7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 12-14-15-16. Sayfa Cevapları Dörtel Yayınları

1.Tema Erdemler: Kara Toprak Metni Cevapları

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 12-13-14-15-16 Cevapları Dörtel Yayınları

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 12 Cevapları Dörtel Yayınları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Halk şairi” sözünden ne anlıyorsunuz? Sizde çağrıştırdıklarıyla ilgili sınıfta beyin fırtınası yapınız.

Cevap: Halkın içinden çıkan ve halka mal olan maddi çıkar beklentisi olmayan şair olarak biliyorum.

2. Bildiğiniz halk şairlerinin adlarını sınıfta söyleyiniz.

Cevap: Aşık Veysel, Karacaoğlan, Dadaloğlu.

3. Âşık Veysel’in bir şiirini kendi sazı ve sesinden sınıfta dinleyiniz. Şiirin içeriğini değerlendiriniz.

Cevap: Bu etkinliği sınıfta arkadaşlarınızla yapmalısınız.

Aşağıdaki şiiri türüne ve içeriğine uygun bir ses tonuyla sesli okuyunuz. Çok beğendiğiniz bölümlerini ezberleyiniz.

KARA TOPRAK

Dost dost diye nicesine sarıldım
Benim sadık yârim kara topraktır
Beyhûde dolandım boşa yoruldum
Benim sadık yârim kara topraktır

Nice güzellere bağlandım kaldım
Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum
Her türlü isteğim topraktan aldım
Benim sadık yârim kara topraktır

Koyun verdi kuzu verdi süt verdi
Yemek verdi ekmek verdi et verdi
Kazma ile döğmeyince kıt verdi
Benim sadık yârim kara topraktır

Âdem’den bu deme neslim getirdi
Bana türlü türlü meyva yedirdi
Her gün beni tepesinde götürdü
Benim sadık yârim kara topraktır

Karnın yardım kazmayınan belinen
Yüzün yırttım tırnağınan elinen
Yine beni karşıladı gülünen
Benim sadık yârim kara topraktır.

İşkence yaptıkça bana gülerdi
Bunda yalan yoktur herkes de gördü
Bir çekirdek verdim dört bostan verdi
Benim sadık yârim kara topraktır

Havaya bakarsam hava alırım
Toprağa bakarsam dua alırım
Topraktan ayrılsam nerde kalırım
Benim sadık yârim kara topraktır

Dileğin varsa iste Allah’tan
Almak için uzak gitme topraktan
Cömertlik toprağa verilmiş
Hak’tan Benim sadık yârim kara topraktır

Hakikat ararsan açık bir nokta
Allah kula yakın kul da Allah’a
Hakk’ın gizli hâzinesi toprakta
Benim sadık yârim kara topraktır

Bütün kusurumu toprak gizliyor
Merhem çalıp yaralarım düzlüyor
Kolun açmış yollarımı gözlüyor
Benim sadık yârim kara topraktır

Her kim ki olursa bu sırra mazhar
Dünyaya bırakır ölmez bir eser
Gün gelir Veysel’i bağrına basar
Benim sadık yârim kara topraktır

Âşık Veysel ŞATIROĞLU

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 14 Cevapları Dörtel Yayınları

1. ETKİNLİK

Metinde geçen aşağıdaki kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Sonra TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten bulup yazınız.

Cevap:

sadık:

Tahminim: Bağlılık
Sözlükteki anlamı: Sadakatli olan

beyhûde:

Tahminim: Boş
Sözlükteki anlamı: Yararsız

vefa:

Tahminim: Bağlılık
Sözlükteki anlamı: Sevgiyi sürdürme, sevgi, dostluk bağlılığı

kıt vermek:

Tahminim: Az vermek
Sözlükteki anlamı: Verimi düşük, az

nesil:

Tahminim: Kuşak
Sözlükteki anlamı: kuşak

cömert:

Tahminim: Cimrilik etmeyen, eli açık
Sözlükteki anlamı: Para ve malını esirgemeden veren.

