6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dünya Daha Ne Kadar Dönecek? Dinleme Metni Cevapları

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 212-213-214-215 “Dünya Daha Ne Kadar Dönecek?” Dinleme Metni Cevapları MEB Yayınları 7. Tema BİLİM VE TEKNOLOJİ

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 212. Sayfa Cevapları Meb Yayınları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Dünya’nın kendi ekseni etrafında döndüğüne kanıt olarak neleri gösterebilirsiniz?

Cevap: Dünya’nın doğusunda yerel saatin daha ileri olması, gece ve gündüzün birbirini takip etmesi, okyanus akıntılarında halkalanmaların olması, doğu ve batı yönlerinin ortaya çıkması, rüzgarların yönlerinde sapmalar olması Dünya’nın kendi ekseni etrafında döndüğünün bazı kanıtlarıdır.

2. Sizce Dünya dönmeseydi yaşam şeklimizde ne gibi değişiklikler olurdu?

Cevap: Dünya dönmeseydi Dünya dönerken oluşan manyetik alan bozulurdu. Bu durum yer çekiminin ortadan kalmasına neden olurdu. Yani Dünya üzerindeki her şey başka yere savrulurdu. Gündüz, gece, gün, yıl gibi zaman dilimleri Dünya’nın dönmesi sayesinde vardır. Dünya dönmeseydi insanlar zaman kavramını kaybederdi. Dünya’nın yarısında hep gece diğer yarısında hep gündüz olurdu. Bir taraf Güneş ışığı ve ısısından faydalanamazdı.

1. ETKİNLİK

Metni dinlerken Dünya, Ay ve Güneş hakkında verilen bilgileri ilgili görsellerin yanına not alınız.

Cevap:

DÜNYA

• Dünya’nın tam ortasında Kuzey Kutbu ile Güney Kutbunu ayıran eksen adında hayali bir çizgi vardır.
• Dünya o kadar büyüktür ki onun hareketi bize çok yavaş gelir.
• Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi bir sene sürer.
• Dünya’nın dönüşü her geçen yıl yavaşlamaktadır.

AY

• Ay’ın Dünya etrafında dönmesi 4 hafta sürer.
• Ay gitgide Dünya’dan uzaklaşmaktadır.
• Ay şimdiki yörüngesinden çıktıktan sonra bir gün yeniden dönecektir.

GÜNEŞ

• Güneş galaksinin tam merkezinde dönmektedir ve bu dönüş 250 milyon yıl sürer.
• Güneş bir gün yörüngesinden çıkan Ay’ı yeniden gönderecektir.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 213. Sayfa Cevapları Meb Yayınları

2. ETKİNLİK

Aşağıda verilen kelimelerin anlamlarını metinden hareketle tahmin ederek tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.

Cevap:

Fizik: Maddenin kimyasal yapısındaki değişiklikler dışında genel veya geçici yasalara bağlı, deneysel olarak araştırılabilen, ölçülebilen, matematiksel olarak tanımlanabilen madde ve enerji olgularıyla uğraşan bilim dalı.
Eksen: Çizgi, yön, açı.
Hayali: Gerçekte var olmayan, gerçek olmayan, fantastik.
Küre: Bütün noktaları merkezden aynı uzaklıkta bulunan bir yüzeyle sınırlı cisim.
Uzay: Bütün varlıkların içinde bulunduğu sonsuz boşluk.
Yer kabuğu: Dünya’nın dışını çepeçevre kaplayan, üzerinde karalar ve denizlerin bulunduğu bölüm.
Gelgit: Ay ve Güneş’in yer yuvarlağı üzerindeki çekim güçleri sebebiyle deniz yüzünde su düzeyinin alçalması, kabarması olayı
Devasa: Dev gibi, çok büyük.

3. ETKİNLİK

Aldığınız notlardan yola çıkarak dinlediğiniz metni özetleyiniz.

Cevap:

Yazar Dünya ve Ay hakkında kafasındaki sorulara cevap bulmak için fizikçi olmuştur. Dünya kendi ekseni etrafında dönmektedir. Ancak Dünya o kadar büyüktür ki onun dönmesini biz hissedemeyiz. Dünya, Güneş ve Ay sürekli hareket halindedir, çünkü cisimler bir engel ile karşılaşana kadar hep hareket ederler. Dünya sürekli dönmektedir ancak yeryüzü sadece katı değildir. Dünya’nın %70’i sudur ve bu yüzden devamlı gelgitler olmaktadır. Bu nedenle Dünya gittikçe daha yavaş dönmektedir. Bu durum milyonlarca yıl sonra durmasına neden olacaktır.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 214. Sayfa Cevapları Meb Yayınları

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Bilim insanının fizikçi olmasında etkili olan olay nedir?

