı olduğunu düşünüyorum. Çünkü insan ip atlarken çok hareket eder ve spor yapmış gibi olur.

5. Kişisel bakımımıza özen göstermezsek sosyal hayatta ne gibi problemler yaşayabiliriz?

CEVAP: Vücudumuz yeterince temiz olmazsa çevremizdeki insanlar bundan rahatsızlık duyar. Bu nedenle toplum tarafından dışlanabiliriz.

6. Metni okuduktan sonra daha önce yapmış olduğunuz hangi davranışların hatalı olduğunu fark ettiniz?

CEVAP: Renklendirilmiş gıdalar tüketmenin yanlış olduğunu fark ettim.

7. Sağlıklı yaşam kurallarına dikkat etmeyen insanlar, hangi problemlerle karşılaşabilir?

CEVAP: Sağlıklı yaşam kurallarına dikkat etmeyen insanlar sık sık hastalanırlar. Düzensiz bir yaşamları olur.

8. Metinde eksik bulduğunuz, sağlıkla ilgili verilmesi gereken başka bilgiler var mı? Açıklayınız.

CEVAP: Metinde ilaç kullanımı konusunda bilgilerin yer almasını isterdim. Çünkü pek çok insan hastalandığında istediği bir ilacı kullanıyor. Halbuki ilaç doktor tavsiyesiyle kullanılmalıdır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 205. Sayfa Cevapları

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki görsellerden okuduğunuz broşürle ilgili olanları işaretleyiniz.

205.sayfa cevapları

 

4. ETKİNLİK

Görsellerden hareketle sınıf arkadaşlarınıza “sağlıklı yaşam” hakkında bir konuşma yapınız. Sorular sorarak arkadaşlarınızı da konuşmanıza dâhil ediniz.

CEVAP: Gün içinde neler tükettiğimizi düşündünüz mü? Pek çoğumuz abur cuburu seviyoruz. Ancak bu ürünler bizlere zarar vermektedir. Bunlar yerine daha sağlıklı yiyecekler yemeliyiz. Örneğin, et, balık, sebze, meyve ve tahıl tüketmek bizlere çok fayda sağlar. Bir şeyler yediğimizde yediklerimizin dişlerimizin arasında kaldığını bazen fark etmeyiz. Bu nedenle öğünlerden sonra dişlerimizi fırçalayarak ferahlayabiliriz. Dişlerimizi fırçalamak temiz olmak için yeterli midir? Tabii ki değildir. Gerektiği zaman banyo yapmalıyız. Gün içinde birkaç kez ellerimizi yıkamalıyız. Sağlıklı bir yaşam için yeterince uyumayı da ihmal etmemeliyiz.

5. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki görselden hareketle teknoloji bağımlılığının insanlara verebileceği zararları söyleyiniz.

CEVAP: Teknoloji bağımlılığı insanları sosyal yaşamdan uzaklaştırır. Bu nedenle kişiler doğru şekilde hayata ayak uyduramazlar. Ayrıca ekran başında fazla zaman geçiren insanlar çok hareketsiz kaldıkları için sağlıkları bu durumdan etkilenir. İnsanın düşünme hızında yavaşlama meydana gelir. Teknoloji bağımlısı insanlar teknolojiden uzak kaldıklarında mutsuz olurlar.

b) Teknolojinin hayatımıza getirdiği yenilikleri en faydalı şekilde nasıl kullanabiliriz? Arkadaşlarınızla tartışınız.

CEVAP: Teknoloji insanlar arasındaki iletişimi kolaylaştırmıştır. Dünyanın bir yerinde bir olay gerçekleştiğinde anında bundan haberimiz olur. Ayrıca teknoloji ile kısa sürede bilgiye ulaşabiliriz. Görme ihtimalimiz olmayan yerleri bu sayede görürüz. Çeşitli ödev, araştırma ve projeler için faydalıdır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 206. Sayfa Cevapları

6. ETKİNLİK

Dört yapraklı yoncadan hareketle çevrenizdeki insanların beslenme alışkanlıklarını değerlendiriniz?

CEVAP: Çevremizdeki insanlar genellikle et tüketmektedir. Aynı zamanda süt ürünlerinden de faydalanmaktadır. Sebzeleri ise her zaman değil, bazen tüketmektedirler. Tahıl olarak ise neredeyse sadece pirinç tüketmektedirler.

7. ETKİNLİK

Doktor Ayşe Hanım ve Mehmet Bey’e ait ifadeleri okuyunuz.

a) Hangi doktorun açıklamalarını daha iyi anladınız? Niçin?

CEVAP: Ayşe Hanım’ın açıklamalarını daha iyi anladım. Çünkü Mehmet Bey açıklamalarında çok fazla yabancı kelime kullandı. Ayşe Hanım ise o terimlerin Türkçe karşılığını kullandı.

b) Hasta ziyaretinde dikkat etmemiz gereken kuralları yazınız. Yazınızda yabancı dillerden dilimize giren kelimelerin Türkçe karşılıklarını kullanmaya özen gösteriniz.

CEVAP: Hasta ziyaretleri kısa olmalıdır. Hasta ziyareti sırasında bir yere dokunmamaya özen göstermeliyiz. Yüksek sesle konuşmamalıyız. Hastaların odasında bir şey yiyip içmemeliyiz. Doktorun izni olmadan hasta kişiye de bir şey yedirmemeliyiz. Hastaların yatağına oturmamalıyıız.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 207. Sayfa Cevapları

8. ETKİNLİK

Her gün mutlaka meyve ve sebze yiyorum.

a) Altı çizili kelimenin anlamlı en küçük parçası nedir?

CEVAP: Anlamlı en küçük parçası “ye-“dir.

b) Ek aldıktan sonra altı çizili kelimede ses değişimi olmuş mudur?

CEVAP: Ek aldıktan sonra “ye-” deki “e” “i” ye dönüşerek “yi-” olmuştır.

c) Aşağıdaki cümlelerde yukarıdaki ses olayının görüldüğü kelimelerin altını çiziniz.

– Çocuklar, dışarıda oynamak yerine tablette, telefonda ya da bilgisayarda oynuyorlar.
– Dört yapraklı yoncadan yiyelim, dengeli beslenelim.
– Parktaki çocuklar atlıyor, zıplıyor ama yorulmak bilmiyorlar.
– Abur cubur gıdalarla karnım bir türlü doymuyor.

9. ETKİNLİK

Mideniz mektup yazabilseydi size neler söylerdi?

CEVAP: Sevgili sahibim,
Biliyorum ki sen çikolatayı çok seviyorsun. Her gün çikolata yemek istiyorsun. Çünkü çikolata seni mutlu ediyor. Ancak sen mutlu olurken ben mutsuz oluyorum. Çünkü sen çikolata yediğinde her yerim ağrımaya başlıyor. Bu ağrıyı sen de hissediyorsun. Bundan rahatsız oluyorsun. Çünkü benim canım acıdığında sen de elini benim üzerime bastırıyorsun. Çikolatayı seviyorsun ama o bana çok zarar veriyor. Bana zarar veren bir şey sana da zarar verir. Bu yüzden onu her gün yemek yerine haftada bir kez yemeye başlayabilirsin. Böyle yaparsan ikimiz de mutlu oluruz. Bana iyi bakarsan sen de sağlıklı olursun.
Seni çok seven miden.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Sevdiğiniz bir sporcunun hayatı ve başarıları ile ilgili bir sunum hazırlayınız. Sunumunuzu görsellerle destekleyiniz. Sunumunuzdan önce prova yapınız.

LİONEL MESSİ

Futbola olan ilgisi küçük yaşlarından itibaren ailesi tarafından bilinen Messi, 1995 senesinde doğduğu şehrin önemli kulüplerinden birinin altyapısına gönderildi. Burada oynadığı oyun ile takım arkadaşlarından farklı bir geleceği olacağının sinyallerini veren Messi, sadece İspanya’nın değil, dünyanın en büyük kulüplerinden Barcelona’nın dikkatini çekti ve 2000 senesinde Barcelona altyapısına geçti.

Yeterince tecrübe kazandığı düşünülen Messi, ilk profesyonel sözleşmesini de 2004 senesinde Barcelona ile imzaladı. İlk profesyonel maçına henüz 17 yaşında çıkan Messi, en genç La Lia oyuncu unvanını kazanmasının yanı sıra, La Liga’da oynadığı ilk sezon attığı golle La Liga’da gol atan en genç futbolcu unvanını da kazandı.

Messi şu ana dek Barcelona formasıyla çıktığı 380’den fazla maçta attığı 350’den fazla golle 2004 senesinden bu yana takımının kazandığı 26 kupada en büyük pay sahibi oldu.

 5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 222, 223, 224, 225, 226, 227 “8. TEMA DOĞA VE EVREN” “Yüksek Evde Oturanın Türküsü” Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 222. Sayfa Cevapları

YÜKSEK EVDE OTURANIN TÜRKÜSÜ

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Nasıl bir ortamda yaşıyorsunuz? Yaşadığınız çevrenin özellikleri nelerdir?

CEVAP: Yaşadığım sokakta tüm evler yan yana bulunuyor. Bazı evlerin küçük bir bahçesi var. Evlerin etrafında hiç yeşil alan yok.

2. Doğa ile iç içe bir ortamı mı yoksa şehir hayatını mı tercih edersiniz? Niçin?

CEVAP: Doğa ile iç içe bir ortamı tercih ederim. Çünkü doğanın havası temizdir ve insana rahatlık verir. Şehir ortamının havası kirlidir ve çok gürültülüdür.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 223. Sayfa Cevapları

1. ETKİNLİK

a) Aşağıda karışık olarak verilen kelimeleri iki gruba ayırmak isterseniz nasıl bir gruplandırma yaparsınız?

toprak – ev – cam – ağaç – beton – su – balkon

1. Grup: toprak – ağaç – su

2. Grup: ev – cam – beton – balkon

b) Kelimeleri gruplandırırken neye dikkat ettiniz? Yazınız.

CEVAP: Kelimeleri gruplandırırken aralarındaki ilişkilere dikkat ettim. Bir arada görebileceğimiz nesneleri birlikte yazdım.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiirden hareketle cevaplayınız.

1. Şair, şiirde nelerden şikâyet ediyor?

CEVAP: Şair, şiirde evlerin yüksek yapılmasından, doğaya uzak kalınmasından, insanların birbirleriyle rahat görüşememesinden, toprağa uzak kalınması ve her yerin betona dönüşmesinden şikayet ediyor.

2. Şairin şikâyet ettiği durum hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Düşüncelerinizi yazınız.

CEVAP: Şaire katıldığım yerler var. Evlerin yüksek yapılmasına karşı değilim. Ancak insanların bu yüzden birbirinden uzaklaşmasına karşıyım. Ayrıca her yerde ağaçların olması gerektiğini düşünüyorum.

3. Siz olsaydınız, şiirinizde nelerden bahsederdiniz?

CEVAP: Ben olsaydım şiirimde insanların sadece kendi evlerinin içleriyle ilgilenip dışarısıyla ilgilenmemesinden şikayet ederdim. Çünkü insanlar evlerinin önünde ağaç olup olmamasını umursamıyor.

4. Şiirle ilgili iki soru da siz yazınız ve arkadaşlarınıza sorunuz.

Sorularım:
a.Şair şiirinde evlerin hangi özelliklerinden bahsetmektedir?
b. Sizce bundan yüz yıl şairin bahsettiği neler değişmiş olur?

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 224. Sayfa Cevapları

3. ETKİNLİK

Metnin görsellerini inceleyiniz. Görseller metnin anlaşılmasına katkı sağlıyor mu? Yorumlayınız.

CEVAP: Görselde yüksek bir evde yaşayan insanlar gösterilmiştir. Bu insanlar mutsuzdur. Çünkü doğanın güzelliklerinden uzak yaşamaktadırlar. Şiirde de bu konu anlatılmaktadır. Metin ile görsel birbirini tamamlamaktadır.

4. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirin temasını ve ana duygusunu aşağıdaki boşluklara yazınız.

Teması: Şehirleşme

Ana Duygusu: Şehirleşme beraberinde doğadan uzaklaşmayı da getirir.

5. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki broşürü inceleyiniz.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 225. Sayfa Cevapları

– Siz de incelediğiniz örnekten hareketle “atık” konulu bir broşür hazırlayınız.

atıklar

b) “Çevreyi temiz tutmak” konusunda bir konuşma hazırlayınız. Konuşmayı arkadaşlarınıza sununuz.

CEVAP: Sağlıklı bir yaşam ve gelecek nesiller için temiz bir dünyanın sırrı çevreyi temiz tutmaktır. Her insan kendi evini, evinin önünü, sınıfını, sırasını temiz tutarsa kirlilik diye bir şey olmaz. Çevreyi temiz tutmak hem kolay hem de sağlıklıdır. Bu nedenle çevre temizliğini alışkanlık haline getirmeli, başkalarına da tavsiye etmeliyiz.

6. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümleleri köşeli ayracın kullanımına dikkat ederek okuyunuz.

– Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-1973)] en güzel eserlerini Bodrum’da yazmıştır.
– Server Bedi [Peyami Safa (1899-1961)] Cingöz Recai karakterine can vermiştir.

b) Yukarıdaki cümlelerde köşeli ayraç hangi amaçla kullanılmıştır? Yazınız.

CEVAP: Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılmıştır.

c) Köşeli ayraç kullanarak iki cümle yazınız.

  1. Çalıkuşu [Reşat Nuri Güntekin (1889-1956)] en sevilen romanlarından biridir.
  2. Yalnız Efe [Ömer Seyfettin (1884-1920) okunması gereken hikayelerindendir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 226. Sayfa Cevapları

7. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirin ana duygusunu göz önünde bulundurarak ve görsellerden faydalanarak siz de bir şiir yazınız.

DÜNYANIN KALBİ

Dünyanın kalbi ağaç olsaydı
Temiz hava ciğerime dolsaydı
Çok güzel olmaz mıydı,
Yemyeşil örtü etrafı sarsaydı?

Dünyanın kalbi su olsaydı
Susuz kalmak olmasaydı
Çok güzel olmaz mıydı,
Masmavi deniz yeryüzünü kaplasaydı?

Dünyanın kalbi ne ağaç ne su
Dünyanın kalbi hem ağaç hem su
Toprak da onlara katılıp bize yaşam sundu
Böylesi çok daha güzel oldu.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 227. Sayfa Cevapları

8. ETKİNLİK

Farklı bir şehirde yaşayan arkadaşınızın size aşağıdaki e-postayı gönderdiğini hayal ediniz. Metindeki soruna bir çözüm üreterek arkadaşınıza bir e-posta gönderiniz. E-posta üzerindeki kime ve konu kısımlarını doldurmayı unutmayınız.

CEVAP: Merhaba. İyiyim teşekkür ederim. Fabrikaların hava kirliliğine etkisinin azaltılması için fabrika bacalarında filtre kullanılması gerekmektedir. Ayrıca yakıt olarak da doğal gaz kullanılmalıdır. Fabrikada bunların kullanılması için yetkili yerlere dilekçe yazmanı öneririm. Hatta bu dilekçeyi yaşadığınız yerdeki diğer insanların da yazması için onları bilgilendirebilirsin. Çevrenizdeki yeşil alanları artırmak havaya iyi gelir. Belediyeye ağaç dikim alanları oluşturması için istekte bulunmanı tavsiye ederim. Umarım kısa zamanda havanız temiz olur. Görüşmek üzere. Kendine iyi bak.

 

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87 3. TEMA ERDEMLER “Hacivat ile Karagöz – İncelik” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Elinize sağlık, affedersiniz, kusura bakmayın…” ifadeleri aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? İşaretlediğiniz kuralların günlük hayatınızdaki yeri ve önemini açıklayınız.

görgü kuralları

CEVAP: Bu kurallar toplum içinde birbirimize karşı nazik, hoşgörülü, saygılı ve seviyeli bir biçimde konuşmamız ve davranmamız üzerinedir. İnsanlar başkalarının yanında kibar olmalı, onlarla düzeyli sohbet etmeli, incelik sahibi olmalıdır. Bu durum kişinin saygınlık kazanmasına ve çevresi tarafından sevilmesine neden olur.

2. Daha önce Karagöz oyunu izlediniz mi? Karagöz oyunu hakkında neler biliyorsunuz?

CEVAP: Daha önce Karagöz oyunu izledim. Karagöz bir gölge oyunudur. Bir perdenin arkasından gölgeler ışık ile yansıtılır. Olaylar tıpkı bir tiyatro havasında gerçekleşir.

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili deyimlerin anlamlarını yazınız.

* Efendim, başıma bir şapka almak için çarşıya gitmiştim. Dönerken yorgunluk çıkarmak üzere Karagöz’e uğrayayım, dedim.

CEVAP: Kişinin çok çalışıp yorulduktan sonra dinlenmesi, istirahat etmesidir.

* Eksik olma Karagöz’üm!

CEVAP: Varlığından hoşnut olunan kimseye söylenen sözdür. “Sağ ol, var ol, hep yakınımızda ol” gibi anlamlara gelmektedir.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Karagöz ve Hacivat’ın kişilik özellikleri nelerdir? İlgili boşluklara yazınız.

KARAGÖZ: Söylenenleri her zaman yanlış anlar. Kaba biridir. İçinden geçen her şeyi söyler. Hazır cevaptır.

HACİVAT: Bilgili, görülü biridir. İnsanlara öğüt vermekten usanmaz. Kibar biridir.

2. Karagöz’ün Hacivat’a karşı davranışlarını nasıl buluyorsunuz? Açıklayınız.

CEVAP: Karagöz, Hacivat’ın sözlerine hemen cevap vermektedir. Bu cevaplarda genellikle alay içermektedir. Zaman zaman kabalaşmaktadır. Karagöz, görgü kurallarının dışında konuşmaktadır.

3. Yukarıda, özelliklerini yazdığınız kahramanlardan hangisinin yerine geçmek isterdiniz? Niçin?

CEVAP: Hacivat’ın yerine geçmek isterdim. Hacivat bilgili, görgü sahibi, yol gösterici biridir. Böyle kişiler hayatta daha başarılı olurlar ve toplum tarafından sevilirler.

3. ETKİNLİK

a) Günlük hayatta karşılaştığımız bazı durumlar aşağıda sıralanmıştır. Bu durumlar karşısında kullandığımız nezaket ifadelerini örnekteki gibi yazınız.

