7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı “Deli Dumrul” Etkinlik Cevapları

7. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 115-116-117-118 “DELİ DUMRUL” Metni Etkinlik Cevapları

DELİ DUMRUL

115. Sayfa

DERSE HAZIRLIK

1. “Dede Korkut” hikâyelerinden bildiğiniz bir hikâyeyi özetleyerek arkadaşlarınıza anlatınız.

Cevap: Duha Koca oğlu Deli Dumrul, bir kuru çayın üstüne köprü diker, geçenden de geçmeyenden de akçe alır. Bunun sebebini de erliğinin, yiğitliğinin yayılması olarak açıklar. Köprü üstünde birinin ölmesi üzerine Deli Dumrul, bu yiğidin canını alan Azrail’in gelip kendisiyle savaşmasını ister. Bu başkaldırı üzerine Allah, Azrail’i Deli Dumrul’un canını alması için yollar. Deli Dumrul, Azrail’i bir türlü yakalayamaz ve Allah’ın birliğine iman eder. Bir can getirmesi şartıyla canı bağışlanacak olur.

Annesi de babası da can vermeyi kabul etmez.Artık öleceğine inanan Deli Dumrul, karısıyla helalleşmeye gider. Karısının kendisine canını vermesini istemesi üzerine Allah’a “Ya ikimizin canını de canını al ya ikimizi de yaşat.” der. Allah ikisine de 140’ar yıl ömür verir.Annesi ve babasının da canını alır.

2. “Dede Korkut” hikâyelerinden yola çıkarak eski Türklerin yaşayışları hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Cevap: Türkler göçebe bir hayat sürer.Daha çok hayvancılık, kilimcilik, semercilik, demircilik gibi el sanatları ile geçimlerini sağlarlar.Türklerde töre çok önemlidir.Atlar Türk kültüründe çok değerlidir.Misafirperver, korkusuz, adaletli, ve iyi savaşçılardır.

1. ETKİNLİK

Metni dinlerken aşağıdaki olay örgüsü haritasında istenen bilgileri not alınız.

Cevap:

Dinlediğiniz Metnin Adı: Koca Duha Oğlu Deli Dumrul
Şahıs ve Varlık Kadrosu: Deli Dumrul, Azrail, Melek, Deli Dumrul’un karısı, annesi, babası
Zaman ve Mekan: Belli değil.
Anlatıcı: Üçüncü tekil şahıs anlatıcı vardır.

2. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metinle ilgili görüşlerinizi sebepleriyle birlikte yazınız.

Cevap: Metni beğendim.Vermek istediği dersleri, hayatın anlamını anlatması beni etkiledi.

116. Sayfa

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) Aşağıda verilen deyimlerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Deyimler Sözlüğü’nden kontrol ederek ilgili boşluğa yazınız.

Cevap:

Can bulmak

Tahminim: İyileşmek
Sözlük Anlamı: dirilmek, canlanmak

Gözü tutmak

Tahminim: Güvenmek
Sözlük Anlamı: Güvenmek, beğenmek.

Yüz bulmak

Tahminim: Kayırmak
Sözlük Anlamı:Kendisine gösterilen hoşgörüden yararlanma yoluna gidip şımarmak, hoşa gitmeyen davranışlarda bulunmak

Canını almak

Tahminim: Öldürmek
Sözlük Anlamı: Öldürmek

Nam salmak

Tahminim: Herkes tarafından tanınmak
Sözlük Anlamı: Ününü her yana yaymak

Meydan okumak

Tahminim: Tehdit etmek
Sözlük Anlamı: Korkmadığını, çekinmediğini açıkça bildirmek, kavga veya yarışmaya çağırmak

b) Bu deyimlerden istediğiniz üç tanesini birer cümle içinde kullanınız.

Cevap:

Ali oynadığı futbolla nam saldı.
Ayşe annemden yüz buldu.
Bu adamı hiç gözüm tutmadı.

c) Kullandığınız deyimler cümlenin anlamına nasıl bir katkı sağlamaktadır? Kısaca açıklayınız.