Cevap: Dünya’nın ve Ay’ın tam olarak ne yaptıklarını asla anlayamadığı için fizikçi olmuştur.

2. Dünya’nın dönüşünü neden hissedemiyoruz? Açıklayınız.

Cevap: Çünkü, Dünya o kadar büyüktür ki onun hareketi bize çok yavaş gelir.

3. Dünya, Güneş ve Ay niçin uzayda sürekli hareket hâlindedir? Yazar bunu açıklamak için hangi örnekleri vermiştir?

Cevap: Dünya, Güneş ve Ay uzayda herhangi bir engel ile karşılaşmadıkları için sürekli hareket halindedir. Yazar bunu açıklamak için Newton’un “Hareket Kanunu’nu örnek vermiştir.

4. Bilim insanına göre Dünya’mızın sonu nasıl gelecek?

Cevap: Dünya her geçen yıl daha yavaş dönüyor. Bu da zamanın uzamasına neden oluyor. Günün birinde bir gün 25 saat olacak, sonra 26… Bu nedenle günün birinde Dünya’nın duracağı bir an gelecek.

5. Dünya’mız neden her geçen yıl kendi ekseni etrafında daha yavaş dönüyor?

Cevap: Sürekli gelgit yüzünden çalkantılı halde olan suyla birlikte dönmek zorunda olduğu için Dünya’nın gücü giderek tükeniyor ve her geçen yıl daha yavaş dönüyor.

6. Metinde adı geçen bilim insanına soru sorma imkânınız olsaydı ne sorardınız? Bu soruyu sorma sebebiniz nedir?

Cevap: Bilim insanına Dünya’nın kendi yörüngesi dışında bir yere gitme ihtimali olup olmadığını sorardım. Her zamankinden farklı yönlere hareket ederse neler olabileceğini merak ediyorum.

7. Fizik ve astronomiyle ilgilenen bir bilim insanı olsaydınız uzayla ilgili hangi gizemi çözmek isterdiniz? Nedenleriyle açıklayınız.

Cevap: Uzayda başka canlıların yaşadığı bir gezegen bulmaya çalışırdım. Çünkü ben bizden daha farklı ve gelişmiş toplumların başka gezegenlerde yaşadığını düşünüyorum. Onları bulmak ve onlarla tanışmak isterdim.

5. ETKİNLİK

Astronomi üzerine çalışmış bir Türk bilim insanıyla ilgili edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşmak üzere bir sunum yapınız.

Cevap:

Ali Kuşçu

Astronom, matematikçi ve dil bilimcidir.

Ali Kuşçu, 1403 yılında Semerkant’ta doğmuştur. İlk eğitimini Bursalı Kadızade Rumî ve Uluğ Bey’den almıştır. Matematik ve astronomi alanlarında eğitimini alan Ali Kuşçu, Uluğ Bey’in kurmuş olduğu rasathaneye müdür olmuştur.

Uluğ Bey’in ölümünden sonra Semerkant medresesinden ayrılarak Tebriz’e gelmiştir. Burada Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan tarafından görevlendirilerek Osmanlı ile barış görüşmelerinde elçi olarak görevlendirilmiştir. Bu görevi esnasında Osmanlı sultanı Fatih Sultan Mehmet ile tanışmıştır. Fatih Sultan Mehmet, Ali Kuşçu’nun bilgisine hayran olmuş ve kendisini İstanbul’a davet etmiştir. Elçilik görevini bir süre daha görevini yaptıktan sonra İstanbul’a geçmiştir. Ayasofya medresesine müderris olmuş ve çalışmalarına burada devam etmiştir. Ayrıca, medresede matematik ve astronomi dersleri vermiş ve 1474 yılında vefat etmiştir.

İki tane önemli eseri vardır: Bunlardan biri Fethiye (Risalet-ül-Fethiye) kitabıdır. Bu bir astronomi kitabıdır. Diğer önemli eseri ise matematik üzerinedir ve Fatih Sultan Mehmet’e ithafen yazılmıştır ve adı Muhammediye‘dir. Bütün bunlara ek olarak, İstanbul’un enlem ve boylamını ölçmüş, çeşitli Güneş saatleri de yapmıştır

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki elektronik postayı okuyunuz. Soruları cevaplayınız.