DURUMLAR                                        NEZAKET İFADELERİ

Akşam yatmaya giderken                 –     İyi geceler.
Bir kişi yolculuğa çıkarken               –     İyi yolculuklar.
Herhangi bir hata yaptığımızda      –     Özür dilerim.
Birisi yeni bir kıyafet aldığında       –     Güle güle giy.
Bir yerden ayrılırken                         –     Hoşça kalın. 
Bir işle meşgul birine                        –     Kolay gelsin.
Birisi seslendiğinde                           –     Efendim
Bir ortama girdiğimizde                   –     Merhaba
Herhangi bir şey yedikten sonra    –     Elinize sağlık
Bizim için bir iyilik yapıldığında    –     Teşekkür ederim.

 

b) Okuduğunuz metnin konusu nedir? Okuduğunuz metnin konusu ile yukarıda yaptığınız etkinlik arasında nasıl bir bağlantı vardır?

CEVAP: Metnin konusu, görgü kurallarıdır. Yukarıdaki etkinlik hangi durumlarda ne söylememiz gerektiğiyle ilgilidir. Bu sözler insanı incelik sahibi yapar. Böylece toplum içinde daha fazla saygı görür ve seviliriz.

c) Metnin ana fikrini yazınız.

CEVAP: Görgülü insanlar ne zaman ne söyleyeceğini bilir.

4. ETKİNLİK

Metinde geçen durumlar aşağıda karışık olarak verilmiştir. Siz de bu durumları örnekteki gibi eşleştiriniz.

 

5. ETKİNLİK

a) Aşağıda verilen anlamlardan hangileri tiyatro ile ilgilidir? İşaretleyiniz.

tiyatro cevapları

b) İşaretlediğiniz anlamlar, kelimelerin günlük hayatta kullandığınız anlamıyla mı kullanılmıştır? Niçin?

CEVAP: Günlük hayatta kullandığımız anlamlarıyla kullanılmamıştır. Çünkü bu anlamları tiyatro sanatına özgüdür. Günlük hayatta perdeyi evimizde kullandığımız bir ürün olarak düşünürüz. Ancak tiyatroda sahnenin bölümlerine denir.

c) Siz de aşağıdaki paragrafta yer alan terim anlamlı kelimeleri bularak altlarını çiziniz.

“Bir tiyatro eserinde senaryo oldukça önemlidir. Çünkü seyircinin oyundan zevk alması büyük ölçüde buna bağlıdır. Oyunda rol alacak oyuncular senaryoyu günler öncesinden ezberlemeye başlarlar. Ancak sahneye çıkan oyuncular, bazen söyleyeceklerini unutabilirler. Bu durumda yardımlarına kuliste bulunan suflör yetişir. Bu kişiye hatırlatıcı da denebilir. Oyuncular, sadece sahnelenecek eseri ezberlemekle yetinmezler. Söyledikleri cümlenin anlamına uygun jest ve mimikleri de kullanmak zorundadırlar. “

6. ETKİNLİK

“Karagöz ile Hacivat – İncelik” metni ile aşağıda yer alan “Karagöz” metnini biçim ve tür bakımından karşılaştırınız.

CEVAP: “Karagöz ile Hacivat – İncelik” metni tiyatrodur.  Bu metinde sadece diyaloglar yer almaktadır. Bir olay örgüsü ardır. “Karagöz” metni makaledir. Amacı okuyucuyu bilgilendirmektir. Bir olay yoktur.

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki sorulardan hareketle düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. Konuşmanızda yabancı kelimelerin yerine Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.

1. Dükkân sahibinin müşteriye davranışı hakkında ne düşünüyorsunuz?

CEVAP: Dükkan sahibi tanıdığı müşterisine, devamlı ondan alışveriş yaptığı için daha doğru davranmıştır. Ancak diğer müşterisine karşı kabalık etmiştir. Bu ayrımcılık doğru değildir. Çünkü bu durum müşteriler tarafından sevilmemesine sebep olabilir.

2. Müşterinin, dükkân sahibine verdiği tepkiyi haklı buluyor musunuz? Niçin?

CEVAP: Müşteriyi haklı buluyorum. Herhangi bir yerde aynı hakka sahip olan insanlara farklı davranmak doğru değildir. Müşteri bu düşüncesini dile getirdiği zaman dükkan sahibi bunu tekrar etmeyebilir.

8. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümleleri, ünlem işaretinin kullanıldığı yerlere dikkat ederek inceleyiniz ve soruları cevaplayınız.

Hangi cümle/cümlelerde sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan ifadeler (ay, of, ah vb.) yer almaktadır?

CEVAP: 2, 3, 4. cümlelerde.

İşte böyle demeli ya!

Vay benim iki gözüm, candan dostum, şekerden tatlım!

Oh oh! Çok sevindim!

– Hangi cümle/cümleler sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatmaktadır?

CEVAP: 2, 3, 4. cümlelerde.

Vay benim iki gözüm, candan dostum, şekerden tatlım!

Oh oh! Çok sevindim!

Eksik olma Karagöz’üm!

– Hangi cümle/cümlelerde seslenme, uyarı anlamı vardır?

CEVAP: 1, 2. cümlelerde.

Neyse efendim, günaydın!

İşte böyle demeli ya!

İşte böyle demeli ya!

9. ETKİNLİK

Aşağıdaki Karagöz oyununu okuyunuz. Metinde boş bırakılan yerleri oyunun içeriğine göre tamamlayınız.

Karagöz: Öyle söylesene!
Hacivat: Peki neden böyle neşelisin?
Karagöz: Hiç sorma Hacı Cavcav, meğer bilgili olmak ne güzel şeymiş!

*****

Hacivat: Şimdi anladım… Çok güzel ama kendin neden okumaya başlamadın?
Karagöz: Önce ondan dinlemem lazım! Sonra tekrar kendim okuyacağım.

*****

Hacivat: Desene bilgi dağarcığını dolduruyorsun!
Karagöz: Bilgi kabarcığımı dolduruyorum.

*****

Karagöz: Hay hay, hem de neler neler öğreniyorum. Hele dünyanın döndüğünü hiç bilmiyordum da hemen belime bir ip hazırladım.
Hacivat : Dünyanın dönmesiyle beline ip bağlamanın ne ilgisi var?
Karagöz: Dünya olmadık zamanda hızlı dönmeye başlarsa, beni birden bulutlara fırlatmasın diye kendimi hemen belimden bir yere bağlayacağım.

*****

Hacivat: Sen şimdi ipi bırak da soracaklarıma cevap ver. Bakalım iyi çalışmış mısın?
Karagöz: Sor da hemen vızır vızır cevabını al!

*****

Hacivat: Değil efendim, yani hesap, kitap! İki kere iki kaç eder?
Karagöz: Bunu bildim Hacı Cavcav, iki tane iki eder.

*****

Hacivat: Sivrisinek deyince aklımıza ne gelir?
Karagöz: Sivri bir sinek gelir.
Hacivat: Senin aklına gelir.

*****

Hacivat: Ağzımda kaç diş bulunur?
Karagöz: Adamına göre değişir Hacı Cavcav! Kiminde otuz iki tane ama bende takma diş var.
Hacivat: Sinirim bozulmadan ben gideyim.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 48, 49, 50, 51, 52, 53 2. TEMA MİLLİ MÜCADELE VE ATATÜRK “Mustafa Kemal’in Kağnısı” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Millî Mücadele’nin kadın kahramanlarıyla ilgili araştırmanızın sonuçlarını arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP:Kadınların Kurtuluş Savaşı’na verdiği katkı farklı şekillerde olmuştur. Millî mücadele ruhunun ülkeye yayılmasında mitinglerin önemli bir rolü vardır. Kadınlar bu mitinglerde hem konuşmacı hem de katılımcı olarak önemli bir rol oynamıştır.
Millî Mücadele’yi desteklemek için kurulan cemiyetler içerisinde kadınlar önemli bir rol oynamışlardır. Kadınlar tarafından kurulan birçok dernek vardır.

Kadınlar cephe gerisindeki askeri faaliyetlerde önemli bir unsurdu. Silah ve cephane üretimi, askerler için yiyecek ve giyecek hazırlanması, yaralı askerlerin bakımı ve cephanenin taşınması gibi konularda yaptıklarıyla kadınlar Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında büyük katkı sağlamıştır.

Bazı kadınlar bunların da ötesinde bilfiil çatışmalara katılarak savaşmışlardır. Düzenli orduda muharip asker olarak görev alan kadınların sayısı oldukça sınırlıdır. Ancak gönüllü birliklerde ve çetelerde çok sayıda kadın savaşa katılmıştır.

2. Aşağıdaki şiirin görsellerini ve başlığını inceleyiniz. İncelemenizden hareketle şiirin konusunu tahmin ediniz.
CEVAP: Şiirin başlığı ve görsellerinden savaş zamanında cepheye malzeme taşıyan bir kadından bahsedildiğini düşünüyorum. İlk görselde iki öküz varken sonraki görselde bir öküz vardır. Kadın da kağnıyı çekmeye başlamıştır.

1.ETKİNLİK

a) Şiirde geçen aşağıdaki sözcükleri sözlük sırasına göre diziniz. Öğrendiğiniz yeni kelimeleri sözlük defterinize ekleyiniz.
1.acı

2. al

3. asker

4. elma

5. gece

6. kağnı

7. nazar

8. ses

9. ün

10. yaşlı
b) Yukarıdaki sözcüklerden iki tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

Bu gece de silah sesleri kesilmesi.

Ağaçtan kopardığım elmaları hiç düşünmeden ona verdim.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiirden hareketle cevaplayınız.

1. Elif’in geceleyin kağnısıyla yolda olmasının sebebi nedir?

CEVAP: Elif, cepheye mermi taşımak için yoldadır.

2. Şiirde Elif’in hangi özelliklerinden bahsedilmektedir?

CEVAP: Elif iri ve güçlüdür. Elma gibi yanakları, üzüm gibi gözleri vardır. Elleri kınalıdır.
3. Elif, niçin Kocabaş’ın ölmesinden korkmaktadır?

CEVAP: Çünkü, Kocabaş çok yaşlı ve zayıftır.

4. Kocabaş, niçin ölmüş olabilir?

CEVAP: Kocabaş, yaşlandığı için yükü ona ağır gelmiştir.

5. Kocabaş öldükten sonra, Elif cephaneyi yetiştirmek için nasıl bir çözüm buluyor? Siz, Elif’in bu davranışını nasıl değerlendiriyorsunuz?

CEVAP: Elif Kocabaş’ın yerini almış ve kağnıyı çekmeye başlamıştır. Bu davranışı vatansever olmasından kaynaklanmaktadır.

6. Elif’in kağnıya “Mustafa Kemal’in Kağnısı” adını vermesinin sebebi ne olabilir?

CEVAP: Elif Mustafa Kemal’e duyduğu sevgi nedeniyle kağnısına onun ismini vermiş olabilir.
7. Elif’in yerinde olsaydınız cephaneyi yetiştirmek için nasıl bir yol izlerdiniz?

CEVAP: Ben de Elif’in yaptığını yapardım.

8. Millî Mücadele’nin kadın kahramanları ile Elif’in ortak özellikleri nelerdir?

CEVAP: Milli Mücadele’ye katılan tüm kadınlar gibi Elif de fedakardır.

3. ETKİNLİK

a) ‘‘Mustafa Kemal’in Kağnısı’’ şiirinde geçen aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını karşılarına yazınız.

  • kara – siyah
  • çabuk – tez
  • yaşlı – ihtiyar
  • yürek – kalp, gönül
  • uzak – ırak
  • ün – şehret, nam
  • ulu – yüce
  • evvel – önce
  • yas – matem
  • asker – er
  • güçlü – kuvvetli
  • yel – rüzgar

b) Siz de eş anlamlı kelimelere örnekler veriniz.

  • beyaz – ak
  • kırmızı – al
  • adet – tane
  • hatıra – anı
  • misafir – konuk
  • yoksul – fakir
  • isim – ad
  • armağan – hediye

4.ETKİNLİK

Mustafa kemalin kağnısı

a) Yukarıdaki tabloda neler görüyorsunuz?

CEVAP: Tabloda kadınlar ve çocuklar cepheye mermi taşımaktadır. Yorgun görünmektedirler.

b)“Türkiye Cumhuriyeti’nin esas düşüncesi, kadınları değil, erkekleri dahi savaş meydanına götürmemektir. Fakat Türk ulusunun yüksek varlığına, hangi taraftan olursa olsun, ilişildiği zaman, işte o zaman Türk kadınları Türk erkeklerinin bulunduğu yerde hazır ve uyanık ve etkin olacaklardır…”

Mustafa Kemal ATATÜRK

Atatürk’ün yukarıdaki sözü ile “Mermi Taşıyan Kadınlar” tablosu arasında nasıl bir ilişki vardır?

CEVAP: Atatürk savaşın herkes için kötü olduğunu ama gerekirse vatan için herkesin mücadele edeceğini vurgulamıştır. Türk kadınlarının da erkekler gibi savaşta yer almaktan çekinmeyeceğini dile getirmiştir. Tabloda da savaş için elinden geleni yapan Türk kadınları resmedilmiştir. Yani söz ile resim aynı mesajı içermektedir.
c) Yukarıdaki tablodan ve “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirinden hareketle Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında kadınlarımızın rolünü açıklayınız.

CEVAP: Kurtuluş Savaşı zamanında ülkemizdeki pek çok erkek savaşmak için cephede yerini almıştır. Onların ihtiyaç duyduğu cephaneyi ise birilerinin onlara götürmesi gerekmekteydi. Böyle zamanlarda Türk kadınları bu işi yapmaktan çekinmemiştir. Çoğu da kendisinden istenmediği halde yardım etmek istemiştir. Bunun sebebi vatan aşkıdır. Kadın –  erkek fark etmeksizin vatanını seven her insan vatanının bağımsızlığı için mücadele eder. Kadın kahramanlarımız da bu fedakarlığı göstermiş ve askerler cephede çatışırken ihtiyaç duydukları her şeyi onlara ulaştırmışlardır.

5. ETKİNLİK

Öğretmeninizin seçeceği bir arkadaşınız tahtaya çıkıp “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirindeki Elif’in yerine geçecektir. Sizler de arkadaşınıza Elif’in hayatı ile ilgili sorular sorarak ondan cevap isteyiniz.

  • Cepheye mermi taşımaya nasıl başladınız?
  • Kocabaş’ın yerine geçerken neler düşündünüz?
  • Kağnınıza neden Mustafa Kemal’in Kağnısı dediniz?

6. ETKİNLİK

a) Kocabaş’ın öldüğünü gören Elif’in yüz ifadesi aşağıdakilerden hangisi ile uyumludur? İşaretleyiniz.

6.etkinlik cevapları

b) Yüz ifademizin duygularımıza göre şekillenmesi konuşmamızı nasıl etkiler? Açıklayınız.

CEVAP: Konuşmamız sırasında beden dilimiz, jest ve mimiklerimiz anlatmak istediklerimizi desteklemelidir. Hüzünlü bir olay anlatırken gülmemiz veya neşeli bir olay anlatırken somurtmamız konuşmamızın anlamsız olmasına neden olur. Söylediklerimiz ile yüz ifademiz tutarlı olmalıdır. Ancak bu şekilde etkili bir konuşma gerçekleştirebiliriz.

7. ETKİNLİK

a) Aşağıda Ayşe ve Zeynep’in kelime dağarcıkları verilmiştir. Verilen kelime dağarcıklarından hareketle Ayşe ve Zeynep’in oluşturabilecekleri kurallı cümleleri boşluklara yazınız.

Ayşe’nin kelime dağarcığı: yola çıktı, Elif, gece

CÜMLELER:

  • Elif gece yola çıktı.
  • Gece Elif yola çıktı.

Zeynep’in kelime dağarcığı : yola çıktı, Elif, dün gece, yetişmek, cepheye, amacıyla

CÜMLELER:

  • Elif dün gece cepheye yetişmek amacıyla yola çıktı.
  • Dün gece Elif cepheye yetişmek amacıyla yola çıktı.
  • Elif cepheye yetişmek amacıyla dün gece yola çıktı.
  • Cepheye yetişmek amacıyla Elif dün gece yola çıktı.
  • Dün gece cepheye yetişmek amacıyla Elif yola çıktı.

b) Hangisinin cümlesi daha açıklayıcı olmuştur? Niçin?

CEVAP: Zeynep’in cümlesi daha açıklayıcı olmuştur. Çünkü Zeynep olayı sebepleriyle birlikte açıklamıştır.
c) Kelime dağarcığımızı zenginleştirmek için neler yapabiliriz?

CEVAP: Kelime dağarcığımızı geliştirmek için bol bol kitap okumalıyız. Okuma yaparken bilmediğimiz kelimeleri işaretlemeli, bu kelimelerin anlamlarına sözlükten bakmalı ve notlar almalıyız.

8. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde uygun yerlere virgül koyunuz.

– Samsun, Amasya, Erzurum, Sivas Millî Mücadele’de ön plana çıkan şehirlerimizdendir.
– Mustafa Kemal 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geldi, halk onu sevinç gösterileri ile karşıladı.
– Evet, yurdumuzu korumak için her türlü fedakârlığı yapmalıyız.
– Son düşman askeri ülkemizi terk edene kadar mücadeleye devam edeceğiz, dedi.
– Çalışmak, çalışmak, çalışmak! İhtiyacımız olan tek şey çok çalışmaktır.
b) Virgülün kullanımına örnek iki cümle yazınız.

  • Onu, annesini, babasını ve kız kardeşini yemeğe götüreceğim.
  • Hayır, böyle bir şey istemiyorum.

9. ETKİNLİK

Elif kağnıyı çekmek için Kocabaş’ın yerine geçtikten sonra neler yaşanmış olabilir? Hikâye şeklinde yazınız.