hakikat:

Tahminim: Gerçek
Sözlükteki anlamı: Gerçek

sır:

Tahminim: Giz
Sözlükteki anlamı: Gizli kalan, gizli tutulan şey.

mazhar olmak:

Tahminim: Başarmak
Sözlükteki anlamı: İyi bir şeye ermek

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki özellikleri okuyunuz.

a. Yazı, alt alta sıralanan satırlardan oluşmuş.
b. Her satır büyük harfle başlamış.
c. Yazı, dörder satırlık (dizelik) bölümler hâlinde yazılmış.
ç. Her satırdaki hece sayısı birbirine eşit tutularak bir ahenk sağlanmış.
d. Satır sonlarında ses benzeşmelerine yer verilerek (sarıldım, topraktır, yoruldum, topraktır vb.) belli bir uyum sağlanmıştır.

Okuyanda ve dinleyende yoğun duygular uyandıran, derin etkiler bırakan böyle yazılara şiir…yazanlarına da şair…denir.

Okuduğunuz metinde yukarıdaki özelliklerden hangilerine yer verilmiştir? Değerlendiriniz.

Cevap: Tüm özellikler var.

3. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiiri şekil özellikleri yönünden değerlendiriniz.

Cevap:

Yazı, alt alta sıralanan satırlardan oluşmuş.
Her satır büyük harfle başlamış.
Yazı, dörder satırlık (dizelik) bölümler halinde yazılmış.
Her satırdaki hece sayısı birbirine eşit tutularak bir ahenk sağlanmış.
Satır sonlarında ses benzeşmelerine yer verilerek (sarıldım, topraktır, yoruldum, topraktır vb.) belli bir uyum sağlanmıştır.

4. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirin konusunu ve ana duygusunu belirleyip yazınız.

Cevap:

Konusu: Şairin toprak ile olan bağı ve toprağın cömertliği.
Ana duygusu: Hepimizin bir gün öleceği ve toprağa gömüleceği.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 15 Cevapları Dörtel Yayınları

5. ETKİNLİK

Metnin içeriğine yönelik aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Şiirin tekrarlanan dördüncü dizeleri şiire anlam ve ahenk yönünden nasıl bir katkı sağlıyor?

 Cevap: Şiirin ana konusunu vurgulamış, şiire anlam ve etki katmıştır. Şiirin ahenkli olmasını sağlamıştır.

2. Şairin, toprağı kendine en sadık yâr olarak görmesinin sebebi nedir? Açıklayınız.

Cevap: Topraktan ürünler almakta, üstünde hayvanlar otlamakta ve bir gün ölünce yine oraya gömülecek olması.

3. Şair, toprağın maddi özellikleriyle ilgili hangi görüşlere yer veriyor?

Cevap:

Koyun verdi kuzu verdi süt verdi.

Yemek verdi ekmek verdi et verdi.

Kazma ile döğmeyince kıt verdi.

Bana türlü türlü meyva yedirdi.

Bir çekirdek verdim dört bostan verdi.

Dizelerinden anlayabiliyoruz. Toprağın insanın ihtiyacı olan her şeyi verdiğinden dolayı sadık bir dost olduğundan bahsetmektedir.

4. Şair, dördüncü kıtada (dörtlükte) neyi dile getirmek istiyor?

Cevap: İnsanların var oluşundan beri toprakta yaşadıkları ve ihtiyaçlarını topraktan karşıladıklarını dile getirmiştir.

5. “Cömertlik toprağa verilmiş Hak’tan” ve “Hakk’ın gizli hâzinesi toprakta” dizelerinden ne anlıyorsunuz?

Cevap: Toprağı da Allah yaratmıştır ve onun bu kadar cömert olmasının asıl nedeninin Allah’ın ona verdiği özelliklerinden dolayıdır.

6. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirden kişileştirme, tezat ve abartma söz sanatlarına örnekler bulup yazınız.

Kişileştirme 

Cevap: 

Sadık yarim kara topraktır.

