6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı 130-131-132-133-134-135-136 . Sayfa Cevapları

 6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136 “İnsana Saygı” Metni Etkinlik Cevapları

130. Sayfa

İNSANA SAYGI

1. ETKİNLİK
a) Bu etkinlikte tahtadaki anahtar sözcüklerden yola çıkarak grup arkadaşlarımızla birlikte bir konuşma taslağı hazırlayalım.
Anahtar Sözcükler
1. savaş
2. ayrılık
3. göç
4. açlık
5. kayıplar
6. çocuklar
NOT: Bu çalışmayı, herhangi birinizin çalışma kitabında yapabilirsiniz.

Cevap: Savaş çok kötü bir olaydır.Birçok insanın ölmesine, göç etmesine, açlıkla baş başa kalmasına neden olmaktadır.Savaştan en çok etkilenen ise şüphesiz çocuklardır.Savaşlar anne babalarını yada akrabalarını bazen hepsini birden kaybetmektedirler.Savaşın acı yanlarında biri de ayrılıklardır. Akrabalarını geride bırakarak başka yerlere göç edenlerin sayısı oldukça fazladır.

b) Anahtar sözcükleri, grup arkadaşlarımızla tartışarak konuşmamızın ana fikrini ve bu ana fikri destekleyen yardımcı fikirleri belirleyelim ve aşağıdaki şemaya yerleştirelim.

Konuşmanın ana fikri

Cevap: Savaşın Etkileri

Yardımcı fikri 1

Cevap: Savaş bir çok insanın ölmesine neden olmaktadır.

Yardımcı fikri 2

Cevap: Savaş çocukları çok etkilemektedir.

Yardımcı fikri 3

Cevap: Savaş insanların göç etmesine neden olmaktadır.

Yardımcı fikri 4

Cevap: Savaş ayrılık ve kayıplara neden olmaktadır.

c) Bu aşamadan sonra ise konuşmamızı oluşturan düşünceleri sırasıyla sınıf arkadaşlarımızla paylaşalım.

131. Sayfa

2. ETKİNLİK

“Utanç duvarı”, II. Dünya Savaşı sonrasında, Almanya’da Berlin kentini, Doğu Berlin – Batı Berlin olarak ikiye bölen ve aileleri, arkadaşları, dostları birbirinden ayıran bir duvardır. Berlin duvarı da denilen bu sınır duvarı, uzun yıllar “utanç duvarı” olarak anılmıştır.

Okulunuzu yoldan ve çevredeki diğer binalardan ayıran duvarı düşünelim şimdi. Buna da “utanç duvarı” denilebilir mi? Açıklayalım.

Cevap: Hayır denilemez. Utanç duvarı insanları birbirlerinden ayırırken , okul ve diğer duvarlar güvenlik önlemi açısından yapılmıştır.

3. ETKİNLİK

Şair, “Ölüm bin kez bizimle / Nötrona atoma gerek yok” dizelerinde dünya tarihindeki önemli bir olaya gönderim yapmaktadır. Bu olay atom bombasıyla ilgilidir. Bu olayın insanlığa nasıl zararlar verdiğini araştırıp, bu konuda öğrendiklerimizi yazalım.

Cevap: Atom bombası Japonya’ya atılmıştır.Atom bombası yüz binlerce insanın ölmesine, yüz binlerce insanın sakat kalmasına , tüm canlıların yok olmasına neden olmuştur. Etkileri çok uzun yıllar sürmüş, bir çok çocuk engelli doğmuştur.Bitki örtüsü yok olmuştur.

132. Sayfa

4. ETKİNLİK

Şiirde geçen doğulu-batılı, oralı-buralı, ayrı-gayrı, siyah-beyaz İkililerinin şiir içinde kazandığı anlam ilişkilerini kavrayalım.

Bir gün güneş doğmayacak, Doğulu batılı yok.

Bu dizelerde güneşin doğması ile doğu-batı arasında ilişki kurulmuş. Çünkü: güneş doğudan doğar batıdan batar.Fakat bütün insanlara aynı faydayı sağlar.

Gece gündüz olmayacak, İnsanın siyahı beyazı yok.

Bu dizelerde gece-gündüz ile siyah-beyaz arasında ilişki kurulmuş. Çünkü: Siyahi ve beyaz insanlara benzetilmiş.Fakat tüm insanlar eşittir.

Dünya yeni baştan kurulacak, Oralı buralı yok.

Bu dizelerde dünyanın düzeni ile bir yere ait olmak arasında ilişki kurulmuş. Çünkü: Dünya tüm insanların eşit şekilde yaşayacağı bir yerdir.

Aramızda ne çin setdi, ne utanç duvarı, Ayrılık gayrılık yok.

Bu dizelerde duvar ile ayrılık arasında ilişki kurulmuş. Çünkü: tüm insanlar eşittir.Ayrılık gayrılık olmasına gerek yoktur.Hepimiz aynı dünyada yaşıyoruz.

133. Sayfa

5. ETKİNLİK
Okuduğumuz şiirden yararlanarak aşağıdaki soruları yanıtlayalım.

“İnsana Saygı” şiirinin konusu nedir?

Cevap: Hepimiz farklılıklarımıza rağmen insanız fakat eşitiz.

Şiirde yer yer geçen “Bir gün güneş doğmayacak / Gece gündüz olmayacak / Dünya yeni baştan kurulacak / Öldürmeye savaşa yer yok” dizeleriyle genel olarak vurgulanmak istenen nedir?