CEVAP: Elif, kağnıyı çekmek için Kocabaş’ın yerine geçti. Kağnıyı kollarına alırken önce çok zorlandı. Öyle çok zorlandı ki kolu kopuyor sandı. Ancak sonra bunu yapmazsa olabilecekleri düşündü. Kollarının kopmasından daha kötüydü düşündükleri. Hemen kendine geldi. Dualarla kağnıyı aldı, çekmeye başladı. Çok ağırdı kağnı ama daha sonra sanki o yokmuş gibi hissetmeye başladı. Hafiflemişti. Çünkü vatan için yaptıkları ona huzur veriyordu. Bir de mücadeleleri güzel sonuçlanırsa nasıl sevinirdi. Tam o sırada birden ona seslenen birini duydu: “Heyyyy! Hanım, nereye gidiyorsun?” Elif bir de baktı ki bir komutan duruyor karşısında. Komutana “Cepheye mermi taşıyorum komutanım.” dedi. Komutan şöyle bir düşündükten sonra “Kağnıyı çekmek sana mı kaldı? Başka öküzün yok muydu?” dedi. Elif, “Bir yaşlı öküzüm vardı, yolda öldü.” dedi. Komutan “Yaaa! Demek kağnıyı sırtladın ha. Sendeki bu vatan aşkı bizi kurtaracak.” dedi. Elif bunu duyunca gözleri gülmeye başladı. Komutan hiçbir şey söylemeden kağnıyı Elif’ten aldı ve sürmeye başladı. Elif ile dertleşerek ilerlediler. Elif bazen komutana azığından verdi. Dinlene dinlene cepheye ulaştılar. Elif’i orada herkes tanıyordu. Komutan Elif’in vatan uğruna yaptıklarını askerlerine anlatıyor, onu övüyordu. Elif de görevini yerine getirmenin sevincini yaşıyordu. Herkes böyle olsa vatan ne de güzel kurtulurdu…

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 172, 173, 174, 175, 176, 177 “6. TEMA OKUMA KÜLTÜRÜ” “Kitabın Serüveni” Etkinlik Cevapları

KİTABIN SERÜVENİ

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 172. Sayfa Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Kâğıt ne zaman ve kimler tarafından icat edilmiştir?

CEVAP:  Kâğıt, M.Ö. 105 yılında Çin’de imparatorun danışmanı olarak görev yapan T’sai Lun adında bir saray mensubu tarafından icat edildi.

2. Kâğıdın icadı neden önemlidir? İnsanlık tarihine katkısı nedir?

CEVAP: Kağıdın icadından önce yazı taşa, kemiğe ve deriye yazılıyordu. Bu durum da yazının taşımasını zorlaştırıyordu. ağıdın icadı ile bilgi kolay taşınır bir hale gelmiştir. Böylece yazı yaygınlaşmış ve haberleşme artmıştır. Yazı arttıkça yazma araç ve gereçlerinde gelişmeler olmuştur. Kısaca kağıdın icadı ile medeniyet yeniden doğmuştur.

3. Kâğıt nasıl üretilir? Kısaca anlatınız.

CEVAP: Ağaç kesilir. Kesilen ağaç kütük haline getirilir. Kütüğün kabukları soyulur. Kütük suyun içinde lifler şeklinde küçük parçalar haline getirilir. Daha sonra içine kimyasal maddeler katılır. Bu maddeler sayesinde lifler birbirinden ayrılmaz. Elde edilen hamur beyazlatılır. Elde edilen hamur karıştırıcıya alınır. Burada kalitesini arttırmak için başka maddeler eklenir. Sonra hamur sudan ayrıştırılır ve bir silindir ile sıkıştırılır. Ardından düzleştirilir ve sıcak silindir sayesinde kurutularak kağıt haline gelir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 173. Sayfa Cevapları

1.ETKİNLİK

Şiirde geçen aşağıdaki sözcüklerin zıt anlamlılarını verilen boşluklara örnekteki gibi yazınız. Bu sözcükleri birer cümlede kullanınız.

sabahakşam —> Akşamları kitap okumaktan çok hoşlanırım.

yer gök —> Gökteki Ay’ı gördükçe mutlu olurum.

bulmakkaybetmek —> Kalemini kaybettiği için çok üzgün.

tatlıacı —> Yemeklerin acı olmasından pek hoşlanmam.

uzunkısa —> Tatil o kadar kısa ki hiçbir şey anlamadım.

dipdoruk —> Kuzenim dağcı olduğu için daima dağların doruğuna çıkar.

 

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiirden hareketle cevaplayınız.

1. Okuduğunuz şiirin kahramanı kimdir?

CEVAP: Upuzun bir kavak ağacıdır.

2. Kahramanın başına neler gelmektedir? Kısaca anlatınız.

CEVAP: Bir sabah testere ile kavak ağacı kesilir. Kendini bir anda makinelerde bulur. Sonra bembeyaz bir kağıt olur. Şimdi bir kitaptır.

3. Şiirin son bölümünde geçen “Sıkıntılı da olsa, / Benimle tatlı geçer / En uzun yolculuklar.” dizelerini yorumlayınız.

CEVAP: Kavak ağacı bir kitap olmuştur. İnsanlar uzun yolculuklarda kitap okurlar. Yolculuk sıkıcı olsa da kitap okuyarak zaman geçirmek insanlara yolculuğun sıkıntılarını unutturur.

4. Sizce, ağaç kitaba dönüşmekten memnun mudur? Bunu şiirdeki hangi ifadelerden çıkarıyorsunuz?

CEVAP: Ağaç memnundur. Şiirde “Yine yapraklarım var. /Yükselir yıldızlara, /Beni seven çocuklar.” dizelerinden mutlu olduğunu çıkarabiliriz.

5. Kâğıt israfıyla ilgili neler düşünüyorsunuz? Açıklayınız.

CEVAP: Kağıdı israf etmek demek ağaçların boşa kesilmesine sebep olmak demektir. Kağıtlar kağıt haline gelene kadar bir ağaç çok fazla işlemden geçmektedir. Bu durumda hem ormanlar azalır hem de bir çok makine çalışır. İş gücü ve kaynakları tüketmiş oluruz. Bir kağıdı boşa harcarken bunları düşünmemiş gerekir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 174. Sayfa Cevapları

3. ETKİNLİK

a) Şiirin ana duygusunu belirleyiniz.

ANA DUYGU: Okuduğumuz kitaplar bir zamanlar ağaçtı.

b) Siz olsaydınız şiire nasıl bir başlık koyardınız? Aşağıdaki boşluklara başlık önerilerinizi yazınız.

CEVAP: Ağaçtan Kitaba, Okuduğumuz Ağaçlar, Kitap Olma Hikayem.

 

4. ETKİNLİK

“Kâğıt nasıl üretilir?” adlı videoyu izlerken aşağıda verilen boşlukları kâğıt yapım aşamalarına göre doldurunuz.

Selüloz tabakaları ……..karıştırıcı tanka……… naklediliyor.

Selüloz ile birlikte tanka ……su……. ekleniyor.

…..Selüloz…….. suda eritiliyor.

Kâğıt hamuru işlenirken içine ……..mürekkep……. ekleniyor.

Kâğıt hamuru ….15.…. dakika karıştırılıyor.

Kâğıt hamuru …….kağıt makinesine……… borular ile gönderiliyor.

Basınç ve vakumla kâğıttaki ……..su miktarı yarı yarıya………. düşürülüyor.

Daha sonra hamur ……..kurutma silindirlerine…….. gönderiliyor.

……..Sıcak silindirlerden……… geçen hamur kâğıda dönüşüyor.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 175. Sayfa Cevapları

5. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümleleri, karşılarındaki söz sanatlarından uygun olanlarıyla eşleştiriniz.

1. Kişileştirme
2. Benzetme

( 2 ) Arı gibi durmadan çalışıyordu.
( 1 ) Yavrusunu kaybeden kedi üzgün üzgün dolaşıyordu.
( 2 ) Buz gibi suyla yüzümü yıkadım.
( 1 ) Çiçekler, minik kıza masal anlatıyordu.
( 1 ) Kitaplar arkadaş canlısıdır.
( 2 ) Elma gibi kıpkırmızı yanaklarıyla gülücükler saçıyordu.

b) Şiirdeki benzetme ve kişileştirme sanatlarını örnekteki gibi bulunuz.

Göklerde yazılı destan gibisin. —> (Benzetme) Vatan göklerde yazılı destana benzetilmiştir.

O kadar leventsin, fidan gibisin. —> (Benzetme) Vatan fidana benzetilmiştir.

Çiçeksin, bayılır kuşlar kokundan, —> (Benzetme) Vatan çiçeğe benzetilmiştir.

Müjdeler fısıldar Ergenekon’dan: —> (Kişileştirme) Vatan “fısıldamak” eylemiyle insana it bir özellik kazanmıştır.

c) “Kitabın Serüveni” şiirinde benzetme ve kişileştirme sanatlarından hangisi veya hangileri bulunmaktadır? Örnek dizeleri yazınız.

Bir sabah bir testere / Beni de serdi yere. —> Kişileştirme

Kendimi birdenbire / Makinelerde buldum. —> Kişileştirme

Çok şey geçti başımdan… —> Kişileştirme

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 176. Sayfa Cevapları

6. ETKİNLİK

“Kitapsız yaşamak; kör, sağır, dilsiz yaşamaktır.” sözünden hareketle bir konuşma planlayınız. Konuşmanızda ama, fakat, ancak ve lakin gibi geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanmaya çalışınız.

CEVAP: Kitap okuyan insanlar olayları başkalarından farklı algılayabilir. Kitap okuyan kişilerin kelime hazinesi gelişmiştir. Bu nedenle kendilerini doğru ifade edebilirler. Zihin dünyası zengin insanlara baktığımızda onların okumayı çok sevdiğini görürüz. Ancak kitap okumaktan uzak kişiler kendilerini doğru ifade edemezler. Olayları farklı yönleriyle görmeyi başaramazlar. Bu nedenle kitapsız yaşamak; kör, sağır, dilsiz yaşamaktır. Kitap sadece bilgi demek değildir. İnsanı bütünüyle geliştiren bir araçtır.

7. ETKİNLİK

Kendinizi şiirdeki kavak ağacının yerine koyarak duygu ve düşüncelerinizi anlatan bir şiir yazınız. Şiirinize uygun bir başlık belirleyiniz.

MUTLU AĞAÇ

Bir ağaç olsam
Uzunca bir kavak olurdum
Yemyeşil yapraklarımı usulca savurur
Güneşle dost, yağmurla kardeş olurdum.

Bir ağaç olsam
Kesilmekten korkmaz, bir kitap olurdum
Bir çocuğun başucunda sakladığı
Sevdiği, okuduğu masal olurdum.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 177. Sayfa Cevapları

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeden hareketle defterinize bir hikâye yazınız. Hikâyenizi yazarken yazım kılavuzundan yararlanabilir ve yeni öğrendiğiniz kelimeleri kullanabilirsiniz.

Hikâye Unsurları:
Yer: Bir orman köyü.
Zaman: İlkbahar
Kişiler: Ali (12-15 yaşlarında, öğrenci), Mehmet (40-45 yaşlarında, Ali’nin babası), Ayşe (40-45 yaşlarında, Ali’nin annesi), Zeynep (12-15 yaşlarında, Ali’nin arkadaşı), Hasan (12-15 yaşlarında, Ali’nin arkadaşı)
Olay: Orman köyündeki ağaçların kesilmesi.

ORMANI KORUMAK

Bir ilkbahar sabahı her zamanki gibi Ali, Zeynep ve Hasan kahvaltıdan sonra yürüyüş yapmak üzere ormana gittiler. Hepsinin babası oduncu olduğu için yılın belli dönemlerinde bu orman köyüne gelirlerdi. Burada tanışıp arkadaş olmuşlardı. Ormanın içinden geçerken birkaç adamı ağaç keserken gördüler. Bu durumu oldukça normal karşıladılar. Ancak adamlardan birinin henüz genç olan bir ağacı kesmesi Ali’nin dikkatini çekti. Eve gittiğinde babasına “Babacığım, sen genç ağaçları kesiyor musun?” diye sordu. Babası da”Hayır tabi ki. Her işte kurallar olduğu gibi ormancılıkta da kurallar vardır. Biz ancak yaşlı ağaçları keseriz.” dedi. Ertesi gün yürüyüşe çıktıklarında Ali tekrar o adamları gördü. Ağaçları incelemeden rastgele kesiyorlardı. Ali bu durumu Hasan ve Zeynep’e anlattı. Onlar da kuralları bildiğinden bu konuyu ailelerine söylemeleri gerektiğini düşündü. Akşam yemeği yerlerken Ali babasına iki gündür ormanda görüklerini anlattı. Hasan ve Zeynep de olayı onayladı. Bunun üzerine Ali’nin annesi Ayşe Hanım durumu yetkililere bildirmeyi önerdi. Hep birlikte Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere birkaç yetkili kuruma dilekçe yazdılar. Mehmet Bey oğlunu duyarlılığı için tebrik etti ve ona her zaman doğru işler yapmasını öğütledi.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

1. Karikatür nedir? Özellikleri nelerdir? Araştırınız.

CEVAP: Karikatür, herhangi bir insanın, fikrin veya bir olayın resimlendirilerek gülünç şekilde anlatılmasıdır.

  • Karikatürün konusu herkes tarafından anlaşılır şekilde olmalıdır.
  • Güldürüp eğlendirdiği gibi okuyucuları düşündürmelidir.
  • Okuyucuları bilgilendirmeli, olay hakkında haber vermelidir.
  • Kırıcı olmamalı, insanların haklarına saygı göstermelidir.

2. Sevdiğiniz bir karikatürü getiriniz.

karikatür kitap   karikatür

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241 “8. TEMA DOĞA VE EVREN” “Kar Tanesinin Serüveni” Etkinlik Cevapları

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 234. Sayfa Cevapları

KAR TANESİNİN SERÜVENİ

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. En sevdiğiniz yağış türü nedir? Niçin?

CEVAP: En sevdiğim yağış türü kardır. Çünkü kar yeryüzünde bir örtü oluşturur. Etraf bembeyaz görünür ve karla oynamak mümkündür.

2. Yağış türlerinin farklı şekillerde olmasının sebebi ne olabilir?

CEVAP: Yağış türleri ısı, sıcaklık ve basınç değerlerine göre değişmektedir.

3. Yağış türlerinin oluşumuyla ilgili bildiklerinizi anlatınız.

CEVAP: Yağmur bulutlarda bulunan sıvının yoğunlaşması ile meydana gelir. Kar, bulutlarda bulunan nemin soğuk hava dalgası ile karşılaşması durumunda buluttaki nemin sıfır derecenin altına düşmesi ile oluşur. Dolu ise aniden soğuyan bulutların, içerisindeki nemi buz halinde yeryüzüne bırakması ile meydana gelir.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 237. Sayfa Cevapları

1. ETKİNLİK

Metinde geçen aşağıdaki kelimeleri anlamları ile eşleştiriniz.

237.sayfa cevapları

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan eş sesli (sesteş) kelimeleri farklı anlama gelecek şekilde birer cümlede kullanınız.

İki ay önceydi.
Her gece Ay’ın nasıl göründüğüne bakarım.

Ben Hazar Denizi’nde bir damla suydum.
Onu yüzündeki benden tanıdım.

Sıcak bir yaz günüydü.
Renkli yazmayı sevdiğim için pek çok kalemim var.

Bak, ben kar olmaya başladım bile.
Bu ürünleri satarak epey kâr etmiş.

Tam pencerenin önünden geçerken bir el uzandı.
Duygularımı el ile paylaşacak değilim.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 238. Sayfa Cevapları

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

1. Çocuk, kar tanesiyle nasıl tanışmıştır?

CEVAP: Çocuk iri bir kar tanesinin savrulduğunu görmüştür. Elini camdan uzattığında kat tanesi eline düşmüştür.

2. Kar tanesinin yavaş yavaş deniz yüzeyinden ayrılıp yükselmesinin sebebi nedir?

CEVAP: Sıcaklık etkisiyle buharlaşması yükselmesinin sebebidir.

3. Kar tanesi yağmura dönüşemeyeceğini duyunca niçin üzülmektedir?

CEVAP: Çünkü kar tanesi yeryüzüne dönmek için yağmur olması gerektiğini düşünmüştür.

4. Sizce metinde hayal ürünü unsurlara yer verilmiş midir? Örnek vererek açıklayınız.

CEVAP: Metinde hayal ürünü unsurlara yer verilmiştir. Örneğin bir su damlası gerçekte konuşamaz, ancak metinde konuşturulmuştur.

5. Metinde anlatılan kar tanesinin oluşum aşamaları ile kar tanesinin gerçek oluşum aşamaları arasında benzerlik var mıdır? Anlatınız.

CEVAP: Benzerlik vardır. Gerçekte de sular buharlaşıp bulut olur. Daha sonra ise yağış gerçekleşir. Metinde de su damlası yükselip bulut olmuş, kar olup yağmıştır.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki görseller kar tanesinin başına gelenleri anlatmaktadır. Görselleri metinden yararlanarak sıraya diziniz.

kar tanesi

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 239. Sayfa Cevapları

5. ETKİNLİK

Aşağıda verilen bölüme metnin özetini yazınız.

KAR TANESİNİN SERÜVENİ

Bir gün birisi pencereden karı seyrediyormuş. Bir kar tanesi görüp elini uzatmış. Kar tanesi avucuna düşmüş. Kar tanesi bu kişinin karın nasıl oluştuğunu merak ettiğini tahmin etmiş. Bunun üzerine başından geçenleri anlatmış. İki ay önce Hazar Denizi’nde bir su damlasıymış. Çok sıcak bir günde iyice ısınıp hafiflemeye başlamış. Diğer su damlaları ile birlikte yükselip bulut olmuşlar. Gittikçe yükseliyorlarmış ve rüzgar onları bir yerlere götürüyormuş. Artık yağmur olup yağman istiyormuş ama hava çok soğukmuş. Bu nedenle bir süre sonra kar olup aşağı doğru düşmeye başlamış ve bu kişinin avucuna düşmüş. Bu sırada kar tanesi erimiş.

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki tabloyu metinden yararlanarak doldurunuz.

Gerçek hayatta karşılaşılabilecek durumlar

  • İnsanın avucuna kar tanesi düşmesi
  • Su damlalarının sıcaklığın etkisiyle buharlaşıp yükselmesi
  • Bulutların yağışa dönüşmesi

Gerçek hayatta karşılaşılamayacak durumlar

  • Kar tanesinin konuşması
  • Bulutun yağmur olmak istemesi
  • Kar tanesinin üşümesi

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 240. Sayfa Cevapları

7. ETKİNLİK

Aşağıda Ankara iline ait 5 günlük hava tahmin raporu verilmiştir. Tabloyu inceleyiniz.

a) Aşağıdaki soruları tabloya göre cevaplayınız.

