7. Sınıf Türkçe 240-241-242-243-244-245. Sayfa Cevapları Meb Yayınları

2020-2021 Eğitim yılı 7. Sınıf Meb Yayınları Türkçe Ders Kitabı Sayfa 240, 241, 242, 243, 244, 245 “GELENEKSEL TÜRK SANATLARINDAN EBRU” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

240. Sayfa

“Renklerin sudaki sihirli dansı” söz grubundan ne anlıyorsunuz?

Cevap: Ebru sanatını anlıyorum.

Ebru sanatı hakkında neler biliyorsunuz?

Cevap: Çok eski zamanlardan beri yapılan, suyun içine çeşitli renklerde boyalar ile desen çizip bunu kağıda aktarmak olarak biliyorum.

Ebru yapmayı denediniz mi? Denemediyseniz denemek ister miydiniz? Neden?

Cevap: Denemedim ama denemek isterdim.Çünkü çok zevkli bir sanata benziyor.

242. Sayfa

1.Etkinlik

Aşağıda metinde geçen bazı kelimeler verilmiştir. Bu kelimeleri anlamları ile eşleştirerek bulmacaya yerleştiriniz.

Cevap:

Yukarıdan Aşağıya

1. Akasya, kitre, sütleğen vb. ağaçların kabuklarından sızarak donan, eriyiği yapıştırıcı olarak kullanılan, renksiz veya sarı kırmızımtırak renkte biçimsiz madde.(ZAMK)
2. Gelişigüzel serpmek. (SERPİŞTİRMEK)
5. Değişik alanlarda düzeltme, belirleme, ölçme, denetleme işlerinde kullanılan ve yaptığı işe göre yapısı değişen araç.(ŞABLON)
7. Bazı nesne, canlı, göz vb.nde dalgalanır gibi görünen parlak çizgiler, meneviş, dalgır.(HARE)
9. Kâğıt süslemeciliğinde kitre, kola vb. yapıştırıcılarla yoğunlaştırılmış su üzerine, neft yağı ile sulandırılmış yağlı boya damlatılarak yapılan ve kâğıda geçirilen süs.(EBRU)

Soldan Sağa
3. Gevenden çıkarılan bir zamk türü, kestere.(KİTRE)
4. Katı bir şeyi dikerken iğne geçirecek yeri delmek için kullanılan, çelikten yapılmış, sivri uçlu ve ağaç saplı araç, tığ.(BİZ)
6. En ve boyca alışılmış olandan büyük.(BATTAL)
8. Tahta, çini, kumaş, kâğıt vb. yüzeylerin üzerine yapılan çizim.(DESEN)

243.Sayfa

2.Etkinlik

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Türk kâğıt süsleme sanatlarından biri olan ebru sanatının ismi nereden gelmektedir?
Anlatınız.

Cevap: Orta Asya’da Ebre ismi damarlı hare gibi anlama gelmektedir.Bu sanat İran’a geçince Ebri anlamı yani bulutumsu anlamını almıştır.Anadolu topraklarına gelince ise Ebru ismini almıştır.

2. Ebru sanatının tarihsel gelişimi hakkında bilgi veriniz.

Cevap: İlk önce Orta Asya’da ortaya çıkmıştır.Oradan Hindistan’a ve daha sonra İran’a geçmiş Anadolu’ya ise 15. yüzyılda geçmiştir.

3. Ebruculuğun gelişmesine önemli katkıları olan ünlü ebruzenler kimlerdir?

Cevap: Hatib Mehmed Efendi, İbrahim Ethem Efendi, Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman, Necmeddin Okyay

4. Ebru sanatının malzemeleri ve bu malzemelerin özellikleri nelerdir?

Cevap: Ebru sıvısı; içerisine kitre, deniz kadayıfı ya da benzer başka malzemeler koyularak kıvamı arttırılmış sudur.Hazırlanan ebru sıvısı paslanmaz metalden yapılmış tekne adı verilen kaba koyulur.
Ebru yapmak için kullanılan boyalar renkli topraklardan ya da bitkilerden elde edilir. Boyalar
desteseng (el taşı) adı verilen bir mermer parçasıyla ezilerek toz hâline getirilir. Bu boyalar
suda çözünmez. Boyaların ebru sıvısı üzerinde kalması ve düzgün bir şekilde yayılması için özel
bir sıvı olan öd sıvısı boyaların içine belirli ölçülerde eklenir. Bu sıvı genellikle sığır ödünden elde edilir. Ebruda, sapı gül dalından, kılları at kılından yapılan fırçalar kullanılır. Fırçanın ucuna istenilen renkte boya alınır. Fırçanın sapı parmağa vurularak fırçanın ucundaki boyalar sıvının yüzeyine serpilir. Sivri uçlu, metal bir çubuk olan biz ya da metal dişleri olan bir tarak kullanılarak
şekiller oluşturulur. Daha sonra ebru kâğıda aktarılır ve kâğıt kurumaya bırakılır.