Cevap: Her insan zaten ölecek.Bunun için insanları öldürmeye gerek yok.Savaşa gerek yok.Dünyaya gelen her insan zaten bir gün ölecek.

İnsanlara siyah-beyaz, doğulu-batılı gibi ayrımcı bir tavırla yaklaşmanın ne gibi sonuçları olabilir? Açıklayalım.

Cevap: İnsanlar arasında ayrımcılık ve buna bağlı olarak çatışmalar, savaşlar ve anlaşmazlıklar olur.

134. Sayfa

6. ETKİNLİK

Savaşın içinde kalan çocuklarla ilgili bir konuşma metni yazalım. Hitap ifadesi ve konu cümlesi yazıldı. Devamını kendi düşüncelerimize göre düzenleyelim. Bu konuşmada savunduğumuz bir görüşümüz ve bunu destekleyen gerekçelerimiz olsun.

Cevap:
Sayın Öğretmenim, Sevgili Arkadaşlarım;

Bu konuşmada size savaşın içinde kalan çocuklardan söz edeceğim,
Savaş tüm insanların zarar gördüğü maddi ve manevi kayıpların yaşandığı, insanlara yakışmayan bir durumdur.Savaşta en çok zararı ise çocuklar görmektedir.Daha küçük yaşlarda annesiz babasız kalmaktadırlar. Onların ruhsal çöküntü yaşadıkları arkadaşlarından evlerinden uzakta yaşamak zorunda kaldıkları bilmedikleri yerlere göç etmek zorunda kaldıkları olumsuz bir durumdur.
Beni dinlediğiniz için teşekkür eder, savaşsız bir dünya dilerim.

135. Sayfa

7. ETKİNLİK

Çoğul ekleri (-lar ve -ler), eklendiği sözcüğün sayıca birden fazla olduğunu göstermektedir. Örneğin çocuklar, inekler, kalemler, silgiler, çoraplar…

NOT: Çoğul eki belirlenirken büyük ünlü uyumuna bakılır. Sözcüğün sadece son hecesindeki ünlü ile çoğul ekinin ünlüsünün büyük sesli uyumuna uyması yeterlidir. Örneğin aletler, okullar, boncuklar, üzümler…

Son hecesinde ince okunan ünlü bulunan ve dilimize başka dillerden giren bazı sözcükler bu kurala uymazlar. Bunlar çoğul ekinin ince yazılan biçimini alırlar. Bu kurala göre aşağıdaki sözcüklere çoğul ekini ekleyelim ve bu tür sözcüklerle ilgili yazım kuralını hatırlayalım.

Cevap:

Hâl

Çoğul Eki Eklenmiş Sözcük: Haller
Sözcük: harf
Çoğul Eki Eklenmiş Sözcük: harfler

Sözcük:sual
Çoğul Eki Eklenmiş Sözcük:sualler

8. ETKİNLİK

Çoğul eki, eklendiği sözcüklere çokluk anlamının dışında farklı anlamlar da katabilir. Bu anlamlar neler olabilir? Örnek cümleyi okuyalım ve çoğul ekinin cümleye kattığı anlamı balonlardan seçip yazalım.

Cevap:

136. Sayfa

9. ETKİNLİK

Aşağıdaki örneklere bakalım:

a. Kırtasiyeden üç kalemler satın aldım.
b. Kırtasiyeden üç kalem satın aldım.

Bu kullanımlardan hangisi daha doğru geliyor?
“b” daha doğru geliyor değil mi?
ÇÜNKÜ Türkçede çoğul ekleri, genellikle söz edilen varlığın sayısı belirtilmeyecekse kullanılır.
Şimdi aşağıdaki boş bırakılan yerlere çoğul eki getirilip getirilmeyeceğine karar verelim.

NOT: Boş bırakılan yere çoğul eki getirilmeyecekse “X” işareti koyalım. Çoğul eki gerekiyorsa ekleyelim.

Cevap:

10. ETKİNLİK

Çoğul eklerinin farklı bir görünümü: Kırk Haramiler, Yedi Cüceler, Üç Silahşörler…

9. etkinlikte, varlığın sayısı belirtilmeyecekse çoğul eki kullanılmayacağından söz edilmişti. Fakat bu
kurala aykırı örnekler de var dilimizde:
ÖRNEKLER
Üç Silahşörler, Kırk Haramiler, Yedi Cüceler, Yedi Göller, Üç Güzeller…

Bu örnekler kural dışında ama hatalı da değil.Bu örnekler kural dışında ama hatalı da değil.

DİKKAT EDELİM!

1. Yukarıda sıralanan bu kullanımların hepsi özel isim.
2. Bu örneklerin hepsinde bir “takım”, “grup” olma; bir “bütün olma” özelliği var. Örneğin Yedi Cüceler için önemli olan onların yedi tane cüceden oluşması değil; yedi cüceden oluşan bir takım olmalarıdır. İŞTE BÖYLE! Takım ruhu, çoğul ekinin bu şekilde kullanılmasına izin veriyor.
Senin aklına gelen böyle örnekler var mı? Düşünelim ve yazalım.

Cevap:
Beş Güzeller
Dokuz Doğuranlar
Altı Sultanlar
Yedi Uyuyanlar

Bir önceki yazımız olan 6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı 309-310-311-312-313-314 . Sayfa Cevapları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.