1. Ailenizle birlikte sıcak ve yağışsız bir günde pikniğe gideceksiniz. Piknik için en uygun gün hangisidir?

CEVAP: Piknik için en uygun gün Cumartesi’dir.

2. Gün içindeki sıcaklık farkının en az olduğu gün hangisidir?

CEVAP: Sıcaklık farkının en az olduğu gün Salı’dır.

b) Örnekte olduğu gibi bir konuşma hazırlayarak tabloyu yorumlayınız. Konuşmanızda kelimeleri anlamlarına uygun kullanınız.

Örnek: 25 Nisan Salı günü Ankara’da en düşük sıcaklığın 0 derece, en yüksek sıcaklığın 13 derece
olacağı tahmin ediliyor. Parçalı bulutlu bir hava bekleniyor.

CEVAP: Ankara’da 26 Nisan Çarşamba günü en düşün sıcaklığın 0 derece, en yüksek sıcaklığın 18 derece olması bekleniyor. Havanın az bulutlu olacağı tahmin ediliyor. 27 Nisan Perşembe günü en düşük sıcaklığın 2 derece, en yüksek sıcaklığın 20 derece olacağı tahmin ediliyor. Parçalı bulutlu bir hava bekleniyor. 28 Nisan Cuma günü en düşük sıcaklık 3, en yüksek sıcaklık ise 21 derece olarak beklenmektedir. Yağışlı bir hava olacağı tahmin ediliyor.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 241. Sayfa Cevapları

8. ETKİNLİK

Sınıfta üçerli gruplar oluşturunuz. Her grup kar tanesine yeni bir serüven yazacak. Ancak gruptaki 1. kişi hikâyenin başlangıcını, 2. kişi gelişimini, 3. kişi ise sonucunu yazacak. Hikâyenizi tamamladıktan sonra arkadaşlarınıza okuyunuz.

Başlangıç
Çevrenin pek temiz olmadığı bir yerde küçük bir göl vardı. Buradaki su damlacıklarından bir tanesi içinde bulunduğu çamurlu sudan hiç hoşlanmazdı. Temiz olmak tek dileğiydi. Acaba yemyeşil bir ormanın içindeki bir gölde berrak bir su damlası olmak nasıl bir histi? Bu yaz sıcağı da çok bunaltıcıydı onun için. Bir an önce buradan gitmek istiyordu. Belki yağmur olsaydı daha iyi olurdu. En azından çevreyi görme şansı olabilirdi.

Gelişme
Bir gün ne olduysa su damlası terleyerek uyandı. Bir de baktı ki yatağında değil. Birisi onu çekiştiriyordu sanki. Sonra bedeninde bir tuhaflık hissetti. Oldukça hafif hissediyordu. O zaman buharlaştığını anladı. Gökyüzüne çekiliyordu. Önce korktu. Sonra kendisi gibi buharlaşan su damlalarını görünce rahatladı. Gece olduğunda yolculuk yaptılar. Sabah olduğunda ise su damlası sevinçten deliye döndü. Bembeyaz bir bulut olmuştu. Bunu fark ettiğinde o kadar mutlu oldu ki. Birkaç gün tüm dünyayı dolaştılar.

Sonuç
Sonunda çok ama çok soğuk bir ülkeye geldiler. Bir gün bulut soğuğa dayanamadı ve kendini bıraktı. Bunun anlamı bulutun kara dönüşmesiydi. Pek çok kar tanesi aşağıya düşüyordu. Bizim su damlası da mutlu bir şekilde konacağı yeri tahmin etmeye çalıştı. Tam birkaç gün yeryüzünde kalacağını düşünüyordu ki bir göle düşmesiyle erimesi bir oldu. Önce şaşırdı. Ancak sonra etrafına baktı. En derin yerine kadar her yerini görebildiği parlak bir göldü burası. Çok temizdi. Su damlası yeni evini çok sevdi ve bir sonraki yolculuğunu beklemeye başladı.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152 “5. TEMA MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ” “Tamburi Cemil Bey Enstrümanları Anlatıyor” Etkinlik Cevapları

TAMBURİ CEMİL BEY ENSTRÜMANLARI ANLATIYOR

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Hangi enstrümanı çalmak isterdiniz? Neden?

CEVAP: Ud çalmak isterdim. Çünkü sesini en sevdiğim enstrüman udtur.

2. “Müzik ruhun gıdasıdır.” sözünden ne anlıyorsunuz? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: Gıda insanın doyması içindir. Yemek nasıl karnımızı doyurursa müzik de ruhumuzu doyurur. Müzik insana pek çok şey hissettirir.

3. Tamburi Cemil Bey hakkında yaptığınız araştırmanın sonuçlarını paylaşınız.

CEVAP: Tanburi Cemil Bey, müzikteki yeteneğiyle bir döneme damgasını vurmuştur. Klasik kemençe, lavta ve viyolonseli ustalıkla kullanabilen Tanburi Cemil Bey, icra ettiği sanatında bir ekol haline gelmiştir.

1.ETKİNLİK

Metinde geçen aşağıdaki sözcükleri anlamları ile eşleştiriniz.

kelimeler

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Bağlama ne ile çalınır? Metin üzerindeki boşluklara yazınız.

CEVAP: Bağlama mızrap ile çalıır.

2. Karadeniz Bölgesi’nde yaygın olarak kullanılan Karadeniz kemençesinin hangi enstrüman türleriyle akrabalığı vardır?

CEVAP: Rebab-keman türü ile akrabalığı vardır.

3. Ney üfleyen sanatkâra ne denir? Metin üzerindeki boşluklara yazınız.

CEVAP: Ney üfleyen sanatkara neyzen denir.

4. Üflemeli enstrümanlara da saz denilmesinin sebebi nedir?

CEVAP: Saz kelimesi günlük konuşma dilinde enstrüman ifadesinin yerine kullanılır.

5. Siz olsaydınız metinde, hangi enstrümanı tanıtırdınız? Neden?

CEVAP: Ben olsaydım “tombak”ı tanıtırdım. Çünkü en sevdiğim vurmalı enstrümandır ve gelenekseldir.

3. ETKİNLİK

Metinde geçen terim anlamlı sözcüklerden bazıları soldan sağa ve yukarıdan aşağıya olmak üzere bulmacada verilmiştir. Sözcükleri örnekteki gibi bularak işaretleyiniz.

bulmaca

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki görsellerde bulunan enstrümanlar nelerdir? Enstrümanların isimlerini bularak örnekteki gibi ilgili gruplara yazınız.

ÜFLEMELİ SAZLAR: Flüt, Ney, Zurna

VURMALI SAZLAR: Tef, Davul

TELLİ SAZLAR: Bağlama, Gitar

YAYLI SAZLAR: Keman, Kemençe

enstrümanlar

5. ETKİNLİK

a) Karikatürden ve şiirden hareketle bir slogan yazınız.

CEVAP: MÜZİĞİN DİLİ EVRENSELDİR!

b) Yandaki bölüme seçtiğiniz bir enstrümanla ilgili karikatür çiziniz. Karikatürünüzün mesajını içeren bir slogan yazınız.

müzik aleti

SLOGAN: MÜZİK SENİN DOSTUNDUR!

6. ETKİNLİK

Sevdiğiniz bir enstrümanı tanıtmak amacıyla hazırlamış olduğunuz sunumunuzu yapınız.

UD: Türk müziği araçlarından, iri karınlı, kısa ve kıvrık saplı, kirişli ve mızrapla çalınan bir çalgıdır. Udun 6 çift teli vardır ve mızrapla çalınır. Günümüzde tellerin ince olan 3 çifti misinadan, öteki 3 çifti de çelikten yapılır. Mızrap yapımında yaygın şekilde ham madde olarak kullanılan malzeme plâstiktir. Hakkında bilinen; çok eskilerden beri kullanılan bir saz olduğudur. Ud, Müslüman Arapların İspanya’yı 711 yılında fethinden sonra Avrupa’ya geçmiştir.

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki boşluklara, davul ve zurna hakkında bilgilendirici bir yazı yazınız.

DAVUL: Davul; iki yanına deri gerilmiş tahta ya da maden bir kasnaktan yapılmış çalgıdır. urmalı çalgıların en eskisi olduğu kadar Türk çalgılarının da en eskisidir.Davul geleneksel müziğin en temel çalgılarında biri olup yerel ve mehter müzikleriyle haber verme, ilân etme, uyarma gibi çok çeşitli amaçlar için kullanılmıştır. Sağ yanına ucu deri ya da keçe kaplı bir tokmakla, sol yanına ince sapıyla vurularak çalındığı gibi yalnızca tokmakla da çalınabilir.

ZURNA: Doğu ulusları ve Türkler arasında çok eski çağlardan beri bilinen ve kullanılan bir nefesli sazdır. Başlangıçta ağaç kabuğundan yapılan “boru”, daha sonraları bakır ve pirinç levhalar bükülerek de yapılmıştır.  Sesinin gürlüğü nedeniyle daha çok açık alanlarda; köy düğünlerinde, asker uğurlamada, spor faaliyetlerinde, halk oyunlarında ve benzeri törenlerde kullanılmaktadır.

 

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 54, 55, 56, 57, 58, 59 2. TEMA MİLLİ MÜCADELE VE ATATÜRK “15 Temmuz” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Özgürlüğün sizin için ne anlama geldiğini boş bırakılan yere yazınız.

CEVAP: Benim için özgürlük: Yaşamak istediğim hayatın önünde bir engel olmamasıdır.

2. Bir ülkeyi yönetenlerin seçilmesinde vatandaşlar etkili midir? Açıklayınız.

CEVAP: Etkilidir. Vatandaşlar oy kullanarak kendilerini yönetenleri seçerler.

1. ETKİNLİK

a) Metinde geçen bazı kelimeler, harfleri karışık olarak verilmiştir. Kutu içinde verilen anlamlarına bakarak kelimeleri örnekteki gibi düzenleyiniz.

1. Gelecek.
2. Millete ve seçilmiş hükûmete yönelik, zor ve silah
kullanarak devirme girişimi.
3. Gizli ve kurnazca kötülük yapan.
4. Acımasız ve haksız davranan, zulmeden.
5. Bağımsızlık.
6. Tanık.
7. Gururlu.
8. Yüce bir ülkü uğrunda ölme, şehitlik.
9. Ermiş, eren.

1.etkinlik

b) Yukarıdaki kelimelerden iki tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

CEVAP:

  • Vatanın nasıl kurtarıldığına şahit oldum.
  • Zalimler elbet bir gün cezalarını çeker.

2. ETKİNLİK

Yarım bırakılmış cümleleri, aşağıdaki deyimlerden uygun olanlarıyla tamamlayınız.

  • maruz kalmak
  • sahip çıkmak
  • şahit olmak
  • mücadele etmek

Amcası ölünce onun çocuklarına …………..sahip çıktı…………..
O gün trafikte çok kötü bir olaya ………………………..şahit oldum…………………….
Mert, yeni başladığı görevinde iş arkadaşlarının kötü muamelesine ……..maruz kalmış…….
Kahraman askerlerimiz vatanlarını korumak için …………mücadele etti………….

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Ömer Halisdemir ile Hasan Tahsin arasında nasıl bir benzerlik vardır?

CEVAP: İkisi de düşmana ilk kurşunu sıkmıştır.

2. Bu toprağın evlatlarının beslendiği kaynaklar kimlerdir?

CEVAP: Yunus Emre’den, Mevlana’dan, Hacı Bektaş’tan, Hacı Bayram-ı Veli’den, Pir Sultan Abdal’dan, Koca Sinan’dan beslenmişlerdir.

3. Metinde milletimizin hangi özelliklerinden bahsedilmektedir?

CEVAP: Vatansever, cesur ve fedakar olmasından bahsedilmiştir.

4. Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı hakkında bildiklerinizden hareketle “Ne çok öldük yaşamak için.” sözünü açıklayınız.

CEVAP: Geçmişten itibaren vatanımızı kurtarmak için mücadele ettik. Her savaşta çok fazla şehidimiz oldu. Şehitler vatanın yaşaması için şehit olmayı göz alırlar. Vatanı korumak için ölmek anlamına gelmektedir.

5. “Gecenin karanlığının ardında güneşli bir gün gizlidir.” ifadesinden ne anlıyorsunuz?

CEVAP: Kötü bir durumla karşı karşıya kalındığında bunun bir gün biteceğini, güzel zamanların o kötü zamanların ardından geleceğini anlatmaktadır.

6. Bir milletin, tarihindeki olayları unutmaması, o milletin geleceğine nasıl bir katkı sağlar? Arkadaşlarınızla tartışınız.

CEVAP: Bir millet geçmişini bildiği zaman gelecekte neler yapması ve yapmaması gerektiğini bilir. Yaşanmış olaylar yaşanacak olaylar için rehber konumundadır. İnsanlar yaşayarak öğrendiklerini hayata uygulamalıdırlar. Milletler ancak bu şekilde uzun ömürlü olabilir.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin zıt anlamlılarını bulunuz. Bulduğunuz kelimeleri cümle içinde kullanınız.

19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Samsun’da başlattığı mücadele ile özgürlüğümüzü elde ettik

  • Artık bu esarete bir son vermeliyiz.

Aradan yüz yıl geçmeden barış içinde yaşadığımız ülkemizde, 15 Temmuz 2016 gecesi hain bir saldırıya maruz kaldık.

  • Her geçen gün savaşlar artıyor.
  • Onu ziyarete gündüz gitmeliyiz.

Bu toprağın evlatları zalimlere karşı istiklali ve istikbali için direndi.

  • Her zaman mazlumun yanında olmalıyız.
  • Geçmişini bilmeyen geleceğine ışık tutamaz.

Kimimiz şehrin herhangi bir yerinde gençliğini bıraktı.

  • Onu gördüğümde ihtiyarlamıştı.

5. ETKİNLİK

a) Bayrağımız size neler çağrıştırıyor? Noktalı yerlere yazınız.

bayrağımızın çağrışdırdıkları

b) Çağrışımlarınızdan hareketle “bağımsızlık” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanızda kelimeleri anlamlarına uygun kullanınız.

CEVAP: Bağımsızlık, bir milletin kararlarını alırken başka milletler ve ülkelerin baskısı altında olmaması demektir. Bağımsız olmak bir milletin erişebileceği en güzel sıfatlardan biridir. Bağımsız bir millet kendi kaderini belirleme fırsatına sahip olur. Başka milletlerin buyruğu altında yaşamayı kimse istemez. Bağımsız bir vatan için mücadele etmek kolay olmasa da herkes içindeki vatan sevgisi ile bunu yapabilmelidir. İnsanlar, üzerinde yaşadığı topraklara sahip çıkmalıdır. Öyle olmasaydı vatan diye bir kavram olmazdı. Toprak parçası uğrunda savaşılarak vatan olur. İnsanlar birlik ve beraberlik ile hareket ederler. Böylece onlara millet deriz. Vatanını seven milletler bağımsız olmak için mücadele ederler.

6.ETKİNLİK

yunus emre, mevlana, hacı bektaşi veli, pir sultan abdal

a) Yukarıdaki sözlerin ortak özelliği nedir?

CEVAP: Yukarıdaki sözler birlik ve beraberliğin önemini vurgulamaktadır.

b) Size göre yukarıdaki sözlerden hangisi 15 Temmuz’da milletimizin gösterdiği tepkiyi en
iyi şekilde ifade ediyor? Açıklayınız.

CEVAP: Bence Hacı Bektaş Veli’nin sözü en iyi anlatmaktadır. Çünkü bir olursak güçlü olacağımızı vurgulayan bir sözdür.

c) Yukarıda verilen sözlerden hareketle bir şiir yazınız. Şiirinize uygun bir başlık koyunuz.

GELİN BİRLİK OLALIM

Gelin birlik olalım

Vatanı kurtaralım

Hep birlikte burada

Kardeşçe yaşayalım.

Zaman elden gitmeden

Pişman olup üzmeden

Sevgi ve özgürlük için

Gelin birlik olalım.

7. ETKİNLİK

Yurt dışında yaşayan ve Türkçe bilen birine Türkiye’de 15 Temmuz’da yaşananları anlatan bir e-posta yazınız. E-postanızı yazarken 6. etkinlikteki özdeyişlerden en az birini kullanınız.

CEVAP: Dostum Harry, 15 Temmuz gecesi ülkemize yapılan saldırıdan bahsetmek istiyorum. O gece vatanımızı bölmek isteyen bir grup darbe girişiminde bulunmak istedi. Bu duruma Türk milleti duyarsız kalmadı. Herkes sokaklara çıktı ve ülkemizi bölemeyeceklerini söyledi. Bazıları şehit oldu. Vatan için şehit olmaları beni gerçekten duygulandırdı. Bizim bir alimimiz vardır: Hacı Bektaş Veli. Onun “Bir olalım, iri olalım, diri olalım.” sözünü hatırladım. Bu söz sanki o gece olanların özeti gibi. Vatanı korumak için yapılan hiçbir fedakarlık görmezden gelinemez. Senin de bu konuda bilgilenmeni istedim. Neler düşünüyorsun? Yazmayı unutma. Hoşçakal.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 72, 73, 74, 75, 76, 77 3. TEMA ERDEMLER “Güvercin” Etkinlik Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Kelile ve Dimne, Ezop Masalları veya La Fontaine Masalları” kitaplarından hangilerini okudunuz? Okuduklarınız hakkındaki görüşlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: La Fontaine Masalları’nı okudum. Bu kitabın kahramanları hayvandı. İçinde kısa kısa masallar yer almaktaydı.

2. Araştırdığınız “Birlik, beraberlik ve dayanışma” konulu atasözlerini arkadaşlarınızla paylaşarak anlamları üzerine konuşunuz.

CEVAP:

Birlikte kuvvet doğar: Yapılması gereken zorlu bir iş için insanlar birlik olursa iş kolaylıkla ve kısa zamanda tamamlanır.

Bir elin nesi var, iki elin sesi var: Kişi, her işi tek başına halledemez. Bu durumda, işleri başarabilmek için başkalarıyla işbirliğine, dayanışmaya girer. Güçleri birleştirerek zor işlerin altından böylelikle kalkar.