Bana türlü türlü meyva yedirdi.

Karnın yardım,

Yüzün yırttım,

İşkence yaptıkça bana gülerdi

bu dizelerde kişileştirme vardır.

Karşıtlık 

Cevap:

vermek almak

sır hakikat

Abartma 

Cevap:

Karnın yardım

İşkence yaptıkça bana gülerdi

Bütün kusurumu toprak gizliyor.
Merhem çalıp yaralarım düzlüyor.
Kolun açmış yollarımı gözlüyor.

7. ETKİNLİK

Eklendiği kelimenin anlamını değiştirmeyen eklere çekim ekleri diyoruz.

Aşağıdaki dizelerde çekim eki almış kelimelerin altını çizerek aldıkları çekim eklerini gösteriniz.

Nice güzellere bağlandım kaldım
Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum
Her türlü isteğim topraktan aldım
Benim sadık yarim kara topraktır

Cevap:

güzel-ler-e: çoğul eki

gör-düm: zaman eki

toprak-tan: ayrılma durum eki

ben-im: iyelik eki

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 16 Cevapları Dörtel Yayınları

8. ETKİNLİK

“Cömertlik, dostluk, kardeşlik, paylaşma, güven” duygularından birini çağrıştıracak bir şiir yazınız. Şiirinize başlık koymayı unutmayınız.

Cevap:

DÜNYA HEPİMİZE YETER

Paylaş dostum dünyayı sende

Kimsenin hakkı fazla değil bence

Hepimize yetecek, korkma! bitmeyecek

Yeter ki barış olsun sevgi ve saygı olsun.

ŞAİRİ TANIYALIM

Âşık Veysel Şatıroğlu (1894-1973)
Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde doğdu. Yedi yaşında gözlerini kaybetti. Babasının aldığı sazla oyalanırken dinlediği âşıklardan etkilenerek âşıklık geleneğine yöneldi. 1933 i ‘! yılında Ahmet Kutsi Tecer tarafından edebiyat dünyasına tanıtıldı. Lirik ve güçlü bir söyleyişe sahip j ] olan şiirleri bütün ülkede sevildi. Aşk, hasret, ayrılık, tasavvuf, insan, tabiat, memleket sevgisi ve birlik beraberlik temalarını işledi. Şiirleri “Dostlar Beni Hatırlasın” adlı kitapta toplanmıştır.

SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

Dostluk ve dostlukla ilgili atasözü, deyim, özdeyişler derleyiniz.

Cevap:

Dost başa, düşman ayağa bakar.

Dost, dostun eğerlenmiş atıdır.

Dost acı söyler.

Dostun attığı taş baş yarmaz.

Dost kara günde belli olur.

Sınıfa dostluk kavramını anlatan görseller getiriniz.

Cevap:

Bir önceki yazımız olan 7. Sınıf Türkçe Dersdestek Yayınları Cevapları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Sefaya vefa yazmışsın

Arkadaşlar bazı sitelerde vefa yerine sefa yazmışlar. Bazı öğrenciler bizim yanlış yazdığımız düşünmüşler. Şiiri lütfen başka kaynaklardan da okumanızı tavsiye ederim. Aşık Veysel Şatıroğlu’nun şiirinde tam olarak şöyle denmektedir:

Nice güzellere bağlandım kaldım
Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum
Her türlü isteğim topraktan aldım
Benim sadık yârim kara topraktır.

Yani bizdeki bilgiler doğrudur. Lütfen yanılmayın ve derslerinizi yanlış yapmayın.

Merhaba çok güzel söylemişsiniz evet benim de hocam demişti böyle aşık Veysel’in şiirini okuduk öyle bir şeyler oldu ama çok güzeldi Murat bey benim hocam okuduğu biz de okuduk çok güzel şiirler vardı öyle benim hocam çok şey hocası size her şeyi okuyor hadi

Bu bilgiler içimn teşekkürler. Ödevimi daha kolay yaptım.