Cevap: Cümlelerin anlamını daha etkili ve anlaşılır hale gelmesini sağlamıştır.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Deli Dumrul canını kurtarmak için kimlerle konuşmuştur?

Cevap: Babası, annesi ve hanımı ile.

2. Deli Dumrul’u kendi ifadelerinizle tanımlayınız.

Cevap: Güçlü,korkusuz,tuhaf davranışları olan.

3. Metinden hareketle günlük hayatta değiştirebileceğiniz durumlar nelerdir?

Cevap: Kötü huylarımızı, alışkanlıklarımızı, arkadaşlarımızı.

4. Metinde Deli Dumrul eşinden de olumlu bir cevap alamasaydı başka kimin yanına gidebilirdi?

Cevap: Çocuklarının yanına.

5. Dinlediğiniz metnin ifade ve söyleyiş özellikleri nelerdir? Daha önce bu metne ifade ve söyleyiş özellikleri bakımından benzer bir metin okudunuz mu?

Cevap: Dili sade yalındır. Kimi zaman şiirsel bir anlatıma kimi zaman ise destansı bir anlatıma sahiptir.

6. Zorbalıkla baş edebilmek için çözüm önerileriniz neler olabilir?

Cevap: Sakin kalmayı başarmak ve korkmadan ama taviz vermeden hareket etmek gerekir.

117. Sayfa

5. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metne farklı bir başlık yazınız. Başlığı verme nedeninizi açıklayınız.

Cevap: CAN TATLIDIR. Bu başlığı verme nedenim en yakınlarımız bile olsa herkesin canı kendine tatlıdır.

6. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metinden alınan aşağıdaki bölümü okuyarak soruları yanıtlayınız.

a) Bu bölümde ortaya konulan sorun nedir? Açıklayınız.

Cevap: Deli Dumrul’un yaşaması için can bulması gerektiğidir.

b) Öğretmeninizin rehberliğinde gruplara ayrılınız. Yukarıdaki bölümde ortaya konulan soruna uygun taktığınız şapkanın temsil ettiği düşünceye göre çözümler üretiniz. Ardından grup sözcüsü seçerek düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

İyimser

Cevap: Deli Dumrul’u seven çok kişi var. İlla ki onun yerine can verecek birisi bulunur.

Duygusal

Cevap: Ölüm duygusu kuvvetli bir duygudur o yüzden kimse ölmek istemez ama belki biri acır canını verir.

Tarafsız

Cevap: Bence can bulma ihtimali bulamama ihtimali kadardır.

Yenilikçi

Cevap: Bence Deli Dumrul Azrail ile başka türlü pazarlık yapmayı denemelidir.

Kontrollü

Cevap: Bence Deli Dumrul öncelikle amacı için en uygun kişilerin listesini çıkarmalıdır.

Kötümser

Cevap: Deli Dumrul kötü birisi idi onun yerine kimse canını vermeyebilir.

118. Sayfa

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) Dinlediğiniz “Deli Dumrul” metnini özetleyiniz.

Cevap: Duha Koca Oğlu Deli Dumrul, kısaca Deli Dumrul, Deli Dumrul isminde bir er vardır. Deli Dumrul kuru bir çayın üstüne köprü yaptırmıştır. Geçeninden 30 akçe geçmeyeninden döve döve 40 akçe alırdı. Bir gün köprüsünün yayına bir bölük oba yerleşir. Bu obada bir yiğit ölür ve feryatlar üzerine Deli Dumrul atıyla oraya gelir. Feryatların nedenini sorar bir yiğidin öldüğünü öğrenir. Azrail’e kızar ona meydan okur. Onunla dövüşmek için Allah’a yalvarır. Sonra evine döner.
Deli Dumrul bir toy düzenler ve bu toyda Azrail gelir. Deli Dumrul ilk basta direnir, Azrail ise ona bir can bulursa yaşamasına izin vereceğini söyler. Deli Dumrul annesine ve babasına gider ama onlar canlarını vermezler. Can bulamadığı için karısına gider. Karısı da onsuz bu hayatın hiç bir önemi olmadığını söyler ve kendi canını vermeye razı olur. Deli Dumrul Allah’a yalvarır ya ikimizin canını al ya da ikimizi de bağışla diye. Bunun üzerine Allah onları bağışlar, 140 yıl ömür verir ve annesinin, babasının canını alması için Azrail’e emir verir. Deli Dumrul ve eşi 140 yıl ömür sürerler.

b) Yukarıda yazdıklarınızı, yazım ve noktalama kuralları yönünden gözden geçirerek tespit ettiğiniz yanlışları düzeltiniz.