Yalnız taş duvar olmaz: Nasıl ki tek taşla duvar yapılamazsa, insanlar da tek başlarına tüm işlerinin üstesinden gelemezler.

1.ETKİNLİK

a) Aşağıda anlamları verilen kelimeleri ipuçlarından hareketle bulunuz. Bulduğunuz kelimelerin doğruluğunu sözlüklerinizden kontrol ediniz.

İplik, sicim, tel vb. ince şeylerden kafes biçiminde yapılmış örgü. –> AĞ
Sert bir şeyi dişleriyle azar azar koparmak. –> KEMİRMEK
Kuş veya yaban hayvanlarını yakalamaya yarayan araç veya düzenek. –>TUZAK
Eğlenmek veya bir olayı kutlamak amacıyla birçok kimsenin bir araya gelerek yedikleri yemek, şölen. –>ZİYAFET
Kuşkulanmak, kuşku duyma işi. –>ŞÜPHELENMEK

b) Bulduğunuz kelimeleri anlamlarına uygun olarak cümle içinde kullanınız.

  1. Balıkları yakalamak için denize attık.
  2. Odaya girdiğimde farenin kemirdiği masama baktım ve çok üzüldüm.
  3. Onu yakalamamızın tek yolu tuzak kurmak olacaktır.
  4. Akşam için güzel bir ziyafet sofrası hazırlayacağım.
  5. Senden şüphelenmeye başladım.

2. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin eş anlamlılarını bulunuz.Cümleleri bulduğunuz eş anlamlı kelimelerle tekrar yazınız.

* Karga, bu düşüncelerle avcıyı izlemeye başlamış.

CEVAP: Karga, bu fikirlerle avcıyı izlemeye başlamış.

* Güvercinler yön değiştirerek şehrin üstünden uçmaya başlamışlar.

CEVAP: Güvercinler yön değiştirerek kentin üstünden uçmaya başlamışlar.

* Zeyrek kardeş, cevap ver, yerinde misin?

CEVAP: Zeyrek kardeş, yanıt ver, yerinde misin?

b) Eş anlamlı kelimelerle yazdığınız cümlelerin anlamında bir değişiklik oluyor mu? Açıklayınız.

CEVAP: Cümlelerin anlamında bir değişiklik olmamaktadır. Çünkü her iki kelime de aklımıza aynı düşünceleri getirmektedir.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Avcı, ormandaki kuşları avlamak için neler yapıyor?

CEVAP: Avcı, ormandaki kuşları yakalamak için tuzak hazırlamış ve üzerine buğday taneleri serpmiş.

2. Tuzağa yakalanan güvercinlerin ilk tepkisi nasıl oluyor?

CEVAP: Güvercinler korkuyla kanat çırpmaya, bağırıp çağırarak ağlamaya başlamışlar.

3. Güvercinlerin başkanı ağdan kurtulmak için diğer güvercinlere nasıl bir çözüm önerisi sunuyor? Siz olsaydınız nasıl bir çözüm yolu bulurdunuz?

CEVAP: Güvercinlere aynı anda hep birlikte kanat çırpmayı önermiştir. Ben olsaydım avcının elini gagalamayı önerirdim.

4. Güvercinlerin başkanı, fareden nasıl bir yardım istiyor? Eğer fare güvercinlere yardım etmeseydi, olay nasıl gelişirdi?

CEVAP: Güvercinlerin başkanı, fareden ağları kemirerek onları kurtarmasını istiyor. Eğer fare güvercinlere yardım etmeseydi güvercinler ağları gagalarıyla açmak zorunda kalabilirdi. Ancak bu çok uzun sürerdi.

5. Okuduğunuz metin, konusu bakımından yaşamış olduğunuz bir olayla benzerlik gösteriyor mu? Anlatınız.

CEVAP: Öğretmenim bana kütüphaneyi düzenleme görevi vermişti. Ancak bu işi yapmam çok zordu. Bu nedenle birkaç arkadaşım bana yardım etmek istedi. Birlikte kısa sürede işimizi bitirdik.

4. ETKİNLİK

a) Okuduğunuz metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.

KONU: Dayanışmanın gücü

ANA FİKİR: Tek başına yapılamayacak işler birlik içinde yapılabilir.

b) Metnin ana fikriyle aşağıda verilen atasözlerinden hangileri aynı anlamdadır? İşaretleyiniz.

atasözleri

5. ETKİNLİK

a) Metinde insana ait davranışlar gösteren varlıkları ve gösterdikleri davranışları aşağıdaki tabloya yazınız.

VARLIK KADROSU                        İNSANA AİT DAVRANIŞLAR

KARGA                                     –              Gözetlemek, şüphelenmek, kendi kendine konuşmak.

GÜVERCİNLER                     –              Bağırıp çağırarak ağlamak, konuşmak, başkan seçmek.

FARE                                        –               Konuşmak, yardım etmek

 

b) Aşağıda verilen bilgilerden “Güvercin” metninin türüne uygun olanları işaretleyerek “Güvercin” metninin türünü bulunuz.

fabl

6. ETKİNLİK

Birlik, beraberlik ve toplumsal dayanışmamızın artması için neler yapmalıyız ve nasıl davranmalıyız? Görüşlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: Birlik ve beraberliğimizin artması için öncelikle yardımsever insanlar olmalıyız. Birinin yardıma ihtiyacı olduğunu düşündüğümüzde ona yardım etmeliyiz. Herkes böyle düşünceli olursa bir gün bizim de yardıma ihtiyacımız olduğunda yardım eden birileri olur. İnsanların her işi tek başına yapamayacaklarını bilmeliyiz. Toplumda dayanışma olması için birbirlerimizi sevmeliyiz ve birbirimize saygı duymalıyız. Zor günlerde bir araya gelmeliyiz. Birlik içinde hareket etmenin bizi güçlendirdiğini unutmamalıyız.

7. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümleleri inceleyerek soru işaretinin (?) kullanım amaçlarını noktalı yerlere yazınız.

* Güvercinler, avcının kurduğu tuzaktan nasıl kurtulacaktı?

CEVAP: Soru anlamı taşıyan, soru sözü barındıran cümleden sonra kullanılmıştır.

* Güvercinlerin başkanı fareye dönerek:
– İsmin?

CEVAP: Soru eki veya cümlesi barındırmayan ancak vurgu ve tonlama ile soru anlamı taşıyan kelimeden sonra kullanılmıştır.

* Beydeba MÖ I. (?) yüzyılda Hindistan’da yaşamış biridir.

CEVAP: Kesin olmayan bir bilgiden sonra kullanılmıştır.

b) Okuduğunuz metinde soru işareti (?) bulunan cümleleri bularak aşağıdaki boşluğa yazınız.

  1. ― Peki ne yapmamız gerektiğini bize söyler misin?
  2. ― Peki, avcının bizi takip etmemesi için ne yapmalıyız?
  3. ― Kimsin? Benden ne istiyorsun?
  4. ― Ben senin güvercin arkadaşınım, dışarı çıkabilir misin? Sana çok ihtiyacım var.

8. ETKİNLİK

a) Fabllarda hayvanlar, insanlara ait bazı özellikleri temsil eder. Aşağıdaki hayvanların insana ait hangi özellikleri temsil ettiğini yanlarına yazınız.

hayvanların özellikleri

b) Aşağıya, “Kargayla Tilki” fablının giriş bölümü verilmiştir. Bu bölümden hareketle fablı tamamlayınız.

KARGAYLA TİLKİ

Karga Usta, bir ağacın dalına konmuş, iki gagasının arasında kocaman bir dilim peynir, gözlerini krallar gibi çevresinde dolaştırmaktaymış. Rastlantı bu ya, bizim Tilki Baba da oradan geçiyormuş, peynirin kokusunu alıvermiş hemen, ağzı sulanmış. Başını yukarı kaldırmasıyla bizim Karga Usta’yı görmesi bir olmuş, daha çok sulanmış ağzı.
“Günaydın, benim çok sayın ve çok soylu karga kardeşim.” demiş. “Öyle yakışıklısınız ki hele benim gözüme öyle güzel görünüyorsunuz ki! Eğriye eğri, doğruya doğru, sesiniz de tüyleriniz gibiyse siz bu ormanda yaşayan tüm yaratıkların en iyisi, en güzeli, kısacası Anka kuşusunuz demektir.” Peki, sonra ne olmuş, bizim Karga Usta ne yapmış dersin?

CEVAP: Karga Usta bu iltifatları duyunca tüyleri kabarmış, mutlu mutlu gülmeye başlamış. Tabi gülünce de gagası açılmış, gagasının arasındaki kocaman peynir dilimi düşüvermiş. Tilki Baba peynir dilimini hemen yakalayıvermiş. Karga Usta peynir dilimine bakakalmış. “Peynirimi tuttuğunuz için teşekkür ederim. Geri alabilir miyim?” demiş Tilki Baba’ya. Tilki Baba bir yandan peyniri kemirmeye başlamış bir yanda da Karga Usta’ya “Sadece bir karga olduğunu unutup kendini beğenmişlik etmenin bedeli budur işte!” demiş. Peynir bitince de keyifle ormana doğru yürümeye başlamış. Karga Usta da üzgün şekilde orada orada oturup düşünmeye devam etmiş.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 94, 95, 96, 97, 98 “3. TEMA ERDEMLER” “Adsız Çeşme” Etkinlik Cevapları

ADSIZ ÇEŞME

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “İyilik eden iyilik bulur.” atasözünden ne anlıyorsunuz?

CEVAP: İyilik eden bir insan yardıma ihtiyaç duyduğunda iyiliğini görmüş birisi ona yardım edebilir. Çünkü insanlar arasında her zaman bir yardımlaşma vardır. İyi insanlar başka iyi insanları da düşünür.

2. Herhangi birine iyilik yaptığınızda veya size bir iyilik yapıldığında kendinizi nasıl hissedersiniz? Duygularınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: Birine iyilik yaptığımda için çok rahat eder. Başkalarına faydalı olmak beni mutlu eder. Birisi bana iyilik yaptığında insanlara minnettar hissederim.

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını tahmin ederek karşılarına yazınız. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlüklerinizden kontrol ediniz.

BEZMEK

Tahminim: Çok sıkılmak, bıkmak.

Anlamı: Bezgin duruma gelmek, bezginlik getirmek, bıkıp usanmak.

NİMET

Tahminim: Yiyecek ve içeceklerin hepsi.

Anlamı: 1. İyilik, lütuf, ihsan. 2. Yaşamak için gerekli her şey

BEREKET

Tahminim: Bir şeyin olduğundan fazla hale gelmesi.

Anlamı: Bolluk, gürlük.

OLUK

Tahminim: Suyun oluşturduğu yol.

Anlamı: Bir şeyin akmasına yarayan üst yanı açık boru.

GÖNÜL

Tahminim: Kalp.

Anlamı: Sevgi, istek, düşünüş, anma, hatır vb. kalpte oluşan duyguların kaynağı.

2. ETKİNLİK

Dinlediğiniz şiirin sizde yaptığı çağrışımları kelebeklerin altlarına yazınız.

kelebek resimleri

3. ETKİNLİK

Dinlediğiniz şiirin ana duygusunu yazınız.

ANA DUYGU: Zamanında yaptığımız bir iyiliğin etkileri uzun zaman sürebilir.

4. ETKİNLİK

a) Dinlediğiniz şiirden bazı bölümler aşağıda verilmiştir. Bu bölümlerde ne anlatılmak istenmiştir? Kısaca yazınız.

Yazılıydı bir tek isim.
O da silik, kim bilir kim?

CEVAP: Bazen bir iyiliğin sahibi bilinmeyebilir. Bu durumda bile o iyilik çok kıymetlidir.

İyilik bir su, bırak aksın
Gönül denen bu çeşmeden.
Sen de böyle yapacaksın,
Hiç karşılık beklemeden.

CEVAP: İyilik insanın içinden gelmelidir. İyilik yapma isteğini bastırmamak gerekir. İyiliğin karşılığı olmaz, karşılık beklemeden yapmak lazımdır.

Su yerine iyilikle dol,
Yavrum adsız bir çeşme ol.

CEVAP: Her zaman iyilik yapan biri ol. Tıpkı bir çeşme gibi insanların ihtiyaç duyduğunda yanında olan birisi ol.

b) Dinlediğiniz şiirde iyilik neye benzetilmiştir? Sizce şair niçin böyle bir benzetme yapmıştır? Yazınız.

CEVAP: Dinlediğim şiirde iyilik suya benzetilmiştir. Çünkü su ihtiyacı olana akar, durmaz. İyilik de su gibidir. İhtiyaç duyana akmalıdır.

c) Şairin yerinde siz olsaydınız iyiliği neye benzetirdiniz? Niçin?

CEVAP: Eğer şairin yerinde ben olsaydım iyiliği gökkuşağına benzetirdim. Çünkü her zaman ortaya çıkmaz ve herkes aynı anda göremez. Göreni mutlu eder.

5. ETKİNLİK

Siz olsaydınız şiire nasıl bir başlık koyardınız? Şiirin içeriğinden hareketle aşağıdaki kutucuklara üç farklı başlık yazınız.

CEVAP:

  1. İYİLİK
  2. SU GİBİ
  3. GÖNÜLDEN GELEN

6. ETKİNLİK

Dinlediğiniz şiirde, şairin “iyilikle” ilgili görüşleri hakkında ne düşünüyorsunuz? Açıklayınız.

CEVAP: Şairin iyiliği suya, iyilik yapanı adsız çeşmeye benzetmesini çok sevdim. Su herkes içindir. Suya ihtiyaç duymayan yoktur. İyilik de su gibidir. Şairin bu şiirde çeşmeye ihtiyaç duyan çocuklar üzerinden çocuklara nasihat etmesi güzel olmuş.

7. ETKİNLİK

Görselleri inceleyerek aşağıdaki sorular doğrultusunda görüşlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

1. Sizce bu tür yapılar, hangi duygu ve düşüncelerle yapılmış olabilir?

CEVAP: Bu yapılar insanların kendinden başkalarını düşünmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Bazen bazı insanların hayatı diğerlerinden daha zor olur. Bu durumda onlarla empati kurmak gerekir. Bunun sonuncunda kişi, başkalarına yardım etmek ister.

2. Siz olsaydınız insanlara ve diğer canlılara yardım etmek için nasıl bir yöntem geliştirirdiniz?

CEVAP: Ben olsaydım öğrenciler için ücretsiz bir aş evi açardım. Öğrencilerin kimlik kartlarıyla girip yemek yiyebildiği bir yer olurdu.

8. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki kutucuklarda verilen “Mevlana’nın Yedi Öğüdü”nü okuyarak anlamları üzerine düşününüz.

b) Mevlana’nın öğütlerinden birini seçiniz. Seçtiğiniz öğütle ilgili aşağıdaki yazı taslağını doldurarak bilgilendirici bir metin yazınız. Yazınıza uygun bir başlık belirleyiniz.

YAZI TASLAĞIM

Yazımın konusu: Tevazu ve alçak gönüllülük
Yazımın ana fikri: İnsan ne kadar başarılı olsa da alçak gönüllü değilse değersizleşir.
Giriş bölümü: Başarılı insanların kibirlenmesi
Gelişme bölümü: İnsanın çalışma amacı, başarılı insanların kibirlenmesi ve alçak gönüllü olmanın önemi
Sonuç bölümü: Alçak gönüllü insanların değer görmesi

GERÇEK BAŞARI ALÇAK GÖNÜLLÜLÜK

            Başarılı insanlar zaman zaman bu başarıyı gözünde büyüterek kibirli, kendini beğenmiş kişilere dönüşebilir. Bu durum hem başarının çabuk unutulmasına hem de o kişilerin toplum tarafından istenmemesine yol açar. Çünkü bir olumlu özellik olumsuz bir özellikle yok olup gidebilir.

İnsan daima iyi niyetli, topluma ve kendisine faydalı, saygı duyulan biri olmak için çalışır. Çalışmasının karşılığında da başarıya ulaşır. Bu başarı takdir edilmelidir. Ancak bazen çok takdir edilen insanlar bu başarıyı faydalı olmak için kazandığını unutur. Bu başarı onun için bir övünç kaynağı haline gelir ve kendinden başkalarını beğenmeyen, kibirli birine dönüşür. Halbuki insan ne kadar çok başarılı olursa o kadar çok alçak gönüllü olmalıdır. Çünkü bu insanlar başarının insanı daha iyi yaptığına inanmalıdır. Çok şeyin üstesinden gelen kişiler bunların kendilerini geliştirdiğini, hayatlarını güzelleştirdiğini bilmeli ve bunlarla övünmemelidir. Bunun yerine daha çok çalışmalı ve insanların beğenisini kazanmalı, bununla mutlu olmalıdır.

Hayatta kimi insanlar mütevazı olmayı zor başarır. Halbuki mütevazı insanlar en büyük başarılara ulaşmış kişilerdir. Bu insanlar yaptıklarıyla övünmek yerine onları insanlığın yararına sunmaktan mutluluk duyar. Alçak gönüllü kişiler her zaman kazanır.

c) Yukarıda yazdıklarınızı, yazım ve noktalama kuralları yönünden gözden geçirerek tespit ettiğiniz yanlışları düzeltiniz.

NOT: Yazım yanlışları yoktur.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 100, 101 “3. TEMA ERDEMLER” “Tema Değerlendirme Soruları” Etkinlik Cevapları

TEMA DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Yazar, metinde hangi iki durumla ilgili karşılaştırma yapıyor?

CEVAP: Yazar, metinde güler yüzlü insan ile asık suratlı insanı karşılaştırmıştır.

2. “Güler yüzlü insanlar her kusuru hoş gören, affeden insanlardır.” cümlesinden ne anlıyorsunuz?

CEVAP: Güler yüzlü insanlar herkesin kusuru olabileceğini bilir. Bu nedenle başkalarına karşı nazik olmak, onları cesaretlendirmek için güler yüzlüdür. İnsanlar o kişiler karşısında rahat eder.

3. Yazar, görüşünü desteklemek için hangi örnek/örneklerden yararlanmaktadır?

CEVAP: Yazar, yeni doğan bir bebeği örnek vermiştir.

4. Metnin ana fikrini yazınız.

CEVAP: Güler yüzlü insanlar mutlu olur ve mutluluk verir.