1) Ali’ye “Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç“ romanı niçin öneriliyor?

Cevap: Çünkü, Ali Dünya’nın sonu ile ilgili halk inanışlarını işleyen edebî eser adı istemiştir.

2) Gönderilen e-postada “edu“ ve “gov“ uzantılı sitelerin önerilme sebebi nedir?

Cevap: Bu uzantılara sahip siteler resmi kurumlarca onaylanmıştır.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 215. Sayfa Cevapları Meb Yayınları

7. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metne göre Dünya’nın dönme hızının gitgide yavaşladığı, uzun bir süre sonra tamamen duracağı ve Dünya’daki yaşamın son bulacağı ifade ediliyor. Bu durum karşısında kendinizi başka gezegenlerde yaşam alanı arayan bir bilim insanı olarak düşününüz. Yeni gezegen arayışınızı anlatan bir hikâye kurgulayınız.

Hikâyenizde yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş aşağıdaki kelimelerin Türkçelerini kullanınız.

planetaryum, galaksi, kozmos, asteroit, almanak

Cevap:

• planetaryum ⟶ gök evi
• galaksi ⟶ gök ada
• kozmos ⟶ evren
• asteroit ⟶ gök cismi
• almanak ⟶ yıllık

YAŞAMA ÜMİDİ

Batuhan masadaki yıllığı eline aldı ve bir kez daha inceledi. Ardından teleskoba yürüdü ve yıldızlara baktı. Bilgisayarından elektronik posta geldiğine dair bir ses duyuldu. Koşarak bilgisayarının karşısına geçti ve e-potayı okudu. E-posta astronotların döndüğünü bildiriyordu. Büyük bir heyecanla gök evinden çıktı ve yaklaşık bir kilometre uzaklıktaki toplantı odasına gitti.

Üç astronot ve onları çevreleyen çok sayıda uzay bilimci odadaydı. Batuhan onları sapasağlam görünce çok sevindi. Çünkü uzay aracı bir gök adanın yörüngesi girmiş, o andan itibaren iletişimleri kesilmişti. Batuhan’ın astronotlarla konuşabilmesi için herkes geriye çekildi. Batuhan astronotlara “İyi olmanıza çok sevindim. İletişimimiz koptuktan sonra rapor tuttunuz mu?” diye sordu. Astronot Gülçin “Evet efendim, tüm raporlarımız kayıt altında.” dedi. Batuhan, “Çok güzel, peki ya gezegen?” dedi. Bunun üzerine astronot Murat “Efendim, bir gök cismi bulduk. Elbette Dünya’dan daha küçük. Ancak bilmelisiniz ki çok verimli. Üzerine iniş yaptık; çeşitli taş, toprak ve su örnekleri getirdik. Toprak tarıma elverişli ve suları tatlı. Ancak gezegende oksijen yok.” Batuhan heyecanlandı. “Olsun, olsun… Yapay oksijenle çözebiliriz. Bir sonraki seyahate sizinle geleceğim. Görmek istiyorum.” dedi.

Sonunda ümit vadeden bir gezegen bulmuşlardı. Dünya yok olmadan önce insanları oraya götürebilecek ve kahraman olacaklardı. Batuhan bu haber sayesinde mutlulukla doldu ve içinden evrene teşekkür etti.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

1. Halkla sürekli iletişim hâlinde olan bir meslek sahibinin başarılı olması için hangi özelliklere sahip olması gerekir? Araştırınız.

Cevap:

• Etkin dinleyici olmak.
• Hoşgörülü ve önyargısız olabilmek.
• Empati kurabilmek.
• Beden dili, hitap, ses tonu ayarlamak.
• Kendimizi doğru ifade edebilmek.
• Eleştiriye açık olmak.
• Güler yüzlü ve sevecen olmak.
• Türkçeyi kurallarına uygun konuşmak.
• Nezaket sözlerini ve hitabı iyi kullanmak.

2. Seyyar satıcıları gözlemleyiniz. Kullandıkları dilde ilginç bulduğunuz ifadeleri not alınız.

Cevap:

Seyyar satıcılar insanlara onları hep tanıyormuş gibi hitap eder. Bu durum samimiyeti arttırır.

Bazı seyyar satıcı sözleri:

— Gel vatandaş gel!
— Mağazadakinin aynısı!
— Alan alıyor almayan ağlıyor.
— Bedavadan ucuz.

Bir önceki yazımız olan 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 7. Tema Değerlendirme Cevapları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.