5. Ebru yapsaydınız çalışmalarınızda hangi renk ve desenleri kullanmak isterdiniz?

Cevap: Kırmızı, mavi, yeşil, sarı, siyah, beyaz.Lale, karanfil papatya gibi çiçek desenleri yapmak isterdim.

6. Ebru geleneğinin yeni kuşaklara aktarımında rol alan kuruluşlardan hangisinde aktif olarak çalışmak isterdiniz? Neden?

Cevap: Güzel Sanatlar Akademisi’nde çalışmak isterdim.Sanatı seven gençler ile yeni ebru teknikleri geliştirmek isterdim.

7. Ebru sanatçısı olsaydınız sanatınızı gelecek nesillere aktarmak için nasıl bir yol izlerdiniz?

Cevap: Halk Eğitim Merkezlerinde Ebru sanatına daha fazla yer verir, orta okuldan itibaren ders olarak okutulmasını isterdim.

8. Sizce ebru sanatının sosyal ve kültürel yönlerden insanlara katkıları neler olabilir?

Cevap: Kültürümüzün yaygınlaşmasına ve tanıtılmasına katkı sağlar.İnsanların hobi olarak bile yapması ruhsal sağlığa iyi geleceğini düşünüyorum.

3.Etkinlik

Metni okurken defterinize aldığınız notlardan hareketle okuduğunuz metni kronolojik sıra ve mantık akışı içinde özetleyiniz.

Cevap:

– Ebru Sanatı ilk olarak Orta Asya’da yapılmıştır ve daha sonra Hindistan’a geçmiştir.İlk adı Ebre olan Ebru damarlı hareli anlamına gelmektedir.
– İran’a geçince adı Ebri yani bulutumsu anlamına gelmektedir.
– 15.Yüzyılda Anadolu’ya geçmiştir.
– Ebru sanatıyla uğraşan kişilere ebrucu, ebru sanatçısı, ebru ustası ya da ebruzen denir.
– Bilinen en eski Türk ebrucu 16. yüzyılda yaşayan Şebek Mehmed Efendi’dir. Hatib Mehmed Efendi, İbrahim Ethem Efendi, Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman da ebruculuğun gelişmesine
önemli katkıları bulunan ünlü ebru sanatçılarındandır.
– Ebru sanatı, 20. yüzyılın başlarında Necmeddin Okyay’ın çiçekli ve akkâse ebruları geliştirmesiyle birlikte süsleme sanatı olmanın ötesine geçerek başlı başına bir sanat hâline gelmiştir.
– Ebru yapmak için önce ebru sıvısı hazırlanır. Ebru sıvısı; içerisine kitre, deniz kadayıfı ya da benzer başka malzemeler koyularak kıvamı arttırılmış sudur. Kıvam boyaların dibe batmayıp
sıvı yüzeyinde kalabilmeleri için arttırılır. Hazırlanan ebru sıvısı paslanmaz metalden yapılmış tekne adı verilen kaba koyulur. Ebru yapmak için kullanılan boyalar renkli topraklardan ya da bitkilerden elde edilir. Boyalar desteseng (el taşı) adı verilen bir mermer parçasıyla ezilerek toz hâline getirilir. Bu boyalar suda çözünmez. Boyaların ebru sıvısı üzerinde kalması ve düzgün bir şekilde yayılması için özel bir sıvı olan öd sıvısı boyaların içine belirli ölçülerde eklenir. Bu sıvı genellikle sığır ödünden elde edilir.
– Ebruda, sapı gül dalından, kılları at kılından yapılan fırçalar kullanılır.
– Fırçanın ucuna istenilen renkte boya alınır. Fırçanın sapı parmağa vurularak fırçanın ucundaki boyalar sıvının yüzeyine serpilir. Sivri uçlu, metal bir çubuk olan biz ya da metal dişleri olan bir tarak kullanılarak şekiller oluşturulur.
– Daha sonra ebru kâğıda aktarılır ve kâğıt kurumaya bırakılır.
– Ebrular, yapılırken kullanılan tekniklere göre çeşitlere ayrılır.Bunlar Battal Ebru ve Akkase Ebru’dur.