5. Aşağıda verilen deyimlerin anlamlarını metinde geçtiği cümlelerden hareketle yazınız.

hevesi kırılmak: İstekliyken bir nedenle isteksizleşmek.

sohbete renk vermek: Sohbet esnasında araya tatlı sözler katarak sohbetin daha güzel olmasını sağlamak.

6. (I) Korkudan ayakta duramayacak duruma gelmek “ dizlerinin bağı çözülmek”; (II) danışmak, görüş almak “akıl almak”; (III) bir mal, para, değer yargısı vb. maddi veya manevi varlığın elden çıkarılmasını kabul etmek “gözden çıkarmak”; (IV) bir şeyi duymazlıktan gelmek “ağzı kulaklarına varmak”

Numaralanmış deyimlerden hangisi, kendinden önce verilen açıklamaya uygun değildir?

A) I B) II C) III D) IV

CEVAP: D

7. Baba büyük oğlunu ortaya çağırdı, “Git bana kırk tane çubuk bul, hemen buraya getir.” dedi. Çubuklar gelince hepsinin meraklı bakışları önünde çubukları bir deste yaptı, hepsini bir araya bağladı. Sonra büyük oğluna, “Al, kır bakayım şunu.” dedi. Büyük oğlan zorlandı, zorlandı. Kıramadı çubuk destesini. Sonra öteki oğullarından da aynı şeyi istedi. Hiçbiri kıramadı çubukları. Bu kez baba, desteyi çözdü. Çubukları teker teker çocuklara verdi. Kolayca kırdılar, hiç güçlük çekmediler.

Yukarıdaki paragrafın ana fikri, aşağıdaki atasözlerinden hangisiyle karşılanabilir?

A) Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.
B) Birlikten kuvvet doğar.
C) İşleyen demir pas tutmaz.
D) Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.

CEVAP: B

8. Aşağıda verilen terim anlamlı kelimeleri ilgili olduğu alanla eşleştiriniz.

8.soru cevapları

9. Aşağıda verilen cümlelerden hangisinin sonuna soru işareti getirilmelidir?

A) Dün akşam hep birlikte sinemaya gittik.
B) Sen neden hâlâ buradasın.
C) Sevimli mi sevimli bir kediydi.
D) Her gün bir iyilik yapmak insana huzur verir.

CEVAP: B

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145 “5. TEMA MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ” “Forsa” Etkinlik Cevapları

FORSA

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Evinizden, ailenizden ve yaşadığınız şehirden ayrı kalsanız neler hissedersiniz? Açıklayınız.

CEVAP: Yaşadığım yerden uzak kalsam kendimi çok yalnız ve hissederim. Devamlı yaşadığım yere geri dönmek isterim.

2. Ömer Seyfettin’e ait bir hikâyeyi kısaca anlatınız.

Pembe İncili Kaftan

Yavuz Sultan Selim tarafından Şah İsmail‘e bir elçi gönderilecektir. Elçiyi seçmek pekte kolay değildir çünkü bu görev aynı zaman da tehlikelidir. Elçinin devletin onurunu koruyan, cesur, dürüst, korkusuz, yiğit biri olması gerekmektedir. Şah İsmail’in gaddarlığı herkes tarafından bilinir. Şah İsmail’den hemen hemen herkes çekinir. Bu elçilik görevini Muhsin Çelebi üstlenir. Kendi gönlüyle gelir Sadrazama bütün masraflarını kendi karşılayacağını söyler. Evini barkını ipotek eder bütün birikimini satar pembe incili kaftanını da alır Şah İsmail’in sarayına gider. Şah İsmail’in karşısına çıkar. Mağrur bir şekilde görevini yerine getirir yani fermanı Şaha verir. Görevi yerine getirmenin mutluluğu ile döner. Geri döndüğünde her şeyini kaybetmiştir. Elinde kalan tek şey devletin şanını yüceltmek olmuştur ve öylece hayatına devam eder. Bir kaftan bütün varlığını kaybettirmiştir.

1.ETKİNLİK

Metinde geçen anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyerek aşağıdaki yönergeyi uygulayınız.

KADIRGA
Tahminim: Geminin bir bölümü.
Sözlük Anlamı: Hem yelken hem kürekle yol alan, özellikle Akdeniz’de kullanılmış bir savaş gemisi.

KANAAT GETİRMEK
Tahminim: Emin olmak.
Sözlük Anlamı: kanmak, aklı yatmak, inanmak

GÜVERTE
Tahminim: Geminin üst kısmı.
Sözlük Anlamı:  Gemide ambar ve kamaraların üstü.

CENK
Tahminim: Savaş.
Sözlük Anlamı: Kahramanca mücadele, çarpışma, savaş.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Kara Memiş uyanınca niçin şaşırdı?

CEVAP: Karar Memiş Türk donanmasını görünce şaşırdı.

2. Askerler ile Kara Memiş arasında nasıl bir konuşma geçti?

CEVAP: Askerler Kara Memiş’e kaç yıldır esir olduğunu, nereli olduğunu, ismini ve kaptan olup olmadığını sordu. Kara Memiş de yanıtladı.

3. Askerler, Kara Memiş’i Bey’in yanına niçin götürdüler?

CEVAP: Çünkü, askerler Kara Memiş hakkında hikayeler duymuşlardı, onu tanıyorlardı.

4. Kara Memiş’in yerinde siz olsaydınız cenge katılır mıydınız? Neden?

CEVAP: Cenge katılırdım. Çünkü oğlumun yanında savaşmak ve ona yardım etmek isterdim.

5. “Vatan, al bayrağın dalgalandığı yer değil midir?” sözünden ne anlıyorsunuz? Açıklayınız.

CEVAP: Bize ait olan her yerde bizim bayrağımız vardır. Bayrak vatanın bize ait olduğunun göstergesidir. Bu nedenle bir yeri kendi vatanımız haline getirirsek oraya bayrağımızı dikmemiz gerekir.

6. Daha önce “Forsa” hikâyesine tür ve biçim bakımından benzeyen bir yazı okudunuz mu? Açıklayınız.

CEVAP: Daha önce benzer şekilde hikayeler okudum. Yaşanabilmesi mümkün ve kısa olaylardan oluşan kitaplar okumuştum.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki bölüme metnin özetini yazınız.

FORSA

Kara Memiş uyandığında bir Türk donanması gördü. Donanmaya “Buradayım!” diye bağırdı. Donanma karaya yanaştı. Askerler karaya indiğinde Kara Memiş sevinçten askerlere sarılıp onları öptü. Askerler Kara Memiş’e ne kadar zamandır esir olduğunu, nereli olduğunu ve ismini sordular. Kara Memiş kırk senedir esir olduğunu, Edremitli olduğunu ve eskiden kaptan olduğunu söylediler. Bunun üzerine askerler hemen Bey’e haber verdiler. Kara Memiş’ten kolunu göstermelerini istediler. Pazısında haç şeklinde yara izi vardı. Bey, Kara Memiş’i görünce ona oğlu olduğunu söyledi. Kavuştukları için çok sevindiler ve beraber cenge gittiler.

4. ETKİNLİK

Kara Memiş ve Turgut Bey’in kişilik özellikleri ve fiziksel özellikleri nelerdir? Yazınız.

KARA MEMİŞ
Kişilik Özellikleri: Vatansever,.
Fiziksel Özellikleri: Pazısında haç şeklinde derin bir yara izi vardı.

TURGUT BEY
Kişilik Özellikleri: Vatansever, düşünceli, saygılı.
Fiziksel Özellikler: Kara, pala bıyıklı, sırmalı elbisesinin üzerine çelik zırhlar giymişti.

5. ETKİNLİK

Kara Memiş, oğlu Turgut Bey ile beraber cenk ettikten sonra deniz yoluyla Malta Adası’ndan memleketi Edremit’ e dönecektir. Kendinizi metnin kahramanı Kara Memiş’ in yerine koyunuz. Aşağıdaki haritaya, memlekete dönebileceğiniz rotayı çiziniz. Daha sonra aşağıdaki bilgilerden, sorulardan ve hayal gücünüzden hareketle konuyla ilgili bir konuşma planlayınız.

5.etkinlik

Forsa hikâyesinin geçtiği dönemde, savaş ve ulaşım için en önemli araç gemiydi. Zamanın teknolojisine göre gemilerin asıl malzemesi ahşaptı. Kürekle ve yelkenle hareket ederlerdi. Fırtınaya ve çok dalgalı sulara dayanıklı değillerdi. Önemli bir ticaret yolu olması sebebiyle Akdeniz’de birçok ülke hâkimiyet kurmak istiyordu. Malta Adası İtalya’nın güneyinde bulunan önemli bir adaydı.

1. O dönemin ulaşım imkânlarını, teknolojisini, doğa şartlarını ve denizde karşılaşabileceğiniz zorlukları düşünerek yolculuğunuzun ne kadar süreceğini planlayınız.

CEVAP: Çeşitli zorluklar ve molaları düşündüğümde yolculuğumun bir ay kadar sürebileceğini düşünüyorum.

2. Rotanız üzerinde nerelere uğramanız gerekebilir?

CEVAP: Girit, Mikanos ve Midilli adalarına uğramamız gerekebilir.

3. Yolculuk süresince başınıza neler gelebilir?

CEVAP: Yolculuk süresince fırtına çıkabilir, rotamızı kaybedebiliriz ve erzaklarımız bitebilir.

4. Yolculuk esnasında ve memleketinize ulaştığınızda neler hissettiniz?

CEVAP: Yolculuk sırasında hep çok mutlu ve heyecanlıydım. Oğlumla olmak çok güzeldi. Memlekete ulaştığımda ise hem mutlu hem de şaşkındım. Kırk sene boyunca burayı görmemiştim. Bazı yerler tanıdıktı ama bazı yerler değişmişti.

6. ETKİNLİK

Aşağıda “Forsa” hikâyesinin son kısmı verilmiştir. Bundan sonra neler olmuş olabilir? Hayal gücünüzden hareketle hikâyeyi tamamlayınız.

FORSA

(…)
Oğlu, “Vurulursun! Vatana hasret gidersin!” diyerek onu gemide bırakmak istedi. Kara Memiş, o vakit, gençleşmiş bir kaplan gibi doğruldu. Duramıyordu. Kalkan, kılıç istedi. Sonra geminin arkasında sallanan sancağı göstererek, “Şehit olursam bunu üzerime örtün! Vatan, al bayrağın dalgalandığı yer değil midir?” dedi.

CEVAP: Turgut Bey, bunun üzerine babası ve askerleri ile birlikte cenk edecekleri yere gitti. Cenk başladığında göz ucuyla babasına baktı. Babasının bu yaşta bu kadar güçlü olabileceğini düşünmemişti. Cenk sona erdiğinde ganimetleri toplayıp gemilere döndüler. Askerler Kara Memiş için bir kamara hazırladılar. Kara Memiş bir güzel uyudu. Dinlendikten sonra oğlunu görmeye gitti. Birlikte yemek yediler, konuştular. Donanma Edremit’e giderek Kara Memiş’i memleketine bırakacaktı. Haftalarca süren yolculuk sonunda Edremit’e ulaşıldı. Kara Memiş çok mutluydu. Toprağı öptü, herkesi selamladı. Artık kimsenin olmadığı evine gitti. Oğlu başka yerlere gidecekti. Bu yüzden vedalaştılar. Görüşmek üzere sözleştiler. Kara Memiş hem memleketine hem de oğluna kavuşmanın sevincini yaşıyordu.

7. ETKİNLİK

Büyük harflerin doğru kullanıldığı sözcük ve sözcük gruplarının numaralarını takip ederek labirentin çıkışına ulaşınız.

7.etkinlik

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 118, 119, 120, 121, 122, 123 “4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ” “Bir Dahiyle Konuşmak” Etkinlik Cevapları

BİR DÂHİYLE KONUŞMAK

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Bilim insanı olmak ister misiniz? Sebepleriyle açıklayınız.

CEVAP: Bilim insanı olmak isterdim. Çünkü bilime katkı sağlamak insanlığın gelişimini hızlandırmak demektir. Dünya için yapacağım bir buluş tarihe geçer ve yıllar geçse de ismim bilinir.

2. Dünyaya fayda sağlayacak bir buluş yapsaydınız bu ne olurdu? Bu buluşu nasıl yapardınız?

CEVAP: İnsanların kan tahlilini kendi başlarına yapabileceği bir makin icat etmek isterdim. İnsanlar bu makineye ellerini uzattığında makineden çıkan iğne ile kanları alınacak ve birkaç dakika içinde kan değerleri ile ilgili bilgiler makinenin ekranında görünecek. Böylece sağlık konusunda zamandan tasarruf sağlanmış olacak.

1.ETKİNLİK

Metinde geçen kelimelerden bazıları aşağıya alınmıştır. Bu kelimelerle kelimelerin anlamlarını örnekteki gibi eşleştiriniz. Ardından kelimeleri anlamlarına uygun olacak şekilde birer cümlede kullanınız.

1.etkinlik cevapları

Dahi: Fikirlerini öğrenince onun bir dahi olduğuna emin oldum.
Kuram: Bu kuramları başkalarıyla paylaşmazsan asla ilerleyemezsin.
Bürokratik: Bu salon bürokratik bir toplantı için hazırlandı.
Şöhret: Şöhret ve paradan başka bir şey düşündüğün yok.
Kangrenleşmek: Gittikçe kangrenleşen sanat anlayışı beni çok düşündürüyor.
Muazzam: Bu gördüğün tablo muazzam bir eser.
Tevazu: İnsan tevazu sahibi olmazsa ne yaparsa yapsın sevilmez.
Manşet: Bugünün manşetleri canımı sıktı.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Oktay Sinanoğlu’nun Türkçeye verdiği önemi metindeki hangi kısımlardan anlıyorsunuz?

CEVAP: “Türkçe eğitim yapılmazsa bilim olmaz.” demesinden anlıyorum.

2. Oktay Sinanoğlu niçin “Yale’de Bir Harika Türk”, “Altın Çocuk”, “Bilimin Harika Çocuğu” gibi isimlerle dünyaya tanıtılıyor olabilir?

CEVAP: Dünyada bir Türk bilim adamı olarak kendini kabul ettirmenin ötesinde ürettiği teoriler, çözdüğü kuramlarla çığır açmış birisi olması bu isimlerle tanıtılmasına neden olmuş olabilir.

3. Oktay Sinanoğlu, yaptığı işleri niçin “ben” yerine “biz” diyerek anlatıyor?

CEVAP: İşini sevmesinden kaynaklanıyor. Bu nedenle kendisi için “ben” demek yerine kendisi ve işinden “biz” olarak bahsediyor.

4. Metne göre Oktay Sinanoğlu pek çok bilim insanını Nobel’e aday göstererek onların ödül almalarını sağlamıştır. Ancak kendisi “Kaç kere Nobel’e aday gösterildik, belgelerini yolla diyorlar, iki sandık dolusu belge, üşeniyorum, yollamıyorum!” diyerek ödül almayı önemsemiyor. Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

CEVAP: Bir bilim insanı için en iyi ödül insanların ona minnettar kalması, buluşuna saygı duyması ve onu anmasıdır. Oktay Sinanoğlu da bunun farkındadır. Bu nedenle kendisine verilecek bir ödül yerine bunlara önem vermekte ve Nobel’i gözünde büyütmemektedir. Bu duygu onun üşenmesine neden oluyor olabilir.

5. Siz de yenilikler ortaya koyan büyük bir bilim insanı olmak istiyor musunuz? Eğer istiyorsanız bu durumda ülkeniz için neler yapardınız?

CEVAP: Bilim insanı olmak istiyorum. Bunun için öncelikle çok çalışmaya hazır olmam gerekir. Herkesin yaptıklarından daha fazla ve farklı şekilde çalışarak başarılı olabilirim.

3. ETKİNLİK

Aşağıda bazı bilim insanları verilmiştir. Bilime hizmet eden bu insanlardan seçtiğiniz birini tanıtan sunumunuzu yapınız.

CAHİT ARF 

Tubitak’ın eski bilim kolu başkanı ve matematikçidir. 1910 senesinde dünyaya gelmiştir ve 1997’de hayatını kaybetmiştir.

Akademik eğitimini Fransa’daki Ecole Normale Superieure’de 1932 yılında bitirmiştir. Bir dönem Galatasaray Lisesi’nde matematik öğretmeni olarak görev yapmıştır. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde doçentlik için uğraşmış ve burada görev almıştır. Doktorasını ise Almanya’da 1938 senesinde Göttingen Üniversitesi’nde tamamlamıştır.

Matematik dalında yaptığı çalışmalar sayesinde sadece ülkemizde değil dünya çapında da tanınmış biri haline gelmiştir. Sentetik geometri sorularının cetvel veya pergel kullanarak yapılabildiğini iddia edip bu konuda çalışmalara imza atmıştır. Cisimlerinde kuadratik formlarının kategorilere ayrılmasında oluşan değişmeyenlere dair Arf değişmezi ve Arf halkaları gibi kendi adınının verildiği çalışmaları vardır. Ayrıca “Hasse-Arf Teoremi” ismi verilen teoriyi cebir bilimine katmıştır.
“Matematik de resim, müzik ve heykel gibi bir sanattır” sözlerini söylemiştir ve cebir biliminin sanatla ilgili bir yönü de olduğunu belirtmiştir.

4. ETKİNLİK

Metni okuyunuz.

Yukarıdaki metinden yararlanarak bir bilim adamının kendi dilini geliştirmek için neler yapabileceği ile ilgili görüşlerinizi yazınız.

CEVAP: Bir bilim adamının kendi dilini geliştirmesi için gerekli olan ilk şey dilinin kurallarını bilmektir. Daha sonra bol bol okumalı ve yazmalıdır. Bu şekilde bilimi kendi diliyle insanlara anlatabilir. Bir buluş yaptığında bu buluşa kendi dilinden bir isim vermesi gerekir. Bildiği kurallardan yola çıkarak diline uygun bir isim vermesi böylece kolay olur.

5. ETKİNLİK

a) Aşağıda bazı bilgisayar terimlerinin yabancı dildeki karşılıkları ile Türkçeleri verilmiştir. Bu bilgisayar terimlerinin Türkçe karşılıklarının nasıl türetildiğini arkadaşlarınızla tartışınız. Tartışma sırasında yabancı sözcükler yerine Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.