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili eklere dikkat ederek cümleleri okuyunuz.

Cevap:

Deli Dumrul bir kuru çayın üzerine köprü yapıyormuş.
Deli Dumrul’un köprüsünün yanına bir bölük oba konmuştu.
Konuk kahveden önce su içerse bu aç olduğunu gösteriyormuş.
illî kültürümüz temasında yeni konular işlenecektir.
Masal dinlemeyi çocukken daha çok severmiş.

b) Yukarıdaki cümlelerde altı çizili ekler cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında nasıl bir değişiklik olmaktadır? Yazınız.

Cevap: Zaman kipleri ve haber bildiren ekler cümleye anlam kazandırır. İşin ne zaman nerede hangi koşullara bağlı olarak yapıldığını belirtir. Eğer cümleden çıkarılırsa cümlenin anlamı bozulacaktır.Zaman ve şahıs anlamları kaybolacaktır.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

1. Bilim insanı Marie CURIE (Mari KURİ)’nin hayatı ile ilgili araştırma yapınız.

Cevap: Asıl adı Maria Skladowska olan Marie Curie nam-ı diğer Madam Curie, 7 Kasım 1867 de Polonya’da doğdu. Radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalar nedeniyle birincisi 1903 Nobel Fizik Ödülü, ikincisi 1911 Nobel Kimya Ödülü olmak üzere, iki Nobel Ödülü birden alan ilk bilim insanıdır.

Radyoloji biliminin kurucusudur. 1894’te, kendisi de bir bilim insanı olan kocası Pierre Curie ile tanışan, Curie 1894’te evlendi. 4 Temmuz 1934’te, Fransa’nın Savoy kentinde, kan kanseri nedeniyle öldü. Hastalığı, çok fazla radyoaktif maddeye maruz kalmasına bağlandı

2. “16. yüzyıl Türk denizciliği” ile ilgili araştırma yapınız. Araştırmanızın kaynaklarını not alınız.

Cevap: Türk denizcilik tarihinin en önemli asırlarından biri olarak 16. yüzyıl bilinmektedir. 16. yüzyılda yaşanan gelişmeler Osmanlı Devleti’nin fetih hareketleri ve denizcilik alanında yapılan yatırımlar denizciliğin gelişmesinde etkili olmuştur.Osmanlı Devleti’nin İpek Yolu’nun ardından Baharat Yolu’nu da hakimiyeti altına alması deniz yolları üzerindeki ticaret yollarının da Türk hakimiyetine geçmesi denizcilik faaliyetinin gelişmesinde etkili olmuştur.15. yüzyılın sonlarına doğru kaptan-paşa ve amirallik gibi makamların oluşması, denizciliğin kurumsallaşması açısından önemli bir gelişim olmuştur. Yeni gemilerin yapılması, gemi modernizasyonun yapılması donanmaların yenilenmesi denizcilik alanında Türklerin üstün olmasını sağlamıştır.Dönemin en önemli bilim insanlarından biri olarak Piri Reis, denizcilik alanında çığır açmıştır. Piri Reis, küçük yaşlarda denizciliğe başlamıştır. Bununla beraber denizcilik alanında haritalar çizmeye başlamıştır. Ceylan derisi üzerine çizdiği haritada Amerika kıtasını da çizmiştir

Bir önceki yazımız olan 7. Sınıf Türkçe 34-35. Sayfa Cevapları Meb Yayınları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Güzel cevaplar var beğendim yani herkez kullansın istiyorummmmmm