244. Sayfa

4.Etkinlik

Okuduğunuz metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.

Konusu: Ebru Sanatının tarihi ve Ebru’nun yapılışı.
Ana Fikri: Ebru sanatı zaman içinde farklı teknikler ile geliştirilmiştir.

5.Etkinlik

Yaptığınız araştırmalar doğrultusunda seçtiğiniz geleneksel el sanatını, bu sanatta kullanılan malzemeleri ve bu sanatın nasıl yapıldığını katılımlı konuşma stratejisini uygulayarak arkadaşlarınıza anlatınız.

Cevap:Bakırcılık, bakırın çeşitli tekniklerle işlenerek mutfak ve süs eşyalarına dönüştürüldüğü geleneksel mesleklerden biridir. Bakırdan çoğunlukla kazan, tava, sini, leğen, lenger, tencere, sahan, sitil, tas, ibrik, güğüm, cezve gibi kap-kacak ile duvar süsü gibi dekoratif objeler üretilmektedir.
Bakırcılıkta; dökme (eritme), dövme, sıvama ve preste basma olmak üzere başlıca dört teknik kullanılır. Bakır külçelerin çekiçle dövülerek şekillendirilmesi olan dövme tekniği, en eski ve zahmetli bakır işleme tekniğidir. Bakır rahat işlenebilmesi için önce ocakta tavlanır, yumuşayınca çekiçle vurularak yassı bir plaka haline getirilir. Elde edilen bakır plakaya yapılacak ürün çizilir ve yine çekiçle dövülerek şekillendirilir. Çekiç darbeleri eşyayı şekillendirdiği gibi kendine has deseni de kazandırır. Bakır eşyaya kalemle de desen işlenir. Desen işleme, ürünün özelliğine göre haftalar sürebilir. 1950’li yıllardan itibaren çelik keski ile bakırın üzerine desen işlemeye başlayan ustalar bu sayede bakır eşyalara estetik bir nitelik de kazandırmışlardır.

Anadolu’nun zengin mutfak kültürü çok çeşitli bakır eşyanın üretiminde etkili olmuştur. Bazı yiyeceklerin yapımı ancak kendine özgü üretilmiş bakır kabında mümkün olmaktadır. Örneğin pekmez bakır tavalarda kaynatılır, çiğ köfte bakır leğenlerde yoğrulur, bazı törensel yiyecekler topluluğun ortak malı olan kazanlarda pişirilir. Böylece bakırcılığın yaşatılması kültürel yapının diğer unsurlarının devamlılığı için de gerekli hale gelmektedir.
Kaynak:aregem.kulturturizm.gov.tr

6.Etkinlik

Verilen cümlelerdeki anlatım bozukluklarının nedenini yay ayraç içine yazınız.

Cevap:

245. Sayfa

7.Etkinlik

“Sanatın insanlara katkıları” konulu bir yazı yazınız. Yazınızın içeriğine uygun bir başlık belirleyiniz.

Cevap: SANATSIZ OLMAZ

İnsanların genel olarak çalışmaları üretmeleri ve hayatlarını devam ettirmeleri gerekmektedir.Bunların yanında insanların ruhsal ve psikolojik olarak da ihtiyaçları vardır.Her insanın kendine göre yetenekleri zevkleri ve buna bağlı olarak uğraştıkları bir sanat dalı vardır.Sanat insanlara bir çok katkılar sağlar.

Gelecek Derse Hazırlık

“Sanatın doğuşu” ve “sanat eserlerinin ortaya çıkması” ile ilgili araştırma yapınız.

Cevap: Genel olarak sanat, insanlığın doğa karşısındaki duygu ve düşüncelerini, çizgi, renk, biçim, ses, söz ve ritim gibi araçlarla güzel ve etkili bir biçimde ve kişisel bir üslupla ifade etme çabasından doğan ruhsal bir faaliyettir.

Bir önceki yazımız olan 7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı "Okumak Ayrıcalıktır, Herkes Okuyamaz" Etkinlik Cevapları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Muhteşem olmuş çok teşekkür ederim