CEVAP: Bilgisayar kelimesi bu cihazın çok fazla bilgi saklaması nedeniyle bulunmuş olabilir. Fare ise bizzat ingilizcedeki “mouse” kelimesi ile aynı anlama gelmektedir. Yazıcı ve tarayıcı ise yazma ve tarama işlemlerini yapan cihazlar olduğu için verilmiş olabilir. Kısaca bu kelimeler eşyanın işlevine göre bulunmuştur.

b) Aşağıda verilen teknolojik aletlere görevlerinden hareketle Türkçe isimler bulunuz. Bulduğunuz isimleri görselin altına yazınız. Sizce verdiğiniz isimler uygun oldu mu? Tartışınız. Tartışma sırasında yabancı sözcükler yerine Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.

Modem: Dağıtıcı
Adaptör: Toplayıcı
Tablet: El bilgisayarı
Klavye: Bas-yaz
Navigasyon: Yergösterge
Joystick: Kumanda kolu

CEVAP: Verdiğim isimlerin uygun olduğunu düşünüyorum. Bu isimler araçların yaptığı işle ilgilidir. İsimlerinden işlevleri anlaşılıyor.

6. ETKİNLİK

Ödeviniz için Oktay Sinanoğlu’nun Türkçeye verdiği önemi araştırıyorsunuz. İnternet üzerinden yaptığınız araştırmada karşınıza aşağıdaki forum çıktı. Forumda yer alan metni okuyunuz. Ardından yönergelere göre etkinliği yapınız.

1. Mehmet’in ödevine yardımcı olmak için forumda boş bırakılan kısmı doldurunuz. Baş kısma fotoğrafınızı yapıştırabilir veya kendi resminizi çizebilirsiniz.

CEVAP: İnternette Oktay Sinanoğlu ile yapılan röportajları okumalısın. Bu röportajlar kendi düşüncelerini içerdiğinden güvenilir bilgiler olacaktır. Röportajları hangi yayınlara verdiğine dikkat etmeyi unutma.

2. Özcan’ın Mehmet’e “Bye Bye Türkçe” adlı kitabı önermesinin sebebi ne olabilir?

CEVAP: Bye Bye Türkçe Oktay Sinanoğlu tarafından kaleme alınan bir kitaptır. Dolayısıyla yazarın düşüncelerini kendisinden öğrenmiş olur.

3. Damla “gov” ve “edu” uzantılı sitelerin güvenilir bilgiler içerdiğini söylüyor. Bu İnternet uzantıları niçin güvenilir bilgiler içeriyor olabilir?

CEVAP: Bu siteler resmi kurumlar/devlet tarafından oluşturulmuştur. Bu nedenle kişilere ait değildir ve içerisinde güvenilir bilgiler yer alır.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111 “4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ” “Uzayda Bir Gün” Etkinlik Cevapları

UZAYDA BİR GÜN

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. İzlediğiniz videoda Uluslararası Uzay İstasyonu ile ilgili neler dikkatinizi çekti?

CEVAP: Uluslararası Uzay İstasyonu’nun on altı devletin ortak çalışma istasyonu olması ve istasyonun farklı farklı bölümlerden oluşması, tasarımı dikkatimi çekti.

2. Sizce gelecekte uzayda yaşamamız mümkün olabilir mi? Açıklayınız.

CEVAP: Bence gelecekte uzayda yaşamak mümkün olabilir. Çünkü şu anda uzayda insanlar araçların içinde yaşayabiliyor. Teknolojik gelişmeler ile daha fazla ve çeşitli araçlar üretildiğinde oraya yaşamaya giden insanlar olabilir.

3. Uzayda bir yolculuğa çıkacak olsaydınız nereye gitmek isterdiniz? Niçin?

CEVAP: Uzayda bir yolculuğa çıksam öncelikle Mars’a gitmek isterdim. Mars’ı oldukça fazla merak ediyorum. Orada hayat olup olmadığı çok merak ediliyor. Ben de bunu merak edenlerden biriyim.

1.ETKİNLİK

a) Aşağıdaki bulmacayı örnekteki gibi doldurunuz.

bulmaca

b) Bulduğunuz kelimeleri birer cümlede kullanınız.

  • Kıyafeti denemek üzere kabine girdi.
  • Garson menüyü getirmeyi unutmuş.
  • Her zaman yarım porsiyon yerim.
  • Bu malzemeleri depoya taşımamız gerekiyor.
  • Her gün iki saat egzersiz yapıyor.
  • Otobüsün tutamakları iyice eskimiş.
  • En sevdiğim derslerden biri de biyolojidir.
  • Mars’ın yörüngesi üzerine bir araştırma yapıyorum.
  • Ses dinleme aygıtını yanına almalısın.
  • Ekibimize güvenim sonsuz.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Metne göre Uluslararası Uzay İstasyonu’nda yaşayan astronotların görevi nedir?

CEVAP: Astronotların görevi burada çeşitli bilimsel deneyler gerçekleştirmenin yanı sıra istasyonun bakım ve onarımını yapmak.

2. Uluslararası Uzay İstasyonu’nda yaşayan astronotların düzenli olarak egzersiz yapmalarının sebebi nedir? Astronotlar düzenli olarak egzersiz yapamazlarsa ne gibi sorunlar yaşayabilirler?

CEVAP: Egzersiz yapmak, ağırlıksız ortam nedeniyle kaslarının zayıflamasını engelliyor. Egzersiz yapmazlarsa yerçekimi olmadığı için kasları zayıflar ve fiziksel işleri yapmakta zorluk çekerler.

3. Astronotlar, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda Dünya’dakinden farklı olarak neler yapıyorlar?

CEVAP: Duş almıyorlar. Bunun yerine bedenlerini sabunlu bir havluyla temizliyorlar. Durulama istemeyen özel bir şampuanla saçlarını temizliyorlar. Yutulabilen diş macunu kullanıyorlar.

4. Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronotların yaşamını kolaylaştırmak için yeni bir icat yapacak olsaydınız ne icat ederdiniz? Niçin?

CEVAP: Bir oda yapardım. Bu odayı duş almak için kullanırlardı. Bu odaya gerekli havanın verilmesini sağlardım. Yerçekimli bir oda olurdu ve astronotlar istediği gibi duş alabilirdi.

5. Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki eşyaların duvarlara sabitlenmesinin sebebi ne olabilir?

CEVAP: Ağırlıksız ortam nedeniyle eşyalar devamlı yukarı itilir. Bu durumu engellemek için eşyalar duvara sabitlenir.

6. Metinde bahsedilen uzay istasyonunda bulunmak ister miydiniz? Neden?

CEVAP: Bulunmak isterdim. Çünkü uzaydaki her yeni gelişmeden bu sayede haberdar olabilirim ve bu gelişmeleri ben de keşfedebilirim.

7. Bu metnin yazılış amacı nedir?

CEVAP: Metnin yazılış amacı uzay araştırmaları yapan insanların hangi şartlar altında çalıştığını öğrenmemizdir.

3. ETKİNLİK

Metnin görsellerinden bazıları aşağıya alınmıştır. Görsellere ait ifadelerin numaralarını görsellerin altına yazınız.

3.etkinlik

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerin başına amaç-sonuç bildiriyorsa (A), neden-sonuç bildiriyorsa (N), koşul-sonuç bildiriyorsa (K) yazınız.

(A) Astronotlar yeryüzündeki görev kontrol ekibiyle yapacakları günlük toplantıları için hazırlanırlar.
(N) Uzun süre dayanmaları için yemeklerin bazılarının suyu alınmış, bazıları da dondurulmuş oluyor.
(A) Kesilen saçların çevreye saçılmaması için, özel bir aygıt kullanılıyor.
(N) Uzayda yer çekimi olmadığından astronotların kasları zayıflar.
(K) Fotoğrafları inceleyecek olursanız duvarlarda birçok eşya olduğunu görebilirsiniz.
(K) Astronotlar dişlerini yutulabilen bir diş macunuyla fırçalıyorlar çünkü banyodan çevreye saçılan su damlaları uzay aracının sistemlerine zarar verebilir.

5. ETKİNLİK

“Derse Hazırlık” amacıyla yaptığınız çalışmalardan hareketle “Uzay ve Uzay Çalışmaları” konusunda arkadaşlarınıza bir sunum yapınız. Sunumunuzda aşağıdaki sorulara verdiğiniz cevaplardan yararlanabilirsiniz.

1. Uzay çalışmaları ilk defa ne zaman yapılmaya başlamıştır?

CEVAP: 1609 yılında Galileo Galile tarafından astronomide kullanılabilecek ilk teleskop üretilmiştir. Bu icat uzay araştırmalarında çok önemli bir aşama kaydedilmesini sağlamıştır. Bununla birlikte, “uzay çalışmaları” olarak ilk somut adım pek çok kişi tarafından 4 Ekim 1957 tarihinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği tarafından uzaya gönderilen Sputnik 1 isimli uydu kabul edilmektedir. Bu araç dünyadan uzaya ulaşabilen ilk yapay uydudur.

2. Uzay çalışmaları hangi amaçlarla yapılmaktadır?

CEVAP: Uzay çalışmalarının amaçları:

  • Bilimin gelişmesine katkı sağlamak
  • Haberleşme ve gözlem uydularından faydalanmak
  • Ekonomik kalkınmayı sağlamak
  • Merak duygusunu gidermek
  • Yeni yerleşim yeri ve maden bulma ümidi

3. Uzay çalışmaları sayesinde hangi teknolojiler geliştirilmiştir?

CEVAP: Uzay çalışmaları sayesinde kanser dedektörü, uydu televizyonu, su filtresi, hafif giysiler, dayanıklı lensler gibi teknolojiler geliştirilmiştir.

4. Uzaya gönderilen araçların teknolojik özellikleri nelerdir?

CEVAP: Uzaya gönderilen araçlar belli bir ağırlığı taşıyabilir. İnsanların yaşamına elverişli oksijen ve gıda üretimi yapılır. Yolculuk ve araştırma boyunca gereken her şey aracın içerisinde yer alır. Temel ihtiyaçları karşılar ve bilimsel araştırmaya elverişli olur. Yüksek hıza sahip olur.

5. Gelecekte uzay çalışmaları konusunda neler yapılabilir?

CEVAP: Gelecekte keşfedilen gezegenlerden Dünya’da olmayan madenler çıkarılabilir. Bu madenler normalde sahip olmadığımız araçların yapımında ve hastalıkların tedavisinde kullanılabilir. Uzayda yaşam alanları inşa edilebilir.

6. ETKİNLİK

Kendinizi Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronotlardan birinin yerine koyunuz. Burada yaşadığınız bir olayı hikâye şeklinde kurgulayınız. Hikâyenizi kurgularken aşağıdaki sorulara vereceğiniz cevaplardan yararlanınız. Hikâyenizi defterinize yazınız.

1. Uluslararası Uzay İstasyonu’na gitmeye nasıl karar verdiniz?

CEVAP: Uzay mühendisiydim. Üniversitede hocalık yapıyordum. Yazdığım birkaç makale Uluslararası Uzay İstasyonu tarafından çok beğenilmiş. Bana ulaştılar ve benimle çalışmak istediler. Ben de kabul ettim.

2. Yolda nelerle karşılaştınız?

CEVAP: Yolda birkaç küçük meteor ile karşılaştım. Bu durum beni ilk başta korkuttu ancak sonradan bunun her zaman olduğunu anladım.

3. Uluslararası Uzay İstasyonu nasıl bir yer?

CEVAP: Burası epey büyük ve karmaşık bir yer. Dışarıdan büyük beyaz metal yığını gibi görünüyor. İçeride ise çok fazla koridor var. Araştırma yaptığımız odalar dışında her yer koridordan meydana geliyor. Ayrıca oldukça aydınlık bir yer. Baktığım her yerde eşyalar var.

4. Burada sizden başka kimler var ve buradakiler neler yapıyor?

CEVAP: Burada benden başka iki astronot ve bir ekip kaptanımız var. Astronotlardan birisi makine konusunda uzmanlaşmış. Her türlü tamir ve kontrol işini yapıyor. Diğeri ise bilimsel çalışmaların yürütülmesini sağlıyor. Ekibimizin kaptanı hepimize liderlik ediyor.

5. Burada başınıza gelen ilginç bir olay oldu mu? Olduysa ne yaşadınız?

CEVAP: Burada bana ilginç gelen olay istasyonun zaman zaman bulunduğu yerden ayrılması oldu. Hava akımları ile zaman zaman yörüngeden çıktık. Ancak bu durumu düzelttik.

6. Burada yaşadıklarınız sizi nasıl etkiledi, size neler düşündürdü?7

CEVAP: Burada yaşadıklarımdan sonra evrenin çok az bir kısmını görebilme şansımız olduğuna üzüldüm. Çünkü Dünya bu açıdan çok farklı görünüyor.

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki dilekçe örneğini inceleyiniz. Sonra öğretmeninizin yönlendirmesi ile siz bir dilekçe yazınız.

dilekçe örneği

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 1. Tema Çocuk Dünyası “Oyuncak” cevapları

2017-2018 Eğitim Yılı Müfredatı
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 10,11,12,13,14,15 Etkinlik cevapları

10. Sayfa
1. Metnin başlığı ve görselleri size neler çağrıştırıyor?
Cevap: Ormanda geçen güzel bir masalı çağrıştırıyor.
2. Unutamadığınız bir oyuncağınız var mı? Anlatınız.
Cevap: Evet ben küçükken topacım vardır.Bu topacı arkadaşlar arasında çok hızlı çevirme yarışması yapardık.Kazandığım zaman çok mutlu olurdum.

1.TEMA

12. Sayfa

Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler ve kelimelerin anlamları verilmiştir.
Anlamlarından hareketle kelimeleri örnekteki gibi bulmacaya yerleştiriniz.

1. Tren vagonlarını çeken, tekerlekli, buharlı, elektrikli, termik motorlu veya sıkıştırılmış havalı
makine.
2. Yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı.
3. Tren, tramvay vb. taşıtlarda tekerleklerin üzerinde hareket ettiği demirden yol.
4. Kurdele, şerit, kumaş vb.nin kelebek şeklinde bağlanmış biçimi.
5. Döndüğünde bir mekanizmayı işleten bir eksene dikey olarak bağlanmış, iki veya ikiden
çok kanattan yapılmış alet.
6. Kaslarda ve özellikle eklemlerde kendini gösteren ağrılı hastalıkların genel adı.
7. Topuk kemiği.
8. Bir şey enlemesine veya boylamasına kesildiğinde ortaya çıkan yüzey.
9. Gerçekte öyle olmayıp öyle geçinen veya bilinen.

13. Sayfa

2. ETKİNLİK

a) Hikâyede aynı kavram alanına giren sözcükleri aşağıdaki kutucuklara yazınız.Bulduğunuz sözcüğün hangi kavramla ilişkili olduğunu kutucuğun üstündeki boşluğa yazınız.

3. TEMA

b) Öğrendiğiniz sözcüklerden kendi sözlüğünüzü oluşturunuz.

Kurşun Asker: Kurşun metalinden yapılmış asker şeklindeki küçük oyuncaklar.
Taş bebek: Bazı hareketleri yapabilen oyuncak bebek.(ağlama, yürüme, konuşma)
3. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Dede, neden kızının ve torununun evden gitmesine seviniyor?
– Oyuncaklarla oynayabilmek için.
2. Dedenin oyuncaklarla oynarken ara sıra dışarıya bakmasının nedeni nedir?
– Birisi gelir de görür ve utanır diye.
3. Sizce, dede neden oyuncaklarla oynamanın yetişkin işi olmadığını düşünmektedir?
– Oyuncaklarla oynama genellikle çocuklar tarafından yapıldığı için.
4. Oyuncaklarla oynarken dedenin her şeyi unutmasının nedeni ne olabilir? Sizin de
her şeyi unuttuğunuz anlarınız oluyor mu? Anlatınız.
– Oyuncaklar ile oynamayı çok sevmesinden.Evet olmaktadır.Sadece oyunu düşünmekten başka şeyler aklıma gelmiyor.
5. Metindeki dedenin plastikten yapılan kurşun askerleri sevmemesinin nedeni ne olabilir? Sizce oyuncağın malzemesi oyuncağı sevmede etkili midir? Açıklayınız.
– Çünkü küçükken oynadığı askerler kurşundan ve ağır olduğu için yerde rahat durmaktadır.Plastikler hemen devrilmektedir.Evet etkilidir.
6. Oyuncaklarla oynamak sadece çocukların mı hakkıdır? Neden?
– Hayır her yaştan insanlar oynayabilir.İnsanların her yaşta eğlenmeye ihtiyaçları vardır.
7. Okuduğunuz metnin türü ne olabilir? Bunu metnin hangi özelliklerinden anladınız?
– Bence hikayedir.Anlatım tarzı ve metnin kısalığı.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerin başına cümlede verilen bilgiler doğruysa (D),yanlışsa (Y) yazınız.

“Bayılıyorum torunlarımın oyuncak trenleri ile oynamaya.” cümlesinde “bayılıyorum” kelimesi
gerçek anlamda kullanılmıştır. Y
“Bir keresinde öylesine dalmıştım ki elektrikli trenle oynarken gelişlerini fark edememiştim.”
cümlesinde “dalmıştım” sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır. D
“Yüksekten bir bırakıyorum aşağı, hoop! ”cümlesinde “aşağı” kelimesi gerçek anlamda kullanılmıştır. D
“Dizlerimdeki o acımasız romatizma ağrılarını bile…” cümlesinde “ağrı” kelimesi mecaz anlamda
kullanılmıştır. Y

5. ETKİNLİK

a) Aşağıda cümlelerde geçen deyimlerin altını çiziniz.
1. Pencereden dışarı bakıyorum, onlar gözden kayboluncaya kadar.
2. Onların evden çıkmalarını bekliyorum, dört gözle bekliyorum.
3. Utancımdan kıpkırmızı olmuştum.
4. Kızım beni yere yatmış, trenle oynarken görünce katıla katıla gülmüş, bana, “Ne o baba, çocukluğa mı
özendin?” diye takılmıştı.
b) Yukarıdaki deyimler dışında metinde geçen farklı iki deyim bularak cümle içinde kullanınız.
– Elinde olmamak: İstediği halde yapamamak.
– Tıpış Tıpış yürümek: Kısa adımlarla yürümek.
c) Bulduğunuz deyimler cümlenin anlamına katkı sağlamakta mıdır? Açıklayınız.
– Katmaktadır.Cümleyi daha etkili hale getirmektedir.
6. ETKİNLİK
“Oyuncak” metni ile aşağıdaki metni tür ve biçim bakımından karşılaştırınız.
Oyuncak metni: Hikaye
Oyuncakçı Amca: Şiir
7. ETKİNLİK
Eski oyuncaklarla günümüzdeki oyuncaklar arasındaki benzerlik ve farklılıkları anlatınız.
– Eski oyuncaklar ahşaptan ve el yapımı olurken günümüzdeki oyuncaklar hazır ve fabrikasyondur.
8. ETKİNLİK
Aşağıdaki karikatürden hareketle bir hikâye ya da duygu ve düşüncelerinizi anlatan bir metin yazınız.

Günümüzde bir çok çocuk bilgisayar oyunları oynamakta ve bunun sosyal ve sağlık sorunları olmaktadır.Resimde annesi çocuğa dışarıda hava güzel oyun oyna derken hem sağlığını düşünmekte hem de arkadaş çevresi edinmesini istemektedir.

GELECEK DERSE HAZIRLIK
1. Ailenizdeki ya da çevrenizdeki yetişkinlerden çocukluklarında oynadıkları bir oyunu öğreniniz.
– Körebe oyunu.
2. Renkli kuru boya getiriniz.

 5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 153, 154, 155, 156 “5. TEMA MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ” “Dede Korkut – Boğaç Han” Etkinlik Cevapları

DEDE KORKUT – BOĞAÇ HAN

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Dede Korkut kimdir? Sizce gerçekten yaşamış mıdır?

CEVAP: Dede Korkut bir halk kahramanıdır. Türklerin atalarından birisidir. Bence gerçekten yaşamıştır. Sadece hakkındaki bilgilerin abartıldığını düşünüyorum.

2. Dede Korkut hikâyelerinden birini anlatınız.

CEVAP: BASAT’IN TEPEGÖZ’Ü ÖLDÜRMESİ HİKAYESİ

Basat, Uruz Bey’in Oğuzlar’ın göçü sırasında düşürülüp bir aslan tarafından büyütülen oğludur. Uruz’un çobanı Oğuzlar’ın yaylaya göç ettikleri sırada bir peri kızıyla çiftleşir. Peri kızı, bunun acısını Tepegöz’ü (çobandan olan çocuğu) Oğuzlar’ın içine salarak çıkarır. Tepegöz, çocukların kulaklarını, burunlarını yer; adamları yiyerek öldürür. Basat’ın kardeşi Kıyan Selçuk da Tepegöz yüzünden ölmüştür. Basat gider ve kardeşi uğruna Tepegöz ile savaşır. Önce gözünü yok eder; sonra da öldürür.

1.ETKİNLİK

Çizgi filmi izlerken kahramanların isimlerini ve özelliklerini aşağıda verilen bölümlere not alınız.

ŞÖKLİ BELİK: Köyleri yağmalayan grubun lideri, acımasız biri.

ARUZ BEY: Ailesini seven, sabırlı, umut dolu, yiğit bir adam.

ARUZ BEY’İN EŞİ: Ailesini seven, oğlu kaçırıldığı için çok üzülen bir kadın.

BASAT: Ormanda aslanlar tarafından büyütülen, sevecen bir çocuk.

BAYINDIR HAN: Boyların lideri, saygı duyulan birisi.

DEDE KORKUT: İhtiyar ve bilgedir. İnsanlar ona akıl danışır. Çocukların ismini koyar ve onlara dua eder.

DİRSE HAN: Yiğit bir adam. Çok güçlü bir boğası var.

URUZ: Savaşçı ruhlu, çok iyi nişancı.

BOĞAÇ HAN: Boğa ile güreşebilecek kadar güçlü.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları izlediğiniz çizgi filmden hareketle cevaplayınız.

1. Obaya gelen atlı nasıl bir haber getirmektedir?

CEVAP: Atlı, Şökli Belik’in çete kurup obayı talan etmeye geldiğini haber vermektedir.

2. Aruz Bey’in kaybolan oğlunun başına neler gelmiştir?

CEVAP: Bebeği bir aslan bulmuş, yuvasına götürmüş ve kendi yavrularıyla birlikte büyütmüştür.

3. Boğaç Han’ın yaşadığı obanın beyi kimdir?

CEVAP: Obanın beyi Dirse Han’dır.

4. Dede Korkut; Dirse Han ve Aruz Bey’e nasıl bir öğüt veriyor?

CEVAP: “Her kim iyilik yapar, fakiri sevindirir, düşküne yardım ederse Allah onun dileklerini kabul eder.” demiştir.

5. On iki yıl sonra obada neler değişmiştir? Kısaca anlatınız.

CEVAP: Obadakiler büyümüş, genç olmuştur.

6. Dirse Han’ın oğlu nasıl bir kahramanlık yapıyor ve hangi ismi alıyor? Kısaca anlatınız.

CEVAP: Dirse Han’ın oğlu kimsenin durduramadığı boğayı durdurmayı, yenmeyi başarıyor. Bu nedenle Boğaç ismini alıyor.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde, açık olarak söylenmeyen anlamları bularak örnekteki gibi yazınız.

1. Şökli Belik yine obayı talan etmeye geliyordu.
Demek ki Şökli Belik obayı daha önce de talan etmiş.

2. Canını seven kaçsın.
Çetenin ne kadar tehlikeli olduğunu herkes biliyordu.

3. Boğaç Han obanın en güçlüsüydü.
Obada güçlü kimseler vardı ama Boğaç Han gibisi yoktu.

4. Dirse Han da boğayı durduramadı.
Boğayı durdurmaya çalışanlar oldu ama başaramadılar. Dirse Han da bunu denedi ve başaramadı.

4. ETKİNLİK

Dede Korkut’un, Boğaç Han’a ad verdiği bölümü okuyunuz. Ad verme geleneği ile ilgili görüşlerinizi ifade ediniz.

CEVAP: Ad verme geleneğinde kişinin özelliklerinden bahsedilmektedir. Onun bu ismi nasıl hak ettiği anlatılmaktadır ve onun için güzel dualar edilmektedir. Ardından ismi de dua ile birlikte söylenmektedir.

5. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki görselleri izlediğiniz çizgi filmden hareketle, oluş sırasına göre numaralandırınız.

boğaç handede korkutnumaralandırmasıralama

  1. Şökli Belik ve çetesi obayı talan etmeye gelir.
  2. Aruz Bey’in oğlunu kaçırırlar.
  3. Aruz Bey’in oğlunu bir aslan bulur ve kendi yuvasına götürerek yavrularıyla birlikte büyütür.
  4. Dede Korkut Aruz Bey ve Dirse Han’a nasihat verir.
  5. Dirse Han’ın oğlu ve Uruz ok atma çalışmaları yapar.
  6. Dirse Han’ın boğasını hiç kimse durdurmayı başaramaz.
  7. Dirse Han’ın oğlu boğayı durdurmayı başarır.
  8. Boğayı durduran çocuğa Dede Korkut Boğaç Han ismini verir.

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki bilgilerden ve sorulardan hareketle konuşmanızı yapınız.

Çizgi filmde çocuklar yaptıkları kahramanlığa göre isim almaktadır. O dönemde yaşadığınızı hayal ediniz.

1. İsim almak için nasıl bir kahramanlık yapardınız?

CEVAP: Arıları eğitmek isterdim. Savaş gibi durumlarda da arıların düşmanlara saldırmasını sağlamak isterdim.

2. Bu kahramanlık sonucunda hangi ismi almak isterdiniz?

CEVAP: Bu kahramanlık sonucunda “Balahan” ismini almak isterdim.

7. ETKİNLİK

Dede Korkut, Dirse Han’ın oğluna isim verdikten sonra olaylar nasıl gelişmiş olabilir? Olayların gelişimine uygun bir son yazınız.

CEVAP: Eti çalmakta olan aslan Boğaç Han’ı tanır. Onun yanına gider. Tüm halk aslanla savaşmaya hazırlanırken Boğaç Han onlara aslanı tanıdığını, çünkü kendisinin de aslanlar tarafından büyütüldüğünü söyler. Aslanın gitmesine izin verirler. Akşam olduğunda, ziyafet sofrası kurulduğunda aynı aslan bir başka aslan ve bir çocukla çadıra yaklaşır. Aruz Bey görür görmez çocuğu tanır. Bu çocuk onun oğludur. Aslanlar çocuğu bırakıp ormana giderler. Aruz Bey’in oğlu başından geçenleri anlatır. Boğaç ile iyi anlaşırlar. Dede Korkut onun için de dua eder.

5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 88, 89, 90, 91, 92, 93 “3. TEMA ERDEMLER” “Püf Noktası” Etkinlik Cevapları

PÜF NOKTASI

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Sabır acıdır, meyvesi …………………….” atasözünü tamamlayınız.

CEVAP: Sabır acıdır, meyvesi tatlıdır.

2. Tamamladığınız atasözünde ne anlatılmak istenmiştir? Arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: İnsan bir işi yaparken, bir şeyi beklerken sabırlı olmalıdır. Sabırlı olmak bazen çok zordur. Ancak sabır gösterdiğimizde sonunda rahata ereriz.

3. Bulduğunuz deyim hikâyelerinden bazılarını arkadaşlarınıza okuyunuz.

CEVAP:

GÜME GİTMEK: Zamanında yeniçeriler suçluları yakalayıp zindana kapatırlarken “HOOOPPP GÜM” şeklinde nara atarlarmış.Ancak aynı “kurunun yanında yaş da yanar” atasözünde olduğu gibi bazen zindana atılanlar arasında suçu olmayanlar yani masum kişiler de bulunurmuş. İşte halk suçsuz bir vatandaşın zindana atıldığında,günahsız yere hapse götürülüyor anlamında “Adamcağız güme gitti, yazık oldu” demiş.

1.ETKİNLİK

Okuduğunuz metinde aşağıdaki değerlerden hangilerine ulaşılabilir? İşaretleyiniz.

püf noktası

 

2. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını metinde geçtiği yerlerden hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlüklerinizden kontrol ediniz.

NİYET

Tahminim: İnsanın içinden geçen düşünce.

Anlamı: Bir şeyi yapmayı önceden isteyip düşünme, maksat.

KUŞKU

Tahminim: Şüphe.

Anlamı: Bir olguyla ilgili gerçeğin ne olduğunu kestirememekten doğan kararsızlık, şüphe.

MENGENE

Tahminim: Demir maşa.

Anlamı: Onarma, işleme, düzeltme vb. işlemlerin uygulanacağı nesneyi sıkıştırıp istenildiği gibi tutturmaya yarayan bir tür alet.

HİZA

Tahminim: İki şeyi karşılıklı düz koymak.

Anlamı: Doğru bir çizgi üzerinde bulunma durumu.

ZANAAT

Tahminim: Meslek.

Anlamı: İnsanların maddeye dayanan gereksinimlerini karşılamak için yapılan, öğrenimle birlikte deneyim, beceri ve ustalık gerektiren iş.

b) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili deyimlerin anlamlarını noktalı yerlere yazınız.

* Düşünmekle kalmadı, bilmiş tavırlar takınarak usta olduğunu göstermeye çalıştı.

Anlamı: Belli bir davranış biçimi sergilemektir.

* Küçük çırak, zamanını kollayıp konuyu bir kere daha açmaya çalıştı.

Anlamı: Uygun bir fırsat aramak, işin sırasını beklemektir.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Metinde geçen çırağın kişilik özellikleri nelerdir?

CEVAP: Çırak zeki, cana yakın, çalışkan, sabırsız, dürüst, saygılı ve bilmiş biridir.

2. Usta, dükkân açmak isteyen çırağına niçin izin vermek istemiyor?

CEVAP: Usta çırağının henüz ustalaşmadığını bildiği için ona izin vermiyor.

3. Usta, çırağının hatasını anlaması için ne yapıyor?

CEVAP: Usta, çırağından pişen tabakları fırından çıkarmasını istiyor. Tabaklardaki havaya üfleyip üflemediğini görmek istiyor.

4. Sizce çırak, ustasının sözünü dinleyip sabretseydi olaylar nasıl gelişirdi?

CEVAP: Çırak, sabretseydi zamanı geldiğinde ustası ona dükkan açmasını teklif eder veya kendi dükkanını yaşlandığı için ona verirdi.

5. Ustanın yerinde siz olsaydınız, çırağınıza nasıl davranırdınız?

CEVAP: Ustanın yerinde olsaydım çırağa “olmaz” demek yerine onun öğreneceği çok şey olduğunu söylerdim.

4. ETKİNLİK

“Püf Noktası” metninin özetini yazınız.

CEVAP: Cam ustasının yanında çalışan bir çırak artık kendi dükkanını açması gerektiğini düşünür. Ustasına bunu söylediğinde ustası ona “olmaz” der. Birkaç kereden sonra ustası çırağından, tabakları fırından çıkarmasını ister. Çırak tabağı tezgaha koyduğunda kırılır. Bunun üzerinde usta tabağı çıkardığında tezgaha koymadan önce üfler. Böylece tabak kırılmaz.

5. ETKİNLİK

Okuduğunuz metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.

KONU: Sabrın önemi

ANA FİKİR: İnsan bilmediği şeyleri sabır ile öğrenir.

6. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki paragrafları okuyunuz ve soruyu cevaplayınız.

– Yukarıdaki paragraflarda olaylar kimin ağzından anlatılmaktadır? Yazınız.

Püf Noktası: 3. tekil kişi (Tanrısal bakış açısı)

Hişt Hişt: 1. tekil kişi (Kahraman bakış açısı)

b) Aşağıdaki kutuları “Püf Noktası” hikâyesine göre doldurunuz.

ANLATICI:  3. tekil kişi (Tanrısal bakış açısı)

KİŞİLER: Cam ustası, çırak.

YER: Cam ustasının dükkanı.

ZAMAN: Bilinmeyen bir zaman.

OLAY ÖRGÜSÜ: 

  1. Çırağın mesleği öğrenme çabası
  2. Çırağın dükkan açma isteği
  3. Çırağın fikrini ustasına söylemesi
  4. Ustanın çırağın isteğini geri çevirmesi
  5. Çırağın isteğini tekrarlaması
  6. Ustanın çıraktan tabakları fırından çıkarmasını istemesi
  7. Çırağın tabağı çıkarması ve tabağın kırılması
  8. Ustanın tabağı çıkarıp üflemesi ve tabağın sağlam olması

7. ETKİNLİK

Büyüklerimiz niçin bizlere öğüt verirler? Onların verdiği öğütleri dikkate alır mısınız? Niçin? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

CEVAP: Büyüklerimizin hayattaki tecrübeleri bizden daha fazladır. Bu nedenle bazı konularda bizim bilmediğimiz şeyleri bilirler. Her şeyi yaşayarak öğrenemeyiz. Başkalarının yaşadıklarından ders çıkarmak da önemlidir. Bu nedenle büyüklerimiz bizlere yaşadıklarından öğrendiklerini anlatırlar. Biz de onları dinleyerek yaşamımıza yön veririz. Büyüklerimizin verdiği öğütler bu nedenle bizim için çok önemlidir.

8. ETKİNLİK

a) Aşağıda verilen metni, yazarın kullandığı deyim ve atasözlerine dikkat ederek okuyunuz.

b) Siz de aşağıda verilen konulardan birini seçerek seçtiğiniz konu ile ilgili bir hikâye yazınız. Hikâyenizde daha önce öğrendiğiniz atasözü ve deyimleri de kullanmaya özen gösteriniz. Yazınıza başlamadan önce hikâyenize ait unsurları aşağıdaki kutucuklara yazınız.

KISACA OLAY ÖRGÜSÜ: Öğretmenin ödev vermesi, Yağmur’un Damla ile konuşması, Su’nun Yağmur ve Damla ile konuşması, ödevi birlikte yapmaları.

KONU: Yardımlaşma

KİŞİLER: Ercan Öğretmen, Yağmur, Damla, Su.

YER: Sınıf, sokaklar.

ZAMAN: Mart ayı.

ÖDEV BİRLİĞİ

Sosyal Bilgiler öğretmeni Ercan Bey, öğrencilerinden çevre kirliliği konusunda araştırma yapmalarını, bu araştırmaları sunmalarını ister. Birkaç gün sonra henüz kimse ödeve başlamamışken Yağmur sınıf arkadaşı Damla’ya ödevi birlikte yaparlarsa daha güzel bir sunum hazırlayabileceklerini önerir. Damla bu duruma çok sevinir. Bir elin nesi var iki elin sesi var diye düşünür. O gün Yağmur’un evinde ödeve başlarlar. Ertesi gün teneffüste arkadaşları Su, onlardan ödev konusunda öneri isterler. Bunun üzerine Su da onlara katılır. Üçü birlikte Ercan Öğretmen’in yanına giderler ve ödevi birlikte sunmak için izin isterler. Ercan Öğretmen izin verir. Bir araya gelip konuşurlar. Öncelikle işe fotoğraf çekerek başlarlar. Mart soğuğuna rağmen sokaklarda dolaşarak egzoz ve baca dumanlarının, yerlerdeki çöplerin fotoğraflarını çekerler. Daha sonra da görev dağılımı yaparlar. Yağmur sunumun yazı ve resimlerini hazırlayacaktır. Damla bu yazı ve resimleri bilgisayar ortamına aktaracaktır. Ve Su da çevre kirliliği ile ilgili afişler hazırlayacaktır. Sunum günü gelip çattığında üçü birlikte ödevlerini öğretmenlerine ve arkadaşlarına sunarlar. Öğretmenleri onları tebrik eder, arkadaşları da alkışlar. Öğretmen sınıfa dönerek “Bakın, birlikten kuvvet doğar. Bu arkadaşlar bir arada ne güzel bir ödev hazırlamışlar.” der.

Bir önceki yazımız olan 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 241-242-243. Sayfa Cevapları Anıttepe Yayıncılık başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.


HIZLI CEVAP YAZ

Yazıyla İlgili Fikirleriniz:

Yasal Uyarı
DMCA.com Protection Status
Sitemizde bulunan tüm yazılar, konular, içerikler yol gösterici nitelikte genel bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır.