6. Sınıf Eksen Yayınları Türkçe Ders Kitabı Cevapları

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 1. Tema ” ERDEMLER ” “Forsa” Metni Etkinlik Cevapları

10. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Vatanı terk etmek kadar üzücü bir şey yoktur.” Cevap: Vatan insanların yuvaları evleri sahiplendikleri yerdir.Bu nedenle insanların vatanlarını savaş ya da başka bir nedenle terk etmek zorunda kalmaları o insanlar için oldukça üzüntü verici ve ağır gelen bir durumdur. “Vatan aşkını artırmak için en emin yol, bir müddet yabancı bir memlekette kalmaktır” Cevap: Bazen insanlar elindeki değerlerin kıymetini bilmezler.Bu nedenle insanların vatanlarının değerini öğrenmelerinin en güzel ve etkili yolu bir müddet vatanlarından uzakta kalmalarıdır.O zaman vatanın anlamı ve değeri daha çok belli olur. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. İnsanlar nelere özlem duyar? Cevap: İnsanlar bir çok şeye özlem duyarlar.Fakat özlem duyulan şey aslında en mutlu olduğumuz ve o mutluluktan uzaklaştığımız zamanlardır.İnsanlar memleketlerine, sevdiklerine, çocukluğuna, gençliğine, eski bayramlara özlem duyarlar. İnsan vatanını niçin özler? Cevap: İnsanların vatanı bir yerde evleridir.Doğduğu büyüdüğü, aynı dili konuştuğu, gelenek ve görenekleri yaşadığı yani alıştığı yere özlem duyar. Vatanınızdan, memleketinizden uzun süre ayrı kalsanız nasıl etkilenirdiniz, neler hissederdiniz? Cevap: Çok özlerim.Arkadaşlarımdan yakınlarımdan akrabalarımdan uzak kalmak bana zor gelir.Aynı dili konuştuğum insanlardan bildiğim yerleri gezmekten mahrum kalırdım. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Üstü başı yırtık tek başına bir adada kalmış bir adama benziyor.Başlığından anladığım kadarı ile bu adam bir kürek mahkumu . 15. Sayfa 4. Etkinlik B. Söz Varlığı a. “Forsa” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: Forsa, kaftan, mitoloji, levent, kadırga. b. Bu kelimelerin anlamlarını metnin veya cümlenin anlamından tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Forsa: Esir Kaftan: Bir kıyafet Mitoloji: Eski tarih Levent: Asker Kadırga: Büyük gemi. c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: Forsa: gemilerde kürek çeken mahkûm ya da tutsak erkek. Kaftan: genellikle ipekli kumaştan yapılan, uzun ve işlemeli üst giysisi. Mitoloji: mitleri konu alan, doğuşlarını araştıran, anlamlarını inceleyen yorumlayan bilim. Levent: Osmanlı donanmasında ve kıyılarında görev yapan asker sınıfı. Kadırga: hem yelkenle, hem de kürekle yol alan, özellikle Akdeniz’de kullanılmış olan bir savaş gemisi. d. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına “√ ” işareti koyunuz. Cevap: Kadırga:√ Levent:√ Kaftan:√ Forsa:√ 5. Etkinlik 4. etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin tamamını kullanarak defterinize istediğiniz konuda bir düşünce yazısı yazınız. Yazınızı arkadaşlarınıza okuyunuz. Cevap: Ben hep levent olmayı hayal ederdim.Fakat levent olmama rağmen forsa olmaktan kaçamadım.Ben de kaftanlar giyip kadırgalarda savaşmak isterdim.Mitoloji belki beni de bir gün anar. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metinde ana kahraman kimdir? Cevap: Kara Memiş 2. Sizce Kara Memiş, hangi kişilik özelliklerine sahiptir? Onun bu kişilik özelliklerine sahip olduğunu düşünmenizi metindeki hangi ifadeler, cümleler sağladı? Bu ifade ve cümleleri açıklayınız. Cevap: Vatansever, cesur. Onun bu özelliklerini “Şehit olursam bunu üzerime örtün. Vatan, bayrağın dalgalandığı yer değil midir?” sözünden anlıyorum. 3. Esir düşmüş olmasına rağmen namazlarını kılmaya devam etmesi, Kara Memiş’in hangi özelliğe sahip olduğunu göstermektedir? Cevap: İmanlı bir Müslüman olduğunu göstermektedir. 4. Sizce Kara Memiş’in namazlarını kılması ile kurtulma ümidini devam ettirmesi arasında bir ilişki var mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet vardır.Çünkü namaz kılarak dua ediyor ve Allah’ın her şeye gücü yettiğini biliyor.Bu da onun her zaman ümitli olmasını sağlıyor. 5. Kara Memiş’in çok meşhur olmasını sağlayan nedir? Cevap: Genç iken bir geminin kaptanı olması ve çok başarılar sağlaması. 6. “Bir gemim olsa gözümü kapar, Kabataş’ın önüne demir atarım.” sözleriyle Kara Memiş ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Memleket hasretinin çok fazla olduğunu gösteriyor. 7. Kara Memiş’in efendisi tarafından serbest bırakılmasını siz de “sözde bir serbest bırakılış”olarak görüyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Hayır.Çünkü artık yaşlanmış ve bir geliri olmayan birisidir.Yardıma ve bakıma muhtaç konumdadır. 8. Kara Memiş’in kırk yıl boyunca gördüğü rüya nedir? Cevap: Türk gemilerinin bir gün onun olduğu yere gelmeleri ve onu alarak vatanına dönmesidir. 9. Kara Memiş’in ellerini ısırmasının sebebi nedir? Cevap: Gerçek mi yoksa rüya mı olduğunu anlamak için. 10. Kara Memiş’in karşısına çıkan ilk Türk askerini öpmesinin sebebi ne olabilir? Cevap: Vatan hasreti ile yanan bir adam olduğu için vatandaşını görünce sevinçten öpüyor. 11. Türk askerleri arasında bir çığlık kopmasının sebebi nedir? Cevap: Onun Turgut beyin babası olduğunu anladıkları için. 12. Askerler, Kara Memiş’i beylerinin karşısına çıkarmadan önce ne yapıyor? Cevap: Onun eski elbiselerini çıkarıp yeni kaftan, çakşır ve başına da kavuk koyuyorlar. 13. Bey, niçin Kara Memiş’in ellerini öpüyor? Cevap: babası olduğunu anladığı için. 14. Karşısındaki Bey’in oğlu olduğunu anlayınca Kara Memiş’e ne oluyor? Cevap: Sevincinden bayılıyor. 15. Kara Memiş neye itiraz ediyor? Cevap: Turgut Bey’in savaşa giderken onu gemide bırakma isteğine. 16. Kara Memiş metinde, niçin gençleşmiş bir kaplana benzetiliyor? Cevap: Vatan sevgisi ile savaşmak istediği için. 17. “Vatan, bayrağın dalgalandığı yer değil midir?” sözünden ne anlıyorsunuz? Bu sözü etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız. Cevap: Etkileyici buldum.Çünkü vatan sadece bulunduğumuz yaşadığımız yer değil bayrağımızın dalgalandığı her yerdir. 16. Sayfa 7. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Genç bir kaptanın esir düşerek 40 yıl vatanından uzak kalması ve vatan sevgisi ile dolu olarak memleketine dönme azmi ve umudunu taşıyan yaşlı bir adamı anlatıyor. Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Vatan sevgisinin önemini vurgulamak için. Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: Vatan Sevgisi. 8. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce yazar, okuduğunuz metin için neden “Forsa” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü çok uzun yıllar forsa olarak ağır şartlarda kalmıştır. 17. Sayfa Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur.Çünkü tüm gençlik yıllarında forsa olmak zorunda kalmıştır. Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Ümidini Yitirme 9. Etkinlik A. Metindeki hikaye unsurlarını belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. “‘Forsa’ adlı metin, bence bir olay yazısıdır; düşünce yazısı değildir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Katılıyorum.Çünkü yaşanmış ya da yaşanması muhtemel bir olay anlatılmaktadır. b. “Forsa” adlı metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Esir edilmiş bir denizcinin yıllarca süren esaret günleri sonunda umudunu yitirmemesi ve sonunda kendisi gibi denizci olan oğlu ve askerleri tarafından kurtarılması ve vatan aşkıyla yeniden savaşmasını anlatmaktadır. c. “Forsa” adlı metinde anlatılan olay, yaşanması mümkün olan, gerçek hayatta yaşanabilecek bir olay mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet mümkündür. d. “Forsa” adlı metinde kişilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Evet Kara Memiş, Turgut Bey, askerler, ve diğer karakterler. e. “Forsa” adlı metnin kişileri, kahramanları kimlerdir? Cevap: Kara Memiş, Turgut Bey, Askerler, Kara Memiş’i tutsak edenler, Kara Memiş’in yanında çalıştığı kişi. f. “Forsa” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı yer ya da yerlerle ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Verilmemiştir. g. “Forsa” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı zamanla ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Verilmemiştir.Geçmiş zaman. h. ” ‘Forsa’ adlı metin, okurlara haz vermek amacıyla yazılmış bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Hayır katılmıyorum.Çünkü hikaye edici metindir. 18. Sayfa C. Yukarıdaki bilgileri okuduktan sonra “Forsa” adlı metnin olay örgüsünü ortaya çıkarmak için metinde ana olaya bağlı olarak gerçekleşen bütün olayları belirleyiniz. Birbirleriyle sebep-sonuç ilişkisi içinde olanları gerçekleşme, oluş sırasına koyarak “Forsa” adlı metnin olay örgüsünü defterinize yazınız. Cevap: Esir düşmesi- forsa olması yaşlanması – adada satılması serbest kalması- kulübeye yerleşmesi Türklerin gelmesi- kurtulması D. Yukarıdaki bilgileri okuduktan sonra aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. “Forsa” adlı metin, 1. tekil kişi (ben) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız. Cevap: Üçüncü tekil şahıs tarafından. b. Metin, 3. tekil kişi (o) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız. Cevap: Evet metin yazarı tarafından anlatılmaktadır. c. Metindeki anlatıcı “kahraman, gözlemci, hâkim – ilahi” bakış açılarından hangisine sahiptir? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle açıklayınız. Cevap: Hâkim – İlahi Bakış Açısı: Çünkü gördüğü rüyaları ve etiği duaları bile biliyor. 19. Sayfa 10. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. “Hikâye etmek” ifadesinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Olmuş ya da olması muhtemel bir olayı etraflıca anlatmak. “Hikâye edici metinlerde, bir olay ve o olayla ilgili diğer olaylar anlatılır.” diyen birinin bu düşüncesine katılır mısınız? Açıklayınız. Cevap: Evet katılırım.Olay anlatılırken diğer olaylarda anlatılır. “Hikâye edici metinlerde; zaman, mekân, şahıs ve olay unsurları bulunur.” diyen birinin bu düşüncesine katılır mısınız? Açıklayınız. Cevap: Evet katılırım en azından kişilere yer verilir. 20. Sayfa Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. Bu yazı bir hikâye mi? Cevap: Evet Bu yazının zaman, mekân, şahıs ve olay unsurları var mı? Cevap: Evet Bu yazı, oluşturulan taslağa bağlı kalınarak yazılmış bir yazı mı? Cevap: Evet Bu yazıyı yazarken yazım kılavuzundan yararlandım mı? Cevap: Evet Bu yazıda, “Forsa” adlı metinden öğrendiğim kelimelere de yer verdim mi? Cevap: Evet Yazının başlığı ile içeriği uyumlu mu? Cevap: Evet Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? Cevap: Kelime haznemi geliştirdiğim zaman. Bu yazı anlaşılır mı? Cevap: Gayet açık ve sade bir dili var. Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha Farklı nelere yer verilebilir? Cevap: Olay biraz daha karmaşık ve akıcı olabilir. 11. Etkinlik Türkçe dersi ile ilgili duygu ve düşüncelerinizi aşağıya yazınız. Ardından kitabınızın sonunda yer alan “Ekler” bölümündeki “Türkçe Dersi Tutum Ölçeği”ni doldurunuz ve doldurduğunuz Formu öğretmeninize gösteriniz. Cevap: Duygu ve düşüncelerinize göre yapılacak bir etkinlik.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27 “Kaynatılmış Tohum” Metni Etkinlik Cevapları

21. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerini açıklayınız. “Düşünceleriniz yenilse bile dürüstlüğünüz zafer çığlığı atmalıdır.” “Büyük olmak yolundaki ilk adım, dürüst olmaktır.” Cevap: Dürüstlük insanların en önemli özelliklerinden biri olmalıdır.İnsanı insan yapan değerlerin başında dürüstlük gelmektedir. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce dürüst bir insanın diğer özellikleri nelerdir? Cevap: Adil, cesur, inançlı, insanlara önem veren, prensip sahibi. • Dürüstçe davranışlara hangi örnekleri verebilirsiniz? Cevap: Yalan söylemeyen, her koşulda doğruyu savunan.Okula geç gelen bir öğrencinin uyuya kaldım demesi yerine tembellik ettim demesi ve gerçek bu ise dürüstçe bir davranış olur. • Dürüstlük insana neler kazandırır, insanın hayatını nasıl etkiler? Cevap: Diğer insanların ona karşı güvenleri olur, çevresinde sevilen ve değer verilen biri olur, iş hayatında dürüst olduğu için daha çok saygı görür. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görsellerin ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Çinli bir hakanın bir konuşma yapması. “Kaynatılmış Tohum” adlı metni, özetleyerek okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için metni sessiz okuyunuz ve okuma sırasında aşağıda yer alan soruların cevaplarını defterinize yazınız. • Metinde anlatılan olay nedir? Cevap: İhtiyarlayan Çinli bir hükümdarın yerine geçecek olanı hükümdarı seçmek için tüm gençleri toplaması ve en dürüst olanı seçmesi • Metinde hangi şahıslara yer verilmiştir? Cevap: Ling, annesi, hükümdar, gençler,muhafızlar. • Metinde “zaman” kavramıyla ilgili hangi bilgilere yer verilmiştir? Cevap: Hayır • Metinde “yer” kavramıyla ilgili hangi bilgilere yer verilmiştir? Cevap: Çin hükümdarı olduğu için Çin. • Metnin serim bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: İhtiyarlayan Çin hükümdarın yerine geçecek olanı seçmesi için tüm gençleri çağırması ve onlara tohum vererek en iyi yetiştireni hükümdar seçeceğini söylemesi. • Metnin düğüm bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Saksıya ekilen tüm tohumların yeşermesi ama Ling adındaki gencin tohumu yeşermedi.Ling’in bu duruma üzülmesi, ve utanması ama dürüstlüğünden taviz vermediği için bir yıl sonraki toplantıya sadece toprak dolu olan saksı ile gitmesi. • Metnin çözüm bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Ling’in dürüst davranması ve aslında hükümdarın herkese kaynatılmış tohum verdiği gerçeğinin ortaya çıkması ve Ling’in hükümdar olarak seçilmesi • Metnin serim bölümüyle çözüm bölümü arasında hangi değişiklikler meydana gelmektedir? Cevap: Hükümdarın hangi şartlarda yerine hükümdar seçeceği serim bölümünde yer alırken, Ling’in dürüstlüğünün neticesini alması ve yeni hükümdar olması çözüm bölümünde yer almaktadır. 24. Sayfa 4. Etkinlik “Kaynatılmış Tohum” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce bu metnin türü nedir? Cevap: Masal b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Evet uygundur.Çünkü karakterlere yer verilmiştir. 5. Etkinlik a. Aşağıda, “Kaynatılmış Tohum” adlı metinden bazı kelimelerin bazı harfleri yazılmamıştır. Verilen anlamlardan hareketle bu kelimeleri bulunuz ve eksik harfleri yazınız. b. Yazdığınız harfleri anahtar cümledeki sırasına yerleştirerek anahtar cümleyi bulunuz. Cevap: 25. Sayfa 6. Etkinlik Aşağıda, “Kaynatılmış Tohum” adlı metinden cümleler yer almaktadır. Bu cümlelerdeki altı çizili kelimelerin cümlenin anlamında yaptığı değişikliği açıklayınız. a. Üç hafta sonra, Ling’in mahallesindeki gençlerden bazıları tohumların nasıl açtığını, bitkilerin nasıl büyümeye başladığını anlatmaya başladı. Ling bu sözleri duyduktan sonra her defasında eve gidip kendi tohumunu kontrol ediyor ancak saksının içinde büyüyen hiçbir şey görünmüyordu. b. Ling’in sıkıntıdan karnı bile ağrıdı ama annesinin haklı olduğunu bildiğinden dolayı sözünü tuttu. c. İçinizden sadece Ling, kendisine verdiğim tohumun olduğu saksıyı bana getirme cesaretini ve dürüstlüğünü gösterebildi. Bu yüzden yeni imparatorunuz o olacak. Cevap: Cümleleri birbirine bağlamıştır.Biri olumlu, diğeri olumsuz yargı bildiren iki cümleyi birbirine bağlamış. 7. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Hükümdar nasıl bir karar veriyor? Cevap: Dürüst olanı hükümdar seçerek Ling’i seçiyor. 2. Hükümdar, ülkesinin gençlerine ne söylüyor? Cevap: Bir yıl önce her birinize bir tohum verdim, onu ekip sulamanızı istedim ve bir yıl sonra da bana getirmenizi istedim. Ama sizlere verdiğim tohumların hepsi kaynatılmıştı ve dolayısıyla da filiz açmaları mümkün değildi. Ling hariç hepiniz, bana çeşit çeşit ağaçlar, bitkiler ve çiçekler getirdiniz. Tohumunuzun büyümediğini görünce size verdiğim tohumun yerine başka bir tohum ektiniz. İçinizden sadece Ling, kendisine verdiğim tohumun olduğu saksıyı bana getirme cesaretini ve dürüstlüğünü gösterebildi. Bu yüzden yeni imparatorunuz o olacak. 3. Ling kimdir? Cevap: Dürüst bir gençtir. 4. Ling, kendisine verilen tohumu ne yapıyor? Cevap: Eve gidip saksıya ekiyor, güneşletiyor ve her gün suluyordu. 5. Ling, niçin başarısız olduğuna inanmaya başlıyor? Cevap: Çünkü ektiği tohum uzun zaman geçmesine karşın filizlenmiyordu. 6. Altı ay sonra Ling’in tohumunda herhangi bir değişiklik gözlemleniyor mu? Açıklayınız. Cevap: Hayır bir değişiklik olmuyor. 7. Annesi, Ling’e hangi öğüdü veriyor? Cevap: Dürüst olmasını öğütledi. 8. Diğer gençleri güldüren neden nedir? Cevap: Ling’in saksının boş olması. 9. Gençlerden birkaçı Ling’e ne söylüyor? Cevap: Boş ver, elinden geleni yapmışsın, dedi. 10. Ling niçin hükümdardan saklanıyor? Cevap: Utanıyor ve korkuyor. 11. Hükümdar muhafızlara ne emrediyor? Hükümdarın bu emri Ling’in ne düşünmesine neden oluyor? Cevap: Onu yanıma getirin diyor.Ling beni öldüecek diye korkuyor. 12. Hükümdar niçin gençleri susturma ihtiyacı duyuyor? Cevap: Çünkü olacakları gençler bilemiyordu. 13. Hükümdar kalabalığa neyi ilan ediyor? Onun bu kararı vermesinde etkili olan neden nedir? Cevap: Ling’in yeni hükümdar olduğunu.Onun dürüstlüğü etkiliyor. 26. Sayfa 14. Metin, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe neden oldu mu? Açıklayınız. Cevap: Evet bundan sonra hep dürüst olacağım. 15. Metni etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız. Cevap: Çok etkileyici ve güzel. 8. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Dürüstlüğün insana kazandırdıklarından bahsediyor. • Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Dürüstlüğün önemi ve kazandırdıkları. • Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: Her koşulda dürüst olmak gerektiği. 9. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Kaynatılmış Tohum” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü gençlere kaynatılmış tohum veriyor ve bunları dikin diyor.Oysa asıl amacı başka. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uygun çünkü kaynatılmış tohum sayesinde gerçekler ve dürüstlük kazanıyor. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Dürüstlük hep kazanır. 10. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişten hareketle sınıfta bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışmayı, birbirinizin haklarına saygı göstererek demokratik bir şekilde gerçekleştiriniz. Tartışma sonunda ulaşılan sonuçları maddeler halinde tahtaya yazınız. Cevap: Bu etkinlik sınıfta yapılacaktır. 27. Sayfa Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı bir hikâye mi? Cevap: Masal • Bu yazının zaman, mekân, şahıs ve olay unsurları var mı? Cevap: Zaman belli değil.Mekan kısmen verilmiş.Şahıs ve olay mevcut. • Bu yazı, oluşturulan taslağa bağlı kalınarak yazılmış bir yazı mı? Cevap: Evet • Bu yazıyı yazarken yazım kılavuzundan yararlandım mı? Cevap: Evet • Bu yazıda, “Kaynatılmış Tohum” adlı metinden öğrendiğim kelimelere de yer verdim mi? Cevap: Evet • Yazının başlığı ile içeriği uyumlu mu? Cevap: Uyumlu • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? Cevap: Daha sadeleştirerek. • Bu yazı anlaşılır mı? Cevap: Evet anlaşılır. • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Cevap: Olaylar daha sade ama akıcı olabilir.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36 “CEYLANA YARDIM EDENLER“ Metni Etkinlik Cevapları

28. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Dostluğun kolları, birbirimizi dünyanın bir ucundan bir ucuna kucaklayabilecek kadar uzundur.” “Yalnızca hava, ışık ve dostun varsa hiç üzülme.” “Dosttur, çöp değildir; onu kırma.” “Yalnız kendisini düşünerek dost arayan, hizmetçi arıyor demektir.” Cevap: Dost zor bulunan ama buldukları zaman da değerini bilmesi gereken insanlardır.İyi bir dost kardeşten de yakın olmaktadır.Dost insanların iyi ve özellikle kötü günlerinde yanı başında olan gerçek arkadaşlardır. 2. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Metnin başlığından ceylanın arkadaşlarının ona yardım ettiği anlaşılmaktadır.Resimlerde ise ağa takılan ceylana yardım etmeye çalışan fare, karga, ve kaplumbağa görülmektedir. 3. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce “dost” kimdir? Cevap: Dost çok yakın ve her şeyimizi paylaştığımız iyi bir arkadaştır.Özellikle zor zamanlarımızda herkesin uzaklaştığı ama onun asla bizi bırakmadığı kimsedir. İnsanın dostlarının olması niçin önemlidir? Cevap: İnsanlar hayatta her şeyi tek başlarına yapamaz, çözemezler.Kendimize yakın olan ortak özelliklerimizin olduğu insanlardan olur dostlarımız.Hayatta aşamadığımız engelleri dostlarımızın yardımı ile aşabiliriz. “Dost, kara günde belli olur.” atasözüyle anlatılmak istenen nedir? Cevap: İnsanların iyi günlerinde her zaman etraflarında arkadaşları yakınları olur.Fakat zor duruma düşünce onlara ihtiyacımız olduğunda birden kaybolurlar.Böyle zamanlarda yanımızda kalanlar gerçek dostlarımızdır.Onlar bizden maddi yada manevi yardımlarını asla esirgemezler.İşte bu nedenle “dost kara günde belli olur” denir. A. Akıcı Okuma “Ceylana Yardım Edenler” adlı metni, soru sorarak okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için, metni okurken cevaplarıyla birlikte dört soru tasarlayarak bunları defterinize yazınız. Cevap: 1- Ceylan neden koşa koşa suyun yanına doğru geldi? – Avcıdan kaçıyordu. 2- Ceylan kaplumbağa için neden endişelenmiş? – Yavaş olduğu ve hızlı kaçamayacağını düşündüğü için. 3-Ceylan neden yaralı numarası yapmış? – Avcıyı aldatmak için. 4- Yazara göre en büyük servet nedir? – Gerçek dostlar kazanmaktır. 32. Sayfa 4. Etkinlik A. Aşağıda, “Ceylana Yardım Edenler”adlı metinden bazı kelimeler çerçeve içinde verilmiştir. Kelimelerin altında ise bu kelimelerin “Ceylana Yardım Edenler” adlı metinde kullanıldığı cümleler, bu kelimeler çıkarılarak verilmiştir. Hangi boşluğa hangi kelimenin gelmesi gerektiğine karar vererek yazınız. Cevap: a. Bu sözlerden sonra ceylanın korkusu biraz olsun yatışmıştır. b. Burası verimli bir yerdir. Suyumuz, yeşilimiz boldur. c. Uzun süre beklemişler ama ceylan gelmemiş. Fare ile kaplumbağa, kargaya “Sen etrafı bir kolaçan et” demişler. ç. Kadere karşı koymak, elimizden gelmez. d. Ben, dostluğun gerekliliklerini yerine getirmekle görevliyim. Senin için kendimi tehlikeye atmaktan çekinmem. e. Dost, zor günde belli olur. f. Bir tehlikeyi atlatmadan başka bir tehlikeyle karşılaşıyoruz hayırdır inşallah! g. Avcı, yorgun ve bitkin bir hâlde geri dönmüş. h. Ben aklımı mı oynattım yoksa? Niçin böyle tuhaflıklar yapıyorum? ı. Unutmayalım ki dünyada en büyük servet, gerçek dostlar kazanmaktır. i. Bütün iplerin koparılmış olduğunu görmüş hayretini gizleyememiş. B. Aşağıda, çerçeve içinde verilen kelimelerden her birinin “Ceylana Yardım Edenler” adlı metindeki anlamı yer almaktadır. Anlamları okuyunuz ve her anlamın karşısına çerçeve içinde verilen kelimelerden uygun olanı yazınız. 33. Sayfa Cevap: a. Gerçekleşmesi zorunlu olarak beklenen, lazım: gerek b. Tanrı’nın uygun görmesi, Tanrı’nın isteği, yazgı, alın yazısı: kader c. Çevrede olup biteni anlamak amacıyla dolaşmak: kolaçan etmek ç. Verimi iyi ve bol olan: verimli d. Coşku, sinir, korku vb.nin etkisi azalmak, geçmek, sakinleşmek: yatışmak e. Sevgisi geçici olmayan, hakikatli: vefalı f. İyi, yararlı, faydalı: hayırlı g. Varlık, zenginlik, mal mülk: servet h. Gücü tükenmiş olan, çok yorgun, argın, aygın, dermansız: bitkin I. Beklenmedik, garip bir şeyin sebep olduğu şaşkınlık, şaşırma: hayret i. Çıldırmak: kafayı oynatmak 5. Etkinlik Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeler varsa bunların anlamlarını sözlükten öğreniniz ve bu kelimelerle cümleler kurarak bu cümleleri defterlerinize yazınız. Yazdığınız cümleleri sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Cevap: Servet: Varlık zenginlik mal mülk Cümle: Benim gerçek servetim kütüphanedeki kitaplarımdır. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Ceylanın korkusunun sebebi nedir? Cevap: Avcının kendisini vurmak istemesi. 2. Kaplumbağa, korku içindeki ceylana hangi teklifte bulunuyor? Cevap: Dost olmayı ve birlikte yaşamayı. 3. Karga, kaplumbağa ile fareye hangi haberi veriyor? Cevap: Ceylanın bir tuzağa düştüğü haberini veriyor. 4. Kaplumbağa, karga ve fare, ceylanı kurtarmak için hangi planı yapıyor? Cevap: Karga uçarak gözcülük yapacak ,fare ise ağı kemirerek ceylanı kurtaracak. 5. Kaplumbağa, ceylanın “Sen buraya gelmekle iyi etmedin. Çünkü benim bağlarım çözüldükten sonra biz kolayca kaçabiliriz. Karga uçar, fare kaçar, ben de koşarım. Ama sen bu ağırlığınla nasıl hareket edeceksin? ” sözlerine karşılık ne söylüyor? Cevap: Ben, dostluğun gereğini yerine getirmekle görevliyim. Senin için kendimi tehlikeye atmaktan çekinmem. Dostluk, kolay kazanılmaz. Sen burada acı çekerken ben keyfime bakamazdım. Dost, vefalı olur. Senin acına ortak olmak için buraya geldim. 6. Kaplumbağa yakalanınca fare ne düşünüyor? Cevap:Bir tehlikeyi atlatmadan başka bir tehlikeyle karşılaşıyoruz. Hayırdır inşallah! Atalarımız ne kadar doğru söylemiş: “Başına bela gelmediği sürece en zengin sensin.” Vefalı dostumuz kaplumbağanın başına bir kötülük gelmesinden korkuyorum. Oysa o, dostluk kurarken hiçbir çıkar gözetmedi. Dostlarının her zaman yanında oldu. Onlar için gereğinde hayatını tehlikeye attı. 7. Ceylan, karga ve fare, kaplumbağayı nasıl kurtarıyor? Cevap: Ceylan yaralı numarası yapıyor.Karga da onun üstüne konuyor. Avcının dikkatini kendisine çekiyor, fare de hemen ipleri kopartıyorlar böylece kaplumbağa kurtarılıyor. 8. Hangi özelliği ya da özelliklerinden dolayı bu kahramanlardan hangisi olmak isterdiniz? Cevap: Karga olmak isterdim.Çünkü uçup gelen tehlikeleri görebilmektedir. 9. Sizce bu kahramanlardan hangisinin metindeki rolünün daha önemli olduğunu düşünüyorsunuz? Niçin? Cevap: Bence hepsinin rolü önemli.Çünkü birlikte hareket etmişler ve herkes üzerine düşen görevi tam yapmıştır.Şayet birisi olmasa bu başarı sağlanamazdı. 10. Avcıya sonunda ne oluyor? Cevap: Çözülmüş ipleri görünce hayretler içinde kalıyor,delirdiğini düşünüyor ve hemen oradan uzaklaşıyor. 11. Yazarın metinde, insanlara yönelik bir eleştiride bulunduğu söylenebilir mi? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız. Cevap: Vardır.İnsan gibi akıllı bir varlığın, bu hayvanlardan daha iyi bir dostluk sergilemesi, dostlarının sevinç ve üzüntülerine ortak olması ve sözünde durması gerektiğini vurguluyor. 12. Sizce metindeki bütün hayvanların kara gün dostu olduğu söylenebilir mi? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız. Cevap: Evet kara gün dostudurlar.Hepsi elinden geleni yapmış ve kimse kendini geri çekmemiştir. 13. Metni etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız. Cevap:Çok etkileyici buldum.Çünkü gerçek dostluk nasıl olur onu anladım. 34. Sayfa 7. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Zor durumda olan bir ceylana dostlarının yardım etmesini anlatıyor. Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Gerçek dostluğun ne demek olduğunu anlatmak için. Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: İnsanların en büyük servetlerinin gerçek dostlar olduğudur.Dostluğun önemi. 8. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Ceylana Yardım Edenler” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Metnin ilgi çekici merak uyandırıcı olmasını sağlamak için. Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur.Neticede ceylana yardım edenler var ve konu bu şekilde devam ediyor. Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Dostluğun Önemi 9. Etkinlik Gruplara ayrılınız. Her grupta, “Ceylana Yardım Edenler” adlı metindeki varlık sayısı kadar öğrenci olmasını sağlayınız. Metni, sessiz okuma yöntemiyle bir kez daha okuyunuz. Metinde anlatılan olayı canlandırmak için 15 dakika süreyle grup olarak hazırlanınız. Hazırlanma süresinin sonunda, öğretmeninizin belirleyeceği sıraya göre grup olarak canlandırmanızı yapınız. Bütün canlandırmalar bitince sınıfla hangi grubun en başarılı, en etkili canlandırmayı yaptığını belirleyiniz. 10. Etkinlik A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. ” ‘Ceylana Yardım Edenler’ adlı metnin kahramanları olan hayvanların insanlaştırıldığını düşünüyorum.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır.Çünkü hayvanlar konuşuyor, ve insan gibi özelliklerde davranıyor. b. “Ceylana Yardım edenler” adlı metinde, kaplumbağa, karga, ceylan ve farenin konuşturulması metni, metnin anlatımını nasıl etkilemiştir? Cevap: Daha etkili ve inandırıcı olmuştur. c. ” ‘Ceylana Yardım Edenler’ adlı metinde, hayvanların insan gibi konuşturulması, metni daha çekici, canlı, etkileyici kılmaktadır.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklılardır.Çünkü bu durum metni akıcı ve etkileyici yapmıştır. B. Ardından aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Sanat eserlerinde, kelimelerle anlam ve çağrışım ilgileri kurmak; söze güzellik, canlılık katmak ve sözü daha etkili kılmak için söz sanatları kullanılır. İntak (konuşturma) da bu söz sanatlarından biridir. İntak, insan dışındaki canlı ve cansız varlıkların konuşturulmasına denir. Fabllarda bu sanattan sıkça faydalanılır. Fabl türünde bir metin olan “Ceylana Yardım Edenler” adlı metinde; kaplumbağa, ceylan, fare ve karga konuşturularak intak söz sanatına başvurulmuştur. 35. Sayfa 11. Etkinlik A. Aşağıdaki bilgileri okuyunuz. ÖĞRENELİM Gerçek; yalan olmayan, doğru olan söz, olay ya da durumlardır. Gerçek, yaşamda karşılaşabileceğimiz, rastlayabileceğimiz, olağan şeylerdir. Kurgu; gerçek olmayan, gerçekmiş gibi tasarlanan kişi, olay ve durumlardır. Kurgu eserler; olağanüstü, hayali olay ve kahramanlardan oluşabileceği gibi yaşanması mümkün olay ve olağan özellikler taşıyan kahramanlardan da oluşabilir. Ancak her iki durumda da olay ve kahramanlar gerçek değildir, kurmacadır; yani olay ve kahramanlar, olmadığı halde varmış gibi tasarlanmış, kurgulanmıştır. B. Aşağıdaki soruları, yukarıda verilen bilgilerden hareketle cevaplayınız. a. “Ceylana Yardım Edenler” adlı metinde anlatılan olay nedir? Metinde anlatılan olay, sizce gerçekten yaşanmış mıdır; gerçek midir yoksa kurgu mudur? Açıklayınız. Cevap: Kurgudur.Çünkü gerçekte yaşanması mümkün olmayan bir olaydır. b. ” ‘Ceylana Yardım Edenler’ adlı metinde anlatılan olay kurgu olduğu için metindeki kahramanlar da kurgudur; metnin yazarı tarafından tasarlanmış, yaratılmıştır.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Çünkü olayı kurgu olan bir metnin kahramanları da kurgudur. c. “Ceylana Yardım Edenler” adlı metinde, gerçekte olabilir, yaşanabilir özellikte olan kişi, olay veya durumlar var mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet vardır.Avcının ceylanı vurmak istemesi gerçek olabilir. ç. Sizce, “Ceylana Yardım Edenler” adlı metinden alınan aşağıdaki bölümde anlatılanlar, gerçekte olabilir, yaşanabilir özellikte midir? Bu anlatılanlar olağan mıdır? Açıklayınız. “Kaplumbağa, ceylandan çok korkmuş. Hemen suya dalmış. Fare de deliğine girmiş. Karga ise uçarak bir dala konmuş.” Cevap: Yaşanabilir özellikte olaylar.Çünkü doğada bazı hayvanlar diğerlerinden korkar ve kendini emniyete alacak yerlere kaçarlar. d. “Ceylana Yardım Edenler” adlı metinde, gerçek olmayan, gerçekmiş gibi tasarlanan, yani kurgusal olan kişi, olay veya durumlar var mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet.Hayvanların konuşmaları, plan yapmaları kurgudur. e. Sizce, “Ceylana Yardım Edenler” adlı metinden alınan aşağıdaki bölümde anlatılanlar, gerçekte olabilir, yaşanabilir özellikte midir? Bu anlatılanlar olağan mıdır? Açıklayınız. “Kaplumbağa, fare ve karga, gölgeliğe gidip sohbet ederlermiş. Üç arkadaş bir gün yine gölgelikte sohbet etmek için toplanmışlar.” Cevap: Hayır yaşanabilir özellikte değildir.Gerçekte bu hayvanlar yan yana gelip sohbet etmezler. f. ” ‘Ceylana Yardım Edenler’ adlı metinde, hem gerçekte olabilecek hem de kurgusal unsurlar yer almaktadır.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.hayvanların konuşması kurgusal iken avcının ceylanı avlamak istemesi gerçek olabilir. g. Dostlukla ilgili bir anı okumuş olsaydınız ve size “Hangisi kurgu bir eserdir? Okuduğunuz anı mı yoksa ‘Ceylana Yardım Edenler’ adlı metin mi?” sorusu yöneltilseydi ne cevap verirdiniz? Cevap: Ceylana Yardım Edenler kurgusaldır.Çünkü gerçekte yaşanmamıştır.Anı ise gerçekte yaşanmış olayları anlatır. 12. Etkinlik Kaynatılmış Tohum” metninin sonunda yapmanız istenen hazırlıktan hareketle sınıfta “dostluğun önemi” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanızın sonunda arkadaşlarınızdan sizi, sesinizi ve beden dilinizi etkili kullanma ve bağlama uygun konuşma bakımından değerlendirmelerini isteyiniz. 36. Sayfa Yazmaya Hazırlık Biraz sonra istediğiniz konuda bilgilendirici bir metin yazacaksınız. Metni yazmaya geçmeden önce şunları yapınız: a) Metnin konusunu ve ana fikrini belirleyerek defterinize yazınız. b) Belirlediğiniz konu ve ana fikre göre giriş, gelişme, sonuç bölümlerinde yazacaklarınızın taslağını oluşturunuz ve bu taslağı defterinize yazınız. c) Konunuzla ilgili günlük hayattan örnekler bulunuz. Yazma, Taslak Oluşturma Sınıfa getirdiğiniz çizgisiz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine, “Yazmaya Hazırlık” aşamasında belirlediğiniz konu ve ana fikirde bilgilendirici bir metin yazınız. Yazma çalışmanız sırasında aşağıdaki hususlara dikkat ediniz: • Metnin ilk paragrafında yazma amacınızı açıkça ifade ediniz. • Metninizin “Yazmaya Hazırlık” bölümünde belirlediğiniz konu ve ana fikre uygun olmasına dikkat ediniz. • Metninizin defterinize yazdığınız taslağa uygun olmasına dikkat ediniz. • Konuyla ilgili günlük hayattan bulduğunuz örneklere yer veriniz. • Metninize uygun bir başlık belirleyiniz. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazı, belirlenen ana fikre uygun mu? • Bu yazı, oluşturulan taslağa bağlı kalınarak yazılmış bir yazı mı? • Bu yazının amacı, ilk paragrafında ifade edilmiş mi? • Bu yazıda, konuyla ilgili günlük hayattan örneklere yer verilmiş mi? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebiliriz? • Bu yazının metinde anlatılanlarla uyumlu bir başlığı var mı? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni, sınıfa getirdiğiniz çizgisiz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni, sınıfa getirdiğiniz bantı kullanarak sınıf panosuna ya da sınıf duvarlarında uygun olan bir boşluğa yapıştırınız ve arkadaşlarınızdan yazınızı okumalarını isteyiniz. Siz de arkadaşlarınızın yazılarını okuyunuz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 37, 38, 39, 40 “ADSIZ ÇEŞME“ Metni Etkinlik Cevapları

ADSIZ ÇEŞME

37. Sayfa 1. Etkinlik “İyilik” kelimesinin çağrıştırdığı kelimeleri aşağıdaki boşluklara yazınız. Cevap: 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. “İyilik” kavramını tanımlamanız istense nasıl tanımlardınız? Cevap: Karşılık beklemeden yapılan yardım ya da eylemler. Herhangi bir kişiye, karşılık beklenilerek yapılan yardıma iyilik denilebilir mi? Açıklayınız. Cevap: hayır denilemez.Çünkü iyilik karşılıksız yapılır. En son kime, hangi iyiliği yaptınız? Cevap: Komşu teyzeye geçen gün pazardan dönerken elindeki poşetleri taşımaya yardım ettim. 3. Etkinlik Aşağıdaki özdeyiş ve atasözüyle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Sana kötülük yapanı, iyilik yaparak cezalandır.” “İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe iyilik er kişinin kârı.” Cevap: İnsanlar bize kötülük yapsalar bile biz içimizdeki iyilik yapma duygusunu asla bırakmamalıyız.Çünkü bu bizi yüceltir ve gerçek bir insan yapar. II. DİNLEME Dinleme metinlerini, öğretmeninizden ya da bu kitapla birlikte verilen “Dinleme CD’sinden” dinleyeceksiniz. “Adsız Çeşme” adlı metni iki kez dinleyiniz. Ardından metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Yürüyüşe kim çıkmıştır? Cevap: İki kardeş 2. Mevsim hangi mevsimdir? Cevap: Yaz Mevsimi. 38. Sayfa 3. Hava nasıldır? Cevap: Çok sıcak bir gün. 4. Yürüyüş kardeşlere niçin zehir olmuştur? Cevap: Çok sıcak olduğu için ve susuz kaldıkları için. 5. Kardeşlerin bulduğu çeşme nasıl bir çeşmedir? Cevap: Eski bir çeşme.Oluğundan su akan. 6. Kardeşler neyi merak etmektedir? Cevap: Çeşmeyi kimin yaptırdığını merak etmişler. 7. Çeşmeyi kim yapmıştır? Cevap: Kimin yaptırdığı belli değilmiş. 8. Şair, iyiliği neye benzetmektedir? Cevap: Suya benzetmiştir. 9. Şair, gönüllerimizi neye benzetmektedir? Cevap: Adsız bir çeşmeye benzetmiştir. 10. Şair, şiiri kime hitaben yazmıştır? Cevap: Çocuğuna, çocuklara 11. Şiir, hangi sözlerle sona ermektedir? Cevap: Su yerine iyilikle dol, Yavrum adsız bir çeşme ol. Verilen soruların cevaplanmasının ardından metinde anlatılanlardan hareketle yeni düşünce ve hayaller üretmenizi sağlayacak aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Şair, iyiliği niçin suya benzetiyor olabilir? “Adsız Çeşme” adlı şiirin şairi siz olsaydınız iyiliği neye benzetirdiniz? Niçin? Cevap: Su insanlar için çok önemli yaşamsal bir ihtiyaçtır.İyilik de böyle önemli ve gereklidir.Ben olsam iyiliği oksijene benzetirdim.Çünkü oksijen olmazsa insanlar ve canlılar yaşayamaz.İyilik de su kadar oksijen kadar gereklidir bence. 2. Şair, gönüllerimizi niçin çeşmeye benzetiyor olabilir? “Adsız Çeşme” adlı şiirin şairi siz olsaydınız gönülleri neye benzetirdiniz? Niçin? Cevap: Çünkü gönlümüzde bitmek tükenmek bilmeyen iyilik ve sevgi kaynağı vardır.Ben olsam pınara benzetirdim. 3. Şair, “Yavrum, adsız bir çeşme ol.” sözüyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Yaptığın iyilikleri başkalarına anlatmana ya da başkalarının bilmesine gerek yok; önemli olan iyiliği yapmaktır. 4. Şair, bu şiir için neden “Adsız Çeşme” başlığını kullanmış olabilir? Siz olsaydınız bu şiir için hangi başlığı kullanırdınız? Niçin? Cevap: İyilik karşılıksız yapılan bir eylemdir.İyilik yaparken başkalarının bunu bilmesi iyilik yapılan kimseyi rencide edebilir. B. Söz Varlığı “Adsız Çeşme” adlı metni bir kez daha dinleyiniz. Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeler varsa bu kelimeleri defterlerinize not ediniz ve bunların anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: Bezmek: bıkıp usanmak Oluk: genellikle dağlardaki pınarlarda, çeşmelerde bulunan, ağaçtan vb. yapılmış, suyun akmasına yarayan, uzunlamasına kesit durumunda, üst yanı açık boru. Kana kana: kanıncaya, doyuncaya değin, doya doya, bol bol. Yeni öğrendiğiniz kelimelerin her biriyle birer cümle kurunuz ve kurduğunuz cümleleri defterlerinize yazarak sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Cevap: Kardeşimin sürekli konuşmasından bezdim Köydeki çeşmenin oluğu kırılmış. Artık kana kana içebilirim sütümü. C. Anlama 4. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. “Adsız Çeşme” adlı metnin çocuklara nasihat etmek amacıyla yazılmış bir şiir olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir.Çocukların iyilik yapmasını, iyi insanlar olmasını öğütlemektedir. 2. Şiirin en çok hangi bölümünü sevdiniz? Niçin? Cevap: Çocukların susuz kaldıktan sonra kana kana su içmelerini sevdim. 5. Etkinlik Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: İyi olmaktan ve iyilik yapmaktan • Sizce şair bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Çocuklara öğüt vermek için. • Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir? Cevap: İyiliğin gerekliliği ve önemi. 39. Sayfa 6. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “Adsız Çeşme” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: İyilik yapmak için insanların bizi tanımasına bilmesine gerek yoktur. Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Cevap: Uygun çünkü Adsız Çeşme konuyla çok ilgili. Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: İyilik Pınarı 7. Etkinlik Yukarıdaki kelimelerden Türkçe karşılığını bildikleriniz var mı? Varsa açıklayınız. Ardından “kendiliğinden” kelimesinin yukarıdaki yabancı kelimelerden hangisinin Türkçe karşılığı olabileceğini söyleyiniz. Cevap: Agresif: Sinirli Data: Veri Perspektif: Bakış açısı Spontane: Kendiliğinden 8. Etkinlik Aşağıdaki kelimelerden her birinin 7. etkinlikteki yabancı kelimelerden hangisinin Türkçe karşılığı olduğu ile ilgili tahminlerinizi söyleyiniz. 1. zihniyet, anlayış: mantalite 2. uzlaşma: konsensus 3. taklit: imitasyon 4. karamsar: pesimist 5. geri bildirim: feedback 6. bağlantı: link 7. bilgisayar korsanı: hacker 8. eğilim: trend 9. saldırgan: agresif 10. veri: data 11. bakış açısı: perspektif 12. zamanlama: timing 9. Etkinlik 7 ve 8 . etkinliklerin ardından aşağıdaki sorularla ilgili düşüncelerinizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmak niçin önemlidir? Cevap: Dil bir toplumun en önemli değeri, kültürüdür.Şayet dilimiz yabancılaşmaya başlar ise kültürümüz de yok olup gitmeye başlar. Yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmanın Türkçeyi korumak ve geliştirmekle ilgili önemli sorumluluklarımızdan biri olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir.Türkçe karşılığı olan kelimeleri kullanmak dilimizi hem zenginleştirir hem de korur. 40. Sayfa 10. Etkinlik Aşağıdaki sorularla ilgili duygu ve düşüncelerinizi, yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmaya dikkat ederek açıklayınız. “Adsız Çeşme” adlı şiiri etkileyici buldunuz mu? Niçin? Cevap: Evet buldum.Akıcı ve sade bir dil kullanılmış, konusu çok güzel. “Adsız Çeşme” adlı şiir, çok önemli, çok değerli bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Niçin? Cevap: Evet çünkü iyilik insanların yavaş yavaş kaybettiği bir değer ve bu değeri tekrar hatırlattığı için. Yazmaya Hazırlık “Adsız Çeşme” adlı şiiri, bir kez daha dinleyiniz. Ardından şiirin konusunu ve ana duygusunu hatırlayarak sınıfta arkadaşlarınıza açıklayınız. Cevap: İyilik insanların yaşamsal kaynakları kadar önemlidir.Bu nedenle iyiliği yaymak ve hayatımızın bir parçası haline getirmek gerekir. Yazma, Taslak Oluşturma “Adsız Çeşme” adlı şiirde ele alınan duygu, düşünce, hayal veya olayları geliştiriniz ve yaratıcılığınızı kullanarak defterinize şiir dışındaki bir türde (hikâye, deneme, masal, fabl vd.) bir metin yazınız. Cevap: Yaşlı komşumuz pazara gideceğini söyledi.Yalnız yaşayan bu teyze pazar alışverişi yaparken ona göz kulak olmak, malzemelerini taşımak istedim.Bunun için annemden izin aldım ve annem benim bu tavrıma çok sevindi ve gurur duydu.Yaşlı teyzeyle beraber pazar alışverişini tamamlayıp eve döndük.O çok mutlu olmuştu.Ben de çok mutlu olmuştum.Çünkü bana dualar etti.Kendimi hiç bu kadar huzurlu hissetmemiştim. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazıda, belirlenen konu ve ana duygu anlatılmış mı? Cevap: Evet • Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? Cevap: Evet • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? Cevap: Kelime haznemi arttırarak. • Bu yazı anlaşılır mı? Cevap: Evet • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Cevap: Komşular, pazardaki insanlar. Düzeltme Yazdığınız metni, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendirerek bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni defterlerinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Defterinize yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. SONRAKİ METNİN (“NEVRUZ ADLI METİN) İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapılacak bir etkinlik için sınıfa A4 ebadında 4-5 kâğıt getiriniz. ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapılacak bir etkinlik için gruplara ayrılınız. Grubunuzda iş bölümü yaparak “Okuma” bölümünde yapılacak etkinlikte kullanılmak üzere boya kalemleri ve A3 ebadında birkaç kâğıt getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 42, 43 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Etkinlik Cevapları

42. Sayfa 1. Aşağıdaki parçada asıl anlatılmak istenen fikir (ana fikir) nedir? Yazarak açıklayınız. Nedense eleştirilmekten kaçarız oysa farklı, yapıcı yaklaşımlar, eleştiriler, beni daha çok çeker; ilgilendirir. “Beni eleştirin.” demek bizi daha da yüceltir, geliştirir kanısındayım. Özellikle bizi eleştirenler bize ders verir gibi değil de eleştirilerini karşılıklı söyleşi içinde gerçekleştiriyorlarsa daha iyi. Ama böyle olmasa da hoşumuza gitmese de eleştirilmenin bizim için ne kadar iyi bir şans olduğunu bilmeliyiz. Ne yazık ki bizi eleştirenlere düşman gözüyle bakıyoruz. Eleştirilere katılmayabiliriz, söylenenleri yavan ve basit bulabiliriz ama bu durum yapılan her eleştiriyi dikkatle dinlememize engel olmamalı. Bence asıl olumsuzluk, bize yöneltilen eleştiriler değil övgüler olmalıdır. Montaigne (Monteyn), Denemeler Cevap: Eleştiriye açık olmak gerekir. 2. Montaigne’e ait yukarıdaki parçada kullanılan aşağıdaki kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahmin ettiğiniz anlamları kelimelerin karşılarına yazınız. Tahminlerinizin doğru olup olmadığını sözlükten kontrol ediniz. Cevap: yapıcı: bir konuya olumlu yönden yaklaşan, olumlu. kanı: kişinin, düşünerek vardığı ve inandığı sonuç, inanılan düşünce, kesin düşünce söyleşi: karşılıklı olarak arkadaşça, dostça konuşarak hoş vakit geçirme. 3. Bir metni, noktalama işaretlerine dikkat ederek okumak niçin önemlidir? Düşüncelerinizi yazınız. Cevap: Noktalama işaretleri metinleri karşımızda bir insan ile konuşur gibi anlamak, tonlamalara, nefes alınacak yerlere, cümle sonlarına dikkat ederek okumamızı sağlar. 43. Sayfa 4. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. 1. Ana fikir, bir metnin içinde bir cümle hâlinde bulunabileceği gibi metnin bütününden de çıkarılabilir. (D) 2. Başlık, ana fikir ve konuyla ilgili olmak zorunda değildir. (Y) 3. Olmuş ya da olması mümkün olayları yer, zaman, kişi unsurlarına dayanarak fazla ayrıntıya girmeden anlatan kısa, sanatsal metinlere masal denir. (Y) 4. Belli bir konu çevresinde var olan birden fazla olayın, sebep-sonuç ilişkisine bağlı bir biçimde oluşturdukları organik bütüne olay örgüsü denir. (D) 5. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Cevap: 1. Bir olaya bağlı olarak ortaya çıkan ve birbirini takip eden olaylar, OLAY ÖRGÜSÜ nü oluşturur. 2. Hikâye edici bir metni okuyuculara veya dinleyicilere anlatan kişiye ANLATICI denir. 3. KONU metne sorulan “Yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor?” sorularının cevabıdır. 6. Yabancı dillerden alınmış ve Türkçede kullanılan bildiğiniz kelimeler var mı? Varsa bunların Türkçe karşılıklarını aşağıya yazınız. Cevap: Mouse: Fare PC: Bilgisayar Sandalye: Oturgaç Scanier: Tarayıcı 7. Yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmanın niçin önemli olduğunu sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Dil bizim önemli bir kültür ögemizdir. Dilimizi korumak ve zenginleştirmek için buna ihtiyaç vardır. 8. (I) Sesli okumanın en önemli şartı, kelimeleri doğru telâffuz etmek, okuma zevki uyandırmak ve konuşur gibi okumaktır. (II) Sesli okumada hızlı okumak çok önemlidir. (III) Sesli okumada, ses tonu, metindeki duygu ve düşüncelere bağlı olarak ayarlanmalıdır. (IV) Okuma süreci kesintiye uğratılmamalıdır. Kaç numaralı cümlede bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 46, 47, 48, 49, 50 “NEVRUZ” Metni Etkinlik Cevapları

NEVRUZ 46. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıya, “nevruz” kelimesinin çağrıştırdığı kelime ve kavramları yazınız. Cevap: İlkbahar, ateş üstünden atlama, doğanın yeşermesi, sevinç, coşku, eğlence. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. “Nevruz”un ne anlama geldiğini biliyor musunuz? Biliyorsanız açıklayınız. Cevap: Nevruz yeni gün anlamına gelen doğanın uyanışı ve yeni yıl olarak kutlanmaktadır. Nevruz Bayramı yıl içinde ne zaman kutlanmaktadır? Cevap: 21 Martta. Nevruz Bayramıyla ilgili neler biliyorsunuz? Cevap: Eski Türklerden beri kutlanmaktadır.Orta Asya’da, Türk devletlerinde kutlanır.Baharın gelişi coşkuyla ve eğlenceli şekilde kutlanmaktadır.21 martta başlar.Ateş yakılır, çeşitli yarışmalar düzenlenir. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Nevruzun gelişi nedeni ile şarkılar söylenmektedir, eğlenceler düzenlenmektedir. Aşağıdaki soruyla ilgili düşüncelerinizi açıklayınız. “Yazım kuralları ve noktalama işaretlerine dikkat ederek uygun hızda okumak niçin önemlidir?” Cevap: Çünkü bu kurallara uymak okunan metnin daha güzel ve anlaşılır olmasını sağlamaktadır. 48. Sayfa 4. Etkinlik a. “Nevruz” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: aidiyet, ritüel b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: aidiyet: bağlılık ritüel:gelenek c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: aidiyet:Ait olma durumu, ilişkinlik. Ritüel: din, tapınma, büyü vb. ile ilgili geleneksel tören. ç. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına “√ ” işareti koyunuz. 5. Etkinlik 4. etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin tamamını kullanarak defterlerinize istediğiniz konuda bir olay yazısı yazınız. Cevap: İnsan ailesine bir aidiyet duygusuyla bağlanıyor.Aile içinde çeşitli ritüeller olmasa bile bu duygu çok güzel. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. “Nevruz” kelimesi nasıl meydana gelmiştir? Kelimenin anlamı nedir? Cevap: Farsça “nev” ve “ruz” kelimelerinden meydana gelmiştir. Yeni gün anlamına gelmektedir. 2. “Nevruz” kelimesinin kökeni nedir? Cevap: Nev yeni demek ruz ise gün demektir. 3. “Nevruz”, ülkemizde başka hangi adlarla anılmaktadır? Cevap: Yenigün, Nevruz-i Sultan, Sultan Nevruz, Navrız, Noruz, Mart Dokuzu, Gün Dönümü, Yılsırtı, Yumurta Bayramı. 4. “Nevruz’un kişi ve toplumların aidiyet duygusunu geliştirdiği söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Söylenebilir. Çünkü bu bayramla beraber insanlar hem birlikteliğin hem de paylaşmanın önemini yeniden kavramaktadır. 5. Metinde, Nevruz’un nesilden nesile iletişimin en güzel örneklerinden biri olduğunun nedeni, nedenleri olarak ne, neler sunulmuştur? Cevap: Nevruz bayramı ve kutlamaları, Anadolu’da sözlü kültürün, toplumsal uygulama ve ritüellerin, doğa ve evrene ilişkin bilgi ve deneyimlerin nesilden nesile aktarıldığı en uygun ortamlardan birini oluşturmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Nevruz, nesiller arası iletişimin en güzel örneklerinden biridir. 6. Metinde, Nevruz Bayramı’yla ilgili hangi geleneklerden bahsedilmiştir? Cevap: Nevruz öncesinde evlerde ve sokaklarda genel bir temizlik yapılır. Kutlamalar sırasında insanlar temiz veya yeni kıyafetler giymeye özen gösterir. 7. Nevruz’un UNESCO insanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası’nın Temsili Listesi’ne 2009 yılında ortak dosya olarak kaydettirilmiş olması niçin önemlidir? Cevap:Evrensel bir kültür olması ve geleneğin yaşatılması açısından önemlidir. 8. Nevruz Bayramı’nın önemli bir bayram olduğu metindeki hangi ifadelerden, açıklamalardan anlaşılmaktadır? Cevap: Nevruz, farklı diller konuşan, farklı dinlere inanan ve farklı etnik kökenlerden gelen toplumlar arasında kültürel diyalog, saygı ve anlayış ortamının geliştirilmesi çalışmalarına son derece olumlu bir katkı sağlamıştır. 49. Sayfa 9. “Nevruz” adlı metni okuduktan sonra hangi bilgileri öğrendiniz? Cevap: Nevruzun Türk dünyası açısından önemi, ne zaman kutlandığı, neler yapıldığı. 7. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Nevruz hakkında kapsamlı bir bilgi veriyor. Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Nevruz Bayramı hakkında bilgi vermek için. Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: Nevruzun kültür açısından önemi. 8. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Nevruz” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü Nevruz hakkında bilgi vermektedir. Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Çok uyumludur.Çünkü Nevruz hakkında birçok bilgi verilmektedir. Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Nevruzun Önemi.Çünkü Nevruzun ne kadar önemli olduğunu anladım. 9. Etkinlik “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde belirlenen grup üyeleriyle bir araya gelerek bir küme oluşturunuz. Getirdiğiniz A3 ebadındaki kâğıda iş birliği içinde “nevruz” konulu bir afiş hazırlayınız. 10. Etkinlik Verimli, sağlıklı bir tartışma ortamında, sınıfta “millî ve dinî bayramların önemi” ile ilgili bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışmadan elde edilen sonuçları önce tahtaya, daha sonra defterlerinize yazınız. 50. Sayfa Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? Cevap: Uygun. Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? Cevap: Uygun Bu yazı yazılırken başta belirlenen işlem basamaklarına dikkat edilmiş mi? Cevap: Uygun Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? Cevap: Uygun Bu yazı anlaşılır mı? Cevap: Uygun Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Cevap: Uygun Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde kullanmak amacıyla CD ya da USB belleğe kaydedilmiş bir türkü getiriniz. Öğretmeninizden de sonraki dersin “Okuma” bölümüne di- züstü bir bilgisayar hazırlamasını isteyiniz. Öğretmeninize ayrıca, “Kâzım’ın Türküsü (Mezar Arasında Harman Olur mu?)” ve “Uzun İnce Bir Yoldayım” türkülerinin kaydını CD ya da USB bellek aracılığıyla sınıfa getirmesini isteyiniz. Sonraki metin işlenişinin “Konuşma” bölümünde gerçekleştirmek üzere “türkülerimizin kültürümüzdeki yeri, önemi” konulu bir konuşma yapmaya hazırlanınız. Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere sınıfa birkaç adet A4 ebadında çizgisiz kâğıt getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 “Türküler Dolusu” Metni Etkinlik Cevapları

TÜRKÜLER DOLUSU 51. Sayfa 1. ETKİNLİK En beğendiğiniz türkünün adını ve bu türküyü niçin beğendiğinizi açıklayınız. Ardından, gönüllüyseniz bu türküyü ya da bildiğiniz başka bir türküyü sınıfta seslendiriniz. Cevap: Mihriban Türküsü. Dinleyici durumundaki arkadaşlarınızdan, söylediğiniz türkünün ana duygusunu belirlemelerini ve açıklamalarını isteyiniz. Gönüllü başka öğrenci varsa bu uygulamayı birkaç türküyle daha devam ettiriniz. Ayrıca en güzel türkü söyleyen öğrenciyi sınıfla birlikte belirleyiniz. Cevap: Aşk Türküsüdür. 2. ETKİNLİK Aşağıdaki soruları cevaplayınız. Türküler bizim özümüzdür.” diyen biri sizce ne demek istiyor olabilir? Cevap: Türküler kültür gelenek ve göreneklerimizin bir yansımasıdır.Üzüntüde ve sevinç de duygularımıza ortak olur, yaşanmışlıkları anlatırlar. “Türküler, her duygumuza tercümanlık yapar.” diyen biri bu düşüncesinde sizce haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır.Çünkü türküler bizim duygularımızın notalara aktarılmış şekilleridir. Yaşadığınız yöreye, çevreye ait bildiğiniz bir türkü var mı? Varsa adını, türküde ne anlatıldığını açıklayınız. Cevap: İstanbul türküsü.Ada sahillerinde bekliyorum.Türkü aşk türküsü. “Türküler Dolusu” adlı metni sessiz okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için metni, yalnızca gözlerinizle takip ederek (satırları takip etmede kalem ya da başka bir araç kullanmaksızın) ve dudaklarınızı kıpırdatmadan okuyunuz. Bu süreçte arkadaşlarınızı rahatsız etmemeye dikkat ediniz. Sessiz okuma sürecinin sonunda, “Metinde neler ilginizi çekti?”, “Metni okurken neler hissettiniz?” sorularını cevaplayınız. Cevap: Şiirin duygularımıza nasıl tercüman olduğunu hissettim. 54. Sayfa 3. ETKİNLİK a. “Türküler Dolusu” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: Nafile, şile bezi b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: nafile: boş şile bezi: bir kumaş türü c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: nafile: boşa giden, işe yaramayan, yararsız. √ şile bezi: ballıbabagillerden, kuru yerlerde yetişen, saksıda da yetiştirilebilen, küçük yapraklı, pembe çiçekli, güzel kokulu bir bitki. 4. ETKİNLİK CD ya da USB bellek aracılığıyla sınıfa getirdiğiniz türküleri öğretmeninizin sınıfa getirmiş olduğu dizüstü bilgisayardan dinleyiniz. Öğretmeninizin temin ettiği “Kâzım’ın Türküsü (Mezar Arasında Harman Olur mu?)” türküsünü de dinleyiniz. Aşağıya, dinlediğiniz türkülerin size hissettirdiklerini anlatan bir yazı yazınız. 5. ETKİNLİK a. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Altı çizili her kelimenin kullanıldığı cümledeki görevini, anlamını açıklayınız. Vah vah! Adamcağız hafızasını kaybetmiş. Oof! Yeter artık, sıkıldım bu gürültüden. Hey hanımefendi, bakar mısınız? Cevap: Vah vah: Üzüntü Oof! : Sıkılma Hey: Seslenme b. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Kullanıldığı cümlede, altı çizili her kelimenin görevini, anlamını açıklayınız. Dur! Buradan daha ileriye gidemezsin. Efendiler! Burada, bir milletin istikbali için toplanmış bulunuyoruz. Cevap: Dur!: Emir kelimesi. Efendiler! : Seslenme, hitap kelimesi c. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. “5. etkinliğin a maddesindeki altı çizili kelimeler, bir duygu anlatmaktadır ve bunların tek başlarına anlamları yoktur.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Hayır haksızdır.Tek başlarına duygu ifade etmektedirler. 2. “5. etkinliğin b maddesindeki ‘Dur’ kelimesi emir, ‘Efendiler’ kelimesi ise seslenme anlatmaktadır. Her iki kelime de tek başlarına anlamlı kelimelerdir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. 55. Sayfa d. “Türküler Dolusu” adlı metinde kullanılan ünlemleri bulunuz ve bunları tahtaya yazınız. Öğretmeninizden, yanlış tespitlerinizi düzeltmesini isteyiniz. Cevap: Ah bu türküler, köy türküleri! Köy türküleri! e. Aşağıdaki soruyu cevaplayınız. “Türküler Dolusu” adlı metinde kullanılan ünlem türündeki kelimeler, metnin anlamına, anlatımına nasıl bir katkı sağlamaktadır? Cevap: Ünlem değeri kazanmış kelimeler var.Bunlar duygu belirtmektedir. 6. ETKİNLİK Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. “Benim yüreğimde boylu boyunca / Memleketim var.” dizelerinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Memleket sevgisinin her şeyin üstünde olduğu duygusu var. 56. Sayfa 2. Şair, hangi varlığa bağlılık hissediyor? Cevap: Memlekete ve memleketin türkülerine. 3. Şair metnin tamamında kendisini hangi varlıklara benzetiyor? Metin üzerinde gösteriniz. Cevap: Elmaya Bir dilim Trabzon peyniri kadar yerli Bir avuç tiftik, Bir çimdik çavdar, Bir tutam şile bezi 4. Şairin birilerini tehdit ettiği söylenebilir mi? Metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir.Taşıma toprağıma toz konduranın Alnını karışlarım, dizeleri tehdit içermektedir. 5. Türkülerin şair için ilham kaynağı olduğu söylenebilir mi? Metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir.Şairler de türkülerden esinlenerek ilham alabilirler. 6. “Zifiri karanlıkta gelse şiirin hası / Ayak seslerinden tanırım.” dizelerinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Şiirin dizelerinin okunmaya başladığı an iyi olduğunu anlarım demek istiyor. 7. “Ne zaman bir köy türküsü duysam / Şairliğimden utanırım.” dizelerinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Türkülerde duygular çok güzel şekilde aktarıldığı için mütevazi davranmaktadır. 8. “Şiirin gerçeğini köy türkülerimizde bulmuşum.” dizesinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Köy türkülerinde anlatılan konuların ve anlatılış şeklinin güzel olması nedeni ile. 9. Şair, “Türkülerle yunmuş, yıkanmış dilim.” dizesiyle ne anlatmak istiyor? Cevap: Türkülerin sade ve anlaşılır olması nedeni ile. 10. “Ana sütü gibi candan / Ana sütü gibi temiz.” dizeleriyle anlatılmak istenen nedir? Cevap: Dizelerinde yabancı kelimelerin olmayışı ve samimi bir dil kullanılması. 11. Türkülerde hangi konular ele alınmaktadır? Metin üzerinde gösteriniz. Cevap: Köy türkülerinin güzelliği, memleket sevgisi. 12. “Ah bu türküler / Köy türküleri / Dilimizin tuzu biberi.” dizeleriyle anlatılmak istenen nedir? Cevap: Dilimizin en yalın ve güzel şekillerini türkülerde bulabiliriz. 13. “Altlarında imza yok ama / İçlerinde yürek var.” dizeleriyle anlatılmak istenen nedir? Cevap: Türkülerin genellikle anonim olması ve içinde barındırdığı duygular. 14. Metnin tamamında türküler nelere benzetilmiştir? Metin üzerinde gösteriniz. Cevap: Ana sütü gibi candan, Ana sütü gibi temiz. Türkülerde tüter dağ dağ, yayla yayla Dilimizin tuzu, biberi. Memleket ahvalini onlardan sor. 15. Metinde türkülerin hangi özellikleri üzerinde durulmuştur? Bu özellikleri nasıl, neye göre belirlediğinizi metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Kültürümüzü oluşturan ögelerden bahsetmektedir.Dilimiz,saflık, duygularımız, gelenek ve göreneklerimiz, tarihimiz. 16. Metni etkileyici buldunuz mu? Niçin? Cevap: Evet çünkü şair bile türkülere hayran kalmış ve onlardan ilham almış. 17. Metinde en çok beğendiğiniz ifade, bölüm hangisi oldu? Cevap: Ben türkülerden aldım haberi. Ah bu türküler, köy türküleri! 18. Metin, duygu ve düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe yol açtı mı? Açıklayınız. Cevap: Evet türküleri daha çok sevdim. 7. ETKİNLİK Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Türkülerimizin bizlere ve dilime kattıklarından bahsetmektedir. • Sizce şair bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Türkülerimizin önemini anlatmak için. • Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir? Cevap: Türkülerin sadece türkü olmadığı, bizlere bir çok şey kattığını. 8. ETKİNLİK Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “Türküler Dolusu” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü türkülerden bahsedilmektedir. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Metne uygundur. • Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Duygularımızın Tercümanı Türkülerimiz. 57. Sayfa 9. ETKİNLİK A. Öğretmeninizin hazırlayarak sınıfa getirdiği “Uzun İnce Bir Yoldayım” türküsünü dinleyiniz. Bu türkünün size hissettirdiklerini açıklayınız. Cevap: Duygulandım. B. Türkünün aşağıda yer alan sözlerini okuyunuz ve türküyle ilgili soruları cevaplayınız. a. ” ‘Uzun, İnce Bir Yoldayım’ adlı türkünün son dörtlüğünde yer alan ‘Gâh ağlaya gâhi güle’ sözleriyle birbirine karşıt (zıt) iki düşünce bir arada söylenmiştir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet.Ağlamak ve gülmek kavramları zıt anlamlıdır. b. ” Uzun, İnce Bir Yoldayım” adlı türkünün son dörtlüğünde yer alan ‘Gâh ağlaya gâhi güle’ sözleriyle birbirine karşıt (zıt) iki düşüncenin bir arada söylenmiş olması metni, metnin anlatımını nasıl etkilemektedir? Cevap: Metni daha anlamlı ve anlaşılır yapmıştır. C. Ardından aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Sanat eserlerinde, kelimelerle anlam ve çağrışım ilgileri kurmak; söze güzellik, canlılık katmak ve sözü daha etkili kılmak için söz sanatları kullanılır. Tezat da bu söz sanatlarından biridir. Tezat, iki karşıt (zıt) düşüncenin bir arada söylenmesidir. “Uzun İnce Bir Yoldayım” adlı türkünün son dörtlüğünde yer alan “Gâh ağlaya gâhi güle” sözleriyle tezat söz sanatına başvurulmuştur. 58. Sayfa 10. ETKİNLİK “Nevruz” metninin sonunda yapmanız istenen hazırlıktan hareketle sınıfta “türkülerimizin kültürümüzdeki yeri, önemi” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanızın sonunda arkadaşlarınızdan sizi, sesini ve beden dilini etkili kullanma ve bağlama uygun konuşma bakımından değerlendirmelerini isteyiniz. Cevap: Türkülerimiz bizlerin hislerini en iyi anlatan kültürel bir unsurdur.Yaşanmış sevinç ve üzüntülerin toplumsal bir yansımasıdır.Türküler aynı zamanda toplumu bir arada tutan değerlerden biridir. IV. YAZMA Yazmaya Hazırlık Bu bölümde grup olarak yazma çalışması yapacaksınız. Bunun için gruplara ayrılınız. Grup arkadaşlarınızla birlikte, “Millî Kültürümüz” temasına uygun bir yazma konusu belirleyiniz (Örnek: millî kültürün millî birlik ve beraberlik açısından önemi). Grup olarak yazma çalışmasında, metni iş birliği yaparak yazmaya dikkat ediniz. Grubun her üyesinin düşünceleriyle metne katkıda bulunmasını sağlayınız ve dile getirilen her düşünceyi grup içinde iyice değerlendiriniz, tartışınız, ardından kâğıda aktarınız. Kabul edilen düşünceleri kâğıda aktarması için bir yazıcı belirleyiniz. Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasındaki açıklamaları dikkate alarak belirlediğiniz konuda bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıya hangi üye, hangi düşünceleriyle katkı sağladı? • Grup üyelerinin dile getirdiği her düşünce, grup içinde iyi değelendirildi, tartışıldı mı? • Bu yazı, etkili bir iş birliğiyle mi oluşturuldu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabiliriz? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebiliriz? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün grupların metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapılacak bir etkinlik için sınıfa A4 ebadında 4-5 kâğıt getiriniz. ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapılacak bir etkinlik için gruplara ayrılınız. Grubunuzda iş bölümü yaparak “Okuma” bölümünde yapılacak etkinlikte kullanılmak üzere boya kalemleri ve A3 ebadında birkaç kâğıt getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 59, 60, 61, 62, 63, 64 “Boş Bir Kümes Birkaç Dolu Kalp” Metni Etkinlik Cevapları

59. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki atasözüyle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Misafir on kısmetle gelir; birini yer, dokuzunu bırakır…” Cevap: İnsanlar misafir geldiği zaman onları memnun etmek için hazırlıklar yapar ve bu da masraflı olur.Fakat aslına bakacak olursanız misafir geldiği zaman eve bir bereket gelir ve bu masraf aslında daha karlı bir hale gelir.Bu nedenle bu atasözü söylenmiştir. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • “Gelenek” ne demektir? Geleneklerimizden bildiklerinizi sınıfta açıklayınız. Cevap: Eski zamanlardan beri yapılagelen şeyler, alışkanlıklar.Örneği bayramda harçlık almak, bayramda baklava yapmak geleneklerimizdendir. • “Misafirperverlik” ne demektir? Misafirperverliğin göstergesi olan davranışlar, özellikler nelerdir? Cevap: Gelen misafirlere güler yüzlü davranmak, onların rahat etmesi için çabalamak,samimi olmak ve ihtiyaçlarını gidermek misafirperverliktir. • Evinize gelen misafirleri “iyi ağırlamak” için neler yapıyorsunuz? Evinize gelen misafirleri niçin iyi ağırlamaya dikkat ediyorsunuz? Cevap: İlk önce güler yüzlü oluyoruz.Onların rahat etmesi için her türlü çabayı sarf ediyoruz.Onlara yemek ve içecek ikram ediyoruz.Çünkü misafir utangaç olur ve ihtiyaçlarını söylemekte sıkıntı duyarlar.Bu nedenle iyi davranmak gerekir. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Gece yolunu kaybeden bir çift ve onları misafir eden fakir bir aile konu edilmektedir. “Boş Bir Kümes, Birkaç Dolu Kalp” adlı metni, özetleyerek okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için metni sessiz okuyunuz ve okuma sırasında aşağıda yer alan sorul arın cevaplarını defterlerinize yazınız. Metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Arabası bozulan bir Alman çiftin fakir bir Türk aileye misafir olması ve Türk ailenin onları güzel bir şek,şekilde ağırlaması. Metinde hangi şahıslara yer verilmiştir? Cevap: Anne, baba, Alman çift, çocuklar. Metinde “zaman” kavramıyla ilgili hangi bilgilere yer verilmiştir? Cevap: 1970’li yıllar Metnin serim bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Alman bir çiftin ülkemizi tanımak için geziye çıkması ve buna göre ülkemizde çalışmak isteyip istemeyeceği. Metnin düğüm bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Alman çiftin geç saatlerde aracının bozulması ve Türk aileye misafir olması. Metnin çözüm bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Alman çiftin Türk ailenin misafirperverliğinden etkilenmesi ve mutlu olmaları. Metnin serim bölümüyle çözüm bölümü arasında hangi değişiklikler meydana gelmektedir? Cevap: Alman çiftin geziye çıkması araçlarının bozulması ve Türk aileye misafir olması.Türk ailenin misafirlerine iyi davranması ve sonunda tek tavuklarını da misafirler için yemek yaptıklarını gören Alman bayanın ağlaması. 62. Sayfa Boş Bir Kümes, Birkaç Dolu Kalp” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce bu metnin türü nedir? Cevap: Hikaye b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Evet uygundur. Ardından metindeki kişi sayısı kadar arkadaşınızın bulunduğu gruplar oluşturunuz ve aranızda rol dağılımı yapınız. Metinde size düşen bölümleri vurgu ve tonlamaya dikkat etmek ve verilmek istenen duyguları yansıtmaya çalışmak koşuluyla canlandırarak okuyunuz. Bütün gruplar canlandırmalarını bitirdiğinde en iyi canlandırmayı yapan grubu, sınıfın tamamının katıldığı bir oylamayla belirleyiniz. 4. Etkinlik a. “Boş Bir Kümes, Birkaç Dolu Kalp” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: Metin çok anlaşılır ve sade bir dille yazılmış. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Alman çiftin en çok merak ettiği şey nedir? Cevap: Türkiye ve Türklerin nasıl bir yer ve insanlar olduğu. 2. Alman çiftin arabaları nerede duruyor? Cevap: İç Anadolu’da ıssız bir yoldan giderlerken arabaları bozulmuştur. 3. Arabaları bozulan çift ne yapıyor? Cevap: Çok yakınlarında bir ev olduğunu fark ederek ve çaresizlikten kapıyı çalmışlardır. 4. Türk ev sahibi, Alman çifti nasıl karşılıyor? Cevap: Durumu anlayıp gülümseyen bir yüzle içeri davet etmişlerdir. 5. Alman çift, evlerine konuk oldukları insanların fakir olduklarını nereden anlıyor? Cevap: Yerde eski püskü bir kilim, üstüne oturabilecek bir iki minder vardır evin içinde. 6. Türk aile, Alman çifti nasıl ağırlıyor? Cevap: Çok iyi ağırlıyor. Güler yüzlü davranıyorlar. Onlara yatacak yer veriyor ve tek tavuklarını onlara ikram ediyorlar. 7. Türk aile, tok olduklarını anlatmalarına rağmen sizce niçin Alman çiftle birlikte sofraya oturuyor? Cevap: Onların utanıp sıkılmasını önlemek için. 8. “Diller farklı olsa da gönüllerin anlaşması” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: İnsanların dilleri farklı olsa bile insanların ihtiyaçları, kalpleri, duyguları aynı şekildedir. 9. Cristoph, sabah uyandığında niçin endişeleniyor? Cevap: Karısını yanında göremediği için. 10. Alman çifti ağlatan neden nedir? Cevap: Köylü ailenin kümeslerindeki son tavuğu onlar için kestiklerini anladıklarından dolayı ağlamıştır. 11. Alman çift, şahit oldukları olaydan sonra neyi anlıyor? Cevap: Türklerin ne kadar misafirperver olduklarını. 12. Metni etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız. Cevap: Evet çok etkileyici ve gurur verici. 63. Sayfa 7. ETKİNLİK Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Türklerin misafirperver olmasından. Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Misafirperverliğin ne olduğunu anlatmak için. Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: Misafirperverliğin önemi. 8. ETKİNLİK Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Boş Bir Kümes, Birkaç Dolu Kalp” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Tek bir tavuğun misafiri için kesen bir aile ve onların kalplerinin ne kadar güzel olduğu. Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Evet uygun. Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Misafirperver olmak için zengin olamaya gerek yok. 9. ETKİNLİK İstediğiniz konuda bir konuşma metni hazırlayınız ve bu metinde 6. etkinlik sırasında öğrendiğiniz kelimeleri anlamlarına uygun olarak kullanınız. Metninizi yazdıktan sonra konuşmanızı yapmaya hazırlanınız ve konuşmanızı yapınız. Yazmaya Hazırlık “Boş Bir Kümes, Birkaç Dolu Kalp” metnin konusunu ve ana fikrini hatırlayarak sınıfta açıklayınız. Cevap: Her insan bir gün başkasına misafir olabilir.Bunu düşünerek gelen misafirlerimizi iyi ağırlamalıyız.Bazen isteyerek bazen de istemeyerek misafir olunabilir.Önemli olan onlara kendi evinde hissettirecek yakınlıkta olmaktır. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “Boş Bir Kümes, Birkaç Dolu Kalp” adlı metnin konusu ve ana fikrinden hareketle hikâye edici bir metin (masal, hikâye, fabl vb.) yazınız; metni yazmayı tamamlayınca metne uygun bir başlık bulunuz. 64. Sayfa Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, hikâye edici bir metin mi? evet • Yazının başlığı ile içeriği uyumlu mu? evet • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim?evet • Bu yazı anlaşılır mı?evet • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir?evet Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Arkadaşlarınızdan metninizi değerlendirmelerini isteyiniz. Değerlendirme sonuçlarını aşağıya yazınız.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 65, 66, 67 “Bayrak” Metni Etkinlik Cevapları

65. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıda verilen dizelerle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.” Mehmet Âkif Ersoy “Bayrakları bayrak yapan, üstündeki kandır Toprak eğer uğrunda ölen varsa vatandır.” Mithat Cemal Kuntay Cevap: Bayrak bir devletin milletin bağımsızlığının sembolüdür.Bayrak için nice şehitler vermişizdir.Bayrak demek vatan demek, özgürlük demektir. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Bayrağımızdaki renklerin ve şekillerin anlamlarını biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Bayrağımızın al rengi şehitlerimizin kanını simgelemektedir.Hilal İslamiyeti yıldız ise Türklüğü simgelemektedir. • Bayrağımız için canımızı bile vermekten niçin çekinmeyiz? Cevap: Çünkü bayrak demek bağımsızlık ve devlet demektir.Devletimiz olmadan yaşayamayız.Vatan ise bizlerin yuvasıdır. • Şehitlerimizin tabutlarının üstüne bayrağımızın niçin örtüldüğünü biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Bayrağımız için ülkemiz için şehir düştükleri için Türk Bayrağı örteriz. ! Dinleme metinlerini, öğretmeninizden ya da bu kitapla birlikte verilen “Dinleme CD’sinden” dinleyeceksiniz.”Bayrak” adlı metni, kendini konuşanın yerine koyarak dinleme yöntemiyle dinleyeceksiniz. Bunun için önce “Bayrak” adlı metni iki kez dinleyiniz. Ardından metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Şair bayrağı niçin göklerin süsü olarak niteliyor olabilir? Cevap: Bayrağımız göklerde olduğu zaman dalgalandığı zaman onunla gurur duyarız.Her vatansever de gurur duyar.Bundan dolayı şair bayrağımızı gördüğü zaman onsuz olamaz o göklerin süsü diyor. 2. Şair “Sana benim gözümle bakmayanın / Mezarını kazacağım.” dizelerini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Şair kendi gözüyle bakmayanın düşmanca baktığı anlamını çıkarmaktadır.Bu nedenle söylemektedir. 3. Şair, bayrağımıza hangi gözle, nasıl bakıyor olabilir? Cevap: Gurur duyarak, koruyucu, vatanını milletini seven biri olarak. 4. Şair, mezarlarını kazmakla kimi tehdit ediyor? Cevap: Ülkemizde gözü olanları, düşmanları. 5. Şairin korku ya da keder duymamasını sağlayan nedir? Cevap: Bayrağımızın dalgalanması ve onun dalgalanmasının verdiği cesaret gurur. 6. Şair “Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar? / Yurda ay yıldızının ışığı yeter.” dizelerini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Her türlü sıkıntının sorunun önemi olmadığını, önemli olanın vatanın var olması ve bayrağın dalgalanması olduğudur. 7. Şair bayrağı, niçin güvercin ve kartala benzetmiş olabilir? Cevap: Güvercin barışın simgesidir.Fakat savaşın simgesi de kartaldır.Barış zamanında güvercin olur, savaş zamanında da kartal gibi oluruz demek istemiştir. 8. Şair “Yüksek yerlerde açan çiçeğim.” dizesini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Gururlu, mutlu, ve kendinden emin duygular içinde yazmıştır. 9. Şair, “Tarihim, şerefim, şiirim, her şeyim! / Yeryüzünde yer beğen; / Nereye dikilmek istersen / Söyle, seni oraya dikeyim.” dizelerini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Bayrağa olan sevgisinin en üst düzeye ulaşması ve vatana olan saygısı sevgisi. 66. Sayfa 3. Etkinlik “Bayrak” kelimesinin çağrıştırdığı kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: Ülke, vatan, bağımsızlık, şehitler, tarih, kültür, atalarımız, ay ve yıldız. 4. Etkinlik “Bayrak” adlı metni bir kez daha dinleyiniz. Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeler varsa bu kelimeleri defterlerinize not ediniz ve bunların anlamlarını sözlükten öğreniniz. Yeni öğrendiğiniz kelimelerin her biriyle birer cümle kurunuz ve kurduğunuz cümleleri defterlerinize yazarak sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Cevap: Kızıl – Kızıl: parlak kırmızı renk. – Elmam kızıl renkliydi. 5. Etkinlik Bayrak” adlı şiiri bir kez daha dinleyiniz. Defterinize, şiirdeki ses benzerliklerine uymaya dikkat ederek ve tekrarlanan mısralara yer vermeye çalışarak şiirde anlatılanlara, şiirin temasına uygun bir bölüm (dörtlük ya da beşlik) yazınız. Yazdığınız bölümü sınıfta arkadaşlarınıza okuyarak onların görüşlerini alınız. Cevap: Sen dalgalandıkça olmaz keder Kızılı alı her şeye değer Bu millet sana getirmez halel Dalgalan sonsuza kadar bayrağım. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Sizce “Bayrak” adlı metnin yazılma amacı nedir? Cevap: Bayrak, vatan aşkı. 2. Şair bayrağı, niçin kız kardeşinin gelinliği olarak tanımlıyor olabilir? Cevap: Çünkü gelinlik saflık ve temizlik simgesidir.Kutsal bir değer olarak gördüğü için. 3. Sizce şair “Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.” dizesiyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Bayrak uğruna atalarımızın verdiği mücadeleyi bildiği ve kendisinin de aynı yolda devam edeceğini söylemektedir.Bayrağımızı korumak için. 4. Sizce şair, “Yurda ay yıldızının ışığı yeter.” dizesiyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Önemli olanın vatanın bağımsız olmasıdır.Bunun da simgesi bayraktır. 5. Şiirde, savaşılan yerler olarak nerelerden bahsedilmektedir? Cevap: Karlı dağlar, kızgın çöller 6. Sizce şair, “Senin altında doğdum, senin dibinde öleceğim.” dizesiyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Bu bayrak altında bu vatanda doğduğu ve yine bu vatanda ölmek istediği için. 7. Şairin bayrağı kişileştirdiğini şiirdeki hangi ifadelerden anlayabiliriz? Cevap: Yer yüzünde yer beğen! Nereye dikilmek istersen, Söyle, seni oraya dikeyim! 7. Etkinlik Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Bayrak sevgisi ve önemi • Sizce şair bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Bayrak ve vatan sevgisini anlatmak için. • Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir? Cevap: Bayrak sevgisi, bayrağın kutsallığı, bayrağın önemi. 8. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “Bayrak” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü metinde bayraktan bahsetmektedir. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Evet uyumlu, çünkü bayrak anlatılmaktadır. • Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Göklerin Kızıl Süsü 67. Sayfa 9. Etkinlik Sınıfta, dilediğiniz konuda ve herhangi bir hazırlık yapmadan bir konuşma yapınız. Arkadaşlarınızdan konuşmanızı değerlendirmelerini isteyiniz. Yazmaya Hazırlık “Bayrak” adlı şiiri, bir kez daha dinleyiniz. Ardından şiirin konusunu ve ana duygusunu hatırlayarak sınıfta arkadaşlarınıza açıklayınız. Yazma, Taslak Oluşturma “Bayrak” adlı şiirde ele alınan duygu, düşünce, hayal veya olayları geliştiriniz ve yaratıcılığınızı kullanarak defterinize şiir dışındaki bir türde (hikâye, deneme, masal, fabl vd.) bir metin yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazıda, belirlenen konu ve ana duygu anlatılmış mı? • Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Yazdığınız metni, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendirerek gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni defterlerinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Defterinize yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. SONRAKİ METNİN (“ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ” ADLI METİN) İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde yapılacak bir etkinlik için sınıfa A4 ebadında 4-5 adet kâğıt getiriniz.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 70, 71 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Etkinlik Cevapları

70. Sayfa Türk Halısı Ruh, emek ve dilek sevdayla yunmuş, Sarınmış düşlerin sıcak rengine. Işıklar buluttan, sisten soyunmuş, Dalmış gönüllerce sonsuz engine. Her ilmek bir derde atılan düğüm, Her çiçek yaşanmış bir aşk masalı, Senin ağladığın, benim güldüğüm, Üzerinde açan bir bahar dalı. Bakarsın sevdanı alıp götüren, Bir yoldur uzanır ayaklarında, Bazı bir rüyadır gönlünce süren, Bazı bir türküdür kulaklarında. Bazı bir buluttur, sevdanı yağar, Baharına bin bir çiçek verirsin, Bazı bir güneştir ruhuna doğar, Üzerinde damla damla erirsin. Bazı bir yol olur, önüne gelir, Götürür gurbetten sılaya doğru, Bazı bir seccade olup yükselir, Tekbir kanadında Mevla’ya doğru. Bazı bir gecedir yıldızı sebil, Uyutur dizinde bin bir sabahı, Nükseder dokunsa ona ehlidil, Mecnun’un feryadı, Leyla’nın âhı. Gönül deryasıdır, çalkanıp dinmiş, Binlerce sevgili uyur derinde, Nice göz eriyip rengine sinmiş, Ne sevdalar gizli desenlerinde. Türkmen çadırında, bey yalısında, Âşık sadakati, yiğit sözüdür, Renk değil ışıyan Türk halısında, Sevda türküsüdür, gönül özüdür. Sadettin KAPLAN, Türk Edebiyatı dergisi 1. Yukarıdaki şiirin konusu ve ana duygusu nedir? Aşağıya yazınız. Cevap: Konusu: Türk Halısı, Ana Fikri: Türk Halılarındaki desenler motifler doğadan ve yaşanmışlıklardan alınmıştır. “Türk Halısı” adlı şiirin başlığıyla içeriğinin uyumlu olduğunu düşünüyor musunuz? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet uyumludur.Çünkü Türk Halısındaki motiflerin nasıl olduğunu anlatmaktadır. 71. Sayfa “Beden dilini kullanarak konuşmak, bir konuşmanın etkililik derecesini yükseltir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet haklıdır.Çünkü beden dili iletişimde çok önemlidir. Aşağıya, “Türk Halısı” adlı şiirdeki ses benzerliklerine uymaya, tekrarlanan mısralara yer vermeye çalışarak şiirde anlatılanlara, şiirin temasına uygun bir dörtlük yazınız. Cevap: Çok güzeldir Türk Halısı Her deseni ayrı bir duygu Var mı dünyada başkası? Anlatır yurdumuzu. 5. Gelenek ve göreneklerin bir toplum için öneminin ne olduğunu sözlü olarak anlatınız. Cevap: Gelenek ve görenekler bir toplumun kültür unsurlarındandır. Her toplumun kendine has gelenekleri vardır. Yani gelenek ve görenekler bir toplumu diğer toplumlardan ayırır. Geleneklerimiz bizim yaşantımızın merkezindedir. Yıllar içinde oluşur ve bir anda yok olmaz. Nesilden nesile aktarılarak insanlar arasındaki bağı kuvvetlendirir, birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olur. Büyüklerimize nasıl davranacağımızı, nasıl yemek yapacağımızı, misafir, nasıl ağırlayacağımızı geleneklerin etkisiyle gerçekleştiririz. Bu davranışlar yaşantımızı etkileyen kültürel bir miras gibidir. Bir toplumun özelliğidir. Bu nedenle sürdürmek ve korumak gerekir. 6. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. Cevap: 7. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Yazılan bir metin, dil-anlatım, yazım noktalama ve İÇERİK bakımından değerlendirilerek düzeltilir. “Nevruz” Türkçe bir kelime değildir; dilimize FARSÇA dan geçmiştir. 8. Aşağıdakilerden hangisi, yazılan bir metnin içeriğiyle ilgili bir “gözden geçirme, yeniden düzenleme” sorusu olarak kullanılabilir? A) Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? B) Bu yazı anlaşılır mı? C) Bu yazıda, yabancı dillerden dilimize girmiş kelimelerin Türkçe karşılıklarını kullanmaya özen gösterilmiş mi? D) Bu yazıdaki cümleler uzun mu, kısa mı? Cevap: A

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83 “Atatürk Orman Çiftliği” Metni Etkinlik Cevapları

ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ 74. Sayfa 1. Etkinlik A. Atatürk’le ilgili aşağıdaki anıyı okuyunuz ve bu anıyla ilgili duygu ve düşüncelerini açıklayınız. Cevap: Atatürk’ün doğaya ve ağaçlara ne kadar çok değer verdiğini öğrendim.Onun ileri görüşlü bir insan olduğunu gördüm. B. “Ağaç Kesilmeyecek, Bina Kaydırılacak” adlı metnin türünün özelliklerini kavrayabilmeniz için aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. “Ağaç Kesilmeyecek, Bina Kaydırılacak” adlı metin niçin yazılmıştır? Cevap: Atatürk’ün ağaçlara verdiği önemi anlamamız için. b. ” ‘Ağaç Kesilmeyecek, Bina Kaydırılacak’ adlı metinde yaşanmış, önemli, insanın hafızasında iz bırakan bir olay anlatılmaktadır.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. c. “Ağaç Kesilmeyecek, Bina Kaydırılacak” adlı metinde kurgulamaya mı başvurulmuş, gerçekten yaşanmış bir olay mı anlatılmıştır? Açıklayınız. Cevap: Gerçekten yaşanmış bir olaydır ve anı yazısıdır. ç. ” ‘Ağaç Kesilmeyecek, Bina Kaydırılacak’ adlı metinde; önemli, tanınmış bir kişinin başından geçen bir olay anlatılmaktadır.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır.Atatürk’ün anısı anlatılmaktadır. d. “Ağaç Kesilmeyecek, Bina Kaydırılacak’ adlı metin, öğretici ve tarihe ışık tutan bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine siz katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum. Atatürk’ün yaşadığı bir olay anlatılırken aynı zamanda ağaçlar ve mühendislik çalışması hakkında bilgi veriyor. 75. Sayfa 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Atatürk’ün kişilik özelliklerinden hangisini ya da hangilerini biliyorsunuz? Açıklayınız. Cevap: İleri görüşlü, zeki, disiplinli, çalışkan, doğayı seven, vatansever, lider, cesur. • Atatürk’ün bütün dünyada tanınan, takdir edilen bir lider olması onun hangi özelliklerinden kaynaklanmaktadır? Cevap: Lider oluşu, cesur oluşu, vatanseverliği, ileri görüşlü olması. • İnsanlık tarihinin en büyük liderlerinden biri olan Atatürk’ün doğayı çok sevmesi, onun hangi özelliklerinden kaynaklanıyor olabilir? Cevap: Merhamet, canlıları sevmesi, doğayı sevmeyi. 3. Etkinlik “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metni yazım kurallarına ve noktalama işaretlerine dikkat ederek uygun hızda sessiz okuma yöntemiyle okuyunuz. Metni okurken cevaplarıyla birlikte üç soru tasarlayınız. Tasarladığınız soru ve cevapları aşağıya yazınız. 1. Soru Atatürk kurak arazide nasıl bir yer kurmak istiyordu? 1. Sorunun Cevabı Arıcılık, tavukçuluk, sütçülük, meyvecilik, sebzecilik ve bağcılık yapılacak bir çiftlik. 2. Soru Ankara o yıllarda nasıl görünüyordu? 2. Sorunun Cevabı O yıllarda Ankara, bozkırın ortasında bir Orta Çağ kenti gibiydi. 3. Soru Ankara’nın toprak özellikleri nasıldı? 3. Sorunun Cevabı Ankara toprağı kurak, verimsiz ve çoraktı. 3. etkinliğin tamamlanmasının ardından, hazırladığınız her soruyu sınıftan bir arkadaşınıza yöneltiniz ve arkadaşınızın cevabını aldıktan sonra kendi yazdığınız cevabı açıklayınız. Arkadaşınızın cevabında bir yanlışlık tespit ederseniz bu yanlışlığı düzeltiniz. 80. Sayfa 4. Etkinlik “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce bu metnin türü nedir? Cevap: Hikaye b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Evet mümkün.Kişiler yer ve zaman belli olduğu için canlandırılabilir. Ardından metindeki kişi sayısı kadar arkadaşınızın bulunduğu gruplar oluşturunuz ve aranızda rol dağılımı yapınız. Metinde size düşen bölümleri vurgu ve tonlamaya dikkat etmek ve verilmek istenen duyguları yansıtmaya çalışmak koşuluyla canlandırarak okuyunuz. Bütün gruplar canlandırmalarını bitirdiğinde en iyi canlandırmayı yapan grubu, sınıfın tamamının katıldığı bir oylamayla belirleyiniz. 5. Etkinlik “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize not ediniz. Bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğrenerek kelimelerin karşılarına yazınız ve her kelimeyi birer cümlede kullanınız. Cümlelerinizi sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Cevap: Islah: daha iyi duruma getirme, düzeltme, iyileştirme. Cümlem: Yeni aldığımız tarlayı ıslah etmek gerekiyor. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Atatürk’ün verimsiz bir araziyi elverişli ve verimli bir yer haline getirme ve çiftlik kurması. 2. Hikayeye konu olan arazinin özellikleri nelerdir? Cevap: Bataklık, çorak, verimsiz, sivrisineklerle dolu, uçsuz bucaksız bir yer. 3. Atatürk, tarım uzmanlarına hangi düşüncesini açıklıyor? Cevap: Ankara civarında modern bir orman çiftliği kurmak istemesi. 4. Tarım uzmanları Atatürk’ün düşüncesini nasıl karşılıyor? Cevap: Şaşkınlıkla karşılıyorlar ve Mustafa Kemal’in olmayacak bir iş için zaman harcadığını düşündükleri belliydi. 5. Atatürk’e göre, verimsiz toprakların verimli hale gelmesi nasıl mümkün olabilirdi? Cevap: Modern tarım sayesinde. 6. Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin kalkınmasının neye bağlı olduğunu düşünüyor? Cevap: Tarıma 7. Uzmanların iyice şaşırmasına ne sebep oldu? Cevap: Bataklık bölgeyi gösterip bu bölgeyi gezdiniz mi? sorusu üzerine. 8. Tahsin Coşkan kimdir? Atatürk ona ne söylüyor? Cevap: Genç bir ziraat mühendisidir. “Tahsin! Bir konu hakkında düşünceni almak istiyorum. Bu yüzden seninle bir yere gideceğiz. Haydi benimle gel.” 9. Tahsin, Atatürk’ün niçin hayal kırıklığına uğrayacağını düşünüyor? Cevap: Arazinin çok verimsiz olması ve hiç bir ürünün yetişmeyeceği düşüncesinde olduğu için. 10. Tahsin, Atatürk’e hangi soruyu soruyor? Atatürk’ten hangi cevabı alıyor? Cevap: Tahsin: “Bir sürü verimli toprak varken neden burayı tercih ettiniz?” diye soruyor.Atatürk: “Evet, Ankara’nın kenarında batak, çorak ve kötü bir yer burası. Söyle bakalım Tahsin, biz burayı ıslah etmezsek kim gelir de ıslah eder?” cevabını veriyor. 11. Atatürk niçin köylülerle konuşmaya gidiyor? Cevap: Köylülerin tarım konusunda tecrübelerinden faydalanmak ve bu arazide bir şeylerin yetişip yetişmeyeceğini öğrenmek için. 12. Atatürk köylülere ne soruyor? Cevap: “Burada ağaç yetişip yetişmeyeceğini bana en kolay yoldan nasıl gösterirsiniz?” 13. Köylüler, Atatürk’e hangi yöntemi anlatıyorlar? Cevap: Arazinin toprağını kazmasını, su dolu testiyi toprak hizasına kadar gömmesini, iki gün sonra testiyi onlara getirmesini söylüyorlar. 14. Köylülerin tarif ettiği yöntemle gerçekleştirilen deneme başarıya ulaşıyor mu? Açıklayınız. Cevap: Evet ulaşıyor. Toprak testideki suyu emiyor. 15. Atatürk, Orman Çiftliğini niçin kendi parasıyla yaptırmak istiyor olabilir? Cevap: Ziraat mühendisleri bölgenin verimsiz olduğunu söylemişlerdi.Eğer gerçekten bir şey yetişmez ise devletin parasının boşa gitmemesi için. 16. Atatürk’ün “Burası vatan toprağıdır, kaderine terk edilemez.” sözüyle vurgulamak istediği nedir? Cevap: Vatan topraklarının her yerinin değerlenmesi gerektiği ve ilgisiz kalmaması gerektiği için. 17. Atatürk’ün Orman Çiftliği Projesi amacına ulaşıyor mu? Açıklayınız. Cevap: Evet ulaşıyor. Ağaç yetişiyor. 18. Metinde Atatürk’ün kişilik özelliklerinden hangisi ön plana çıkmaktadır? Cevap: İleri görüşlü olması, doğa sevgisi, vatan sevgisi, azim ve kararlılığı. 19. Metni etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız. Cevap: Evet buldum. Atatürk’ün azmini ve ileri görüşlülüğü beni çok etkiledi. 81. Sayfa 7. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Atatürk’ün, verimsiz bir araziyi azmi ve çalışkanlığı ile verimli ve ağaçlarla kaplı bir çiftliğe dönüştürmesini anlatıyor. • Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Atatürk’ün tarıma çevreye ve doğaya verdiği önemi anlatmak için. • Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: İnsanlar asla ümitsiz olmamalı azim ve cesaret ile her şeyin gerçekleşebileceği. 8. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Atatürk Orman Çiftliği” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Atatürk Orman Çiftliği’nin nasıl yapıldığını anlattığı için. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uygun. Atatürk Orman Çiftliği’nin meydana gelişi anlatılmıştır. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Atatürk’ün Doğa Sevgisi 9. Etkinlik Metindeki hikâye unsurlarını belirlemek için aşağıdaki çalışmaları yapınız. A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. ” ‘Atatürk Orman Çiftliği’ adlı metin, bence bir olay yazısıdır; düşünce yazısı değildir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Katılıyorum. Metinde yaşanmış bir olay anlatılmaktadır. b. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Atatürk Orman Çiftliği’nin hangi şartlarda meydana geldiği. c. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metinde anlatılan olay, yaşanması mümkün olan, gerçek hayatta yaşanabilecek bir olay mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet yaşanması mümkün. ç. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metinde anlatılan olay yaşanmış bir olay olabilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet olabilir.Oldukça gerçekçi. d. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metinde kişilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Verilmiştir.Atatürk, Ziraat mühendisleri, Tahsin Coşkan, köylüler. 82. Sayfa e. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metnin kişileri, kahramanları kimlerdir? Cevap: Atatürk, Tahsin Coşkan, ziraat mühendisleri ve köylüler. f. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı yer ya da yerlerle ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Evet verilmiş. Anakara g. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı zamanla ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Evet verilmiş 1925 yılı ilkbaharı. ğ. ” ‘Atatürk Orman Çiftliği’ adlı metin, okurlara haz vermek amacıyla yazılmış bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Okurken çok haz aldım. B. Metnin olay örgüsünü ortaya çıkarmak için metinde ana olaya bağlı olarak gerçekleşen bütün olayları belirleyiniz. Birbirleriyle sebep sonuç ilişkisi içinde olanları gerçekleşme, oluş sırasına koyarak “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metnin olay örgüsünü defterlerinize yazınız. Cevap: 1- Atatürk’ün çiftlik kurma düşüncesi, 2- Tarım uzmanlarını çağırması görüş alması, 3- Uzmanların olumsuz görüşleri, 4- Atatürk’ün bu konuda ısrarcı olması 5- Tahsin Coşkan’la araziye gitmesi, 6- Tahsin Coşkan’ın olumsuz düşünceleri, 7- Arazi hakkında resmi rapor istemesi, 8- Atatürk’ün köylülere danışması 9- Köylülerin Atatürk’e testi önerisi 10- Testi deneyinin başarılı olması 11- Resmi raporun olumsuz gelişi 12- Atatürk’ün raporun üzerine “Burası vatan toprağıdır, kaderine terk edilemez.” yazması 12- Atatürk Orman Çiftliği’nin başarı ile meydana gelişi. C. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metin, 1. tekil kişi (ben) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız. Hayır. b. Metin, 3. tekil kişi (o) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız. Evet. Yazar anlatmaktadır. c. Metindeki anlatıcı “kahraman, gözlemci, hâkim – ilahi” bakış açılarından hangisine sahiptir? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle açıklayınız. Metindeki anlatıcı hâkim – ilahi bakış açısına sahiptir. Bunu, anlatıcının metindeki kahramanların psikolojik hâlleri, akıllarından geçenler ve duyguları da dâhil olmak üzere her şeyi bilmesinden, zaman ve mekân engeli tanımaksızın her şeyi görmesinden ve bilmesinden anlıyoruz. 10. Etkinlik Aşağıdaki anekdotla ilgili duygu ve düşüncelerinizi ve bu anekdotta Atatürk’ün hangi kişilik özelliğinin vurgulandığını açıklayınız. “Atatürk’e ‘Ordu yok.’ dediler; o ‘Kurulur.’ dedi. ‘Para yok.’ dediler; o ‘Bulunur.’ dedi. ‘Düşman çok.’ dediler; o ‘Yenilir.’ dedi. Ve tüm dediklerini yaptı.” Cevap: Atatürk’ün azim ve karalı oluşu, cesur oluşu, lider ve vatansever olması özellikleri. 83. Sayfa Yazmaya Hazırlık Metnin konusunu ve ana fikrini hatırlayarak sınıfta açıklayınız. Yazma, Taslak Oluşturma Konunun, ana fikrin belirlenmesinin ardından sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine, “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metnin konusu ve ana fikri etrafında, metne uygun bir başlık belirleyerek kendi kelimelerinizle hikâye türünde bir metin yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazı, belirlenen ana fikre uygun mu? • Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? • Yazının başlığı ile içeriği uyumlu mu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazı, “Atatürk Orman Çiftliği” adlı metnin konusunu ve ana fikrini yansıtan bir metin midir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir?… • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni, sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Sınıfta gruplar oluşturunuz. Grubunuzdaki bütün üyelerin yazılarını okuyup değerlendiriniz. Grubunuzdaki en etkileyici, en iyi yazıyı bütün grup üyelerinin görüşlerini alarak belirleyiniz ve seçtiğiniz yazıyı sınıf panosuna asınız.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 84, 85, 86, 87 “Atatürk Geometri Kitabı Yazmış” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

84. Sayfa 1. Etkinlik Atatürk’e ait aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerini açıklayınız. “Öyle istiyorum ki Türk dili, bilim yöntemleriyle kurallarını ortaya koysun ve her dalda yazı yazanlar, bütün terimleriyle, çoğunluğun anlayabileceği güzel, ahenkli dilimizi kullansınlar.” “Bir ulusun dili, bütün bilim kavramlarını oluşturacak şekilde gelişmemişse o ulusun bilim ve kültür alanında bir varlık göstermesi beklenemez.” Cevap: Atatürk Türk diline büyük önem vermiştir.Türk dilinin yabancı kelimelerden arındırılıp tam olarak anlaşılır ve güzel bir şekilde kullanmak gerekir.Türk dili her kelimeyi karşılayacak zenginliktedir.Bu nedenle dilimiz arındırmalıyız. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Atatürk’ün yazdığını bildiğiniz bir eser var mı? Açıklayınız. Cevap: Nutuk adlı eserini biliyorum. • Atatürk’ün geometri alanında bir kitap yazmış olması, onun hangi özelliklere sahip olduğunu gösterir? Cevap: Atatürk’ün bilime olan merakı ve önemini göstermektedir.Aynı zamanda Atatürk kitap yazacak kadar da geometri konusuna hakim biridir. • Atatürk’ün “Eğer bir gün benim sözlerim bilimle ters düşerse bilimi seçin.” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: Atatürk bilime çok değer verirdi.Bilim her zaman doğruyu söyler ve yanılmaz.Bu nedenle bilim çok önemlidir. 85. Sayfa 3. Etkinlik “Atatürk Geometri Kitabı Yazmış” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterinize not ediniz. Bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğrenerek kelimelerin karşılarına yazınız ve her kelimeyi birer cümlede kullanınız. Cevap: Geometri: uzayı ve uzayda tasarlanabilen biçimleri (nokta, çizgi, açı, yüzey vb.) ve bunların birbirleriyle ilişkilerini, ölçümlerini, özelliklerini inceleyen matematik dalı. Cümlem: Ben de geometri dersi almak istiyorum. 4. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Atatürk, geometri kitabını yazmadan önce hangi hazırlıkları yapmıştır? Cevap: Uzmanları kitabevine göndermiş,Onlardan uygun gördükleri Fransızca geometri kitaplarından almalarını istemiş. Kitaplar gelince birlikte gözden geçirilmiş. Bir plan belirlenmiş. Böylece bir geometri kitabının ilk çalışmaları başlamış 2. Atatürk, hangi geometri terimlerini türetmiştir? Bu terimlerle ilgili düşünceleriniz nelerdir? Cevap: Boyut, uzay, yüzey, çap, çember, açı, üçgen, dörtgen, artı, eksi, çarpı, bölü, eşit, toplam. 3. Metinde hangi yarışmadan bahsedilmektedir? Bu yarışmanın gerçekleştirilme amacı nedir? Cevap: Zamanın ünlü bir gazetesinde kimi matematik terimlerinin Türkçe karşılıklarının bulunması için yarışma açtırmış. 4. Atatürk, ziyaret ettiği lisede ne yapmış? Cevap: Atatürk, dokuzuncu sınıflardan birinin geometri dersine girmiş. Bir kız öğrenciyi tahtaya kaldırmış ve ona soru sormuş. Öğrencinin, sorduğu soruya yanıt vermekte zorlandığını görünce almış tebeşiri eline, geometri anlatmaya başlamış. 5. “Dilimizin Türkçeleştirilmesi” ifadesinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Dilimizin yabancı terimlerden arındırılması ve konuştuğumuz yabancı kelimelerin yerine Türkçe karşılık bulunması. 6. Herhangi bir derste, anlamını bilmediğiniz ya da söylemekte zorlandığınız terimler var mı? Açıklayınız. Cevap: Anlamını bilmediğim bir terim ile karşılaşmadım. 7. Türkçeye yabancı bir dilden girmiş herhangi bir kelime için sizin üzerinde düşündüğünüz, önerebileceğiniz bir kelime var mı? Açıklayınız. Cevap: Ofsayt kelimesi yabancı onun yerine “beleş top hatası” denebilir. 8. Metinden hangi bilgileri öğrendiniz? Cevap: Bilimde ilerlemek ve bilimsel gelişmeleri anlamak için yabancı terimlerin yerine Türkçe terimler bulmalı ve dilimizi arındırıp sade ve anlaşılır hale getirmek gerekir. 86. Sayfa 5. Etkinlik Aşağıdaki boşlukları, “Atatürk Geometri Kitabı Yazmış” adlı metne göre doldurunuz. Metnin konusu: Atatürk’ün geometri kitabı yazması, bilime, Türkçeye verdiği önem ve katkı. Metnin ana fikri: Bilimsel çalışmaların ve gelişmelerin olması için mutlaka dilimizin sadeleşmesi ve anlaşılır olması gerekir. Metindeki yardımcı fikirleri, yani ana fikri desteklemek, açıklamak, belirgin hâle getirmek için yararlanılan fikirler Türkçenin sadeleştirilmesi, bilimsel çalışmalar için dilin ne kadar önemli olduğu, yabancı kelimelerin yerine Türkçe kelimeler bulmak. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Yukarıya yazdığınız her yardımcı fikir, ana fikri destekliyor, ana fikrin belirgin hâle gelmesini sağlıyor mu? Açıklayınız. Cevap: Evet destekliyor.Tüm yardımcı fikirler aslında ana fikri oluşturmaktadır. Yardımcı fikirler olmasa ana fikir kolayca anlaşılmaz. Yardımcı fikirler, ana fikrin destekçileridir.” diyen birinin bu düşüncelerine katılır mısınız? “Atatürk Geometri Kitabı Yazmış” metninin ana fikri ve yardımcı fikirlerinden hareketle açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Konuyu destekleyen yardımcı fikirlerdir. Ana fikir, yardımcı fikirlerin birleşimidir.” diyen birinin bu düşüncelerine katılır mısınız? “Atatürk Geometri Kitabı Yazmış” metninin ana fikri ve yardımcı fikirlerinden hareketle açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum. 6. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Atatürk Geometri Kitabı Yazmış” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Bu başlık konunun an kısmını oluşturmaktadır.Metinde anlatılan konunun bu başlıkla oluştuğunu görüyoruz. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Aç ıklayınız. Cevap: Uyumlu başlık ve anlatılanlar uyum içindedir. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Türkçe dilinin önemi ve bilim. 7. Etkinlik ‘’Atatürk Orman Çiftliği’’ adlı metnin sonunda yapmanız istenen hazırlıktan hareketle sınıfta “Atatürk’ün bilim ve sanata verdiği önem” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanız sırasında konuyla ilgili bulduğunuz fotoğraf, resim, grafik ya da videoları da kullanarak anlatımınızı görsel unsurlarla destekleyiniz. Konuşmanızın sonunda arkadaşlarınızdan sizi, sesini ve beden dilini etkili kullanma ve bağlama uygun konuşma bakımından değerlendirmelerini isteyiniz. 87. Sayfa Yazmaya Hazırlık Birazdan, istediğiniz konu ve türde bir yazma çalışması yapacaksınız. Bu çalışmaya başlamadan önce bir yazma planı oluşturunuz. Planı oluştururken metin tamamlanana kadar sırasıyla hangi basamakları izleyeceğinizi defterlerinize yazınız. Belirlediğiniz planınızı, sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “Yazmaya Hazırlık” aşamasında hazırladığınız plana uygun istediğiniz konu ve türde bir metin yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? • Bu yazı yazılırken başta belirlenen işlem basamaklarına dikkat edilmiş mi? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozuklukları, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 88, 89, 90, 91, 92 “30 Ağustos” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

30 AĞUSTOS 88. Sayfa 1. Etkinlik Metne ve alt temaya hazırlamak amacıyla Atatürk’ün “Bağımsızlık, uğruna ölmesini bilen toplumların hakkıdır.” sözünden hareketle sınıfta bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışmanın demokratik bir ortamda gerçekleşmesini sağlayınız, birbirinizin haklarına saygı gösteriniz. Tartışma sonunda ulaşılan sonuçları maddeler hâlinde tahtaya yazınız. Cevap: Bağımsızlık mücadelelerinde her zaman acı gözyaşı ve bedeller vardır.Atatürk’ün bu sözü ile Kuruluş Savaşı özetlenmektedir.Bağımsızlık mücadelelerinde savaşlar , ölümler ve yaralanmalar olmuştur.Bundan dolayı bağımsızlık isteyenler ölmeyi de göze almasını bilmelidir. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Türk tarihindeki önemli zaferlerden bildiklerinizi söyleyiniz. Cevap: 30 Ağustos Zafer Bayramı, 1071 Malazgirt Zaferi, Preveze deniz Zaferi. • 30 Ağustos Zaferi’nin hangi savaşta kazanıldığını biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Başkomutanlık Meydan savaşı. • 30 Ağustos 1922’de kazanılan Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile ilgili neler biliyorsunuz? Cevap: Ülkemizin düşmanlardan temizlenmesi ve Yunanlıları denize dökmesi ile sonuçlanan savaştır.Mustafa Kemal’in komutasındaki Türk ordusunun büyük başarısıdır. 89. Sayfa 3. Etkinlik “Zafer” kelimesinin çağrıştırdığı kelime ve kavramları boşluklara yazınız. Cevap: 4. Etkinlik “30 Ağustos” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize not ediniz. Bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğrenerek kelimelerin karşılarına yazınız ve her kelimeyi birer cümlede kullanınız. Cevap: Yağız: karaya çalan buğday rengi, esmer. Gem: Atı yönetmek için, dizgine bağlı olarak atın ağzına takılan demir araç. Cümlem: Yağız delikanlılar geçiyordu. Atın gemi fazla sıkı olmuş. 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Şair, her yıl Otuz Ağustos’ta neler yaşamakta, hissetmektedir? Cevap: 30 Ağustos Zafer bayramı olunca gururlu ve mutlu olur. 2. Şair, her yıl Otuz Ağustos’ta nelerin geçtiğinden söz etmektedir? Cevap: Bayrak, askerler, Mehmetçik, ordu, top arabaları. 3. Şan akını, nereden nereye kadar çağıldamaktadır? Cevap: Afyon’dan İzmir’e kadar. 4. Şair, Türk askerini hangi sözlerle övmektedir? Cevap: Sen Mehmetçik, söyle büyük kahraman, Sana zafer kadar yakışan ne var? 5. Metinde “çılgın” olarak nitelenen istek ne olabilir? Cevap: Şan akını. 6. “Unutmuş at gemi, kılıçlar kını / Can, canı unutmuş zafere kadar.” dizelerinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Zafer olana kadar durmak dinlenmek ve başka bir şey düşünmek unutulmuş. 7. Şaire göre Mehmetçiğe en fazla yakışan nedir? Şair niye böyle düşünüyor olabilir? Cevap: En fazla yakışan şey zaferdir.Çünkü Şanlı Türk ordusu geçmişinden gelen zaferlerle doludur. 8. Sizce “30 Ağustos” adlı metni, şair hangi duygularla yazmıştır? Bunu nereden anlıyorsunuz? Cevap: Gururla ve mutlulukla yazılmış bir şiirdir. 9. Şiirin en çok hangi bölümünü sevdiniz? Niçin? Cevap: Her yıl bugün, olur Otuz Ağustos, İçime bir zafer havası dolar. Başlar dimdik, gözler çelik, yüzler pos, Bayrak imil imil, geçer ordular. Bu kıta insanın ülkesiyle ve milletiyle övünmesine vesile olmaktadır. 10. “30 Ağustos” adlı metin, sizde hangi duyguları uyandırdı? Cevap: Ülkemle ve milletimle gurur duymama ve sevinç, coşku gurur duygularını yaşadım. 11. Şiiri etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız Cevap: Evet çok etkileyici buldum. 6. Etkinlik Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: 30 Ağustos zafer bayramı Kutlamalarında. 90. Sayfa Sizce şair bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: 30 Ağustos Zafer bayramının gururunu yansıtmak için. Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir? Cevap: Her yıl 30 Ağustos Bayramının bize hissettirdikleri. 7. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “30 Ağustos” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü metin 30 Ağustos Zafer Bayramını içermektedir. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Aç ıklayınız. Cevap: Evet uygundur.Başlık ile içerik örtüşmektedir. • Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: 30 Ağustos Zafer Bayramı 8. Etkinlik “30 Ağustos” adlı şiiri ve aşağıda yer alan “30 Ağustos’un Önemi” adlı metni sessiz okuma yöntemiyle okuyunuz. Ardından aşağıdaki soruları cevaplayınız. 30 AĞUSTOS’UN ÖNEMİ Zafer Bayramı, 30 Ağustos 1922’de Dumlupınar’da, Mustafa Kemal’in başkomutanlığında zaferle sonuçlanan Büyük Taarruz’u anmak için Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde her yıl 30 Ağustos günü kutlanan ulusal bir bayramdır. Atatürk’ün başkomutanlığında yapıldığı için Başkomutanlık Meydan Muharebesi adıyla da bilinen Büyük Taarruz’un başarıyla sonuçlanmasından sonra Yunan Orduları İzmir’e kadar takip edilmiş; 9 Eylül 1922’de İzmir’in kurtarılmasıyla Türk toprakları Yunan işgalinden kurtulmuştur. İşgal birliklerinin ülke sınırlarını terk etmesi daha sonra gerçekleşse de 30 Ağustos sembolik olarak ülke topraklarının geri alındığı günü temsil eder. İlk kez 1924 yılında Afyon’da Başkumandan Zaferi adıyla kutlanan 30 Ağustos günü, Türkiye’de 1926’dan itibaren Zafer Bayramı olarak kutlanmaktadır. a. “ ’30 Ağustos’ ” adlı metin kulağa hoş gelmektedir çünkü…” diyen biri sizce sözlerini nasıl devam ettirmiş olabilir? Cevap: Çünkü akıcı ve güzel bir dil kullanılmıştır.Bize verdiği duygu coşkunluk yaratmaktadır. b. “30 Ağustos” adlı metin mi yoksa “30 Ağustos’un Önemi” adlı metin mi mısralar hâlinde yazılmıştır? Cevap: 30 Ağustos metni. c. “30 Ağustos” adlı metindeki anlatım mı yoksa “30 Ağustos’un Önemi” adlı metindeki anlatım mı daha etkileyicidir? Bu iki metinden hangisi özellikle duygularımızı harekete geçirmek, coşku ve heyecan uyandırmak için yazılmıştır? Cevap: 30 Ağustos metni daha etkileyicidir. 30 Ağustos metni duygularımızı harekete geçirici özellik taşımaktadır. ç. “30 Ağustos” ve “30 Ağustos’un Önemi” adlı metinlerden hangisinde sesler arasında bir ahenk oluşturmaya dikkat edilmiştir? Cevap: 30 Ağustos metni ahenklidir. 91. Sayfa d. Güzel yazmak, yazdıklarımızın etkili olmasını sağlamak için söz sanatlarına başvururuz. “30 Ağustos” ve “30 Ağustos’un Önemi” adlı metinlerden hangisinde söz sanatına ya da sanatlarına başvurulduğunu düşünüyorsunuz? Cevap: 30 Ağustos metni e. “ ‘30 Ağustos’ adlı metindeki bütün mısraların hece sayısı 11’dir. Bütün mısraların 11 heceden oluşması, şiirin ahengine katkıda bulunmaktadır.” diyen birinin bu düşüncesine siz katılır mısınız? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum ahenk sağlamaktadır. f. “ ‘30 Ağustos’ adlı metnin her dörtlüğünün mısra sonlarında yer alan kelimeler arasında ses benzerliği vardır. Örneğin birinci dörtlüğün mısra sonlarında yer alan ‘ağustos’ ve ‘pos’ kelimeleri arasında ses benzerliği vardır. Bu ses benzerlikleri şiirde bir ahenk oluşmasına katkıda bulunmaktadır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız Cevap: Evet haklıdır. g. “ ‘30 Ağustos’ adlı metnin 2. dörtlüğünün 2 ve 4. mısralarının sonunda yer alan ‘subaylar’ ve ‘alaylar’ kelimeleri arasında da ses benzerliği vardır. Bu iki kelime arasında, kelime sonlarındaki ‘aylar’ sesleri benzerdir.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız Cevap: Evet haklıdır. h. “ ‘Subaylar’ ve ‘alaylar’ kelimeleri arasındaki benzer seslerden ‘ay’ sesleri, iki farklı kelime içinde yer almaktadır. Biri ‘subay’ kelimesindeki ‘ay’ sesleri, diğeri de ‘alay’ kelimesindeki ‘ay’ sesleridir. O hâlde buradaki ses benzerliği; yazılış ve okunuşları aynı, anlam ve görevleri farklı ‘ay’ sesleriyle sağlanmıştır.”diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız Cevap: Evet katılıyorum. i. “ ‘Subaylar’ ve ‘alaylar’ kelimelerinin sonunda yer alan “-lar” eklerinde de ses benzerliği vardır. Bu iki ek, aynı ektir. O hâlde buradaki ses benzerliği; yazılış, okunuş, anlam ve görevleri aynı olan ‘-lar’ ekleriyle sağlanmıştır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. 9. Etkinlik Ardından aşağıdaki bilgileri okuyunuz. “30 Ağustos” adlı metindeki bütün kafiyelerin altlarını çiziniz. Redifleri ise daire içine alınız. Bu çalışmayı metin üzerinde yapınız. Cevap:

92. Sayfa 10. Etkinlik “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde oluşturduğunuz grupla, yapmanız istenen “Millî Mücadele Dönemi Savaşları” araştırmasından elde ettiğiniz bilgileri kullanarak en fazla 10 dakika sürecek bir sunum yapmaya hazırlanınız. Sunumunuzda, konuyla ilgili bulduğunuz fotoğraf, resim, grafik ya da videolara da yer vermeye dikkat ediniz. Hazırlığınızı tamamlayınca sunumunuzu grup sözcüsü olarak belirleyeceğiniz arkadaşınız aracılığıyla gerçekleştiriniz. Yazmaya Hazırlık Öğretmeninizin yapacağı “bağımsızlığın önemi” konulu konuşmayı (“Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde istenmiş olan) dinleyiniz. Ardından siz de konuyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi ifade ediniz. Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasında dile getirilen duygu ve düşüncelerden hareketle “bağımsızlığın önemi” konulu bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine ya da birkaçına yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebilirim? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil – anlatım, yazım – noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine ya da birkaçına yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün arkadaşlarınızın metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 93, 94, 95, 96, 97 “Ankara Türk Odası” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

ANKARA TÜRK ODASI

93. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki Atatürk’e ait özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Sanatsız kalan bir milletin, hayat damarlarından biri kopmuş demektir.” “Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki fennin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki, o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur.” Hepiniz milletvekili olabilirsiniz, bakan olabilirsiniz, hatta cumhurbaşkanı olabilirsiniz fakat sanatkâr olamazsınız.” “Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa, tam bir hayata sahip olamaz.” Cevap: Atatürk sanata ve sanatçıya büyük önem vermiş, toplumların ve milletlerin gelişmesinde ve ilerlemesinde en önemli etkenin sanat olduğunu vurgulamıştır.Sanatkar olmak herkesin becerebileceği bir durum değildir.Sanat ve bilim ülkenin kalkınmasında en önemli unsurlardandır. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Restore edilerek koruma altına alınan eski bir Türk evini görme fırsatınız oldu mu? Olduysa orada neler gördüğünüzü yazınız. Cevap: Genel ağda bir araştırma yaparken görmüştüm.Ev çok güzeldi.Sanki o ev geçmişten gelen duyguları barındırıyordu. • Bir ülkede sanata gereken önemin verilmesinde sizce devlet adamlarının, yöneticilerin rolü var mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet vardır.Ülke yöneticileri toplumun sanatla uğraşması için gerekli çalışmaları ve altyapıyı hazırlar.Gerekli kursların açılmasını, gençlerin sanata yönelmesi için üzerine düşen görevleri yapmalıdır. • Atatürk gibi büyük bir devlet adamının, büyük bir liderin sanatla oldukça ilgili olması onun hangi kişilik özelliklerinden kaynaklandığını yazınız. Cevap: Sanata verdiği önem ve sevginin göstergesidir. 94. Sayfa 3. Etkinlik A. Aşağıda, “Ankara Türk Odası” adlı metinden alınan bazı kelimeler ve bu kelimelerin çıkarıldığı cümleler yer almaktadır. Hangi boşluğa hangi kelimenin gelmesi gerektiğine karar veriniz ve bunları yazınız. Cevap: a. Ben de atölyemde bunun için bazı resimler hazırlıyordum. b. Ben her gün eski Ankara evlerini gezer, desen ve renk krokileri yapar, üretirdim. c. Bu oda, eski Ankara evlerinin süslemeli odalarından alınan bir ilhamla yapılmalıdır. ç. Bu bina bir ilim, sanat merkezi, tarihî bir yapı olacaktır. d. İşte Atatürk’ümüz bizler için teşvik edici, güzel sanatları sevdirici bir kuvvetti. e. Bir gece Atatürk şantiyemize gelmişti. f. Yapacağın bu Ankara Türk odasına geldiğimiz zaman bütün hatıralarımız gözlerimizde ve dimağımızda canlansın. g. Atatürk, odada şöminenin sağ tarafındaki eski stil divanda oturmuştu ve güzel sözleriyle bizleri coşturmuştu. h. Hele mermer taş işçiliği, Türklerde bu sanatın hâlâ yaşamakta olduğunu gösteren bir belgedir. B. Aşağıda, çerçeve içinde verilen kelimelerden her birinin metindeki anlamı yer almaktadır. Anlamları okuyunuz ve her anlamın karşısına çerçeve içinde verilen kelimelerden ilgili olanı yazınız. 95. Sayfa Cevap: a. Bilim: ilim b. İsteklendirici, özendirici: teşvik edici c. Bir konu veya nesnenin başlıca özelliklerini yansıtacak biçimde hazırlanmış taslağı: kroki ç. Zihin: dimağ d. Etkilenme, çağrışım veya içe doğmayla akla gelen yaratıcı duygu, düşünce: ilham e. Bir gerçeğe tanıklık eden yazı, fotoğraf, resim, film vb., vesika, doküman: belge f. Üslup, biçem: stil g. Arkalıksız, üstü minderli ve yastıklı olabilen, oturmaya veya yatmaya yarayan ev eşyası: divan h. Tahta, çini, kumaş, kâğıt vb. yüzeylerin üzerine yapılan çizim: desen ı. İnşa durumundaki ev, fabrika, baraj vb. her türlü yapı: şantiye i. Zanaatçıların veya resim, heykel sanatlarıyla uğraşanların çalıştığı yer, işlik: atölye j. Odalarda, genellikle duvar kenarlarında tuğla veya taştan yapılmış, bacası olan yer, ocak: şömine C. Aşağıdaki kelimelerin her biriyle birer cümle kurarak cümlelerinizi defterlerinize yazınız., şantiye: Babam bazen şantiyede sabahlardı. atölye: Ali’nin babası atölyede çalışıyormuş. ilim: İlim öğrenmek için istekli olmak gerekir. ilham: Şiir yazmak için ilham aldığım kişiler var. dimağ: O görüntü dimağımdan bir türlü silinmedi. teşvik edici: Ahmet’in ders çalışması için teşvik edici hediyeler aldım. kroki: Evimizin krokisini çizdim. belge: Kayıt için gerekli belgeleri hazırladım. stil: Herkesin kendine göre bir stili var. divan: Köydeki o güzel divan kırılmış. desen: Halının desenini annem seçti. şömine: Hep şömineli bir evimiz olsun istemişimdir. 4. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Atatürk kime, hangi emirleri veriyor? Cevap: Türk Ocakları Merkez Binasını yapan kişilere, yapacakları Türk odası için, Eski Anakara evlerinin izlerini taşıması için eski Ankara evlerini gezip inceleme yapması emrini veriyor. 2. Atatürk niçin tam bir Ankara Türk odası istemektedir? Cevap: Atatürk Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara evlerinde önemli ve tarihi karalar almış ve anıların canlanması isteği ile bu talimatı vermiştir. 3. Atatürk, yapılan Ankara Türk odasını beğeniyor mu? Binanın açılışında neler söylüyor? Açıklayınız. Cevap: Evet beğeniyor. Binanın açılışında “Güzel bir bina oldu. Hele mermer taş işçiliği Türklerde bu sanatın hala yaşamakta olduğunu gösteren bir belgedir. Türk salonu tam düşündüğüm gibi olmuştur. Buradan ayrılmayı istemiyorum. Yapan eller sağ olsun.” demiştir. 4. Yazar Atatürk’ü niçin teşvik edici, güzel sanatları sevdirici bir kuvvet olarak niteliyor? Cevap: Çünkü yapılan işi ve işçileri övüyor.Bu da sanatçıları ve sanatı teşvik ediyor. 5. Metnin tamamından Atatürk’ün hangi kişilik özellikleri çıkarılabilir? Cevap: Sanatı seven, önem veren, kültürüne bağlı tarihine düşkün olma özelliklerini. 5. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Yazar metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Ankara Türk Odası’nın yapılması ve bu yapım aşamasında Atatürk’ün görüşleri, sanata verdiği değer anlatılıyor. • Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Atatürk’ün sanata ve sanatçıya verdiği önemi yansıtmak için. • Yazarın bu metinde, bize aktarmak istediği asıl düşünce nedir? Cevap: Sanatsal, mimari çalışmalarda kültürümüzün, tarihimizin izleri olması gerektiği. 96. Sayfa 6. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Ankara Türk Odası” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Ankara Türk Odası yapımındaki anısını anlattığı için. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Evet uyumlu.Çünkü metin Ankara Türk Odası’nın nasıl yapıldığı ve Atatürk’ün bu çalışmadaki yeri ve önemini anlatmaktadır. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Atatürk ve Ankara Türk Odası 7. Etkinlik Atatürk’le ilgili aşağıdaki anıyı okuyunuz. Birazdan, bu anıyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi ifade edeceğiniz bir konuşma yapacaksınız. Konuşmacı olarak sizden ve sizi dinleyecek arkadaşlarınızdan şunlar beklenmektedir: Konuşmacı Öğrenciden Beklenenler • Konuşmanın akışı içinde dinleyici konumundaki arkadaşlarınıza soru sormak • Konuşmasını zaman zaman keserek o ana dek söylediklerinizi özetleyen, toparlayan açıklamalar yapmak ve önemli gördüğü yerleri tekrar belirtmek Dinleyici Konumundaki Öğrencilerden Beklenenler • Arkadaşını dinlerken söz alarak ona soru sormak 97. Sayfa Arkadaşını dinlerken söz alarak onun o ana dek söylediklerini özetleyen, toparlayan açıklamalar yapmak, katıldığı ya da katılmadığı düşünceleri ve arkadaşının konuşmasında önemli gördüğü yerleri belirtmek Yazmaya Hazırlık Bu bölümde grup olarak yazma çalışması yapacaksınız. Bunun için gruplara ayrılınız. Grup arkadaşlarınızla birlikte, “Millî Mücadele ve Atatürk” temasına uygun bir yazma konusu belirleyiniz (Örnek: 15 Temmuz hain darbe girişimine Türk milletinin kahramanca karşı koyuşu). Grup olarak yazma çalışmasında, metni iş birliği yaparak yazmaya dikkat ediniz. Grubun her üyesinin düşünceleriyle metne katkıda bulunmasını sağlayınız ve dile getirilen her düşünceyi grup içinde iyice değerlendiriniz, tartışınız, ardından kâğıda aktarınız. Kabul edilen düşünceleri kâğıda aktarması için bir yazıcı belirleyiniz. Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasındaki açıklamaları dikkate alarak belirlediğiniz konuda bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıya hangi üye, hangi düşünceleriyle katkı sağladı? • Grup üyelerinin dile getirdiği her düşünce, grup içinde iyi değelendirildi, tartışıldı mı? • Bu yazı, etkili bir iş birliğiyle mi oluşturuldu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabiliriz? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebiliriz? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün grupların metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız. SONRAKİ METNİN (“NASRETTİN HOCA FIKRALARI” ADLI METİN) İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Konuşma” bölümünde yapılacak etkinlik için bir mizahi fıkra öğreniniz. Fıkrayı derste anlatmaya hazırlanınız. Cevap: Acemi bülbül Hoca bir gün, yol kenarındaki hayrat ağaçlardan birine çıkmış, incir yemeye başlamış. Yanından geçen bir yolcu seslenmiş: – “Hey ! Sen kimsin ? Ne yapıyorsun orada ?” – “Ben bülbülüm” demiş Hoca. Adam : – “Öyleyse öt bakalım” deyince, Hoca karga gibi acayip sesler çıkarmış. – “Bu ne biçim bülbül sesi yahu”, demiş adam. “Bülbül hiç böyle mi öter.” – “Ne yapalım” demiş Hoca, “acemi bülbül bu kadar öter!”

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 100-101 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Etkinlik Cevap Anahtarı

100. Sayfa Bir Türk Dünyaya Bedeldir Atatürk, Türk askerinin ölçülmez kıymeti hakkındaki fikrini tarihî bir cümlesiyle ifade etmişti. 1925 yılı Ağustos’unda, Kastamonu’da asker koğuşlarını teftişten çıkarken “Bir Türk, on düşmana bedeldir.” yazılı bir levha gördü. Zabite levhayı göstererek sordu: — Öyle midir? — Evet Paşam… Atatürk elini yükselterek: — Hayır çocuğum, bence öyle değildir. Bir Türk, dünyaya bedeldir. Rasim PEHLİVANOĞLU, Sevdiğimiz Atatürk 1. Yukarıdaki metnin ana fikri nedir? Aşağıya yazınız. Cevap: Türk askerinin gücü çok büyüktür. 2. Rasim Pehlivanoğlu’na ait yukarıdaki parçada kullanılan aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten öğrenerek kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: koğuş: kışla, hastane, hapishane, yatılı okul gibi yerlerde, içinde birçok kişinin yattığı, barındığı büyük oda teftiş: Devlet kuruluşlarında, denetim işini yapmakla görevli kimselerin bulunduğu kurul. denetleme eylemi zabit: Orduda asteğmenden mareşale deniz kuvvetlerinde büyük amirale değin olan rütbelerde bulunan ve asteğmenden başlayarak bütün rütbelere değin yükselebilen asker bedel: karşılık, değer, eder, fiyat. 3. Rasim Pehlivanoğlu’na ait yukarıdaki parçanın türü sizce nedir? Açıklayınız. Cevap: Anı. Çünkü Mustafa Kemal Atatürk’e ait bir anı anlatılmaktadır. 4. Yazdığımız bir metni “gözden geçirme, yeniden düzenleme” aşamasında nelere dikkat etmeliyiz? Aşağıya yazınız. Cevap: Yazdığımız metni yeniden kontrol ederek eksiklikler ya da yanlışlıklar var mı diye bakarız.İlk önce noktalama işaretlerine daha sonra kelime ve cümle yapılarına bakarız. 101. Sayfa 5. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. 1. Toplum hayatında önemli görevler üstlenmiş, toplumu ilgilendiren önemli olayları bizzat yaşamış veya bu olaylara şahit olmuş kişilerin bu olayları duyurmak için sanat değeri taşıyan bir üslupla yazdıkları yazılara anı (hatıra, hatırat) denir. ( D ) 2. Yardımcı fikirler, ana fikrin destekçileridir. ( D ) 6. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Cevap: 1. Duygu, hayal ve düşüncelerin bir düzene bağlı olarak çekici, etkileyici bir dil ve ahenkli mısralar hâlinde aktarıldığı yazı türüne ŞİİR denir. 2. Mısra sonlarındaki yazılış ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin, seslerin benzerliğine UYAK (KAFİYE) denir. 3. Mısra sonlarında yazılış, okunuş, anlam ve görevleri aynı olan kelimelerin, eklerin ve seslerin benzerliğine REDİF denir. 7. Aşağıdaki özdeyişle ilgili düşüncelerinizi sözlü olarak açıklayınız. “Vatan için katlanılan ölüm kadar tatlı ve şerefli bir ölüm var mıdır?” Horatius (Horatyus) Cevap: Her insan ya da canlı mutlaka bir gün ölecektir.Sonsuza kadar yaşayan kimse yoktur.Fakat insanların değişik ölüm şekilleri vardır.Bu ölümlerden en kutsal olanı ise vatan için canını vermektir. Vatan için ölmek bir şeref ve gurur vesilesidir. 8. Aşağıdaki kelimelerden her biriyle birer cümle kurarak bunları aşağıya yazınız. Cevap: şantiye: Her şantiyenin kendine göre kuralları vardır. atölye: Atölyede çalışmayı çok seviyorum. ilim: İlim öğrenmek için çok çalışmak gerekir. ilham: Şiir yazmak için ilham gerekir. divan: Divanda yatmak çok keyifli. desen: Yazma desenlerini çok beğendim. dimağ: Genç dimağlara ihtiyacımız var. teşvik edici: Gençlere teşvik edici sözler gerekiyor. kroki: Dedemin evinin krokisini ben çizdim. belge: Belgeler olmadan bir şey diyemem. stil: Her markanın farklı bir stili var. şömine: Şömineli evler harika oluyor.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 104-105-106-107-108-109 “Nasrettin Hoca Fıkraları” Etkinlik Cevap Anahtarı

NASRETTİN HOCA FIKRALARI 104. Sayfa 1. Etkinlik a. Aşağıdaki karikatürlerin insanları güldürmek amacıyla hazırlandığı söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Sadece güldürmek amacıyla değil aynı zamanda bir mesaj vermek amacıyla da hazırlanmıştır. b. Aşağıdaki karikatürlerin her birinde verilmek istenen mesajın ne olduğunu söyleyiniz. Cevap: Birinci karikatürde : Teknolojinin gelişmesi ve bu gelişmeyle beraber insanların tembelleşmesi anlatılmaktadır. İkinci karikatürde : Koyunlar bahane edilerek insanlar eleştirilmektedir. Üçüncü karikatürde: Yer çekimi kanununun nasıl bulunduğu mizahi şekilde anlatılmıştır. c. Aşağıdaki karikatürleri hazırlayanlar, karikatürlerin amaçlarına ulaşmaları, mesajlarının doğru anlaşılması için nelerden yararlanmış, bunu nasıl yapmıştır? Cevap: Bilim, teknoloji, tarih, resim, mizahtan faydalanmıştır.Evet amacına ulaşmıştır. 105. Sayfa 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • “Mizah” ne demektir? Mizaha niçin başvurulur? Cevap: Mizah kısaca gülmece olarak adlandırılmaktadır.Mizaha başvurma nedenleri arasında eleştirilmesi gereken konular yada toplumsal sorunları komik bir dille anlatmak ve o sorunları incitmeden dile getirmektir. • Sizi neler güldürür? Cevap: Beni komik bulduğum şakalar, mizahi dergiler komedi filmleri güldürür. • ” Gülmek, çok önemli bir ihtiyaçtır.” diyen birinin bu düşüncesine katılır mısınız? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Gülmek insanların mutlu olduğunda yaptıkları bir eylemdir.Gülmek stresi azaltır ve insanın kendisini iyi hissetmesine neden olur. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Bir hoca var ve halıyı kıldıran iki kişi var. 107. Sayfa 4. Etkinlik “Nasrettin Hoca Fıkraları” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce “Nasrettin Hoca Fıkraları” adlı metindeki kısa olay yazılarının türü nedir? Cevap: Fıkradır. b. Sizce metindeki kısa olay yazıları, canlandırılmaya uygun mudur? Açıklayınız. Cevap: Evet uygundur.Her yerde ve her zaman canlandırılabilir. Ardından fıkralardaki kişi sayısı kadar arkadaşınızın bulunduğu gruplar oluşturunuz ve aranızda rol dağılımı yapınız. Her fıkrada size düşen bölümleri vurgu ve tonlamaya dikkat etmek ve verilmek istenen duyguları yansıtmaya çalışmak koşuluyla canlandırarak okuyunuz. Bütün gruplar canlandırmalarını bitirdiğinde en iyi canlandırmayı yapan grubu, sınıfın tamamının katıldığı bir oylamayla belirleyiniz. 5. Etkinlik a. “Nasrettin Hoca Fıkraları” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterinize yazınız. Cevap: Kaftan, zerdali. b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Kaftan : Uzun bir giysi Zerdali: Bir meyve c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: Kaftan : genellikle ipekli kumaştan yapılan, uzun üst giysisi. Zerdali: Kayısı ağacının Akdeniz ülkelerinde yetiştirilen küçük meyveli bir türü ç. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına ✔ işareti koyunuz. 108. Sayfa 6. Etkinlik a. “Mizah” kelimesinin çağrıştırdığı kelimeleri aşağıdaki boşluklara yazınız. Cevap: b. 6. etkinliğin a maddesini yaparken yazdığınız bütün kelimelerin de yer almasına dikkat ederek defterinize istediğiniz konu ve türde bir metin yazınız. Cevap: Mizah denince akla ilk gelen şey gülmektir.Eğlenceli olması insanları rahatlatmaktadır.Kemal Sunal’ın komedi filmleri, Nasrettin Hoca fıkraları, mizahi karikatürler güldürü sanatının örneklerindendir. 7. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. “Nasrettin Hoca Fıkraları” adlı metindeki kısa olay yazılarına fıkra denilebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet denir. Çünkü kısa olay yazıları ve güldürü vardır. 2. “İçinde Ben de Vardım” fıkrasında güldürücü olan unsur nedir? Cevap: Hocanın düştüm demek yerine kaftanın düştüğünü ama sonra kaftanın ses çıkarmayacağı anlaşılınca içinde ben de vardım demesidir. 3. “Merdiven Satıyorum” fıkrasında güldürücü olan unsur nedir? Cevap: Nasrettin Hoca’nın hazır cevap olmasıdır. 4. “Sana Ne?” fıkrasında güldürücü olan unsur nedir? Cevap: Aynı konu hakkında iki zıt kelime kullanması ve ikisinde de haklı olması. 5. “Kaldı mı Alacağın?” fıkrasında güldürücü olan unsur nedir? Cevap: Nasrettin Hoca’nın pratik zekası ile olayı çözmesi. 6. Sizce, “Nasrettin Hoca Fıkraları” adlı metindeki fıkraların güldürücü olmaktan başka hangi özellikleri vardır? Cevap: Zeka, ders verici, eleştirici özellikleri vardır. 7. “Nasrettin Hoca Fıkraları” adlı metni etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız. Cevap: Evet buldum. Çok komik fıkralar. 8. Etkinlik “İyi fıkra anlatmak, beden dilinizi etkili kullanmayı da gerektirir.” diyen bir kişi sizce ne demek istiyordur? Onun bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Fıkra anlatmak için sadece olayı anlatmak değil o olayı yaşar gibi jest ve mimikleri de kullanmak gerekir. “Ankara Türk Odası” adlı metnin “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde sizden öğrenmeniz istenen fıkrayı, beden dilinizi etkili bir şekilde kullanmaya dikkat ederek sınıfta arkadaşlarınıza anlatınız. Sınıfla birlikte en iyi fıkra anlatan öğrenciyi belirleyiniz. 109. Sayfa Yazmaya Hazırlık Güldürücü bir olay kurgulayınız. Cevap: İki çocuk konuşuyormuş.Birisi diğerine benim babam alnının teri ile para kazanıyor demiş.Öbürü benim babam terlemeden para kazanır deyince diğer çocuk babasının kirli işler ile uğraştığını düşünür.Çocuk hemen durumu anlar ve hayır öyle değil benim babam soğuk hava deposunda çalışıyor der. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, kurguladığınız güldürücü olayı anlattığınız bir fıkra yazınız. Yazacağınız metnin kısa olmasına dikkat ediniz ve metninize uygun bir başlık belirleyiniz. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazıda güldürücü bir olay anlatılmış mı? • Bu yazı kısa mı? • Metne uygun bir başlık belirlenmiş mi? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazıdaki güldürücü unsur herkes tarafından anlaşılabilecek nitelikte midir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız fıkrayı arkadaşlarınıza okuyunuz. En güzel fıkrayı, sınıfın tamamının katıldığı bir oylamayla belirleyiniz. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapılacak etkinlik için deyimler sözlüğü temin ediniz ve sınıfa getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117 “Ben Kimim ?” Etkinlik Cevap Anahtarı

BEN KİMİM ?

110. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerini açıklayınız. “İleri gitmeye devam edeceğiz, yeni kapılar açacağız, yeni şeyler yapacağız çünkü biz meraklıyız ve merak bizi yeni yollara götürüyor.” Walt Disney (Volt Dizney) Cevap: Merak insanların yeni şeyler yapması ve bulmasındaki en önemli etkendir.Merak olmadan yenilik ve buluşlar olmaz. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Merak etmek niçin önemlidir? Cevap: İnsanların en önemli özelliklerinin başında düşünebilmesi ve merak edebilmesi gelmektedir.Merak etmek insanların sürekli gelişmelerini sağlar.İlk önce merak eder sonra hayal kurar ve bunu gerçekleştirmek için çalışır.En önemli buluşlar merak sonucu ortaya çıkmıştır. • Meraklı biri olduğunuzu düşünüyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Meraklı biriyim.Sürekli yeni şeyler öğrenmek ve isterim.Bu da beni meraklı hale getirmektedir. • “Merak, öğrenmenin anahtarıdır.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Merak olmadan yeni şeyler öğrenmek mümkün değildir. 113. Sayfa 3. Etkinlik Biraz sonra bir kelime yarışması yapacaksınız. Bunun için üye sayısı eşit olan gruplar oluşturunuz. Bu yarışmayı kazanmak için aşağıdaki kelimeler ve kelime gruplarından daha çoğunun anlamını, verilen sürede tahmin edip yazıcı olarak görevlendireceğiniz bir arkadaşınızın kelimeleri ve bunların anlamlarını defterine yazmasını sağlamalısınız. Bu görev için 5 dakika süreniz bulunmaktadır. Yarışmaya başlayınız ve 5 dakika sonunda daha çok kelimenin anlamını tahmin eden grubu öğretmeninizin rehberliğinde belirleyiniz. 114. Sayfa Anlamı Bulunacak Kelimeler, Kelime Grupları 4. Etkinlik Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeler varsa bunların anlamlarını sözlükten öğreniniz ve bu kelimelerle cümleler kurarak bu cümleleri defterlerinize yazınız. Yazdığınız cümleleri sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Cevap: Somon: Bir balık türü Cümlem: Somon balıkları sağlık için çok faydalı. Bilge: Bilgili, iyi ahlaklı, olgun ve örnek (kimse) Cümlem: Benim dedem bilge bir insandı. Paha: Eder, değer, fiyat. Cümlem: Bu elmasa paha biçemediler. 5. Etkinlik A. Aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Çoğunlukla gerçek anlamından ayrı bir anlam taşıyan, en az iki kelimeden oluşan kalıplaşmış kelime öbeğine deyim denir. Deyimler, anlatımı ilgi çekici, etkileyici hâle getirmek, daha zengin kılmak için kullanılır. Deyimler kalıplaşmıştır. Deyimi oluşturan kelimelerin yerlerine başka kelimeler kullanılamaz. Örnek: Haberi alınca etekleri zil çaldı. (Cümle, “Haberi alınca entarisi zil çaldı.” şeklinde kurulamaz.) Deyimler en az iki kelimeden oluşur. Genelde kelime öbeği şeklindedir. Örnek: pabucu dama atılmak, ocağına düşmek, ömür törpüsü, gözlerine inanamamak, ana baba günü… Deyimler üç grupta ele alınabilir: a. “-mak/-mek” mastar eki alan, cümlede fiil görevinde kullanılabilen deyimler: kulak kesilmek, ağzı açık kalmak. b. Cümle şeklinde deyimler: Şeytan görsün yüzünü, bayram değil seyran değil. c. Yukarıdaki iki gruba da girmeyen deyimler: ömür törpüsü, bağrı yanık. 115. Sayfa B. Deyimlerle ilgili okuduğunuz bilgilerden hareketle “Ben Kimim?” adlı metindeki deyimleri belirleyerek söyleyiniz. Öğretmeninizin değerlendirmesinden sonra doğru belirlediğiniz deyimleri tahtaya yazınız. Tahtaya yazılan bütün deyimlerin anlamlarını, sınıfa getirdiğiniz deyimler sözlüğünden öğreniniz. Cevap: Dalgın görünmek, sözünü kesmek, yola koyulmak, nefesi kesilmek, soru yağmuruna tutmak. Belirlediğiniz deyimlerin metnin anlamını nasıl etkilediğini, metnin anlamına nasıl bir katkı sağladığını açıklayınız. Ardından tahtaya yazılan bütün deyimleri birer cümlede kullanınız ve cümlelerinizi defterlerinize yazınız. Ardından, kurduğunuz cümleleri sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Cevap: Metni daha akıcı ve zengin hale getirmiştir. 6. Etkinlik “Ben Kimim?” adlı metinde anlatılanları göz önünde bulundurarak aşağıdaki cümleleri anlamlı ve kurallı bir şekilde tamamlayınız. a. Annemle babam, ben kendi yiyeceğimi bulmayı öğrenene kadar bana yiyecek getirdiler, beni beslediler. b. Meraklı, ailesini göremeyeceği için çok üzülmüştü ama okyanustan dönen somon balığının öyküsünü çok merak ettiğinden Uslu’nun sözünü kesmeden dinlemeye devam etti. c. Annen ve baban, balıkçılardan, kuşlardan, ayılardan kaçtılar; setleri, barajları aştılar; binlerce kilometre yolculuk yaparak sonunda doğdukları bu nehre dönmeyi başardılar ve bütün bunları neden yaptılar biliyor musun? ç. Ailen, başka balıkların seni yemesine engel oldular. Hayatlarını sana verdiler. Üzücü görünse de bu, sizin yaşamınızın bir parçası. d. Meraklı suskunlaşmıştı. Uslu, bunları küçük somona anlatmakla, doğru bir şey yapıp yapmadığını düşünüyordu ki Meraklı aniden… e. Meraklı, sonra bir gün, her ne pahasına olursa olsun bu nehre geri dönmeli, kendi yavruları doğana kadar onların başında beklemeli ve görevini tamamlamanın mutluluğu içinde yaşama veda etmeliydi. f. Meraklı, Bilge Somon’un sözünü ettiği o yaşlı balıklar gibi hayatının son günlerinde pişmanlık duymamalıydı. İşte bu yüzden merak etmeli, soru sormalı, her şeyi öğrenmeli, bu yolculuğa her yönüyle hazır olmalıydı. g. Meraklı, ne kadar çok şey bilirse bu zorlu yolculuk da o kadar eğlenceli geçer, önüne çıkan engelleri kolayca aşabilir ve büyük balıklardan kolaylıkla kaçabilirdi. ğ. Meraklı, bu iş için Uslu’dan daha uygun birini bulamayacağını düşünerek arkadaşını her gün soru yağmuruna tutmaya başladı. h. Meraklı, bilmediği şeyleri öğrendikçe önünde uzanan yaşama karşı duyduğu merak daha da artıyor, bir an önce okyanusa ulaşıp onu kendi gözleriyle görmek, orada yaşamak istiyordu. 7. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Meraklı, Uslu’ya ne soruyor? Cevap: Nereden geldiğini, ailesinin nerede olduğunu. 2. Uslu, Meraklı’nın sorusuna nasıl bir tepki veriyor? Cevap: Şaşırarak tepki veriyor. 3. Uslu, Meraklı’ya niçin kızıyor? Cevap: Sözünü sürekli kestiği için. 4. Uslu, Meraklı’ya hangi hikâyeyi anlatıyor? Cevap: Somonların yolculuğunu. 5. Uslu, niçin Meraklı’yı gereksiz yere heyecanlandırdığını düşünüyor? Cevap: Anne babasının nehirde bir yerlerde olabileceğini düşündürdüğü için. 6. Meraklı neye çok üzülüyor? Cevap: Anne babasını bulamayacağına üzülüyor. 116. Sayfa 7. Merakının ailesinin uzun yolculuklarının nedeni olarak metinde ne anlatılıyor? Cevap: Yavrularını tehlikelerden korumak. 8. Meraklı, Uslu’ya niçin teşekkür ediyor? Cevap: Anne babasına ne olduğunu anlattığı için. 9. Uslu’nun anlattığı hikâye, Meraklı’yı nasıl etkiliyor, onun hangi kararları vermesine yol açıyor? Cevap: Meraklı’yı heyecanlandırıyor. Meraklı da büyük denizlere gitmeye karar veriyor ve daha çok bilgi edinmek istiyor. 10. Bilge Somon’un ettiği sözler Meraklı’ya hangi kararları aldırıyor? Cevap: Daha çok şey öğrenmek için sürekli soru sormalı merak ettiklerini sormalı bilgi almalı. 11. Meraklı niçin Uslu’yu soru yağmuruna tutmaya başlıyor? Cevap: Daha çok şey öğrenmek için. 12. Metin nasıl sona eriyor? Cevap: Merkalı daha çok şey öğrenip olgunlaşıyor. 13. “Ben Kimim?” adlı metni beğendiniz mi? Açıklayınız. Cevap: Evet beğendim. Çünkü merak etmenin yeniliklerin ve öğrenmenin temelini oluşturduğunu anladım. 14. Metin, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe yol açtı mı? Açıklayınız. Cevap: Evet, kendimi daha çok tanımama ve bazı meraklarımın neden olduğunu anlamama neden oldu. 8. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Merak konusunu anlatıyor. • Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Merak etmenin insana neler kazandırdığını anlatmak için. • Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: Merak etmek öğrenmenin kaynağıdır. 9. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Ben Kimim?” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Meraklı’nın kendine ben kimim sorusunu sorduğu için. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur. Metinde bu sorular sorulmaktadır. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Merak etmenin faydaları. 10. Etkinlik a. Aşağıdaki kelimelerden ve kelime gruplarından her birine, konuşurken ya da bir yazı yazarken hangi durumda, niçin başvurulduğunu açıklayınız. “Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte ve buna rağmen” Cevap: Biri olumlu, diğeri olumsuz yargı bildiren iki cümleyi birbirine bağlamak için kullanılır. b. Sınıfta, dilediğiniz konuda ve herhangi bir hazırlık yapmadan bir konuşma yapınız. Konuşmanızda, yeri geldikçe “ama, fakat, ancak, lakın, bununla birlikte ve buna rağmen” geçiş ve bağlantı ifadelerinden uygun olanını kullanınız. Arkadaşlarınızdan konuşmanızı, bu ifadelere yer verip vermediğiniz ve amacına, işlevine uygun kullanıp kullanmadığınız bakımından değerlendirmelerini isteyiniz. 117. Sayfa Yazmaya Hazırlık Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • “Hikâye etmek” ifadesinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Bir konuyu hikaye tarzında anlatmak. • “Hikâye edici metinlerde, bir olay ve o olayla ilgili diğer olaylar anlatılır.” diyen birinin bu düşüncesine katılır mısınız? Açıklayınız. Cevap: Katılıyorum. • “Masal, hikâye, fabl gibi metin türleri, hikâye edici metin türleridir.” diyen birinin bu düşüncesine katılır mısınız? Açıklayınız. Ardından öğretmeninizden “merakın, merak etmenin önemi” konusunda size bir konuşma yapmasını isteyiniz. Öğretmeninizin konuşmasını dinleyiniz. Siz de aynı konuyla ilgili düşüncelerinizi açıklayınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “merak etmenin önemi” konulu bir masal, hikâye ya da fabl yazınız ve metninizi yazmayı tamamlayınca metninize uygun bir başlık bulunuz. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? • Yazının başlığı ile içeriği uyumlu mu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124 “Bilmece” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

BİLMECE

118. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki bilmecelerin cevaplarını bulmaya çalışınız. Cevaplarınızın doğru olup olmadığını, bu metnin işlenişinin sonunda yer alan “Bilmecelerin Doğru Cevapları” bölümüne (124. sayfa) bakarak kontrol edebilirsiniz. • “Baldan tatlı, baltadan ağır.” Cevap: UYKU • “İçi bulut, dışı odun.” Cevap: EKMEK • “Gökte açık pencere, kalaylı bir tencere.” Cevap: AY • “Kandilde var, mumda yok; mendilde var, çulda yok.” Cevap: DİL • “Dağı var, taşı yok; köyü var, adamı yok; ırmağı var, suyu yok.” Cevap: HARİTA 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Bilmece sormayı ya da cevaplamayı sever misiniz? Açıklayınız. Cevap: Evet severim çok eğlenceli oluyor. • Bilmecelerin hem eğlendirici hem de düşündürücü olduğu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Bilmecelerin cevaplarını ararken düşünüyorum ve bulunca yada bulamayınca eğleniyoruz. • Herhangi bir bilmece biliyor musunuz? Biliyorsanız sınıfta arkadaşlarınıza yöneltiniz. Cevap: Çarşıdan aldın bir tane eve geldim bin tane: NAR Bir küçücük fıçıcık içi dolu turşucuk: LİMON 121. Sayfa 3. Etkinlik “Bilmece” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce bu metnin türü nedir? Cevap: Tiyatro b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Uygundur. Kişiler var ve canlandırılabilir. Ardından metindeki kişi sayısı kadar arkadaşınızın bulunduğu gruplar oluşturunuz ve aranızda rol dağılımı yapınız. Metinde size düşen bölümleri vurgu ve tonlamaya dikkat etmek ve verilmek istenen duyguları yansıtmaya çalışmak koşuluyla canlandırarak okuyunuz. Bütün gruplar canlandırmalarını bitirdiğinde en iyi canlandırmayı yapan grubu, sınıfın tamamının katıldığı bir oylamayla belirleyiniz. 122. Sayfa 4. Etkinlik a. “Bilmece” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterinize yazınız. Cevap: Tahtakurusu, kubbe, şifa. b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Tahtakurusu: Bir böcek Fıçıcık: Küçük fıçı c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: Tahtakurusu: Yarım kanatlılardan, uzunluğu 3-5 milimetre, vücudu oval ve yassı, kanatları körelmiş, oturulan, yatılan yerlerde üreyen, kan emerek beslenen, pis kokulu böcek, tahta biti Fıçıcık: Bir araya getirilerek çemberlerle tutturulmuş ensiz tahtalardan yapılan, yuvarlak, karnı şişkin ve altı üstü düz kap. ç. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına ✔ işareti koyunuz. 5. Etkinlik Aşağıdaki her maddede, bir kelime grubu yer almaktadır. Her kelime grubu, “Bilmece” adlı metinden bir cümleyi oluşturmaktadır. Bir grupta yer alan bütün kelimeleri kullanmaya dikkat ederek anlamlı ve kurallı cümleler yazınız. Örnek: Kelime Grubu : Sorduğum / şifa / bilmece / hastalara / benim / deva / dertlilere Anlamlı ve Kurallı Cümle: Benim sorduğum bilmece hastalara şifa, dertlilere deva. a. aldım / bin / bir / sokakta / tane / oldu / tane / evde Anlamlı ve Kurallı Cümle: Cevap: Sokakta aldım bir tane, evde oldu bin tane. b. hatta / yemek / efendim / gelince / vakti / yedirecekler / bir / tabii / yemek / bize Anlamlı ve Kurallı Cümle: Cevap: Efendim, hatta yemek vakti gelince tabii bize bir yemek yedirecekler. c. bir / ilk /şey / sererler / önce/ ortasına / odasının / yemek Anlamlı ve Kurallı Cümle: Cevap: İlk önce yemek odasının ortasına bir şey sererler. ç. kahve /çay / birer / bize / getirirler / birer / de Anlamlı ve Kurallı Cümle: Cevap: Bize birer çay birer de kahve getirirler. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Hacivat, Karagöz’e ne soruyor? Cevap: Bilmece. 2. Karagöz’ün Hacivat’ın sorusunu kendinden emin bir şekilde cevapladığı söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet. Bilmecenin içindeki kelimelerden yola çıkıp hemen acele cevap veriyor. 3. Karagöz ilk bilmeceye hangi cevabı veriyor? Karagöz niçin bu cevabı veriyor? Cevap: Tahtakurusu cevabını veriyor. Çünkü tahta kuruları hemen çoğalırlar. 4. Karagöz’ün bilmecelere doğru cevap vermekte başarılı olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Hayır söylenemez. Düşünmeden cevap vermektedir. 5. Hacivat’ın “hastalara şifa, dertlilere deva” olarak anlattığı şey nedir? Siz Hacivat’ın bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Limondur. Çünkü limonda C vitamini var ve özellikle kış aylarında çaya ve salatalara sıkılır ve gribi önlemeye yardımcı olur. 6. Hacivat, Karagöz’ü limon cevabına ulaştırmak için hangi ipucunu veriyor? Siz olsaydınız nasıl bir ipucu verirdiniz? Cevap: Çorbaya sıkılır diyor.Ben olsam ekşi ve salataya sıkılır derdim. 7. Karagöz’ün, söylenenleri yanlış anlayan, alaycı bir insan olduğu söylenebilir mi? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız. Cevap: Evet, alaycı ve bilgisiz bir insan olduğu söylenebilir. 8. “Benim bilmecelere karnım tok.” cümlesinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Ben bilmeceleri bilirim daha fazla öğrenmek istemiyorum demek. 123. Sayfa 9. Karagöz, metnin sonunda Hacivat’ı niçin dövüyor? Cevap: Hacivat soruları çabuk bildiği için. 10. “Bilmece” adlı metni beğendiniz mi? Açıklayınız. Cevap: Evet çünkü çok komik diyaloglar var. 7. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Bilmece” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Metin bilmecelerle ilgili olduğu için. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Karagöz ve Hacivat’ın Bilinmeyen Bilmeceleri 8. Etkinlik “Bilmece” adlı metnin tür özelliklerini fark etmenizi sağlayacak aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. Yazar, “Bilmece” adlı metni niçin yazmış olabilir? Cevap: Eğlenceli olsun, insanlar eğlensin diye. b. “Bilmece adlı metin, bence bir olay yazısıdır; düşünce yazısı değildir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır.Bu düşünce belirtmeyen yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan bir olay anlatılmıştır. c. “Bilmece’ adlı metinde anlatılan olayların gerçekten yaşanıp yaşanmadığı belli değildir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. Olaylar yaşanmış ya da yaşanmamış olabilir. ç. “Bilmece’ adlı metinde anlatılan olaylar gerçekten yaşanmış olabilir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. Yaşanması olası bir durum vardır. d. “Bilmece” adlı metindeki yay ayraçlar içinde yer alan ifadeler niçin kullanılmış olabilir? Cevap: Kişilerin o anki durum ve davranışlarını tasvir etmek için. e. “Bilmece” adlı metin, sahnede canlandırılmaya uygun mudur? Açıklayınız. Cevap: Uygundur. İki kişi arasında geçen diyaloglar var. 9. Etkinlik Bu bölümde, sizden empati kurarak (kendinizi bir başkasının yerine koyarak) bir konuşma yapmanız istenmektedir. Bunun için aşağıdaki soruyu cevaplayınız. “Siz Hacivat olsaydınız Karagöz’ün her şeyi yanlış anlaması size neler hissettirirdi, hangi tepkiyi ya da tepkileri vermenize neden olurdu?” Cevap: Ben olsam çok kızar ve Hacivat kadar sabırlı olmazdım. 124. Sayfa Yazmaya Hazırlık 4. etkinliği yaparken öğrendiğiniz kelimeleri hatırlayınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, 4. etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin tamamına da yer vereceğiniz istediğiniz konuda bir düşünce yazısı yazınız. Metni yazmayı tamamlayınca metniniz için bir başlık belirleyiniz. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Yazının başlığı ile içeriği uyumlu mu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Bilmecelerin Doğru Cevapları • “Baldan tatlı, baltadan ağır.” (Uyku) • “İçi bulut, dışı odun.” (Ekmek) • “Gökte açık pencere, kalaylı bir tencere.” (Ay) • “Kandilde var, mumda yok; mendilde var, çulda yok.” (Dil) • “Dağı var, taşı yok; köyü var, adamı yok; ırmağı var, suyu yok.” (Harita) Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere sınıfa birkaç adet A4 ebadında çizgisiz kâğıt getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 125, 126, 127, 128, 129, 130 “KENTLERDE YAŞAYAN ÇOCUKLAR DA OYUN OYNAMAK İSTER” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

125. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki fotoğrafta gösterilen oyunlardan hangilerini oynarsınız? Bu oyunları oynayabilmek için yaşadığınız çevrede uygun, boş alanlar bulabiliyor musunuz? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Birdir bir , misket, çizgi, saklambaç.Bu oyunları oynamak için çevremde bazı yerler var.Uygun olan yerlerde oynayabiliyoruz. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce oyun oynamak çocuklar için neden önemlidir? Cevap: Çocukların ruhsal, fiziksel gelişimleri açısından önemlidir.Sosyalleşme yardımlaşma duygularını edinebilirler. • Şehirlerde çocukların oyun oynayabilecekleri alanların azalmasının nedenleri nelerdir? Cevap: Binaların fazla olması ve her yere evlerin yolların yapılması. • “Bir şehir için yapılabilecek en önemli, en büyük yatırım, çocuklar için yeterince oyun alanının oluşturulmasıdır.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum. Çocukların oyun oynama hakları vardır.Çocukların sağlıklı birey olmalarında oyunların ve dolayısı ile oyun alanlarının katkıları fazladır. Dinleme metinlerini, öğretmeninizden ya da bu kitapla birlikte verilen “Dinleme CD’sinden” dinleyeceksiniz. “Kentlerde Yaşayan Çocuklar da Oyun Oynamak İster” adlı metni, kendini konuşanın yerine koyarak dinleme yöntemiyle dinleyeceksiniz. Bunun için önce “Kentlerde Yaşayan Çocuklar da Oyun Oynamak İster” adlı metni iki kez dinleyiniz. Ardından metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. 126. Sayfa 1. Dinleyicilere seslenen çocuk, metnin üçüncü bölümünde kendini hangi konuda savunmaktadır? Cevap: Çocukların olması gereken yerlerin çocuklara yasak olmasından dolayı. 2. Dinleyicilere seslenen çocuk, büyüklerin niçin bencil olduğunu düşünmektedir? Cevap: Çocuklara oyun oynayacak yer bırakmadıkları için. 3. Dinleyicilere seslenen çocuk, yetişkinlerin neyi hatırlamasını istiyor? Cevap: Kendilerin de çocukluk zamanlarını hatırlamalarını, boş arsalarda oynadıkları zamanları hatırlatmak istiyor. 3. Etkinlik Aşağıdaki kutular içinde yer alan harf gruplarından her biri, “Kentlerde Yaşayan Çocuklar da Oyun Oynamak İster” adlı metinden bir kelimeyi, kelime grubunu oluşturmaktadır. Kutuların altında bu kelimeleri, kelime grubunu bulmanızı sağlayacak ipuçları yer almaktadır. Kaç numaralı kutudaki kelimeyi, kelime grubunu bulmaya çalışacaksanız aynı numaralı ipucunu okuyunuz. Bulduğunuz kelimeyi ilgili harf grubunun altındaki noktalı yere bitişik eğik yazıyla yazınız. 1. Şehir. (Şehir) 2. Kişinin içinde yaşadığı, ilişkide bulunduğu ortam.(Evren) 3. Ana yol.(Cadde) 4. Sokaklarda, caddelerde yürümek için yapılmış yüksekçe yer.(Kaldırım) 5. Birkaç katlı ve her katında bir veya birkaç daire bulunan yapı.(Apartman) 6. Çok yaramaz olma durumu.(Haşarılık) 7. Yalnız kendini düşünen, kendi çıkarlarını herkesinkinden üstün tutan.(Bencil) 8. Yönetme gücünü elinde bulunduran kişi, yöneten kişi.(Yönetici) 9. Üzerine yapı yapılmak için ayrılmış yer.(Arsa) 10. Alıcının görmesi, seçmesi için dizilmiş şeylerin tümü ve bu nesnelerin serildiği yer.(Sergi) 11. Bir şeyin yığılmasıyla oluşturulan küme.(Yığın) 12. Kendi çıkarı için birini veya bir şeyi feda etmek.(Kurban Et) 127. Sayfa 4. Etkinlik “Kentlerde Yaşayan Çocuklar da Oyun Oynamak İster” adlı şiiri düzyazıya dönüştürünüz ve defterinize yazınız. Şiirdeki cümleleri kurallı cümle şeklinde düzenlemeye dikkat ediniz. Şiirin ilk bölümü, size örnek olması için düzyazıya dönüştürülmüş olarak aşağıda verilmiştir. Şiirin İlk Bölümü Kentler daralıyor, yollar daralıyor. Kaldırımlar daralıyor, daralıyor bahçeler bile. Daralıyor masallara sığmayan evrenimiz, Yüreklerimiz daralıyor gün geçtikçe. Oynayacak yer bırakın bize! İlk Bölümün Kurallı Cümlelerle Düzyazıya Dönüştürülmüş Hâli Kentler daralıyor, yollar daralıyor. Kaldırımlar daralıyor. Bahçeler bile daralıyor. Masallara sığmayan evrenimiz daralıyor. Yüreklerimiz gün geçtikçe daralıyor. Bize oynayacak yer bırakın! 128. Sayfa Şiirin Diğer Bölümlerinin Kurallı Cümlelerle Düzyazıya Dönüştürülmüş Hâlleri Cevap: Önce cadde kenarları, sonra kaldırımlar, bahçeli apartmanların bahçeleri, size ayrıldı.Sizin otomobillerinizle doldu.Okulumuzun önü, düşlerimizin içi, bize oynayacak yer bırakın.Caddelere şimşek gibi fırlıyorsak, haşarılıktan değil, yaramazlıktan değil, bizim olması gereken yerler bize yasak.Büyükler söz anlamaz.Büyükler bencil.Bize oynayacak yer bırakın.Hey babalar, amcalar, abiler, yöneticiler, bir makine yığınına bizi kurban etmeyin.Boş arsada oynadığınız günler aklınıza gelsin.Ama şimdi boş arsalar bile otomobil sergileri,bize oynayacak yer bırakın. 129. Sayfa 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metnin tamamında nelerden yakınılmaktadır? Metinde şairin yakındığı konuların yerlerini göstererek açıklayınız. Cevap: Şehirde çocukların oynayacak yerlerin azalması, daralmasından ve büyüklerin bunu görmezden gelmelerinden yakınılmaktadır. 2. “Masallara sığmayan evrenimiz” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: Evrenin çok geniş olması ve bu büyüklüğün masallara bile sığmaması. 3. “Düşlerin içinin otomobillerle dolması” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: Çocukların oyun oynayacak yerlerinin kalmaması ve çocukların düşlerini kurarken bile bu arabalar akıllarına gelmeleri. 4. Metinde hangi varlık için “makine yığını” ifadesi kullanılmış olabilir? Cevap: Otomobil. 5. Metinde en çok beğendiğiniz ifade ve bölüm hangisi oldu? Cevap: Büyüklerin bencil olmasının anlatıldığı bölüm. 6. Metin, duygu ve düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe yol açtı mı? Açıklayınız. Cevap: Duygularımızı güzel bir şekilde anlattığı için mutlu oldum. 6. Etkinlik Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Şehirlerde çocukların oynayacakları alanların azalması, kalmamasından bahsediyor. • Sizce şair bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Çocukların oynayacakları alanların kalmamasından dolayı duyduğu üzüntüyü anlatmak için. • Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir? Cevap: Çocukların gelişimi için oyun oynamaları gerektiği, fakat şehirlerde yeterince oyun alanı kalmamasından dolayı duyulan üzüntü. 7. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “Kentlerde Yaşayan Çocuklar da Oyun Oynamak İster” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Oyun her çocuğun hakkı ve şehirlerde çocukların oyun alanlarının azalması, daralmasını anlattığı için. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Evet, uyumludur.Anlatılan konu şehirde yaşayan çocukların oyun alanlarının azalmasıdır. • Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Siz de Çocuktunuz. 8. Etkinlik Sınıfta, dilediğiniz konuda ve herhangi bir hazırlık yapmadan bir konuşma yapınız. Arkadaşlarınızdan konuşmanızı değerlendirmelerini isteyiniz. Yazmaya Hazırlık Bu bölümde grup olarak yazma çalışması yapacaksınız. Bunun için gruplara ayrılınız. Grup arkadaşlarınızla birlikte, “Çocuk Dünyası” temasına uygun bir yazma konusu belirleyiniz (Örnek: Oyunun çocuklar için önemi). Grup olarak yazma çalışmasında, metni iş birliği yaparak yazmaya dikkat ediniz. Grubun her üyesinin düşünceleriyle metne katkıda bulunmasını sağlayınız ve dile getirilen her düşünceyi grup içinde iyice değerlendiriniz, tartışınız, ardından kâğıda aktarınız. Kabul edilen düşünceleri kâğıda aktarması için bir yazıcı belirleyiniz. 130. Sayfa Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasındaki açıklamaları dikkate alarak belirlediğiniz konuda bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıya hangi üye, hangi düşünceleriyle katkı sağladı? • Grup üyelerinin dile getirdiği her düşünce, grup içinde iyi değelendirildi mi, tartışıldı mı? • Bu yazı, etkili bir iş birliğiyle mi oluşturuldu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabiliriz? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebiliriz? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Diğer grupların metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız. SONRAKİ METNİN (“BİRLİKTE” ADLI METİN) İŞLENİŞİNE HAZIRLIK » Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde kullanılmak üzere öğretmeninizden, dizüstü bir bilgisayar hazırlamasını isteyiniz. Öğretmeninize ayrıca, “Hayat Bayram Olsa” şarkısını, CD ya da USB bellek aracılığıyla sınıfa getirmesini söyleyiniz. » Sonraki metnin işlenişinin “Yazma” bölümünde gerçekleştirmek üzere öğretmeninizden, “birlik ve beraberliğin önemi” konulu bir konuşma hazırlığı yapmasını isteyiniz. » Sonraki metnin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere A4 ebadında çizgisiz kâğıtlar getiriniz.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 132, 133 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

132. Sayfa Oyun Çocuklara da Yaşlılara da İyi Geliyor Kışın, arkadaşlarımla kartopu oynar, köpeğimle yerlerde yuvarlanırdım. Hava kötü olduğunda en iyi arkadaşımla kitap okur, evde bulduğumuz çeşitli eşyalardan esinlenerek küçük sahne gösterileri sergilerdik. Bahar geldiğinde koşar, bağırır, çağırır, kahkahalar atar ve hatta kimi zaman gözyaşı dökerek sonu gelmeyen oyunlar oynardık. Yaz mevsiminde birçok günümü yüzme havuzunda geçirir, derine dalar, su altında soluğumu tutar, ileri geri yüzerdim. Oyun oynarken zamanın ne denli hızlı geçtiğinin ayırdına varamıyordum bile. Bir oyunu gördüğümüzde, onun oyun olduğunu anlamak zor bir şey değil ama oyunu tanım-lamak başka bir iş. Ulusal Oyun Enstitüsünün kurucusu Dr. Stuart Brown (Stuırt Bravn), oyunun amaçsız olan ancak büyük keyif veren bir hazırlıksız etkinlik olduğunu düşünüyor. Zaman ya da program düşüncesi yok. Kazanmak ya da kaybetmek, yararlı ya da eğitici bir şey yapmak gibi bir zorunluluk yok. Brown’a göre yaratıcı ve heyecan verici oyunlar genç, yaşlı herkes için önemli. Dr. Stuart Brown gibi uzmanlar, yaşınız kaç olursa olsun oyunun sayısız yararı olduğu konu-sunda hemfikirler. Oyun hareket edebilme yeteneğine, ilişkilere ve duygusal sağlığa olumlu yönde katkıda bulunuyor. Yaşama iyimser yaklaşmamıza, daha sakin olmamıza ve stresle başa çıkmamıza yardımcı oluyor. Bağışıklık sistenmini güçlendiriyor. Doğuştan gelen yeteneklerimizi keşfetmemizi sağlıyor. Oyun oynamak empati kurmayı, güven duymayı ve sorunlarla başa çıkmayı öğrenmemizi sağlayabiliyor. Brown’a göre oyunsuz geçen bir yaşamın sonuçları arasında bunalım, hastalık ve bağımlılık bulunuyor. Oyun oynamayan kişilerin sert mizaçlı ve zorba olabileceğini de ekliyor Brown. Cheryl (Şerıl) TANRIVERDİ, Bütün Dünya dergisi 2008 Kasım 1. Yukarıdaki metnin konusu nedir? Aşağıya yazınız. Cevap: Oyunun faydaları 2. “Oyun Çocuklara da Yaşlılara da İyi Geliyor” adlı metin, bilgilendirici bir metin mi yoksa öyküleyici bir metin midir? Düşüncelerinizi aşağıya yazınız. Cevap: Bilgilendirici bir metindir. Oyun hakkında bilgilendirici metin yazılmış. 3. “Oyun Çocuklara da Yaşlılara da İyi Geliyor” adlı metnin başlığıyla içeriğinin uyumlu olduğunu düşünüyor musunuz? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet, metinde hem yaşlılara hem de çocuklara iyi geldiği anlatılmaktadır. 133. Sayfa 4. “Oyun Çocuklara da Yaşlılara da İyi Geliyor” adlı metinle ilgili, cevaplarıyla birlikte iki soru tasarlayarak bunları aşağıya yazınız. Cevap: 1. Soru: Oyun kimlere iyi geliyor? 1. Sorunun Cevabı: Heö çocuklara hem de yaşlılara 2. Soru: Dr. Stuart Brown oyunu nasıl tarif ediyor? 2. Sorunun Cevabı: Amaçsız olan ancak büyük keyif veren bir hazırlıksız etkinlik olduğunu düşünüyor. Zaman ya da program düşüncesi yok. Kazanmak ya da kaybetmek, yararlı ya da eğitici bir şey yapmak gibi bir zorunluluk yok 5. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. 1. Deyimi oluşturan kelimelerin yerlerine başka kelimeler kullanılamaz. (D) 2. “Karagöz”, geleneksel Türk tiyatrosu türlerinden biridir. (D) 3. Tiyatro metinlerinde, metindeki oyuncuların yapması gereken davranışlar, yay ayraçlar içinde verilen cümlelerle, açıklamalarla gösterilebilir. (D) 6. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Cevap: 1. Çoğunlukla gerçek anlamından ayrı bir anlam taşıyan, en az iki kelimeden oluşan kalıplaşmış kelime öbeğine deyim denir. 2. “Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte ve buna rağmen” ifadeleri, bağlantı ifadeleridir. 3. Sahnede canlandırılmak amacıyla karşılıklı konuşmalar şeklinde yazılmış metinlere tiyatro denir. 7. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Deyimler en az iki kelimeden oluşur. B) Cümle şeklinde deyimler vardır. C) Tek kelimeden oluşan deyimler vardır. D) Deyimler kalıplaşmıştır. Cevap: C 8. “Çocukların nasihatten çok iyi örneğe ihtiyacı vardır.” sözüne katılıyor musunuz? Sözlü olarak anlatınız. Cevap: Katılıyorum.Çünkü çocuklar nasihata göre değil kimin ne yaptığına bakarak hareket ederler.Örneğin ailede sigara içen bir baba çocuğuna sakın sigara içme demek yerine kendisi de bırakırsa örnek olur ve çocuk için daha etkili olur.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142 “BİRLİKTE” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

BİRLİKTE

136. Sayfa 1. Etkinlik “Birlik, beraberlik” kelimelerinin çağrıştırdığı kelimeleri aşağıdaki boşluklara yazınız. Cevap: 2. Etkinlik Aşağıdaki atasözleriyle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. • Bir elin nesi var, iki elin sesi var. • Birlikten kuvvet doğar. Cevap: Birlik beraberlikte kuvvet vardır güç vardır.İnsanların tek başlarına yapabilecekleri sınırlıdır ama birlikte el ele verdikleri zaman her şeyi yapabilirler. 3. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizden “birlik, beraberlik” kavramlarını tanımlamanız istenseydi neler söylerdiniz? Cevap: Bir çok insanın aynı duygu ve düşünce ile bir araya gelmesi ve tek bir insan gibi hareket edebilmesidir. • “Birlik ve beraberlik” içinde yaşayan bir toplumda neler görülür? Cevap: İlk önce huzur ve barış olur.Saygı empati gibi kavramlar daha hassastır.Güçlü bir toplum olur. • “Bir millet, birlik ve beraberlikle her zorluğun üstesinden gelir.” diyen birisinin bu düşüncesine katılır mısınız? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Bunun en büyük örneğini 15 Temmuz’da yaşadık ve gördük. 138. Sayfa 4. Etkinlik Aşağıdaki kutular içinde yer alan harf gruplarından her biri, “Birlikte” adlı metinden bir kelimeyi, kelime grubunu oluşturmaktadır. Kutuların altında, bu kelimeleri, kelime grubunu bulmanızı sağlayacak ipuçları yer almaktadır. Kaç numaralı kutudaki kelimeyi, kelime grubunu bulmaya çalışacaksanız aynı numaralı ipucunu okuyunuz. Bulduğunuz kelimeyi ilgili harf grubunun altındaki noktalı yere yazıyla yazınız. Cevap: 5. Etkinlik I. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Ardından cümlelerde tırnak içinde verilen ifadelerin her birini karşılayan kelimeleri bularak söyleyiniz. a. “Yazma aracı”mı çantaya koymayı unutmuşum. (KALEM) b. Öğretmen sınıfa girince “öğrenim görmek amacıyla ders alan kimse”ler ayağa kalktı. (ÖĞRENCİ) c. “Genellikle sokakta giyilen ve altı kösele, lastik vb. dayanıklı maddelerden yapılan giyecek” almak için babasıyla alışveriş merkezine gitti. (AYAKKABI) ç. “Acı, yoksulluk, haksızlık vb. üzücü durumlar karşısında ses çıkarmadan onların geçmesini bekleme erdemi” acıdır fakat meyvesi tatlıdır. (SABIR) II. Birinci cümlede yer alan tırnak içindeki ifadeyi karşılayan kelime “kalem”; ikinci cümlede yer alan tırnak içindeki ifadeyi karşılayan kelime “öğrenci”; üçüncü cümlede yer alan tırnak içindeki ifadeyi karşılayan kelime “ayakkabı” ve dördüncü cümlede yer alan tırnak içindeki ifadeyi karşılayan kelime “sabır”dır. Şimdi aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Bulduğunuz kelimelerin ortak özellikleri nelerdir? Cevap: Hepsi isimdir. b. Bulduğunuz kelimelerin kullanıldıkları cümlelerde anlama olan katkısı nedir? Cevap: Cümleyi kısa ve anlamlı hale getirmektedir.Tek bir kelime ile tanım yapmaktadır. III. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ya da hangilerinde bulduğunuz kelimelerin ortak bir özelliğinin anlatıldığını söyleyiniz. a. Bu kelimeler iş, oluş veya hareket bildirmektedir. 139. Sayfa b. Bu kelimeler; varlık, duygu, düşünce veya kavramların karşılığıdır. c. Bu kelimelere “-mek, -mak” eki getirilebilir. ç. Bu kelimelere “-mek, -mak” eki getirilemez. Cevap: Tek kelime ile anlatılabilirdi. IV. Ardından aşağıdaki bilgileri okuyunuz. V. “Birlikte” adlı metinde kullanılan isimleri bulunuz ve bu isimlerin metnin anlamına olan katkısını belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Metinde, isimlerin yerine etkinliğin 1. maddesindeki cümlelerde olduğu gibi isimlerin karşıladığı varlık, duygu, düşünce ya da kavramları açıklayan, anlatan ifadeler yazılsaydı metnin anlamı nasıl etkilenirdi? Cevap: Metin daha uzun ve akılda kalmazdı.İsim olarak yazılınca kısa ve akılda kalmaktadır. b. Metinde, isim türündeki kelimeler olmasaydı metnin anlamı başka nasıl etkilenirdi? Cevap:Anlamsız hale gelirdi.Kim sorusunu soramazdık. VI. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcükleri inceleyiniz. a. Terliyken soğuk su içersen hasta olursun. (NİTELEME SIFATI) b. Bazı insanlar, gereksiz alınganlık gösterir. (BELGİSİZ SIFAT) c. Hangi kalem seninki? (SORU SIFATI) ç. Sırtında kırmızı çanta olan öğrenci benim kardeşim. (NİTELEME SIFATI) d. Bu seyahatimiz, dört saat sürecek. (SAYI SIFATI) e. O sınıfta yirmi üç öğrenci var. (İŞARET SIFATI) f. Bayramın ikinci günü babaannemlere gideceğiz. ( SAYI SIFATI ) g. Ellerindeki poşetlerde üçer elma vardı. ( ÜLEŞTİRME SIFATI ) h. Peynir, domates, salatalık ve yarım ekmek birlikte ne güzel yenir! ( SAYI SIFATI ) ı. Büyük çınarın altında birkaç dakika soluklandık. ( NİTELEME SIFATI ) VII. Ardından aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. Altı çizili her kelime, bulunduğu cümledeki hangi kelimenin anlamını etkilemektedir? Cevap: Bulunduğu cümlede yer alan isimleri nitelemektedir. b. Altı çizili kelimeler, anlamını etkiledikleri kelimelerden önce mi yoksa sonra mı yazılmıştır? Cevap: Önce yazılmıştır. c. Altı çizili kelimelerin anlamlarını etkiledikleri kelimelerin her birinin “isim” türünde olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Söylenebilir. VII. Yukarıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelimelerin anlamlarını etkilediği kelimeler sırayla “su, insanlar, kalem, çanta, saat, sınıf, gün, elma, ekmek, çınar” kelimeleridir ve bunların her biri isim türündedir. Altı çizili kelimeler, bu isimlerden önce yazılmıştır. Şimdi aşağıdaki bilgileri okuyunuz. 140. Sayfa IX. “Birlikte” adlı metinde kullanılan her sıfatı, anlamını etkilediği isimle birlikte bulunuz. Metindeki her sıfatı, önündeki isimle birlikte tahtaya yazınız. Öğretmeninizden, yanlış tespitlerinizi düzeltmesini isteyiniz. Cevap: Her kadın Her ulus Her insan Her ağaç Her mevsim Her ezgi Her şiir X. Aşağıdaki soruyu cevaplayınız. Metinde, sıfat türündeki kelimeler olmasaydı metnin anlamı nasıl etkilenirdi? Cevap: İsimlerin sıfatları eksik kalır ve anlatılmak istenen asıl durum anlatılamazdı. 6. Etkinlik Defterinize, istediğiniz konu ve türde bir metin yazınız. Yazacağınız metinde, en az on isim ve yirmi sıfat kullanmaya dikkat ediniz. Cevap: Her sabah uyanınca dişlerimi fırçalarım.Yumuşak diş fırçası kullanmaya özen gösteririm.Beyaz peynir ve yarım ekmek ile kahvaltı yaparım.Açık çay içmeyi severim.Az şekerli açık çay lezzetli oluyor.Mutlaka siyah ayakkabı giyer, siyah kemer takarım.Kısa saçlarımı yıkamadan dışarı çıkmam. Açık havalarda parka giderim.Yumuşak zeminli oyun alanlarını tercih ederim. On dakika yürüyüş yapar, onbeş dakika koşarım.Sıcak havalarda gezinmeyi çok severim. 7. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Şair, mutluluğu niçin birlikte yenilen bir meyveye benzetmiş olabilir? Cevap: Hayat paylaşınca daha güzel ve anlamlı olmaktadır. 2. Şair, “Birbirinden ırak görünsek de / Güneşimiz ve ayımız birdir, / Üzüncümüz, sevincimiz bir. / Kişi var olamaz tekte.” dizelerini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Tüm insanların ortak yaşamsal ihtiyaçları vardır.Bu durumda bir ve beraber olmalı birbirimizi anlamalıyız.Tek olmakta mutluluk olmaz. 3. Sizce şair, “Sonra umulmadık bir sancıdan / Bir güneş doğmuş yüreğinde.” dizeleriyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: İnsanların değişik sıkıntılı durum ve zamanları olur.Bu durumdan yine başka insanların yardımı ile çıkılabilir. 4. Şair, neden kadınların ya da ağaçların başka kadın ya da ağaçlarla güzel olduğunu düşünüyor olabilir? Cevap: Tek olan bir şeyin güzel ya da çirkin olduğunu bilemeyiz.Ancak kıyaslama yaparak bu değer yargılarında bulunabiliriz. 5. Sizce şair, “Her insan başka insanlarla mutludur. / Her ulus başka uluslarla…” dizeleriyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: İnsanlar tek başlarına mutlu olamazlar.Mutlaka başka insanlar ile bunu paylaşmak ister. 6. Şair, “Yokuş çık, bayır in.” dizesiyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Hayatın acı ve tatlı zamanları olabilir anlamında kullanmıştır. 7. Şair, “Neresinde olursan ol yaşamın, / Her mevsim başka mevsimlerle güzeldir.” dizelerini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Acı olmadan mutluluk, kötü olmadan iyi olmaz.Bu değerlerin anlamı ancak zıttı ile bilinebilir. 8. Şair, “Yalnızsın, bakarsın ki acıdan / Burkula burkula uyuşmuş için.” dizesini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Yalnız kalmak insanları mutsuz eder. 9. Şair,”Sevmeyi, sevilmeyi boşlar olmuşsun.” dizesini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: İnsan yaşam enerjisini asla bırakmamalıdır.Sevgi insanların en önemli duygularıdır. 10. Şair, neden her ezginin ya da her şiirin başka ezgi ya da şiirlerle güzel olduğunu düşünüyor olabilir? Cevap: Tek bir şiir ya da ezgi tek başına değil ancak başkaları ile birlikte güzel olur. 11. Şair, “Sen öyle söylersin, ben böyle. / Bir bütünü oluşturmuyor muyuz / Başka başka ses versek de?” dizelerini hangi duygular içerisinde söylemiş olabilir? Cevap: Düşüncelerimiz farklı olsa bile birlik ve beraberlik içinde olmamız gerektiği. 12. Şiir, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe neden oldu mu? Açıklayınız. Cevap: Oldu. Yalnızlık o kadar da güzel değilmiş. 13. Şiiri etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız. Cevap: Evet etkileyici buldum. 8. Etkinlik Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Birlik ve beraberliğin öneminden bahsediyor. • Sizce şair bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Birlik ve beraberliğin önemini anlatmak için. • Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir? Cevap: Birlik ve beraberliğin önemi. 141. Sayfa 9. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “Birlikte” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü birlikte olmak dayanışma içinde olmanın önemini anlatmaktadır. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uygundur.Konu ile başlık birbirini tamamlamaktadır. • Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: BİRLİK VE BERABERLİK 10. Etkinlik a. Öğretmeninizin CD ya da USB bellek aracılığıyla sınıfa getirdiği “Hayat Bayram Olsa” adlı şarkıyı dizüstü bilgisayardan dinleyiniz. Şarkının size hissettirdiklerini anlatınız. Cevap: İnsanların birlikte oldukları zaman hayatın bayram gibi geçmesi beni çok umutlandırdı ve coşku içinde bıraktı. b. Aşağıda, “Hayat Bayram Olsa” adlı şarkının sözleri yer almaktadır. Şarkının sözlerini okuyunuz. ” ‘Hayat Bayram Olsa’ şarkısı ile ‘Birlikte’ adlı şiir, verdikleri mesajlar bakımından birbirine benzemektedir.” diyen birinin düşüncesine katılıp katılmadığınızı açıklayınız. Cevap: Evet doğru.Mesaj olarak farklı cümleler ile aynısıdır. 11. Etkinlik Bu bölümde, yaratıcı konuşma yöntemiyle konuşma etkinliği gerçekleştireceksiniz. Bunun için sınıftan bir arkadaşınızın Alexis Carel’a (Aleksis Kerıl) ait “İnsanlar; sosyal bir bina meydana getirmek için birbirleriyle kenetlenen, birbirine destek olan, yapı taşları gibi olmalıdırlar.” özdeyişiyle ilgili duygu ve düşüncelerini açıklamasını sağlayınız. İkinci sırada konuşacak arkadaşınızdan, ilk sırada konuşan arkadaşının sözlerinden hareketle, onun sözleriyle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade ederek konuşmayı devam ettirmesini isteyiniz. Üçüncü sırada konuşacak arkadaşınıza da ikinci sırada konuşan arkadaşının sözlerinden hareketle, onun sözleriyle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade ederek konuşmayı devam ettirmesini söyleyiniz. Bu yöntemi izleyerek konuşma etkinliğini sınıftaki diğer arkadaşlarınızla devam ettiriniz. 142. Sayfa Yazmaya Hazırlık Öğretmeninizin yapacağı “birlik ve beraberliğin önemi” konulu konuşmayı (“Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde istenmiş olan) dinleyiniz. Ardından siz de konuyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi ifade ediniz. Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasında dile getirilen duygu ve düşüncelerden hareketle “birlik ve beraberliğin önemi” konulu bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine yazınız. Gerekirse başka kâğıtlar da kullanınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazı, bilgilendirici bir yazı mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebilirim? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil – anlatım, yazım – noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine yazınız. Gerekirse başka kâğıtlar da kullanınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün arkadaşlarınızın metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapılacak bir etkinlik için gruplara ayrılınız. Grubunuzda iş bölümü yaparak “Okuma” bölümünde yapılacak etkinlikte kullanılmak üzere boya kalemleri ve A3 ebadında birkaç kâğıt getiriniz.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 143, 144, 145, 146, 147, 148 “GERİ KAZANIM” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

GERİ KAZANIM

143. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki görsellerle verilmek istenen mesajın ne olduğunu açıklayınız. Cevap: Bizim çöp olarak gördüklerimiz aslında çöp değil geri dönüşüme kazandırılacak malzemelerdir. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • “Geri kazanım” sözünü daha önce duydunuz mu? Bu sözün anlamını biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Aldığımız ürünlerin ambalajları yeniden işlenerek tekrar ekonomiye kazandırılmasıdır. • Evde ya da okulda neleri çöpe atıyorsunuz? Her şeyi çöpe atmak doğru mu? Açıklayınız. Cevap: Tüm malzemeler çöpe atılmaktadır.Aslında bu doğru değil cam, plastik, kağıt gibi geri dönüşebilecek ürünleri geri dönüşüm kazanlarına atmak gerekir. • Sizce satın aldığımız, kullandığımız ürünlerden hangileri geri kazanılabilir özelliktedir? Cevap: Cam, plastik, kağıt gibi ürünler geri kazanılabilir. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Geri kazanım ürünlerini çöp yerine geri kazanıma atmalı ve bu ürünleri yeniden değerlendirmeliyiz. “Geri Kazanım” adlı metni, soru sorarak okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için, metni okurken cevaplarıyla birlikte beş soru tasarlayarak bunları defterlerinize yazınız. Hazırladığınız soruları sınıfta arkadaşlarınıza sorunuz. 1)Geri kazanımın ülke ekonomisine katkıları nelerdir? 2)Geri kazanım için bizler neler yapabiliriz? 3)Hangi maddeler geri kazanım olarak kullanılır? 4)Geri kazanımın çevreye katkıları nelerdir? 145. Sayfa 4. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. a. Sizce “Geri Kazanım” adlı metinde, niçin bazı cümleler koyu, bazıları da altı çizili yazılmış olabilir? Cevap: Çok önemli olan konular koyu ve altı çizili olarak gösterilerek dikkat çekilmiştir. b. Cümleleri “koyu ya da altını çizerek yazmaya” aynı amaç için başvurulduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir. c. Cümleleri “koyu yazma” ve “altını çizerek yazma” yöntemlerinin her ikisinin de “bir metindeki önemli noktaları vurgulama biçimleri” olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir. ç. Cümleleri “koyu yazma” ve “altını çizerek yazma” yöntemlerinden başka “metindeki önemli noktaları vurgulama biçimleri” biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: İtalik yazılabilir. 146. Sayfa 5. Etkinlik a. Tarım ilaçları ambalajlarının üretiminde en çok kullanılan malzeme hangisidir? Cevap: Plastik. b. Kâğıt – karton ambalaj oranı, hangi iki ambalaj malzemesinin oranlarının toplamına eşittir? Cevap: Cam ve metal ambalaj oranına eşittir. c. Tarım ilaçları ambalajlarının üretilmesinde kullanılan malzemelerden hangilerinin geri dönüşümü mümkün malzemeler olduğu söylenebilir? “Geri Kazanım” adlı metinde verilen bilgilerden hareketle açıklayınız. Cevap: Kağıt-karton, cam, plastik, ve metal malzemeler geri dönüşüme açıktır. ç. “Tarım ilaçları ambalajlarının %85’i, geri kazanım yoluyla en çok kullanılan malzemelerden üretilmektedir.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? “Geri Kazanım” adlı metinde verilen bilgilerden hareketle açıklayınız. Cevap: Haklıdır. 6. Etkinlik a. “Geri Kazanım” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyerek defterinize, alfabetik sırayla yazınız. Cevap: Stüdyo b. Defterinize yazdığınız kelimelerin anlamlarını sözlükten öğrenerek kelimelerin karşısına yazınız. Cevap: Stüdyo: Sanat çalışmaları için düzenlenmiş oda c. Defterinize yazdığınız kelimelerden her birini birer cümlede kullanınız. Cevap: Fotoğraf stüdyosu karanlık bir yer. 7. Etkinlik Aşağıdaki cümleleri, “Geri Kazanım” adlı metnin bağlamını, metinde anlatılanları göz önünde bulundurarak sözlü olarak tamamlayınız. Cevap: a. Günümüzde, kentlerde ve diğer yerleşim yerlerinde evlerden, işyerlerinden, mağazalardan her gün düzenli olarak toplanan çöpler, genellikle kent dışında bulunan çöplüklere taşınıyor b. Kâğıtlardan yemek artıklarına, paketleme malzemelerinden boyalar ve deterjanlar gibi zehirli maddelere kadar çöp alanlarında biriktirilen çöpler… alınan tüm önlemlere karşın hem insanların hem de başka canlıların sağlığı açısından önemli tehlikeler doğurabiliyor. 147. Sayfa Cevap: c. Artık işimize yaramayan boyaları çöpe atmak yerine geri dönüşüm kutusuna atmalıyız. ç. Pil kullanmamız gerekiyorsa … doldurularak tekrar tekrar kullanılabilen pilleri tercih edebiliriz d. Alışveriş yaparken …ürünlerin etiketlerini okumak, bu konuda doğru kararı vermemize yardım edecektir. e. Bugün dünya üzerindeki kentlerin büyük çoğunluğunda çöplerin … en azından bir bölümü geri kazanım yoluyla yeniden kullanılıyor. f. Kimi yerlerde insanlar; motoryağı, eski buzdolapları, çamaşır makineleri ve eski araba lastikleri gibi eşyaları da geri kazanım yoluyla yeniden kullanıyorlar. g. Geri kazanımla en çok kullanılan malzemeler alüminyum, plastik, kâğıt ve camdır h. Geri kazanımın ilk aşaması, dönüştürülecek malzemelerin toplanmasıdır. ı. Yeniden üretim, geri kazanım işaretinin geri kazanım işaretinin ikinci okuyla gösterilir. 8. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metnin konusu ve ana fikri nedir? Açıklayınız. Cevap: Geri kazanımın ülke ekonomisi ve çevresel etkileri. 2. Metinde, hangi atık ve çöplerden bahsedilmektedir? Cevap: Evsel, kimyasal ve zehirli atıklardan ve de geri dönüşüme kazandırılabilecek atıklardan. 3. İnsanlar, çöplerin ve çöp alanlarının düzenlenmesi konusunda niçin yeni yaklaşımlar geliştirmeye ihtiyaç duyuyorlar? Cevap:Geri kazanımın önemi her gün arttığı için. 4. Zehirli atıklardan oluşan çöplerin büyük bir tehdit olduğu söylenebilir mi? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız. Cevap: Söylenebilir. Çünkü bu atıklar çevreye ve sağlığımıza büyük tehdit oluşturmaktadır. 5. Zehirli atıklar, hangi ürünlerde, nerelerde kullanılmaktadır? Cevap: Zirai ilaçlarda,kuru temizlemeciler, araba tamirhaneleri, fotoğraf stüdyolarında. 6. Zararlı, zehirli atıklarla ilgili olarak tüketicilere öncelikle ne düşmektedir? Cevap: Ayrıştırılmalı ve çöp kutularına atılmamalıdır. 7. Metne göre, “akıllı seçimler yapan tüketici” neler yapan, nelere dikkat eden tüketicidir? Cevap: Alışveriş yaparken ürünlerin etiketlerini okur, yeniden doldurulabilen pilleri tercih eder, çevreye az zarar veren ürünleri alır, kullanmadığı eşyaları atmak yerine ihtiyacı olanlara verir. 8. Geri kazanıma özen gösterilmesi, doğal kaynakları nasıl etkileyebilir? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız. Cevap: Doğal kaynakların tüketilmesini yavaşlatır, daha temiz bir çevreye sahip oluruz. 9. Yazar, doğal kaynakların hızla tükenmesine neleri örnek gösteriyor? Cevap: Ormanlık alanların gün geçtikçe küçüldüğünü, fosil yakıtların ve madenlerin azaldığını, çevrenin hızla kirlendiğini söylemektedir. 10. İnsanlar, geri kazanımın yararı ve gerekliliği konusunda ne zaman bilinçlenmiştir? Cevap: 1970 yılında olmuş. O yıl ilk kez düzenlenen Dünya Günü kutlamaları, insanların dikkatlerini bu konuya çevirmelerini sağlamış 11. Geri kazanıma yönelenlerin sayısını artıran sebep nedir? Cevap: 1980’li yıllarda sanayileşmiş ülkelerde çöp alanları kentlerin gereksinimlerini karşılayamamaya başlamış. İnsanlar, çöplerin depolanması konusunda yeni yöntemler aramaya başlamışlar. Böylece geri kazanım uygulamalarına yönelenlerin sayısı artmış. 12. Geri kazanımla elde edilen maddeler nerede, nerelerde kullanılmaktadır? Cevap: Geri kazanımla elde edilen hammaddeler, genellikle yine aynı ürünün üretilmesinde kullanılıyor. Örneğin, eski cam kaplardan, yenileri üretiliyor. Atık kâğıtlardan tekrar kâğıt üretiliyor. Çelik gibi bazı malzemelerse geri kazanım yoluyla birçok farklı ürünün üretilmesinde kullanılabiliyor. Geri kazanım yoluyla yeniden yararlanılabilecek malzemeler yalnızca bunlar değil elbette. Kimi yerlerde insanlar, motoryağı, eski buzdolapları, çamaşır makineleri ve eski araba lastikleri gibi eşyaları da geri kazanım yoluyla yeniden kullanıyorlar. Geri kazanımla en çok kullanılan malzemeler, alüminyum, plastik, kâğıt ve camdır. 13. Geri kazanımla en çok kullanılan malzemeler nelerdir? Cevap: Cam, plastik, kağıt, metal ürünler. 14. Geri kazanım işaretindeki oklar ne anlama gelmektedir? Cevap: Geri kazanımın ilk aşaması dönüştürülecek malzemelerin toplanmasıdır. Geri kazanım halkasının ilk oku bunu simgeler. Evlerden, geri kazanım kumbaralarından, iş yerlerinden malzemeler toplanır. Türlerine göre gruplandırılarak geri kazanım tesislerine götürülür. Buradan da yeni ürünlere dönüştürülecekleri fabrikalara götürülür. Yeniden üretim geri kazanım işaretinin ikinci okuyla gösterilir. Üçüncü ok, bu ürünün tüketilmesini simgeler 15. “Geri Kazanım” adlı metni okuduktan sonra düşüncelerinizde hangi değişiklikler meydana geldi? Cevap: Geri kazanımın önemini anladım. 9. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Geri Kazanım” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü geri kazanımı anlatmaktadır. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur, konu ve başlık birbirini tamamlamaktadır. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: GERİ KAZANAN BİZ VE ÇEVREDİR. 148. Sayfa 10. Etkinlik “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde belirlenen grup üyeleriyle bir araya gelerek bir küme oluşturunuz. Getirdiğiniz A3 ebadındaki kâğıda iş birliği içinde “Geri Kazanım” konulu bir afiş hazırlayınız. Bu çalışma için sınıfa getirdiğiniz boya kalemlerini de kullanınız. Çalışma tamamlanınca hazırladığınız afişi sınıfın duvarlarından birine veya yazı tahtasına asınız. En beğenilen afişi oylamayla belirleyiniz (grupların kendi afişlerine oy vermemesi koşuluyla). 11. Etkinlik “Geri Kazanım” adlı metinde anlatılanlardan hareketle, “doğal kaynakların tükenmesinin hayatımızı nasıl etkileyebileceği” ile ilgili düşüncelerinizi sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Yaşadığımız dünya sadece bize değil bizden sonraki nesillere de aittir.Bu nedenle doğal kaynaklarımızı dikkatli ve tutumlu kullanmak zorundayız. Yazmaya Hazırlık Bu bölümde, kelime ve kavram havuzundan seçerek bir metin yazacaksınız. Bunun için 6. etkinlikteki alfabetik sıraya dizdiğiniz bütün kelimeleri söyleyiniz. Öğretmeniniz, sizin ve bütün arkadaşlarınızın söylediği kelimeleri tahtaya yazacak ve tekrar eden kelimeleri eleyecektir. Tahtadaki kelimeler, sizin “kelime ve kavram havuzunuz” olacaktır. Yukarıda anlatılan aşamanın ardından “Geri Kazanım” adlı metnin konusunu ve ana fikrini hatırlayınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “Geri Kazanım” adlı metinle aynı konuda, aynı ana fikre sahip ve tahtaya yazmış olduğunuz kelimelerden uygun olanları seçip kullanmaya dikkat ederek bilgilendirici bir metin yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıda, belirlenen ana fikir verilmiş mi? • Bu yazıda, tahtada yazılı olan kelimelerden hangileri kullanılmış? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263 “Newton’un (Nivtın’ın) Elması” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

257. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki resimle anlatılmaya çalışılan bilimsel kanun hangisidir? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Yer Çekimi Kanunu 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. “Bilimsel kanun” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: Bir bilimsel kanun, gözlem ve deneylerle iyi desteklenip kanıtlanmış matematiksel prensiptir. Sizce bir düşüncenin, iddianın bilimsel bir kanun hâline gelebilmesi için ne gereklidir? Cevap: Herkes tarafından kabul dilen, şaşmayan sonuçları olan, matematiksel olarak kanıtlanmış olması gerekir. Evrensel kitle çekimi (yer çekimi) kanunu nedir? Cevap: Her bir noktasal kütle diğer noktasal kütleyi, ikisini birleştiren bir çizgi doğrultusundaki bir kuvvet ile çeker.Bu kuvvet bu iki kütlenin çarpımıyla doğru orantılı, aralarındaki mesafenin karesi ile ters orantılıdır. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Newton’un elma ağaçlarından düşen elmaları görmesi ile yer çekimi kanunun bulması. “Newton’un Elması” adlı metni, soru sorarak okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için, metni okurken cevaplarıyla birlikte üç soru tasarlayarak bunları defterlerinize yazınız. Cevap: 1- Newton 21 yaşında nasıl profesör olmuş? Cevap: Çok zeki ve çalışkan olduğu için. 2- Bilim Adamı ne demek? Cevap: Bilimsel çalışmalar yapan kadın ve erkek kişilere bilim adamı denir. 3- Prizma nedir? Cevap: Işınları saptıran ve ayrıştıran, saydam maddeden yapılmış üçgen cisim. 260. Sayfa 4. Etkinlik “Newton’un Elması” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce bu metnin türü nedir? Cevap: Tiyatro. b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Canlandırılmaya uygun bir metindir.İki kişi arasında geçen bir diyalogdur. 5. Etkinlik a. “Newton’un Elması” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: Botanik, prizma b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Botanik: Bitki bilimi Prizma: Fizik ve ışıklarla ilgili c. Ardından sözlükten bu kelimelerin anlamlarına bakarak tahminlerinizin doğru olup olmadığını kontrol ediniz. Cevap: Botanik: Bitki bilimi Prizma: Işınları saptıran ve ayrıştıran, saydam maddeden yapılmış üçgen cisim. 6. Etkinlik “İpucu ver-” deyiminin “Newton’un Elması” adlı metinde kullanıldığı cümleleri bulunuz. Deyimler sözlüğünden deyimin anlamını öğreniniz. Ardından aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. Cevap: Bir ipucu verebilirim. Elmanın bir insanı akıllı yapıp yapmadığını bilmiyorum ama sana bir ipucu verebilirim. Bir ipucu daha ver. İpucu Vermek Deyimin Anlamı: Aranılan gerçeğe ulaştırabilecek şeyle ilgili, onu bulmaya yarayan bilgi vermek. Türkçede, “ipucu ver-” deyiminin yerine kullanılabilecek, bu deyimin verdiği anlamı verebilecek bir kelime ya da deyim var mıdır? Açıklayınız. Cevap: Bence onun yerine geçecek bir deyim yok fakat başka bir isim vermek gerekirse yardım olabilir. Türkçede “ipucu ver-” deyimi olmasaydı “Newton’un Elması” adlı metinde nasıl bir değişiklik meydana gelirdi? Metin anlam kaybına uğrar mıydı? Açıklayınız. Cevap: Metin anlam kaybına uğrardı.Metinde vurgulanmak istenen asıl anlam vurgulanamazdı. ‘İpucu ver-‘ deyimi, ‘Newton’un Elması’ adlı metne önemli bir katkı sağlamaktadır.” diyen biri, sizce bu sözlerinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. 7. Etkinlik Aşağıdaki her maddede, bir kelime grubu yer almaktadır. Her kelime grubu, “Newton’un Elması” adlı metinden bir cümleyi oluşturmaktadır. Bir grupta yer alan bütün kelimeleri kullanmaya dikkat ederek anlamlı ve kurallı cümleler yazınız. Örnek Kelime Grubu : da / yapmış / çalışmalar / ışık / renk / ve / üzerine Anlamlı ve Kurallı Cümle: Renk ve ışık üzerine çalışmalar da yapmış. a. açıklamış / prizmadan / ışığın / geçirildiğinde / beyaz / bileşenlere / ayrıldığını / değişik / renkte Cevap: Beyaz ışığın prizmadan geçirildiğinde değişik renkte bileşenlere ayrıldığını açıklamış. 261. Sayfa b. astronom / hem / hem / bilgin / bu / felsefeci / zamanda / aynı / de Cevap: Bu bilgin, aynı zamanda hem astronom hem de felsefeci c. bilim / bu / adamı / için / olmuş / akıllı / akıllı / yediği / olduğu / için / çok / elma / de / gerçekleştirmiş / buluş / bir Cevap: Bu bilim adamı çok elma yediği için akıllı olmuş, akıllı olduğu için de bir buluş gerçekleştirmiş. ç. bilmiyorum / ama / elmanın / insanı / bir / akıllı / yapıp / yapmadığını / verebilirim / bir / sana / ipucu Cevap: Elmanın bir insanı akıllı yapıp yapmadığını bilmiyorum ama sana bir ipucu verebilirim. 8. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Zeynep Özlem’e ne soruyor? Cevap: Dersin bitti mi? diye sormuştur? 2. Özlem, Zeynep’in istediği cevabı verebiliyor mu? Açıklayınız. Cevap: Hayır çünkü ağzı doludur. 3. Metne göre evrensel kitle çekimi (yer çekimi) kanunu nasıl keşfedilmiştir? Cevap: Bilgin Newton, Elmanın yere düşmesini izlemiş sonra da evrensel kitle çekim yasasını bulmuş 4. Metinde Newton’la ilgili hangi bilgiler verilmektedir? Cevap: Newton’un bilgin, aynı zamanda hem astronom hem de felsefeci olduğu söylenmektedir.21 yaşında profesör olduğu bilgisi verilmiştir. 5. Metin, nasıl sona ermektedir? Cevap: Aslında Özlem her şeyi biliyordur ama Zeynep’i sınamaktadır. 6. Newton’un Elması adlı metin, yeni bilgiler öğrenmenizi sağladı mı? Açıklayınız. Cevap: Evet sağladı, Yer Çekimi Kanunu nasıl bulunmuş onu öğrendim. 7. Metnin ana fikri ve konusu nedir? Cevap: Yer çekimi Kanununun nasıl bulunduğu. 8. Sizce “Newton’un Elması” başlığı, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur. Ben olsam ELMA KANUNU ismini koyardım. 9. “Newton’un Elması” adlı metni beğendiniz mi? Açıklayınız. Cevap: Beğendim çünkü bilimsel bir olayı eğlenceli şekilde öğrendim. 9. Etkinlik “Newton’un Elması” adlı metnin tür özelliklerini fark etmenizi sağlayacak aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. Yazar, “Newton’un Elması” adlı metni niçin yazmış olabilir? Cevap: Yerçekimi kanunu ve Newton hakkında bilgi vermek için yazılmıştır. b. “Newton’un Elması adlı metin, bence bir olay yazısıdır; düşünce yazısı değildir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır çünkü elmanın düşmesinin yer çekimi kanununun bulunmasını sağlaması olayı anlatılmıştır. c. “Newton’un Elması adlı metinde anlatılan olayın gerçekten yaşanıp yaşanmadığı belli değildir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır çünkü bu olayın yaşandığı kanıtlanmamıştır. 262. Sayfa ç. “Newton’un Elması adlı metinde anlatılan olaylar gerçekten yaşanmış olabilir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklı olabilir çünkü bu kanunun bulunması hep bu şekilde anlatılmıştır. d. “Newton’un Elması” adlı metindeki yay ayraçlar içinde yer alan ifadeler niçin kullanılmış olabilir? Cevap: O an kişilerin hangi durumda olduklarını belirtmek için. e. “Newton’un Elması” adlı metin, sahnede canlandırılmaya uygun mudur? Açıklayınız. Cevap: Evet uygundur. Çünkü tiyatro metnidir. 10. Etkinlik Bu bölümde, sizden empati kurarak (kendinizi bir başkasının yerine koyarak) bir konuşma yapmanız istenmektedir. Bunun için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Siz Zeynep olsaydınız Özlem’in rahat, oyalayıcı, hatta alaycı denilebilecek tavrı size neler hissettirirdi, hangi tepkiyi ya da tepkileri vermenize neden olurdu? Cevap: Sinirlenirdim, umursamaz olması alaycı olması beni kızdırırdı. Siz Özlem olsaydınız Zeynep’in size yönelttiği sorular karşısında aynı tavırları takınır mıydınız? Açıklayınız. Cevap: Sorularına daha ciddi cevaplar verir onu önemserdim. Yazmaya Hazırlık “Atasözü, deyim ve özdeyişlerin kullanıldığı bir yazı zengin bir yazıdır.” cümlesinden ne anlıyorsunuz? Sizce bunu söyleyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Ona katılıyor musunuz? Açıklayınız. 5. etkinliği yaparken öğrendiğiniz yeni kelimeleri hatırlayınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, 5. etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin tamamına da yer vereceğiniz istediğiniz konuda bir düşünce yazısı yazınız. Uygun (gerektiği) yerlerde, anlatımınızı zenginleştirecek atasözü, deyim ya da özdeyişler kullanınız. Yazma aşamasını bitirince metniniz için bir başlık belirleyiniz. 263. Sayfa Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Yazının başlığı ile içeriği uyumlu mu? • Anlatımı zenginleştirmek için uygun (gerektiği) yerlerde atasözü, deyim ya da özdeyişler kullanılmış mı? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozuklukları, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metnin işlenişinin “Dinleme” bölümünde kullanılmak üzere öğretmeninizden bir bilim insanının herhangi bir konuda bilgi verdiği en az beş video bulmasını, videoları bir USB bellek ya da CD’ye kaydetmesini rica ediniz. Öğretmeninize, videoların izlenebilmesi için gerekli hazırlığı yapmasını (dizüstü bilgisayar, hoparlör temin edilmesi, varsa projeksiyon cihazının hazırlanması) da söyleyiniz. Öğretmeninizin bulacağı videolar Türkçe olmalıdır. Ayrıca videolardaki konuşmacılar, jest (jest: herhangi bir şeyi açıklamak için genellikle el, kol ve baş ile yapılan içgüdüsel veya iradeli hareket) ve mimiklerini (mimik: duyguları, düşünceleri belirtecek biçimde yüzde beliren kımıldanışlar, hareketler) kullanıyor olmalıdır. Öğretmeninize bu bilgileri de veriniz. ! Sonraki metnin işlenişinin “Yazma” bölümünde gerçekleştirmek üzere öğretmeninizden “bilimsel araştırmaların önemi” konulu bir konuşma hazırlığı yapmasını isteyiniz. ! Sonraki metnin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere A4 ebadında çizgisiz kâğıtlar getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156 “ÖMÜR TÖRPÜSÜ” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

ÖMÜR TÖRPÜSÜ

149. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerini açıklayınız. “Sorumluluktan kaçan bütün insanlar, doğruluktan çok zor söz edecek kadar bencildirler.” Kemal Tahir “Düşen bir çığda hiçbir kar tanesi kendisini olup bitenden sorumlu tutmaz.” Oscar Wilde (Oskır Vaylt) Cevap: Herkesin kendine göre sorumlulukları vardır ve bu sorumluluklardan kaçılamaz. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Toplum hayatında, bireylerin birbirlerine karşı sorumlulukları nelerdir? Cevap: Birbirlerinin hakkına riayet etmek, saygılı olmak. • Toplumun diğer bireylerine karşı sorumluluklarınızı yerine getirdiğinizi düşünüyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet getiriyorum.Onlara karşı saygılı davranıyorum.Haklarına riayet ediyorum. • Sizce büyük şehirler, o şehirde yaşayan insanların birbirleriyle ilişkilerini nasıl etkilemektedir? Cevap: Onların ilişkilerini en aza indirmektedir.İnsanlar sürekli koşuşma halinde oldukları için ihtiyaç duydukları kadar iletişim kurmaktadır. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Büyük şehirde yaşayan bir adamın yalnızlığı ve daha sonra kırsal alana gitmesi anlatılıyor olabilir. Akıcı Okuma “Ömür Törpüsü” adlı metni, özetleyerek okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için metni sessiz okuyunuz ve okuma sırasında aşağıda yer alan soruların cevaplarını defterinize yazınız. • Metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Emekli bir çiftin kasabadan büyük şehre göç etmesi ve daha sonra burada mutsuz olmaları ve kasabaya geri dönmeleri. • Metinde hangi şahıslara yer verilmiştir? Cevap: Hasan Bey, Fatma Hanım • Metinde “zaman” kavramıyla ilgili hangi bilgilere yer verilmiştir? Cevap: Zaman belli değil. • Metinde “yer” kavramıyla ilgili hangi bilgilere yer verilmiştir? Cevap: İzmir, kasaba • Metnin serim bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Hasan Bey ve Fatma Hanım’ın büyük şehirde yaşamak istemeleri ve kasabadan şehre göç etmeleri anlatılmaktadır. • Metnin düğüm bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Hasan Bey ve Fatma Hanım’ın şehirde sıkılmaları ve mutsuz olmaları, kasabayı özlemeleri. • Metnin çözüm bölümünde ne anlatılmaktadır? Cevap: Hasan Beyin kasabaya geri dönmek istemesi ve Fatma Hanım’ın da isteğiyle yeniden kasabaya dönmeleri. • Metnin serim bölümüyle çözüm bölümü arasında hangi değişiklikler meydana gelmektedir? Cevap: Kasabadan büyük şehre bir coşkuyla gelen bir çiftin şehir hayatından sıkılmaları mutsuz olmalsı sonucu yeniden kasabaya dönmeleri. 152. Sayfa 4. Etkinlik “Ömür Törpüsü” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce bu metnin türü nedir? Cevap: Hikaye b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Evet uygundur.Sahnenin şehir ve kasaba hayatına uygun düzenlenmesi gerekir. 5. Etkinlik a. “Ömür Törpüsü” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterinize yazınız. Cevap: Törpü, akort, velhasıl, sefa b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Törpü: Eğe Akort: Ayar Velhasıl: Kısaca Sefa: Mutluluk, keyif. c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: Törpü: Ağaç, kurşun, kalay vb. yumuşak metallerin kabasını almaya yarayan, dişleri uzun ve aralıklı olan eğe Akort: Bir çalgıyı, uyumlu ve doğru ses vermesi için ayarlama işi. Velhasıl: Kısacası Sefa: Gönül rahatlığı, rahatlık, kaygısız ve sakin olma ç. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına “✓” işareti koyunuz. Cevap: Törpü: ✓ Akort: ✓ Velhasıl:✓ Sefa: 6. Etkinlik 5.Etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin tamamını kullanarak defterinize istediğiniz konuda bir düşünce yazısı yazınız. Cevap: Babamın yaptığı bastonu törpülerken kendimi yaşlı hayal ettim.Fakat bir ara öyle dalmışım ki bastonla yürüdüğümü hayal ettim.Velhasıl ileriden gelen bağlamayı akort eden Ali’nin sesi ile şimdiki zamana geri döndüm.Artık zamanın sefasını sürmeye başladım. 7. Etkinlik A. Aşağıdaki cümleyi tahtaya yazınız. “Alp, altın kolyeyi denizin dibinden çıkardı.” B. Aşağıdaki soruları A maddesindeki cümleye göre cevaplayınız. 1. Alp, denizin dibinden neyi çıkardı? Cevap: Altın kolyeyi. 2. Alp, altın kolyeyi nereden çıkardı? Cevap: Denizin dibinden. C. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. B. maddesindeki 1. soruya niçin yalnızca “kolye” kelimesi değil de “altın kolye” kelime grubu cevap olmuştur? Cevap: Çünkü kolyenin nasıl olduğunu belirtmek için.(isim tamlaması) b. B. maddesindeki 2. soruya niçin yalnızca “dip” kelimesi değil de “denizin dibi” kelime grubu cevap olmuştur? Cevap: Denizin neresinde olduğunu belirtmek için.( isim tamlaması) c. “Kolye” kavramı ile “altın kolye” kavramı arasındaki fark nedir? Cevap: Kolyenin nasıl bir kolye olduğunu tamamlamaktadır. ç. “Dip” kavramı ile “denizin dibi” kavramı arasındaki fark nedir? Cevap: Dip nerenin dibi olduğunu tamamlamaktadır. d. “Altın kolye” kelime grubunu oluşturan kelimelerin her birinin türü nedir? Cevap: İsim e. “Denizin dibi” kelime grubunu oluşturan kelimelerin her birinin türü nedir? Cevap: İsim 153. Sayfa f. “Altın kolye” kelime grubunda asıl belirtilen, anlatılan varlık hangisidir? Cevap: Kolye g. “Denizin dibi” kelime grubunda asıl belirtilen, anlatılan varlık hangisidir? Cevap: Dip Ç. Aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Bir ismin, benzerlerinden ayırt edilebilmesi için bir başka isimle veya bir zamir ya da sıfatla anlam ilişkisi kurarak oluşturduğu söz öbeğine tamlama denir. Tamlamalar, iki unsurdan oluşur: tamlanan, tamlayan. Asıl anlatılan, işaret edilen, temel olan varlığa tamlanan denir. “Denizin dibi” tamlamasında “dip” tamlanan, “altın kolye” tamlamasında ise “kolye” tamlanandır. Türkçede tamlanan olan kelimelerin türü isim olur. Tamlamalarda tamlananı açıklayan, onun bir özelliğini ya da neye, kime ait olduğunu belirten kelimeye ise tamlayan denir. “Denizin dibi” tamlamasında “deniz” tamlayan, “altın kolye” tamlamasında ise “altın” tamlayandır. Türkçede tamlayan, sıfat da isim de olabilir. Tamlayan sıfatsa, yani tamlama “sıfat + isim” şeklindeyse sıfat tamlaması meydana gelir; tamlayan isimse, yani tamlama isim + isim şeklindeyse isim tamlaması meydana gelir. D. “Ömür Törpüsü” adlı metinde kullanılan isim ve sıfat tamlamalarını bularak bunların altlarını çiziniz. Metindeki isim ve sıfat tamlamalarının metnin anlamına olan katkısını belirlemek için aşağıdaki soruyu cevaplayınız. Cevap: -küçük bir kasaba (sıfat tamlaması) – emekli maaşı (isim tamlaması) – bir ev (sıfat tamalaması) – kaçan tren (sıfat tamlaması) – büyükşehirdeki ev (sıfat tamlaması) – araba sesleri (isim tamlaması) – kuş sesleri (isim tamlaması) – üç dört ay (sıfat tamlaması) – korna sesi (isim tamlaması) – Hasan Bey’in kafası (isim tamlaması) – Bir sürü insan (sıfat tamlaması) -birbirine çarpan, öne geçen, arkada kalan yüzlerce insan (sıfat tamlaması) – ömür törpüsü (isim tamlaması) – bir törpü (sıfat tamlaması) – bir ev (sıfat tamlaması) – sevinçli haber (sıfat tamlaması) – bir sürü bahane (sıfat tamlaması) -apartmanlarının sokağına (isim tamlaması) – otobüs kuyruğu (isim tamlaması) – bu akşam (sıfat tamlaması) -başka bir yemek (sıfat tamlaması) – ceketin yakaları (isim tamlaması) -sesinin tonunu (isim tamlaması) – kapalı bir kutu (sıfat tamlaması) – Fatma Hanım’ın boynuna (isim tamlaması) “Metinde, isim ve sıfat tamlamaları olmasaydı metnin anlamı nasıl etkilenirdi?” Cevap: Metin anlaşılamaz ve akıcı olmazdı. Anlatım eksik kalırdı. 8. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Kasabadan büyük şehre göç eden bir ailenin şehre alışamaması ve mutsuz olmaları. 2. Metinde anlatılan olay “yaşanabilir, gerçekleşebilir” bir olay olarak nitelenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet.Çünkü hayatımızda bu gibi durumları görmekteyiz. 3. Metnin kahramanları kimlerdir? Cevap: Hasan Bey, Fatma Hanım 4. Hasan Bey nasıl biridir? Cevap: Emekli, yaşamını belli düzende geçiren biri. 5. Hasan Bey ve Fatma Hanım neden büyük şehre taşınmaktadır? Cevap: Büyük şehirde yaşamanın cazip olduğunu düşünmeleri ve Fatma Hanım’ın ısrarı. 6. Büyükşehir hayatı Hasan Bey’i nasıl etkilemektedir? Cevap: Olumsuz etkilemektedir.Kendini yalnız hissetmektedir. Kalabalık olması, insanlar ile iletişimin az olması onu rahatsız etmektedir. 7. Fatma Hanım, büyükşehir yaşamından memnun kalıyor mu? Açıklayınız. Cevap: Hayır kalmıyor. 8. Hasan Bey’in ve Fatma Hanım’ın hangi kişilik özelliklerine sahip olduğunu düşünüyorsunuz? Metnin hangi bölümü, metindeki hangi ifadeler onların bu özelliklere sahip olduklarını düşünmenize neden oldu? Metindeki bu bölüm ve ifadeleri belirterek açıklayınız. Cevap: Sakin ve huzur arayan, arkadaşlık ve dostluk kavramlarına önem veren insanlardır.Bunu “Büyükşehirde kötü de olsa bir laf eden oldu mu? Hastalansan, ölsen gitsen cenazeni kaldıracak bulunmaz. Olsun, yapamadılar desinler, sefa süremediler desinler.” ifadelerinden anlıyoruz. 9. Kasabaya dönme fikri Hasan Bey’in aklına nerede geliyor? Cevap: Otobüs kuyruğundayken. 10. Hasan Bey, Fatma Hanım’ı kasabaya dönmeye ikna etmek için kafasından hangi düşünceleri geçirmektedir? Cevap: ”Büyükşehirde kötü de olsa bir laf eden oldu mu? Hastalansan, ölsen gitsen cenazeni kaldıracak bulunmaz. Olsun, yapamadılar desinler, sefa süremediler desinler. Sefa sürmenin beklemekten bel bükmek olduğunu bilmezler.” düşüncelerini geçirmektedir. 11. Hasan Bey, niçin kasabaya dönme fikrini Fatma Hanım’a söylemekte zorlanacağını düşünüyor? Cevap: Fatma Hanım büyük şehirde yaşamak için ısrarcıydı.Bu nedenle söylemeye çekiniyordu. 12. Metinde “ömür törpüsü”ne benzetilen nedir? Cevap: Büyük şehirde yaşamak. 13. Metin, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe neden oldu mu? Açıklayınız. Cevap: Evet oldu.Büyük şehirlerin hep avantajlı olduğunu düşünüyordum.Oysa durum böyle değilmiş. 14. Metinde işlenen sorun nedir? Sizce bu sorunun çözüm yolları nelerdir? Cevap: Büyük şehirlerde yaşamanın olumsuzlukları ve zorlukları anlatılmaktadır.İnsanların fazla iletişim kurmaması, insanların kendilerini yalnız hissetmeleri.Bu sorunun en büyük çözümü kentlere göçün azalması ve kırsal kesimlerin olanaklarının arttırılmasıdır. 154. Sayfa 9. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Büyük şehirlerde yaşamanın zor olduğu. • Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Her şey dışarıdan göründüğü kadar kolay ve güzel değildir. • Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir? Cevap: İnsanlar yaşam tarzlarından kolay kolay vazgeçemezler. 10. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Ömür Törpüsü” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Çünkü büyük şehirlerde yaşamak zordur. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uygundur. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Büyük Şehirlerde Yaşam 11. Etkinlik Metindeki hikâye unsurlarını belirlemek için aşağıdaki çalışmaları yapınız. A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. ” ‘Ömür Törpüsü’ adlı metin, bence bir olay yazısıdır; düşünce yazısı değildir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Katılıyorum çünkü bir olay anlatılmaktadır. b. “Ömür Törpüsü” adlı metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Kasabadan büyükşehre göç eden bir ailenin buraya alışamaması c. “Ömür Törpüsü” adlı metinde anlatılan olay, yaşanması mümkün olan, gerçek hayatta yaşanabilecek bir olay mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet yaşanabilir ve yaşanmakta. ç. “Ömür Törpüsü” adlı metinde anlatılan olay yaşanmış bir olay olabilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet olabilir.Oldukça gerçekçi bir yaşam anlatılmaktadır. d. “Ömür Törpüsü” adlı metinde kişilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Evet e. “Ömür Törpüsü” adlı metnin kişileri, kahramanları kimlerdir? Cevap: Hasan Bey, Fatma Hanım f. “Ömür Törpüsü” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı yer ya da yerlerle ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Evet İzmir ve kasaba. 155. Sayfa g. “Ömür Törpüsü” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı zamanla ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Hayır ğ. ” ‘Ömür Törpüsü’ adlı metin, okurlara haz vermek amacıyla yazılmış bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Hayır katılmıyorum, çünkü yaşanmış ya da yaşanması mümkün bir olay dramatik şekilde hikaye edilmiştir. B. “Ömür Törpüsü” adlı metnin olay örgüsünü ortaya çıkarmak için metinde ana olaya bağlı olarak gerçekleşen bütün olayları belirleyiniz. Birbirleriyle sebep sonuç ilişkisi içinde olanları gerçekleşme, oluş sırasına koyarak “Ömür Törpüsü” adlı metnin olay örgüsünü defterinize yazınız. Cevap: Hasan Bey’in emekli olması. Fatma Hanım’ın büyükşehre taşınma isteğinde ısrar etmesi. Kasabadaki evlerini satmaları. Büyükşehirden ev alıp taşınmaları. Eşyalarını yenilemeleri. Gün geçtikçe şehirdeki yaşamdan rahatsız olmaları. Hasan Bey’in kasabaya geri dönmeyi istemesi. Karısını kasabaya dönme konusunda ikna etmek için düşünmesi. Hasan Bey’in eve gelmesi, karısının bütün eşyaları topladığını görmesi. Karısının kasabaya geri dönmek istediğini söylemesi. C. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. “Ömür Törpüsü” adlı metin, 1. tekil kişi (ben) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız. Cevap: Hayır b. Metin, 3. tekil kişi (o) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız. Cevap: Evet c. Metindeki anlatıcı “kahraman, gözlemci, hâkim – ilahi” bakış açılarından hangisine sahiptir? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle açıklayınız. Cevap: Hakim İlahi bakış açısı ile anlatılmaktadır.Bunu, anlatıcının metindeki kahramanların psikolojik hâlleri, akıllarından geçenler ve duyguları da dâhil olmak üzere her şeyi bilmesinden, zaman ve mekân engeli tanımaksızın her şeyi görmesinden, bilmesinden anlıyoruz. 12. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. Soruları cevaplamaya geçmeden önce hatırlayabilmeniz için “Forsa” adlı metni sessiz okuma yöntemiyle bir kez okuyunuz. • Sizce “Forsa” adlı metin, “Birey ve Toplum” teması altında ele alınabilecek, işlenebilecek bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Evet Forsa adlı metinde memleketinden uzak bir yerde yaşamak zorunda olan bir insan anlatılmaktadır. • Sizce “Ömür Törpüsü” adlı metin, “Erdemler” teması altında ele alınabilecek, işlenebilecek bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Hayır değildir. • Sizce “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinlerde ele alınan konuların, anlatılanların birbiriyle herhangi bir ilişkisi olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet ikisinde de memleketinden ayrı yaşamak zorunda olan insanlar anlatılmıştır. • “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinlerin ana fikirlerini söyleyiniz. Her iki ana fikrin de insanlar için önemli mesajlar içerdiğini düşünüyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: İnsanlar alıştıkları yerde memleketlerinde yaşamak isterler. • “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinleri “metindeki anlatıcı” bakımından karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz? Cevap: Her iki metinde de anlatıcı 3. tekil kişi, hakim-ilahi bakış açısına sahiptir. • “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinleri “olay örgüleri” bakımından karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz? Cevap: Birbirine benzer yönleri vardır. • “Forsa” adlı metnin kahramanı “Kara Memiş” ile “Ömür Törpüsü” adlı metnin kahramanı “Hasan Bey”i karşılaştırdığınızda herhangi bir benzerlik ve farklılık görebiliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Birinde mecburiyet öbüründe kendi isteği ile ayrılık vardır.İkisinde de memleket özlemi vardır. 156. Sayfa 13. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişten hareketle sınıfta bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışmayı, birbirinizin haklarına saygı göstererek demokratik bir şekilde gerçekleştiriniz. Tartışma sonunda ulaşılan sonuçları maddeler hâlinde tahtaya yazınız. Cevap: Her insan, herkes karşısında, her şeyden sorumludur.” Dostoyevski

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180 “Teknolojik Bayram Kutlamaları” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

174. Sayfa 1. Etkinlik “İletişim” kelimesinin çağrıştırdığı kelimeleri aşağıdaki boşluklara yazınız. İletişim Araçları: Cevap: Telefon, telgraf, İnternet, mektup, telsiz, güvercin, televizyon. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. İletişim araçlarının insan ilişkilerini etkilediğini düşünüyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet düşünüyorum.Çünkü iletişim araçları insanların sürekli olarak iletişimde kalmalarını, uzakta olanlar ile haberleşmelerini, ticaretin daha kolay yapılmasını sağlar. İletişim araçlarının insanların hayatlarına etkileri nelerdir? Cevap: Ticaret daha kolay olur, uzaktakiler ile kolayca haberleşebilirler, çok hızlı bir şekilde haberlere ulaşılabilir. Cep telefonları hangi amaçlar için kullanılmaktadır? Cevap: Haberleşme, İnternet, mesajlaşma, video ve fotoğraf çekme, oyun oynama, müzik dinleme. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: İnsanların teknolojik aletlere bağımlılığı artmış ve kimse birbiriyle sohbet etmiyor.Bu nedenle senede bir kere telefonsuz ve teknolojik cihazlar olmadan bayram kutlaması yapılıyor ve herkes sohbet ediyor. “Teknolojik Bayram Kutlamaları” adlı metni, soru sorarak okuma yöntemiyle okuyunuz. Bunun için, metni okurken cevaplarıyla birlikte dört soru tasarlayarak bunları defterlerinize yazınız. Soruların ve cevaplarının yazılmasının ardından, hazırladığınız her soruyu sınıftan bir arkadaşınıza yöneltiniz; soruyu yönelttiğiniz arkadaşınızın cevabını aldıktan sonra yazdığınız cevabı açıklayınız. Bu uygulamayı sınıfta devam ettiriniz. 177. Sayfa 4. Etkinlik A. Aşağıda, “Teknolojik Bayram Kutlamaları” adlı metinden bazı kelimeler ve bir kelime grubu çerçeve içinde verilmiştir. Kelimelerin altında ise bu kelimelerin “Teknolojik Bayram Kutlamaları” adlı metinde kullanıldığı cümleler, bu kelimeler çıkarılarak verilmiştir. Hangi boşluğa hangi kelimenin gelmesi gerektiğine karar veriniz ve bunları yazınız. Cevap: a. Tüm aile bireyleri ve birkaç aile dostumuzla annemin evinde toplandık. b. Biz çocuklara düşen görevler de vardı: Akrabalara, dostlara gönderilecek bayram tebriklerinin alınması ve yazılması. c. Birbirimizle sohbet etmeye çalışıyorduk ama başladığımız tümceyi bitirmemiz neredeyse olanaksız gibiydi. ç. Bayramın birinci günü aile, eş, dost kutlamaları bitince ikinci günü ellerimizde tavşanlı balonlarımız, lunaparka giderdik. d. Bir süre sonra herkes, yavaş yavaş evine, gönüllü tutsak oldukları modern oyuncaklarına, dönmek üzere birbirine “Hoşça kalın!” demeye başladı. e. Oysa uzun zamandır boş sayılırdı. Bilgisayar ve İnternet yaşantımıza girdiğinden bu yana mektupların yerini elektronik postalar almış, evlerimizin kapılarındaki posta kutuları yalnızca faturalara kalmıştı. f. Heyecanla, coşkuyla açardık zarfları; yazılanları okuduktan sonra da özenle saklardık o bayram kartlarını. g. Kızım, eline televizyonun kumandasını almıştı ki hemen atılıp elinden aldım ve “Bugün televizyon yok!” dedim h. Kardeşime ve bana bayramlık olarak beğendiğimiz kumaşlardan istediğimiz elbiseler diktirilirdi. ı. Sonunda eşim isyan etti ve “Cep telefonları bu denli önemliyse neden buradayız?” diye sordu. 178. Sayfa B. Aşağıda, çerçeve içinde verilen kelimelerin ve kelime grubunun metindeki anlamı yer almaktadır. Anlamları okuyunuz ve her anlamın karşısına çerçeve içinde verilen kelimelerden uygun olanı yazınız. Cevap: a. Sevinç gösterileriyle beliren güçlü heyecan: coşku b. Bir yargı bildirmek için tek başına çekimli bir fiil veya çekimli bir fiille kullanılan kelimeler dizisi, cümle: tümce c. Satılan bir malın cinsini, miktarını ve fiyatını bildirmek için satıcının alıcıya verdiği hesap pusulası: fatura ç. Olma ihtimali bulunmayan, imkânsız: olanaksız d. Elektronik aygıtları belli bir uzaklıktan yönetmeye yarayan kablosuz alet: kumanda e. Kendine özgü nitelikleri yitirmeden bölünemeyen tek varlık, fert: birey f. Kutlama kartı: tebrik g. Kabullenmemek, razı olmamak: isyan etmek h. Türlü eğlence ve oyun kuruluşları bulunan alan: lunapark ı. Bulunulan çağın anlayışına, şartlarına uygun olan, çağdaş: modern i. Bir şeye veya bir kimseye çok bağlı, kendisini bir şeyin etkisinden kurtaramayan kimse: tutsak j. Pamuk, yün, ipek vb.nden makinede dokunmuş her türlü dokuma: kumaş 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Yazar ne zaman, neden posta kutusuna bakıyor? Baktıktan sonra hangi duyguya kapılıyor? Cevap: Bayram sabahı annesinin evine gitmek üzere iken posta kutusuna bir mektup ya da kart gelme umudu ile bakıyor. Baktıktan sonra boş olduğunu görünce buruk bir duyguya kapılıyor. 2. Yazarın bilgisayar ve İnternet’le ilgili düşünceleri nelerdir? Cevap: Bilgisayar ve İnternet’in yaşantımıza girmesinden sonra mektupların yerini elektronik postaların aldığını, posta kutularının boş kaldığını düşünüyor. 3. Yazar nerede, kimlerle, niçin bir araya geliyor? Cevap: Yazar annesinin evinde, ailesi ve birkaç aile dostuyla birlikte bayramlaşmak için toplanıyor. 4. Yazarı, bulunduğu ortamda ne rahatsız ediyor? Böyle bir durumla siz karşılaşsaydınız ne yapar, ne hissederdiniz? Cevap: Cep telefonlarına gelen mesajlar, birbirlerine bakmadan konuşmalar, sürekli telefonla uğraşmaları. 5. Metinde kim, niçin isyan ediyor? Cevap: Metinde anne, herkesin cep telefonu ile ilgilenmesine isyan ediyor. 6. Yazar, neye ve niçin karşı çıkıyor? Cevap: Yazar, kızının televizyonu açmasına karşı çıkıyor. 7. Sizce yazar “gönüllü tutsak oldukları modern oyuncak” sözü ile ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Cep telefonunu anlatmak istiyor. 8. Yazar, eski bayramlarla ilgili hangi duyguları yaşıyor? Cevap: Özlem yaşıyor. 9. Metinde hangi eski bayram gelenekleri üzerinde durulmaktadır? Cevap: Bayram temizliği, bayramlık, bayram tebriği alınması ve yazılması. 10. Metinde ele alınan sorun nedir? Cevap: Cep telefonları hayatımıza girdikten sonra sohbetlerin azalması, insanlar arasındaki yüz yüze iletişimin azalması. 179. Sayfa 11. Yazar, metinde ele alınan sorunla ilgili çözüm önerileri sunmuş mudur? Açıklayınız. Cevap: Çözüm sunmamıştır.Sorunu belirtmiştir. 12. Metinde ele alınan sorunun çözümüyle ilgili ne söylersiniz? Cevap: Gelenek ve görenekleri yaşatmalıyız, bir araya gelince telefonları kullanmamalıyız, daha çok sohbet etmeliyiz. 13. Metnin konusu ve ana fikri nedir? Açıklayınız. Cevap: Konusu: Bir araya gelen aile bireylerinin cep telefon kullanmaları ile sohbet edilmemesi, yüz yüze iletişimin azalması. Ana Fikri: Cep telefonları ve teknolojinin insanların hayatlarına olumsuz etkileri. 14. Metin, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe yol açtı mı? Açıklayınız. Cevap: Evet oldu.Eskiden bunları pek umursamazdım ama artık bu konulara daha çok dikkat edip, ailemle zaman geçirmeye özen göstereceğim. 6. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Teknolojik Bayram Kutlamaları” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Teknolojinin bayramları ve kutlamaları da etkilediğini anlatmak için. Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur. Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: TEKNOLOJİNİN OLUMSUZ ETKİLERİ. 7. Etkinlik “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde sizden istenen sunumu gerçekleştirmek için gerekli hazırlıkları yapınız. Sunum süreniz 10 dakika olacaktır. Gönüllü arkadaşlarınızdan birinin sunumunu dinleyerek sunumlara başlayınız. Sunumun sonunda arkadaşınızın yaptığı sunumu değerlendiriniz. Siz de sunumunuzu yapınız ve arkadaşlarınızdan değerlendirmelerini isteyiniz. Çalışmayı, mümkün olduğunca fazla sayıda öğrenciyle devam ettiriniz ve her sunumun dinleyici öğrencilerce değerlendirilmesini sağlayınız. Gerekiyorsa bu çalışmayı başka ders saatlerinde devam ettirerek daha fazla öğrencinin sunum yapmasını sağlayınız. 8. Etkinlik İnternet, sinema ve televizyon birer iletişim aracıdır. Bu iletişim araçlarıyla ilgili aşağıdaki çalışmaları yapınız. Bu çalışmaları yapmak için bir hafta süreniz bulunmaktadır. a. İnternet’ten “yüz yüze iletişimin insan ilişkilerindeki önemi” konulu bir araştırma yapınız. Bulduğunuz bilgileri ve bu bilgileri edindiğiniz İnternet adreslerini not ediniz ve bunları sonraki derste arkadaşlarınızla paylaşınız. b. Haftalık televizyon programından yararlanarak bir belgesel belirleyiniz. Belirlediğiniz belgeseli izleyiniz. Belgeseli izlerken edindiğiniz bilgileri not ediniz ve bunları, sonraki derste arkadaşlarınızla paylaşınız. c. Ailenizle birlikte, yaşınıza uygun bir film izleyiniz. Filmde anlatılan olayı, filmin verdiği iletileri not ediniz ve bunları, sonraki derste arkadaşlarınızla paylaşınız. 180. Sayfa 9. Etkinlik “Teknolojik Bayram Kutlamaları” adlı metinde anlatılanlardan hareketle, “İnsanlar cep telefonunu nasıl ve hangi amaçlar için ve nelere dikkat ederek kullanmalı?” sorusu ile ilgili düşüncelerinizi sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Haberleşmek, mesaj atmak, İnternet’e girmek, girmek gibi faydalı işlerde kullanmalıdır.Kısa süreli ve ihtiyaca uygun olarak kullanılmalı, çok fazla vakit geçirmemeye özen gösterilmelidir.Arkadaş, eş dost ve aile bireyleri ile beraberken sadece ihtiyacımız olduğu zamanlarda kullanmalıyız. Yazmaya Hazırlık Öğretmeninizin yapacağı “cep telefonları ve insanlar” konulu konuşmayı (“Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde istenmiş olan) dinleyiniz. Ardından siz de konuyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “cep telefonları ve insanlar” temalı bir şiir yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu şiir, belirlenen konuya, temaya uygun mu? • Bu şiiri daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu şiir anlaşılır mı? • Bu şiir, coşku ve heyecan uyandırıyor mu? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız şiirde, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız şiirde, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız şiirde, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek şiiri defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız şiiri sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Bütün sınıfın katılımıyla en güzel şiiri seçiniz ve şiirin sahibi arkadaşınızdan şiiri bir kez daha okumasını isteyiniz. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere sınıfa birkaç adet A4 ebadında çizgisiz kâğıt getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 264, 265, 266 “Bilimsel Araştırma Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

264. Sayfa 1. Etkinlik Sizce bilimsel bir araştırma yapılırken hangi ilke ve kurallara dikkat edilmelidir?” sorusundan hareketle sınıfta bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışma sırasında, birbirinizin haklarına saygı gösteriniz. Tartışma sonunda ulaşılan sonuçları maddeler hâlinde tahtaya yazınız. Cevap: Bilimsel bir araştırma yaparken konu seçme, araştırma, taslak plan hazırlama, okuma ve not alma, gözden geçirme, raporun hazırlanması, telif hakları ve raporun oluşturulması gerekmektedir. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. Neden ya da nasıl olduğunu merak ettiğiniz herhangi bir şey var mı? Açıklayınız. Cevap: Ben televizyonda naklen yayınların nasıl yapıldığını merak ediyorum.Dünyanın öbür ucunda oynan bir maçı ayna anda evden izlenmesi bende merak uyandırmaktadır. Herhangi bir konudaki merakınızı nasıl, hangi yollarla giderebileceğinizi biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Araştırarak, bilgi edinerek, deneyerek. “Bilimsel araştırma” ifadesinden ne anlıyorsunuz? Cevap: İnsanların bilmedikleri ve nasıl olduğunu merak ettikleri konuları araçlar gerekler ve teknolojik aletler ile gözlem yaparak deney yaparak araştırarak elde etmeye çalışmak. 3. Etkinlik a. Metni bir kez daha dinleyiniz. b. Metni öğretmeninizden dinlerken ilk dinleme sırasında defterinize not ettiğiniz kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi defterlerinize yazınız. Cevap: Nesne: Cansız varlıklar c. Ardından tahminlerinizin doğru olup olmadığını sözlükten kontrol ediniz. Cevap: Nesne:Belli bir ağırlığı ve hacmi, rengi olan her türlü cansız varlık, şey, obje 4. Etkinlik 3. etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin her biriyle birer cümle kurunuz; kurduğunuz cümleleri defterlerinize yazınız ve sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Cevap: Evdeki bazı nesneleri annem çöpe attı. 265. Sayfa 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metne göre öğrenme ve açıklama isteği niçin önemlidir? Cevap: Herhangi bir şeyin ne olduğunu sorgularken bir olguyu ya da bir olayın nasıl ve ne zaman gerçekleştiğini öğrenmeye çalışırken bizi harekete geçirdiği için önemlidir. 2. Metne göre doğru soruları sorabilmek için öncelikle yapılması gereken nedir? Cevap: Düş gücümüzü ve aklımızı kullanmaktır. 3. Aklımız ve düş gücümüzün işlevleri nelerdir? Metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Öğrenmek istediğimiz konuyla ilgili çeşitli varsayımlarda bulunmak, olayları neden sonuç ilişkisi üzerinden değerlendirmek. 4. Metne göre gözlem niçin önemlidir? Cevap: Hem doğru soruları sormamızda hem de doğru yanıtları yakalamamızda yardımcı olacağı için. 5. Metne göre gözlem nasıl olmalıdır? Cevap: Etrafımızda olup bitene karışmadan, onu etkilemeden olmalıdır. 6. Metne göre yanılmak niçin önemlidir? Cevap: Yanılmak ve neden yanıldığını anlamak doğruya giden yolda önemli bir adımdır. 7. Metne göre varsayımlarımızın yanlılığı ne anlama gelmektedir? Cevap: Doğru yolda olup olmadığımızı gösteren bir olgudur. 8. Metinde, deney ve gözlemlerin hangi işlevi ya da işlevleri üzerinde durulmaktadır? Cevap: Üzerinde çalışılan şeyin diğer parçalarıyla kolayca bağlantı kurabilme. 9. Metne göre bulgularımızın kendi içinde ve birbirleriyle tutarlılığı ne anlama gelmektedir? Cevap: Yapılan araştırmanının doğru olup olmadığı hakkında bilgi vermesidir. 10. Metne göre bir araştırmada bizi en çok ne yanıltır? Cevap: Bulduklarımızı, bulmak istediklerimize uydurmak isteğimizdir. 11. Yazar, Kristof Kolomb’la ilgili hangi örneği, niçin vermiştir? Cevap: Hindistan’a kestirme biçimde gitmek istemesiyle Amerika kıtasını bulması fakat buranın Hint kıyıları olduğundan emin olması örneğini vermiştir. “Bulduklarımızı, bulmak istediklerimize uydurmak.” konusunu anlatmak için vermiştir. 12. Yazar niçin her araştırmanın bir serüven olduğunu ifade ediyor? Metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Araştırmanın aşamaları olması ve her aşamasında yeni maceralar yaşattığı için. 13. Metnin konusu ve ana fikri nedir? Cevap: Metnin konusu bilimsel araştırma aşamalarıdır. Ana fikri, sonu ister başarılı ister başarısız olsun, bilimsel araştırma yaparken bütün aşamaları sırasıyla, sabrederek ve dikkatlice, mutlaka uygulamak gerekir. 14. Sizce “Bilimsel Araştırma Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?” başlığı, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Metnin yazarı siz olsaydınız hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Uygundur. 15. Yazar metnin son paragrafında bize hangi mesajları veriyor? Cevap: Yüreklilik bu zorlu yolculuğa çıkmamızda etkili olsa da bütün bu süreç boyunca sabırlı olmalı, bilgilerimize başvurmalı, zekamızı kullanmaya çalışmalıyız. 6. Etkinlik Öğretmeninizin sınıfa getirdiği videoları izlemeye hazırlanınız. Öğretmeninize, videoları önce sessiz izletmesini söyleyiniz. Ardından aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. Konuşmacının fiziksel görünümü, onunla ilgili neler düşünmenize yol açtı? Cevap: Onun bilgili, güleryüzlü bir insan olduğunu düşündüm. Kullandığı jest ve mimikler, size konuşmacı hakkında neler düşündürdü? Cevap: Konuya hakim olduğunu düşündüm. Konuşmacının yalnızca jest ve mimiklerine bakarak konuşma konusunun ne olduğu hakkında bir tahminde bulunabilir misiniz? Açıklayınız. Ardından videoları, ses açık bir şekilde dinleyiniz ve her videodan sonra aşağıdaki soruları cevaplayınız. Cevap: Hayır bulunamam. Konuşmacının jest ve mimiklerini etkili bir şekilde kullandığını düşünüyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet düşünüyorum. Konuşmacının sözleriyle uyumlu jest ve mimikler kullandığı söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir. 7. Etkinlik “Bilimsel Araştırma Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?” adlı metnin önemli ve faydalı bir metin olduğunu düşünüyor musunuz? Niçin? Birazdan, önceki sayfada verilen soruyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi ifade edeceğiniz bir konuşma yapacaksınız. Konuşmacı olarak sizden ve sizi dinleyecek arkadaşlarınızdan şunlar beklenmektedir: Cevap: Faydalıdır. Çünkü metinde bilimsel araştırma yaparken hangi aşamaları uygulamamız gerektiğini, bu uygulamalarda nelere dikkat etmemiz gerektiği örneklerle açıklanmıştır. 266. Sayfa Konuşmacı Öğrenciden Beklenenler • Konuşmanın akışı içinde dinleyici konumundaki arkadaşlarınıza soru sormak • Konuşmasını zaman zaman keserek o ana dek söylediklerinizi özetleyen, toparlayan açıklamalar yapmak ve önemli gördüğü yerleri tekrar belirtmek Dinleyici Konumundaki Öğrencilerden Beklenenler • Arkadaşınızı dinlerken söz alarak ona soru sormak • Arkadaşınızı dinlerken söz alarak onun o ana dek söylediklerini özetleyen, toparlayan açıklamalar yapmak, katıldığı ya da katılmadığı düşünceleri ve arkadaşının konuşmasında önemli gördüğü yerleri belirtmek Konuşma etkinliğini yukarıda açıklanan yönergeler doğrultusunda gerçekleştiriniz. Yazmaya Hazırlık Öğretmeninizin yapacağı “bilimsel araştırmaların önemi” konulu konuşmayı (“Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde istenmiş olan) dinleyiniz. Ardından siz de konuyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi ifade ediniz. Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasında dile getirilen duygu ve düşüncelerden hareketle “bilimsel araştırmaların önemi” konulu bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine ya da birkaçına yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebilirim? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine ya da birkaçına yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün arkadaşlarınızın metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi açıklayınız.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 268, 269 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Etkinlik Cevap Anahtarı

268. Sayfa MATEMATİKLE UÇURAN ASTRONOT: ALİ KUŞÇU Yaşadığımız yüzyılda insanlık uzaya gidiyor ve bilinmeyen gezegenlerin sırlarını çözmeye çalışıyorsa bunda hiç şüphesiz Ali Kuşçu’nun yaptığı çalışmaların büyük etkisi vardır. Astronomi ve matematik bilgini olan Ali Kuşçu, soy ismini babasının mesleği dolayısıyla edinmiştir. Maveraünnehir hükümdarı ve ünlü astronomi bilgini Uluğ Bey’in doğancıbaşısı olan babası, her ava gidişlerinde Uluğ Bey’in doğanını taşırdı. Bu yüzden “kuşçu” lakabıyla anılmaya başlandı. 1400 yılında Semerkant’ta doğan Ali Kuşçu, Semerkant Medresesinde eğitim gördü. Zamanın âlimi Bursalı Kadızade Rumi’den ve bizzat Hükümdar Uluğ Bey’den özel dersler aldı. Hükümdarla iyi bir arkadaş da olan Kuşçu, dersin dışında onunla birlikte ava gitmeye ve sürekli onun sarayında bulunmaya başladı. Ancak Ali Kuşçu’nun niyeti bilimsel alanda ilerlemekti. Bir süre sonra hükümdardan gizli İran’a gitti. İran’ın Kirman şehri o zamanlar bir ilim merkezi idi ve Ali Kuşçu burada öğrenimini tamamlayıp tekrar Semerkant’a dönüş yaptı. (…) Rasathane müdürü Kadızade’nin ölümü üzerine Semerkant Rasathanesine müdür olan Ali Kuşçu, bir yandan da öğrenci yetiştirdi. Doğu’nun ve Batı’nın en büyük rasathanesi olan bu mekânda, yıldızların koordinatlarını hesap etti. Güneş’le gezegenlerin hareket teorisi, Güneş ve Ay’ın Dünya’ya olan uzaklıklarının ölçülmesi, Güneş ve Ay tutulması, gezegenlerin ortalama boylamlarının hesap edilmesi gibi birçok konuyu aydınlattı. Bütün bu değerli çalışmalar Hükümdar Uluğ Bey’in ölmesiyle sona erdi. Rasathane yerle bir edilmişti. Bu duruma çok üzülen Ali Kuşçu izin alarak Tebriz’in yolunu tuttu. Yolda Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan Bey’den sevgi ve saygı görünce onun yanında kalmaya karar verdi. Osmanlı Devleti ile Akkoyunlular arasındaki barışı sağlama görevini Ali Kuşçu yürüttü. Ali Kuşçu, elçi olarak Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet’in huzuruna çıktı ve Fatih hiçbir elçiye göstermediği iltifatı ona gösterdi. Onunla uzun uzun sohbet etti. Bunun nedenini soranlara ise şu yanıtı verecekti: “Ben ona Uzun Hasan’ın elçisi olduğu için değil bir ilim güneşi olduğu için iltifat ettim.” Birçok bilgin ve sanatçıyı İstanbul’da toplama niyetinde olan Fatih’in isteği üzerine Ali Kuşçu görevini tamamlayıp İstanbul’a geldi. O dönemlerde dışarıdan gelen bütün bilim adamları Üsküdar’da törenle karşılanırdı. Ali Kuşçu da işte böyle görkemli bir törenle karşılandı. İstanbul’a yerleştikten sonra Ayasofya Medresesinde ders vermeye başlayan ünlü bilgin, burada Molla Sarı Lütfü, Kıvameddin Kasım, Sinaneddin Yusuf gibi değerli öğrencileri yetiştirdi. Molla Hüsrev ile birlikte medreseye yeni ders programları hazırladı; astronomi ve matematik öğreniminin İstanbul’da önem kazanmasına yardımcı oldu. Bu yüzdendir ki İstanbul’da matematik ve astronominin en parlak olduğu dönem bu dönemdir. (…) 16 Aralık 1474’te İstanbul’da ölen Ali Kuşçu, Eyüp Türbesi civarına gömüldü. Astronomi ve matematik bilimleri dışında İslam felsefesi, hadis, tefsir gibi konularda da eserler yazan ünlü bilgin, Osmanlı İmparatorluğu’nda astronomi bilimini kuran büyük Türk bilgini olarak tarihe geçti. H. Salih ZEngİn, Bilginler ve Sanatçılar 269. Sayfa 1. “Matematikle Uçuran Astronot: Ali Kuşçu” adlı metinde anlamını bilmediğiniz kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz, ardından sözlükten öğreniniz ve her kelimeyle defterlerinize birer cümle yazınız. Cevap: Lakap:Bir kimseye, bir aileye kendi adından ayrı olarak sonradan takılan, o kimsenin veya o ailenin bir özelliğinden kaynaklanan ad. Cümlem: Top oynarken benim lakabım Fırtına’dır. Rasathane: gök bilimi Gözlemevi Cümlem: Rasathaneler artık çok modern özellikler taşımaktadır. 2. “Matematikle Uçuran Astronot: Ali Kuşçu” adlı metnin konusunu ve hangi amaçla yazıldığını aşağıya yazınız. Cevap: Ali Kuşçu’nun çalışmaları ve hayatı hakkında bilgi vermek için. 3. “Matematikle Uçuran Astronot: Ali Kuşçu” adlı metnin başlığıyla içeriğinin uyumlu olduğunu düşünüyor musunuz? Siz metin için hangi başlığı kullanırdınız? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet uyumludur.Çünkü bugünkü uzay çalışmalarının temelleri atmıştır. 4. “Ali Kuşçu, bence hâlâ yaşamaktadır.” diyen biri niçin böyle düşünüyor olabilir? Metinden hareketle sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Çünkü onun yaptığı çalışmalar sayesinde bugün insanların uzaya yolculuk yapması ve araştırmalarda bulunması gerçekleşmiştir. 5. “Bir konuşma sırasında jest ve mimikler kullanmak çok önemlidir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Katılıyorum çünkü sadece düz konuşmaktansa jest ve mimikler ile onu tamamlamak daha etkili bir konuşma yapılmasını sağlamaktadır. 6. Bir metinde, atasözü, deyim ve özdeyişler kullanmanın metni zenginleştireceğini düşünüyor musunuz? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Evet düşünüyorum.Metni daha zengin kolay anlaşılır yapmaktadır. 7. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. Cevap: 1. Blogların en önemli amacı paylaşmaktır. D 2. Blog yazılarına yorum eklenebilir. Bu, yazar ve okuyucuyu arasında bir bağ kurulmasını sağlar. D 8. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Cevap: 1.GÜNLÜK insanların öğrendiklerini, bildiklerini, herhangi bir konuyla ilgili düşüncelerini, günlük hayatta yaşadıklarını yazdıkları; BLOG paylaştıkları web tabanlı, yani yalnızca ağ bağlantısı üzerinden erişilebilen, İnternet tarayıcısı yardımıyla çalıştırılabilen bir platformdur.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189 “Pulsuz Dilekçe” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

181. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki resimle ilgili duygu ve düşüncelerinizi yazınız. Cevap: Çocukları doğduğu zaman çok sevinen bir ailenin zaman içinde iletişimden uzaklaşarak birbirlerine yabancılaşması ve mutsuz bir hayat sürmeleri. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Aile içi iletişimin önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz? Cevap: Aile içinde bireylerin birbirleri ile iletişim halinde olmaları birbirlerinin dert ve sıkıntılarında, sevinçlerinde bir ve beraber olmaları ailenin mutlu, huzurlu olmalarında çok önemlidir. • Çocukların ebeveynleriyle iletişiminin önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz? Cevap: Bu konu gerçekten çok önem taşımaktadır.Çocukların ebeveynleriyle sürekli iletişim kurmaları onların ruhsal gelişimleri açısından önemlidir.Çocukların sosyal gelişimleri ve dışa dönük olmaları bu iletişimin sayesinde olur. • Sizce anne ve babalar çocuklarıyla iletişim kurarken nelere dikkat etmelidir? Cevap: Anne ve babalar sabır ve anlayış içinde olmalıdır.Çocuklarına karşı onarın yaşına uygun iletişim kurmaları gerekir.Onları önemsediklerini iletişim ile göstermelidir. 183. Sayfa 3. Etkinlik a. “Pulsuz Dilekçe” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: Yatkın, söylev, bocalamak. b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Yatkın: Bir işte iyi olan. Söylev: Emir gibi söz. Bocalamak: Bir işi yaparken zorlanmak. c. Ardından sözlükten bu kelimelerin anlamlarına bakarak tahminlerinizin doğru olup olmadığını kontrol ediniz. Cevap: Yatkın: Bir işte yeteneği, becerisi olan Söylev: Bir topluluğa düşünceler, duygular aşılamak amacıyla söylenen, uzunca, coşkulu ve güzel söz, nutuk, hitabe Bocalamak: Bir işte tutulması gereken yolu kestirememek, ne yapacağını bilememek, kararsız olmak. ç. Kelimelerin her biriyle birer cümle kurunuz ve kurduğunuz cümleleri defterlerinize yazınız. Ardından cümlelerinizi sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Cevap: Resme karşı yatkınlığım var. Müdürün söylevi kısa sürdü. Sınavda çok bocaladım. 184. Sayfa 4. Etkinlik A. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. a. Ödev için iş bölümü yaptık. b. Akşama kadar çalışacağız. c. Tren ile seyahat edeceğiz. d. Arı gibi çalışkan biridir. B. Ardından aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. “A maddesindeki çizili kelimelerin tek başlarına anlamları yoktur.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır.Çünkü bu kelimeler tek başlarına anlam içermezler. b. “Altı çizili kelimeler, kelimeler arasında anlam ilgisi kurmaktadır.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Şimdi aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Cevap: Haklıdır. Çünkü bu kelimeler ilgeçtir. Tek başına bir anlamı olmayan, kelimeler arasında anlam ilgisi kuran kelimelere edat (ilgeç) denir. 185. Sayfa 5. Etkinlik “Pulsuz Dilekçe” adlı metinde kullanılan edatları bulunuz ve bunları tahtaya yazınız. Öğretmeninizden, varsa yanlış tespitlerinizi düzeltmesini isteyiniz. Cevap: Deneme ile öğrenirim. Yaramazlıklarım için beni kötü çocukmuşum gibi yargılamayın. Başarmam için beni destekleyin. Beni başkalarıyla karşılaştırmayın, umutsuzluğa kapılırım. “Ben senin yaşında iken…” diye başlayan söylevleri hep kulak ardına atarım. Küçük yanılgılarımı büyük suçmuş gibi başıma kakmayın. • Metinde, edat türündeki kelimeler olmasaydı metnin anlamı nasıl etkilenirdi? Açıklayınız. Cevap: Kelimeler arasında anlam ilişkisi olmazdı. 6. Etkinlik A. Aşağıdaki altı çizili her kelimenin cümledeki görevini sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Kelimeleri anlam olarak bağlar ve sebep sonuç bildirirler. Edatlar gibi tek başlarına anlamları olmayan, cümleleri ve aynı görevdeki kelime ve kelime gruplarını birbirine bağlayan kelimelere bağlaç denir. Örnekler • Bu tatil hem iş hem eğlence içindi. (İsimleri birbirine bağlamıştır.) • Akıllı ve sözünün eri insanlarla göze alamayacağım risk yoktur. (Sıfatları birbirine bağlamıştır.) • Çalışmayı çok seviyordu ama etrafındaki tembel insanlar onu yavaşlatıyordu. ( Cümleleri birbirine bağlamıştır.) Bağlaçların başlıca özellikleri şunlardır. • Bağlaçların yerine noktalama işaretleri kullanılabilir. • Bağlaçlar cümleden çıkarılınca anlam bozulmaz ama daralabilir. • Bağlaçlar (“ile” bağlacı hariç), kendilerinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı yazılır. 186. Sayfa 7. Etkinlik “Pulsuz Dilekçe” adlı metinde kullanılan bağlaçları bulunuz ve bunları tahtaya yazınız. Öğretmeninizden, varsa yanlış tespitlerinizi düzeltmesini isteyiniz. Cevap: Tutarsız davrandığınızı görünce hem bocalıyor hem de bundan yararlanmadan edemiyorum. Bütün duygu ve düşüncelerimi dile getirebilseydim size şunları söylemek isterdim: Sürekli bir büyüme ve değişme içindeyim. Beni tanımaya ve anlamaya çalışın. Bana oyunda, arkadaşlıkta ve uğraşlarımda özgürlük tanıyın. Kızgınlığınızı haklı görebilirim ama beni aşağılamayın. Bunları çabuk unuturum ancak birbirinize saygı ve sevginizin azaldığını görmek beni yaralar ve sürekli tedirgin eder. • Metinde, bağlaç türündeki kelimeler olmasaydı metnin anlamı nasıl etkilenirdi? Açıklayınız. Cevap: Metinde anlatılmak istenenler anlaşılmaz ve anlamsız olurdu. 8. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Çocuğun öğrenmede başvurduğu yol hangisidir? Cevap: Deneme, yanılma yolu ile 2. Çocuğa göre, büyüdüğünü anlayabilmesi nasıl mümkün olur? Cevap: Kendi işini kendi yaptığı zaman. 3. Çocuk, anne ve babasından niçin onu şımartmamalarını istiyor? Cevap: Şımartılırsa hep çocuk kalmak isteyeceği için. 4. Çocuk, anne ve babasından niçin yerli yersiz sözler vermemelerini istiyor? Cevap: Onlara karşı güveninin azalmaması için. 5. Çocuk, niçin sınırlandırılması gerektiğini düşünüyor? Cevap: Yoldan sapabileceğini yanlış şeyler yapabileceğini düşündüğü için. 6. Sizce çocuk üzerinde, niçin öğütlerden çok davranışlar daha etkili olur? Cevap: Çocuklar söylenenlerden çok yapılanlardan etkilenirler. 7. Anne ya da babanın “Ben senin yaşında iken…” şeklinde başlayan konuşması, çocuk tarafından niçin kulak ardı ediliyor olabilir? Cevap: Çocuklar bu sözleri inandırıcı bulmadıkları için. 8. Metne göre, çocuklara verilecek ceza hangi nitelikte olmalıdır? Cevap: Yapılan suçu aşmayan nitelikte, suçla eşdeğer. 9. Metne göre, çocuklar ne zaman, hangi durumda yalan söyler? Cevap: Köşeye sıkıştıkları zaman. 10. Metne göre, anne ya da babanın haksız bir davranışın sonunda özür dilemesi, neyi sağlar? Cevap: Çocuğun anne babasını daha çok sevmesi ve güvenmesini. 11. Çocuk, hangi koşulla bütün sıraladıklarından vazgeçebileceğini ifade ediyor? Cevap: Çocuğun istekleri ailesine fazla gelirse bu sıraladıklarından vazgeçebileceğini söylüyor. 12. Çocuk, “Seçme hakkım olsaydı sizden başka kimsenin çocuğu olmak istemezdim.” sözüyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Ailesine olan sevgisini. 13. ” ‘Pulsuz Dilekçe’ adlı metin, çocuk-ebeveyn iletişimi açısından oldukça önemli bir metindir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. Ebeveynleri, çocukların gözünden bakmasını sağlamaktadır. 14. Metnin tamamından çocuk-ebeveyn iletişimiyle ilgili hangi bilgileri edindiniz? Cevap: Çocukların gelişim sürecinde neler hissettiğini. 187. Sayfa 9. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Yazar metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Çocukların ailesinin davranışları karşısındaki duygu ve düşünceleri. • Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: Çocukların duygu dünyasını ebeveynlerin anlamasını sağlamak için. Yazarın bu metinde, bize aktarmak istediği asıl düşünce nedir? Cevap: Ebeveynler çocuklara karşı empati kurarak davranmalı, onların dünyasından bakmayı öğrenmeleri gerekir. 10. Etkinlik Metnin türünü ayırt edebilmeniz için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • ” ‘Pulsuz Dilekçe’ adlı metin; duygu, düşünce ve istekleri birilerine aktarmak amacıyla yazılmış bir metindir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. • Okuduğunuz metinde duygu, düşünce ve isteklerini anlatan kimdir? “ Cevap: Çocuk. ‘Pulsuz Dilekçe’ adlı metin, birilerine hitaben yazılmış bir metindir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. • Çocuk, kimlere hitap etmektedir? Cevap: Ebeveynlere. • “Çocuk, yazısına hitap sözüyle başlamıştır.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. • Sizce çocuk, yazısının sonunda niçin “Çocuğunuz” ifadesini kullanmış olabilir? Cevap: Çocuk ebeveynlerine mektup yazdığı için. 188. Sayfa 11. Etkinlik Aşağıya, “Pulsuz Dilekçe” metninin size düşündürdükleriyle ilgili bir resim yapınız. 189. Sayfa 12. Etkinlik İstediğiniz konuda bir konuşma yapınız. Arkadaşlarınızdan konuşmanızı değerlendirmelerini isteyiniz. Cevap: Sporun Faydaları Yazmaya Hazırlık Bu bölümdeki yazma çalışmasının bir derste başlayıp sonraki derslerde tamamlanacak bir çalışma olduğunu göz önünde bulundurunuz. Bu bölümde grup olarak yazma çalışması yapacaksınız. Bunun için gruplara ayrılınız. Grup arkadaşlarınızla birlikte, “İletişim” temasına uygun bir yazma konusu belirleyiniz (Örnek: Öğretmenle öğrenciler arasındaki iletişim nasıl olmalıdır?). Grup olarak yazma çalışmasında, metni iş birliği yaparak yazmaya dikkat ediniz. Grubun her üyesinin düşünceleriyle metne katkıda bulunmasını sağlayınız ve dile getirilen her düşünceyi grup içinde iyice değerlendiriniz, tartışınız, ardından kâğıda aktarınız. Kabul edilen düşünceleri kâğıda aktarması için bir yazıcı belirleyiniz. Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasındaki açıklamaları dikkate alarak belirlediğiniz konuda bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıya hangi üye, hangi düşünceleriyle katkı sağladı? • Grup üyelerinin dile getirdiği her düşünce, grup içinde iyi değelendirildi, tartışıldı mı? • Bu yazı, etkili bir iş birliğiyle mi oluşturuldu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabiliriz? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebiliriz? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra, grup arkadaşlarınızla birlikte, bir araştırma yaparak metninizde anlattıklarınızı destekleyecek grafik ve tablolar bulunuz. Ardından A3 ebadında bir kâğıt temin ediniz ve metninizi ve metninizde anlattıklarınızı destekleyen grafik ve tabloları bu kâğıda, istediğiniz düzende bantla yapıştırınız. Çalışmanızı, sınıf panosuna ya da sınıfın duvarlarındaki uygun bir boşluğa asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından okunmasını sağlayınız. Bütün grupların metinlerini, kullandıkları grafik ve tabloları değerlendiriniz ve en beğendiğiniz çalışmanın hangisi olduğunu, nedenleriyle birlikte sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Hazırlık” bölümünde gerçekleştirilecek etkinlikte kullanılmak üzere, öğretmeninizden dizüstü bilgisayar, bilgisayara bağlanabilen hoparlör temin ederek sınıfa getirmesini isteyiniz.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 230, 231, 232 “Beyaz Diş” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

230. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “İnsan ruhunun bir parçası, hayvan sevgisini tadana kadar uyanmaz.” Anatole France (Anatol Frans) Cevap: İnsan olmak bir çok farklı duygusal özellikleri de beraberinde getirmektir.Bunlardan biri de hayvan sevgisidir.İnsanlar bir hayvanı sevip bağlandığı zaman merhamet duygusu gibi duyguları daha fazla açığa çıkmaktadır. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. Hayvanları niçin sevmeli, korumalıyız? Cevap: Hayvanlar bitkiler ve insanlar canlı olarak bu dünyada yaşıyorlar.Hayvanlar bizim hem dostlarımız hem de yardımcılarımızdır. Fakat en en önemlisi onlar canlıdır ve canlıların canı kutsaldır.Onlar bizlerin yardımına ve sevgisine ihtiyaç duyarlar.Bu nedenle onları hem sevmeli hem de korumalıyız. Hayvanların insanlar için neden önemli olduğunu biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: İnsanlar yaşamlarını sürdürebilmek için hayvanlara ihtiyaç duyarlar.Onların etinden, sütünden, yumurtasından,yününden, derisinden faydalanırlar.Ayrıca hayvanlar insanların en büyük yardımcısıdır.At, eşek, öküz gibi hayvanlar tarih boyunca insanların en büyük yardımcısı olmuştur.Ayrıca doğanın dengesini korumak için de önemlidir. Yaşadığınız çevrede hangi hayvan, vahşi hayvan türleri yaşıyor? Bu türlerin gözlemleyebildiğiniz özellikleri nelerdir? Cevap: Kedi, köpek gibi evcil hayvanlar yaşıyor.Bu hayvanlar insanların verdiği yiyecekler ile yaşıyorlar.Bizlere muhtaç bir durumdalar. 3. Etkinlik Metni bir kez daha dinleyiniz. Metni dinlerken defterinize not ettiğiniz kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Kunduz: Bir hayvan İtaat: Emri yerine getirme İşkence: Kötü davranış, can yakma 231. Sayfa Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: Kunduz: Kemirgenlerden, kuyruğu geniş ve yassı, art ayak parmaklarının arası perdeli, ağaçları kemirerek beslenen, su kıyılarında yaşayan, yuvalar ve su setleri kuran, postu değerli bir hayvan. İtaat: Söz dinleme, boyun eğme, buyruğa uyma. İşkence: Bir kimseye maddi veya manevi olarak yapılan aşırı eziyet. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına “√” işareti koyunuz. Cevap: Kunduz: √ İşkence:√ İtaat:√ 4. Etkinlik 3. Etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin tamamını kullanarak defterlerinize istediğiniz konuda bir olay yazısı yazınız. Cevap: Kunduzların en büyük özelliği nehirlerde ve su kenarlarında baraj gibi setler kurup yuva kurmaktır.Ayrıca postu değerli olduğu için bir çok işkenceye ve ölümlere maruz kalmışlardır.Onların disiplin ve itaat anlayışı nesillerinin korunmasında önemli rol oynamıştır. 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Beyaz Diş neden korkmaktadır? Cevap: Terk edilmekten ve şiddet görmekten korkuyordur. 2. Beyaz Diş’in insanlara karşı güvensizlik duymasının nedeni nedir? Cevap: Çünkü insanlar ona kötü davranıyor aç bırakıyor şiddet uyguluyor. Kamptaki köpeklere de kötü davranmaktadırlar. 3. Yeni sahibinin Beyaz Diş’i okşaması, onu neden rahatsız etmektedir? Cevap: Çünkü önceki sahibi de onu okşar gibi yaparken vurmaya başlıyordu. Bundan dolayı yeni sahibinin de ona şiddet uygulayacağını düşünüyor. El tehlike duygusu uyandırmaktaydı. 4. Matt (Met), Weedon Scott(Vidın Skat)’a ne söylüyor? Cevap: Vay Canına inanamıyorum demişti Met, çünkü Scot’ın Beyaz Diş’i okşamaktaydı. 5. Matt, neyin bir macera olduğunu düşünüyor? Cevap: Scot’ın Beyaz Diş’i okşaması ona kendini sevdirmesi, Beyaz Diş ile aralarında bir bağ kurma çabasını macera olarak görmektedir. 6. Beyaz Diş, Matt’i görünce nasıl bir tepki veriyor? Cevap: Hırlamaya başlıyor. Çünkü Matt’ın onun hakkındaki olumsuz hislerini ona bakış açsını hissetmektedir. 7. Matt niçin Weedon Scott’a sirke girmemekle kendini harcadığını söylüyor olabilir? Cevap: Çünkü sirkte hayvanları eğitmek için onlara türlü işkenceler ve zulümler uygulanmaktadır. Matt’e göre de bir hayvan ancak şiddetle eğitilir sevgi ile değil. Bu yüzden ona macera peşinde koşuyorsun diyor. 8. Yazar, Beyaz Diş’in eski yaşamıyla yeni yaşamının niçin birbirinin karşıtı olduğunu düşünüyor olabilir? Cevap: Çünkü eski yaşamı ve çevre koşulları geride kalmış, yabanıl korkunç bir kurta dönüştüğü o eski ortamı yok olmuş onu sevgiyle okşayan körelen duygularını ortaya çıkaran Scot ile tanışmıştır. Yavaş yavaş aralarındaki o güzel bağdan dolayı yeni yaşamı daha iyi olacaktır. Bu yüzden karşıtlık vardır. 9. Weedon Scott’ın Beyaz Diş’i değiştirdiği söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Söylenebilir. Eskiden hırçın vahşi ve asabi idi. Çünkü değiştirmişlerdi onu. Ona şiddet uygulamışlardı. Oysa şimdi Scot, sevgisi ile onun bu vahşiliğini almış Beyaz Diş’e güvenmeyi ve iyi bir köpek olmasını sağlamıştı. 10. Weedon Scott, Beyaz Diş’e niçin iyi davranmaktadır? Cevap: Çünkü Scot hayvanların ve canlıların sevgi ile birbirlerine yaklaşırlarsa aralarında sonsuz bir bağ oluşacağına olan inancı çok yüksektir. Be 11. Beyaz Diş’in hırıltısındaki sertliği yumuşatamamasının nedeni nedir? Cevap: Geçmişinden kalan kalıntılardır. Geçmişte onu dövüştürmeleri onu eğitirken ona şiddet uygulamaları onun vahşi şekilde yetiştirilmesi yaşadığı acılardan dolayı kendisinde oluşan insanlara güvensizlik duygusundan dolayı hırıltısı yumuşamamaktadır. 12. Beyaz Diş, hangi zamanlarda huzursuzluk duyuyor, kendini boşlukta hissediyor? Cevap: Gün gelir Scott işi gereği Kaliforniya’ya ailesinin yanına gitmeye karar verir. Ama Beyaz Diş sahibinin ilk gitme girişiminden tecrübe alarak onun kendisini tekrar terk edeceğini sezer. Bu da onda yeniden eski yaşamına döneceği korkusu yaratır. Kendini boşlukta hisseder. 13. Metin, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe yol açtı mı? Açıklayınız. Cevap: Var olan düşüncelerimi pekiştirdi.Sevgi her şeyin ilacıdır. 14. “‘Beyaz Diş’ adlı metin, çok önemli, çok değerli bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Niçin? Cevap: Katılıyorum. Şiddet ve nefret ile sevgi arasındaki farkı çok güzel gösterdiği için. 6. Etkinlik “Beyaz Diş” adlı metni sınıfta arkadaşlarınıza özetleyiniz. Cevap: Beyaz Diş annesinin diğer yavrularından çok farklı olan gri tüylü bir kurttur. Her yavru gibi o da annesine muhtaç, annesinin yaptıklarını izler durur. Yavru kurt olmanın merakı ile bir gün yuvasından dışarı çıkar ve etrafı incelemeye başlar, dışarıda bir insan görür. İnsanı incelemeye başlayan beyaz diş, ardından yavaş yavaş adama yaklaşır. Annesi beyaz dişin yuvadan ayrıldığını, sesini duyarak anlar ve yavrusu kurtarmak için adama doğru koşar, ancak adam yavru kurt’u ve annesini de yakalayarak bir toplama kampına götürür. Burada diğer köpekler tarafından yavru kurta Beyaz Diş ismi takılır. Beyaz Diş diğer köpeklerden farklı olması nedeniyle köpeklerin saldırısına uğramaktadır. Yavru küçük bir kurt olması sebebiyle kendisin savunamamaktadır. Bir yandan da annesini başka bir yere gönderilir. İyice tek başına kalan yavrumuz hayatta kalmayı mücadele etmeyi kendi korumayı öğrenir. Bir gün barınağın sahibinin çocuğunu diğer çocukların saldırsın dan korur. Sahibi tarafından daha iyi bir bakıma alınır ve daha çok sevilir. Günler geçer aylar geçer. Bir gün kapta kıtlık başlar o kadar zor günler gelir ki köpekleri yenmeye bile başlanır. Yavru kurdumuz gitme zamanın geldiğini anlar ve kaptan kaçar ancak belli bir süre sonra kampa geri döner sahibi onunun güçlü olduğunun farkına varır. Beyaz Diş’ i satmaya karar verir. Yeni sahibi Beyaz Dişi köpek dövüşlerin de kullanır ve ona çok kötü davranır her gün daha da hırçınlaşır, baya bir kavgada kazanır. Yeni birisi beyaz dişi görür ve onu satın alır yeni sahibi çok iyidir. Kurt yeni sahibine çok bağlanır öyle ki yeni sahibi Scott’a saldıran bir adama karşı sahibini korur. Bu esnada ağır yaralanır. öleceği söylenir ancak sahibi ona çok iyi bakar bu hikayeden sonra beyaz dişin namı dil den dile yayılır. 7. Etkinlik Aşağıdaki soruyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi; yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmaya dikkat ederek açıklayınız. “Bir hayvana dönüşme fırsatınız olsaydı hangi hayvan olmak isterdiniz? Niçin?” Cevap: Ben bir hayvana dönüşmek isteseydim balina olmak isterdim.Çünkü balinalar engin denizlerde istedikleri yerlere gitmekte dünyayı gezebilmektedir. Onların iri olması onlara kimsenin saldırmaya cesaret edememesine de neden olmaktadır. 232. Sayfa a. Aşağıdaki soruyu cevaplayınız. “Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte, buna rağmen” ifadeleri sizce bir yazıda hangi amaçla kullanılır? Cevap: Cümleler arası bağlantıyı kurmak , cümlelerin içindeki karşıtlıkları ya da pekiştirmeleri kullanmak için. b. “Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte, buna rağmen” ifadelerinden her birini birer cümlede kullanınız. Cümleleri defterinize yazınız. Cevap: Hasan eve gidecekti ama önce fırına uğramalıydı. Ali her gün okula gider fakat mutlaka yürüyerek gider. Seni yarın ararım ancak misafir gelirse arayamam. Her gün su içerim lakin içine naneli su. Spor yapanlar sağlıklı olurlar bununla birlikte zinde kalırlar. Ayşe unutmamak için not aldı buna rağmen unuttu.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 234, 235 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

234. Sayfa 1. “Kırlara Gidiyorum” adlı şiirin konusunu ve ana duygusunu aşağıya yazınız. Cevap: Doğa sevgisi, kırların güzelliği ve coşkusu. 2. Bahçelerin çiçekleri rengârenk Ötüyor dallarda yavru serçeler Yukarıdaki dizelerde numaralandırılmış isimlerden hangisi yalın hâlde değildir? Cevap: D 3. “Gün Doğuyor” adlı metindeki bütün kafiyelerin altlarını çiziniz. Redifleri ise daire içine alınız. Cevap: 4. Bir metni, önemli görülen yerlerin altını çizerek okumak bize ne kazandırır? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Önemini anlarız, daha iyi anlarız, daha dikkatli okuruz. 5. İnternet adreslerinin güvenilirliğini sorgularken nelere dikkat etmek gerekir? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Uzantılarına bakarız. gov.tr, edu.tr gibi güvenilir olup olmadıklarına bakarız. 235. Sayfa 6. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. Cevap: 1. Cümleleri “koyu ya da altını çizerek yazma”ya aynı amaç için başvurulur. (D) 2. Devlet kurumlarının uzantısı olarak “com” kısaltması kullanılır. (Y) 3. Bir şiirde şairin okuyucuya aktarmak, hissettirmek istediği asıl duyguya ana fikir denir. (D) 4. Yapım ekleri, eklendikleri kelimenin anlamını değiştirdiği gibi türünü de değiştirebilir. (D) 5. Yapım ekleri beşe ayrılır. (D) 6. “Ayakkabım” kelimesinde “ayakkabı” varlığının 1. tekil kişiye (ben) ait olduğunu gösteren “-m” eki, iyelik ekidir. (D) 7. İsimlere gelerek onları çoğul hâle getiren, onlara çoğul anlamı katan eke ilgi eki denir. (Y) 8. İyelik ekleri aitlik anlamı ifade eder. (D) 9. “Benim kitabım bitmedi henüz.” cümlesinde yer alan “-im” eki iyelik ekidir. (D) 7. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Cevap: 1. Herhangi bir konuda bilgi vermek, bir gerçeği ortaya koymak, bir tezi kanıtlamak veya bir düşünceyi savunmak amacıyla kaleme alınan ve temel ögesi fikir olan yazılara MAKALE denir. 2. Kitaplardaki SÖZLÜK bölümü ise bir kitap içinde herhangi bir yerde kullanılmış olan önemli, okurların bilmesinin yararlı olacağı düşünülen kavram ya da terimlerin anlamlarının açıklandığı bölümdür. 3. İsimlerin yerini tutan, onların yerine kullanılan kelimelere ZAMİR denir. 4. İsimlere gelerek onlara belirtme, yönelme, bulunma ya da ayrılma anlamı kazandıran eklere HAL EKLERİ denir. 8. Aşağıya, bütün iyelik eklerini en az bir kez kullanmak koşuluyla kısa bir olay yazısı yazınız. Cevap: Hatırımı sordu ve elimi sıktı.Onun amcasından aldığım öğütleri her zaman dikkate aldım.Adımı sorunca ilk önce durakladım beni tanımıyor gibiydi.Aslında amcasının yanında kaldığım zamanlarda uğrar ve selamlaşırdık.Adımı söyledim.Onun adını ben zaten biliyordum.Beni hatırladı.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 190, 191, 192, 193, 194, 195 “Bilgilenirken Medya” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

190. Sayfa 1. Etkinlik a. “Medya” kavramının aşağıdaki tanımını okuyunuz. Medya: İletişim araçları. b. Yukarıda verilen tanımdan hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Medya, sizce hangi araçlardan oluşmaktadır? Cevap: Televizyon, İnternet, gazete, dergi, radyo. • Sizce videolar, filmler de birer medya aracı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet. c. Öğretmeninizden, sınıfa getirdiği dizüstü bilgisayarı hazırlamasını, hoparlörü bilgisayara bağlamasını isteyiniz. Ardından öğretmeninize, Dinleme CD’sinde yer alan reklam filmini – videosunu size izletmesini söyleyiniz. Film – videoyu izledikten sonra aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce bu film – video hangi amaçla hazırlanmış olabilir? Cevap: Mehmetçik Vakfı’nın her zaman şehit yakınlarının yanında olduğunu ve onları desteklediğini insanlara anlatmak için. • Sizce filmdeki – videodaki kızın (Kadife’nin) yanındaki adam kim olabilir? Cevap: Şehit düşen babası olabilir. • Reklam filmini – videosunu hazırlayanlar, Kadife’nin yanındaki adamın Kadife ve diğer insanlar tarafından görülemediğini, fark edilemediğini izleyicilere göstererek neyi amaçlamış, ne anlatmak istemiş olabilirler? Cevap: Şehitlerin aslında ölmediğini sürekli olarak sevdikleri ile beraber olduğunu fakat bizlerin bunu fark edemeyeceğini anlatmak istemiştir. • Sizce Kadife’nin yanındaki adamın, onun şehit düşmüş babası olduğu filmde – videoda hissettirilebilmiş midir? Açıklayınız. Cevap: Evet, hissettirilmiştir.Çünkü onun başarılarından mutlu olmaktadır. • Filmde – videoda yer alan alt yazıda hangi bilgi verilmektedir? Sizce bu bilginin verilme amacı nedir? Cevap: Reklamdaki kızın kim olduğu bilgisi verilmektedir.Videonun amacını anlatmakta etkili olmaktadır. • Alt yazıyla verilen bilgi, filmin – videonun etkileyiciliğine katkı sağlamakta mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet, çünkü gerçek bir şehit kızı olduğunu anlıyoruz. • Kadife “Mehmetçik Vakfının desteğiyle babamı hep yanımda hissettim.” sözüyle ne anlatmak istiyor olabilir? Cevap: Mehmetçik Vakfı’nın şehit yakınlarına olan desteğini anlatmak için. • “Bu film – video, hazırlanma amacına hizmet eden, uygun bir film – videodur.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır, çünkü film Mehmetçik Vakfı’nın amacını anlatmaktadır. • “Bu film – video baştan sona tutarlıdır yani filmdeki – videodaki her şey, her bakımdan uyumludur.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Bilgi kaynakları denilince aklınıza neler geliyor? Cevap: Kitap, İnternet, gazete, radyo, dergi, muhabirler, haber programları. • Sizce medya da bir bilgi kaynağı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet. • Siz, bilgilenmek için hangi medya araçlarını kullanıyorsunuz? Cevap: İnternet, televizyon, radyo, gazete. 191. Sayfa 3. Etkinlik a. Metni bir kez daha dinleyiniz. b. Metni tekrar dinlerken ilk dinleme sırasında defterinize not ettiğiniz kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi defterlerinize yazınız. Cevap: Vakıf: Yardımlarla ve bağışlar ile çalışan iyilik dernekleri. c. Ardından tahminlerinizin doğru olup olmadığını sözlükten kontrol ediniz. Cevap: Vakıf: Birçok kişi tarafından kurulan ve toplum yararına çalışmayı ilke edinen kuruluş. 4. Etkinlik 3. Etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin her biriyle birer cümle kurunuz; kurduğunuz cümleleri defterlerinize yazınız ve sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Cevap: Vakıf hizmetleri Osmanlı Devleti zamanından beri yapılmaktadır. 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metne göre bilgi ve düşünceler nasıl anlaşılır? Cevap: Görüntüler, kodlar, çizgiler, sesler, sayılar, simgeler, semboller, biçimler, formüller ve benzeri formlar kullanılarak. 2. Metne göre insanlar; nesneleri, kişileri, olay ve olguları değerlendirirken hangi araçları kullanır? Cevap: Duyu organları, hayal gücü, düşünme yeteneği, gözlem, tecrübe. 3. Medya çeşitleri nelerdir? Cevap: Yazılı, görsel, işitsel, basılı medya, yeni medya. 4. Medyanın sunduğu bilgiler hangi yollarla denetlenebilir, kontrol edilebilir? Cevap: Bilgiler birçok kaynaktan kontrol edilmeli ve doğruluğu teyit edilmelidir. 5. Enformasyon bombardımanı ne demektir? Cevap: İlgili ,ilgisiz, doğru, yanlış, gerekli, gereksiz, binlerce haberin insanlara ulaşması. 6. Metinde anlatılanlara göre “doğru, gerçek ya da geçerli bilgi” hangi özelliklere sahiptir? Cevap: Şüphe içermemesi. 7. Medya için neden “bilgi çöplüğü” tanımlaması kullanılmaktadır? Cevap: İnternet’in yaygınlaşması nedeniyle. 8. Medya okuryazarlığı ifadesinden ne anlıyorsunuz? Cevap: Bilinçli şekilde medya organlarını kullanmak. 9. Medya okuryazarları hangi özelliklere sahip olmalıdır? Cevap: İhtiyaç duyduğu bilginin yapısını ve boyutunu belirlemesi, ihtiyaç duyduğu bilgiyi tanımlaması, ulaşabileceği bilgi kaynaklarını, bunların yapısal özelliklerini ve birbirlerine üstünlüklerini bilmesi. 10. Sizce “Bilgilenirken Medya” başlığı, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Metnin yazarı siz olsaydınız hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Uyumludur. Metnin ana fikri: İnternetin yaygınlaşması ile oluşan medyadaki bilgi kirliliği ile ancak iyi bir medya okuryazarı olarak mücadele edebiliriz. 11. Metin hangi alt başlıklardan oluşmaktadır? Metnin alt başlıkları, ana başlığıyla uyumlu mudur? Açıklayınız. Cevap: Bilgi ve Malumat Kaynağı Olarak Medya, Medyanın Sunduğu Malumatı Denetlemek, Bilgi Kirliliğinden Nasıl Korunuruz, Bilgiye Ulaşmak; Bilgiyi Kullanmak. 12. Metnin konusu ve ana fikri nedir? Cevap: Metnin konusu medyadaki bilgi kirliliğidir. 13. Metinden hangi bilgileri öğrendiniz? Cevap: Medya okur yazarlığı. 192. Sayfa 6. Etkinlik Aşağıdaki broşür örneklerini inceleyiniz ve ardından örneklerin altında yer alan soruları sözlü olarak cevaplayınız. 193. Sayfa Broşürler, sayfa sayısı az, küçük kitaplardır.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. • Sizce broşürler hangi amaçla hazırlanmaktadır? Yukarıdaki örneklerden hareketle açıklayınız. Cevap: Belirli bir konu hakkında insanları bilgilendirmek için. • “Broşürler de insanları bilgilendirmek için kullanılan araçlardandır.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. • Yukarıdaki broşürlerin her birinden hangi bilgileri öğrendiniz? Cevap: Sağlık için hijyenin önemi, güvenli İnternet kullanımı. Bilgilenirken Medya” adlı metnin önemli ve faydalı bir metin olduğunu düşünüyor musunuz? Niçin? Cevap: Evet. 194. Sayfa 7. Etkinlik Reklam metinleri, bir şeyi halka tanıtmak, beğendirmek için yazılır. Bir ürün belirleyiniz. Bu ürüne bir isim koyunuz. Ürününüz için bir reklam metni yazınız. Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Bütün sınıfın katılımıyla en güzel reklam metnini seçiniz ve metnin sahibi arkadaşınızdan, metnini bir kez daha okumasını isteyiniz. 195. Sayfa 8. Etkinlik Aşağıdaki formu doldurunuz. Forma yazdıklarınızı sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. SONRAKİ METNİN (“UZAKLAR ADLI METİN) İŞLENİŞİNE HAZIRLIK Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere sınıfa birkaç adet A4 ebadında çizgisiz kâğıt getiriniz

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 157, 158, 159 “Sihirli Pasta” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

157. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki tanımları okuyunuz. Bu iki tanımın hangi kavrama ait olabileceğini söyleyiniz. • Bir işi, iki veya daha çok kişi arasında bölme. • Bir toplumsal üretim düzeni içindeki değişik görev ve hizmetlerin, toplumun üyeleri, kümeleri arasında karşılıklı bağımlılık ilişkileri içinde bölünmesi. Cevap: İş bölümü kavramına aittir. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • İş bölümünün gerekli, önemli olduğuna inanıyor musunuz? Niçin? Cevap: Evet inanıyorum.İş bölümü işlerin daha kısa zamanda daha verimli şekilde yapılmasını sağlar. “Bir ürünün yüksek kaliteli olması isteniyorsa o ürün iş bölümüyle hazırlanmalıdır.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır.Çünkü iş bölümü yapmak insanların o işe daha fazla odaklanmasını sağlar.Kendi alanlarında daha kısa zamanda daha güzel ve sağlıklı işleri çıkarmasına vesile olur.Bu da işlerin daha kaliteli olmasını sağlar. İş bölümüne bir örnek vermeniz istense hangi örneği verirdiniz? Cevap: Evi boyayan ustaların her odayı bölüşmeleri işlerin daha kısa zamanda daha güzel yapmasını sağlar. Dinleme metinlerini, öğretmeninizden ya da bu kitapla birlikte verilen “Dinleme CD’sinden” dinleyeceksiniz. “Sihirli Pasta” adlı metni, kendini konuşanın yerine koyarak dinleme (empati kurma) yöntemiyle dinleyeceksiniz. Metni dinleyiniz, ardından aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Amcalarının evine gittiklerinde, çocukların şaşırmasına ne sebep oluyor? Onların şaşırmasını doğal karşılıyor musunuz? Siz olsaydınız nasıl bir tepki verirdiniz? Açıklayınız. Cevap: Dağ gibi bir pasta beklerken, her şeyin eskisi gibi olduğunu görünce şaşırdılar.Çünkü bin kişinin pişirdiği bir pastanın kocaman olacağını düşünüyorlardı.Ben de şaşırırdım çünkü ya çok fazla ya da büyük bir pasta beklerdim. 2. Çocuklar pastayı görünce nasıl tepki veriyor? Onların bu tepkilerini nasıl karşılıyorsunuz? Siz olsaydınız hangi tepkiyi verirdiniz? Cevap: Şaşırıyorlar.Çünkü bin kişinin pişirdiği bir pastanın kocaman büyük olacağını düşünüyorlardı.Ben de aynı tepkiyi verirdim. 3. Etkinlik “Sihirli Pasta” adlı metinde anlatılanları canlandırınız. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız: a. Sizce bu metnin türü nedir? Cevap: Metnin türü hikayedir. b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız. Cevap: Evet, uygundur. Çünkü, şahıslar ve konuşmalar canlandırmaya uygundur. 158. Sayfa 4. Etkinlik a. Aşağıya, “iş bölümü” kelimesinin çağrıştırdığı kelime ve kavramları yazınız. Cevap: b. “a” maddesinde yazdığınız kelime ve kavramların tamamına yer vererek defterlerinize istediğiniz türde kısa bir metin yazınız. Cevap: İş bölümü yapmak işlerin daha kısa zamanda verimli çalışarak ve odaklanarak kaliteli olmasını sağlar.İş bölümü aynı zamanda yardımlaşma, dayanışma ve birlikte hareket etmek demektir.Daha az yorulup daha verimli iş çıkartmak demektir. 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Amcaları, yeğenlerinin evine hangi amaçla gidiyor? Cevap: Pazar günü için öğle yemeğine davet etmek için gidiyor. 2. Amca, çocuklara nasıl bir pastadan söz ediyor? Cevap: Bin kişinin yaptığı pastadan bahsediyor. 3. Çocuklardan biri neye itiraz ediyor? Cevap: Amcasının vadettiği pasta olmamasından dolayı itiraz ediyor. 4. Amca, yeğeninin itirazına nasıl bir cevap veriyor? Cevap: Amca, yeğeninin itirazına pastanın malzemelerinin üretim aşamaları ve çalışanlarından bahsediyor. 5. Kız çocuk, amcasının sözlerine hangi sözlerle karşılık veriyor? Cevap: Doğru amca, binlerce el çalışmış bu pastayı yapmak için” diyerek cevap veriyor 6. Metinden hareketle toplumda iş bölümünün önemiyle ilgili neler söyleyebilirsiniz? Cevap: İş bölümü yapmak yuvaya yemek taşıyan karıncalar gibidir bence.Herkes kendine düşen görevi yapar ve bundan herkes faydalanır.İş bölümü yapmak zamandan tasarruf yaparak kısa sürelerde çok işin kaliteli yapılmasını sağlar. 7. Metin, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe yol açtı mı? Açıklayınız. Cevap: Basit işlerde bile binlerce kişinin emeğinin olduğunu öğrendim. 6. Etkinlik “Sihirli Pasta” adlı metni sınıfta arkadaşlarınıza özetleyiniz. Cevap: Amca, pazar günü yeğenlerini öğle yemeğine davet eder ve onlara 1000 kişinin yaptığı pastadan bahseder. Tabi, yeğenleri pastanın çok büyük olacağını düşünürler. Pazar günü olur ve çocuklar amcaları gile giderler. Yemeği yedikten sonra yengelerin yaptığı pasta getirilir. Çocuklar şaşırırlar ve amcalarına vadettiği pastanın bu olmadığını söylerler. Amcaları, pastanın malzemelerini üreten insanlardan bahseder. Buğdayı eken, unu öğüten, şekeri yapan insanlardan bahseder. Çocuklar da amcalarının sözlerine hak verirler ve pastayı yerken emeği geçen insanları düşünürler. 7. Etkinlik Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Yazar metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: İş bölümü yapmanın öneminden bahsediyor. Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir? Cevap: İş bölümü yapmanın öneminden bahsetmektedir. Yazarın bu metinde, bize aktarmak istediği asıl düşünce nedir? Cevap: En basit şeyler bile iş bölümü yapılarak elde edilmektedir. 8. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Sihirli Pasta” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Pastanın yapımında bir çok kişinin emeği olduğu ve bizlerin bunun farkında olmadığımız için. Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uygun değildir.Çünkü sihirli pasta denince insanın aklına başka şeyler geliyor. Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: İş bölümünün önemi başlığını kullanırdım. 159. Sayfa 9. Etkinlik Aşağıdaki soruyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi; yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmaya dikkat ederek açıklayınız. “ ‘Sihirli Pasta’ adlı metin, çok önemli, çok değerli bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Niçin? Cevap: Evet katılırım, çünkü iş bölümünün öneminden ve değerinden bahsedilmektedir.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 198, 199 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Etkinlik Cevap Anahtarı

198. Sayfa “Benim gerçek yurdum Fransızcadır, ana dilimdir.” demiş ünlü yazar Albert Camus (Albert Kamu). “Yurt”, insanın kendini güvencede duyumsadığı, kimliğini, kişiliğini sürdürebildiği, kendini gerçekleştirebildiği, varlığını kanıtlayabildiği alan, yer diye tanımlanabilir. Dil, bireye toplumun bağışladığı en güzel yurttur. Dil tarihtir, coğrafyadır, tüm değerlerin yaşandığı alandır. Duyarlığımızı, düşüncelerimizi, yaratıcılığımızı besleyen en bereketli toprak. Geçmişi, geleceği, sonsuzu kucaklayan bir dünya. Yaşadığı topraklardan koparılabilir insan ama dilinden koparılamaz. Konuşabildiği sürece, dil toprağında her şeyi yeniden yaratabilir. Yerden göğe kadar haklı Camus, insanın gerçek yurdu dilidir. Mehmet Başaran, Cumhuriyet Dönemi Denemeler Seçkisi 1. Yukarıdaki parçanın konusu ve ana fikri nedir? Aşağıya yazınız. Cevap: Parçanın konusu: Dilin insan hayatındaki önemi. Parçanın ana fikri:İnsanın gerçek vatanı dilidir. 2. Yukarıdaki parçada altı çizili olarak verilmiş olan “ama” kelimesinin parçadaki görevini, parçaya kattığı anlamı aşağıya yazınız. Cevap: Cümle içindeki olumlu ve olumsuz anlamları birbirine bağlamıştır. 3. “Benim gerçek yurdum Fransızcadır, ana dilimdir.” sözüyle ilgili duygu ve düşüncelerinizi aşağıya yazınız. Cevap: İnsanlar dilinden kopartılmaları mümkün değildir.Dilini özgürce konuştuğu zaman kendini gerçek vatanında hisseder. 4. “İletişim” temasındaki metinlerden hangisi sizi niçin daha çok etkiledi? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Pulsuz Dilekçe metni beni etkiledi, çünkü benim söylemek istediklerimi mektup olarak yazmış. 5. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Cevap: 1. Tek başına bir anlamı olmayan, kelimeler arasında anlam ilgisi kuran kelimelere edat denir. 2. Cümleleri ve aynı görevdeki kelime ve kelime gruplarını birbirine bağlayan kelimelere bağlaç denir. 199. Sayfa Aşağıdaki ifadelerden her birini birer cümlede kullanınız. Cevap: Oysaki: Hava durumu yağışlı tahmin yapmış, oysaki hava açık. Başka bir deyişle: Ak atları başka bir deyişle beyaz atları çok severim. Özellikle: Derslerine özellikle Türkçe’ye çok çalışmalısın. İlk olarak: Sözlerime ilk olarak selam ile başlamak isterim. Son olarak: Son olarak hepinizi saygıyla selamlıyorum. 7. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. Cevap: 1. “İle” edatı, birliktelik ilgisi kurmak amacıyla kullanılır. (D) 2. Bağlaçlar cümleden çıkarılınca anlam, anlatım bozulur. (D) 3. “İle” kelimesi “ve” anlamında kullanıldığında bağlaç, bunun dışındaki kullanımlarda ise edattır. (D) 8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde edat yoktur? A) Otobüsümüz kuş gibi uçarak geldi. B) Benim kadar oğlu varmış. C) Gelirim ancak fazla kalamam. D) Sporcular eşofmanla koşuyorlardı. Cevap: D

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 202, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 209 “Uzaklar” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

202. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıya, “seyahat” kelimesinin çağrıştırdığı bütün kelime ve kavramları yazınız. Cevap: Yolculuk, gezmek, turizm, iş, eğitim, uçak, gemi, tren, otobüs, akraba, eğlence, mutluluk, yeni yerler görmek. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Seyahat etmekten hoşlanır mısınız? Açıklayınız. Cevap: Evet seyahat etmeyi çok severim.Yeni yerler görmeyi, yeni kültürler tanımayı çok sever ve isterim. • “Seyahat etmek insanları geliştirir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Çünkü seyahat eden insanlar yeni yerleri görüp, yeni insanlar tanıyıp, yeni kültürlerle iç içe olurlar.Bu bilgi birikimleri de insanları geliştirir. • Tam şu anda, dünyada istediğiniz yere bir seyahat imkânınız olsaydı nereye gitmek isterdiniz? Cevap: Çin Seddi’ni görmek için Çin’e gitmek isterdim. 206. Sayfa 3. Etkinlik “Uzaklar” adlı metni okurken altını çizdiğiniz bölümleri uygun geçiş ve bağlantı ifadeleri ile birleştirerek defterlerinize anlamlı bir metin yazınız. Cevap: Ekvador ülkesine ait olan Galapagos Adaları’nı ziyaret etmek her yıl biraz daha güçleşiyor. Özel koruma altındaki adalara gelebilmek için en az bir yıl öncesinden Ekvador hükümetine başvurup özel bir izin almak gerekiyor. Bir sürü evrağın eksiksiz tamamlanıp postayla yollanması lazım. Gelecek cevabın olumlu olacağı garantisi de yok. Bu yüzden çoğu tekne uğramadan geçiyor. Biz de çok zaman alan ve epey karışık bu formalitelerle uğraşmayı göze alamamıştık. Artık şansımız yaver giderse kalırız, diye düşünerek buralara kadar geldik. a. “Uzaklar” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. Cevap: Fer, pus, plantasyon, zarpe. b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. Cevap: Fer: Işık Pus: Sise benzer bir doğa olayı Plantasyon: Verimli toprak Zarpe: Belge c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: Fer: Canlılık Pus: Görüş uzaklığını çok azaltmayan bir tür hafif sis Plantasyon: Sanayide kullanılan kahve, kakao, kauçuk vb. bitkilerin geniş ölçüde yetiştirildiği işletme Zarpe: Form d. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına ”✓ ” işareti koyunuz. Cevap: Fer: ✓ Pus: ✓ Zarpe: ✓ 4. Etkinlik Aşağıda, “Uzaklar” adlı metinden bazı cümleler, tamamlanmadan verilmiştir. Her cümleyi, metinde anlatılanları göz önünde bulundurarak anlamlı ve kurallı bir şekilde tamamlayınız. Cevap: a. Henüz rüzgârdan haber yok; eseceğine dair bir işaret de sezilmiyor. Buna rağmen güneşin berrak bir ufukta, gökyüzünü kızıla boyayarak batışını izlemek, insanın içini ferahlatıyor. b. Santa Cruz Adası’nın kuzeyinde, üzerinde sadece hayvanların yaşadığı adacıkları dolaşmak istiyoruz. Ancak yabancıların kendi tekneleriyle gitmesine izin verilmiyor. Liman Başkanı ile aramızın açılmasını istemediğimden rehberli bir tur teknesine kaydımızı yaptırdık. c. Çevrecilik akımının filizlenmeye başlamasıyla talih Galapagoslar’ın yüzüne gülmüş. Yabani hayat zincirindeki önemi anlaşılan bu hayvanlar koruma altına alınmış. Adalar, 1959’da millî park ilan edilince üzerindeki bütün bitki ve hayvan türlerine kötü amaçlarla el sürülmesi yasaklanmış. ç. Bu sularda seyahat eden yerli, yabancı birçok denizcinin tanık olduğu bu garip olay, şöyle gelişiyor: Diyelim bir adaya yaklaşıyorsunuz ve karayla aranızda sadece birkaç mil mesafe kalmış. Az ilerideki kara parçasını seyrederken adanın bir anda gözden kaybolduğunu hayretle fark ediyorsunuz. 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. “Uzaklar” adlı metinde ne anlatılmaktadır? Cevap: Galapagos Adalarına yapılan bir gezi anlatılmaktadır. 2. Yazar, neyin içlerini ferahlattığını söylüyor? Cevap: Güneşin batışını izlemek. 3. Yazar ve yanındakiler, Santa Cruz Adası’ndan önce nerede demirlemek istiyor? Cevap: Santa Fe adası önünde. 4. Yazar ve arkadaşları, Galapagos Adaları’na nereden giriş yapıyor? Cevap: Santa Cruz adasından. 5. Yazar niçin Galapagos Adaları’nı ziyaret etmenin gittikçe güçleştiğini söylüyor? Cevap: Özel koruma altındaki adalara gelebilmek için en az bir yıl öncesinden Ekvador hükümetine başvurup özel bir izin almak gerekiyor. Bir sürü evrağın eksiksiz tamamlanıp postayla yollanması lazım. Gelecek cevabın olumlu olacağı garantisi de yok. 6. Yazar ve yanındakiler, liman başkanlığında neler yaşıyor? Cevap: Girişi için gerekli izinlerin alınması sırasında tedirgin bir bekleyiş içindeler.Liman Başkanlığı ile ters düşüp gezinin sıkıntıya uğramamasını düşünüyorlar. 7. Metinde, Santa Cruz şehrinin görünümü hakkında hangi bilgiler yer almaktadır? Cevap: Ufak bir kasabayı andıran şehrin parke taşlı ana caddesinin iki yanına dükkânlar sıralanmış; birkaç kahve, bakkal, bir küçük otel ve balıkçılar için gerekli donanımı satan bir nalbur… 8. Galapagos Adaları nasıl keşfedilmiş? Cevap: 1535 yılında Peru’dan Panama’ya giderken yolunu kaybedip akıntılarla buralara sürüklenen Panama Başpiskoposu Tomas De Berlange tarafından bulunmuş. 9. On üç adadan meydana gelen Galapagos Adaları, adını nereden almaktadır? Cevap: Kara Kaplumbağalarından. 207. Sayfa 10. Galapagos Adaları’na “Sihirli Adalar” denmesinin nedeni nedir? Cevap: Diyelim bir adaya yaklaşıyorsunuz ve karayla aranızda sadece birkaç mil mesafe kalmış. Az ilerdeki kara parçasını seyrederken adanın bir anda gözden kaybolduğunu hayretle fark ediyorsunuz. Üstelik hava açık, öyle sis falan da yok. Biraz önce az ilerinizde uzanan koskoca ada sanki deniz yarılmış da içine girmiş gibi aniden ortadan yok oluyor. Aradan bir süre geçtikten sonra ada yeniden meydana çıkıyor. Galapagos Adaları’na “Sihirli Adalar” denmesinin nedeni işte bu. 11. Santa Cruz’un kuzeyindeki adacıklarda hangi hayvan türleri yaşamaktadır? Cevap: Denizaslanları, kara iguanaları, mavi ayaklı bobby (bobi) kuşları ve frigate (frigeyt) kuşları yaşıyormuş. 12. Liman Başkanı, yazar ve arkadaşlarının Santa Maria’ya da uğramayı planladıklarını anlıyor mu? Açıklayınız. Cevap: Evet anlıyor. 13. Yazarın ve arkadaşlarının Galapagos Adaları’na seyahatleri, hangi tarihte başlıyor? Cevap: 27 Nisan 1994 14. Yazar ve arkadaşlarının uğramak istedikleri Santa Maria Adası, Santa Cruz Adası’ndan kaç km uzaklıktadır? Cevap: Otuz mil uzaklıkta. 15. Metinden hangi bilgileri öğrendiniz? Cevap: Galapagos Adaları hakkında bilgi aldık ve hangi şartlarda gezilebileceğini öğrendik.Gerekeli izinlerin zorluklarını öğrendik. 16. Metin sizi etkiledi mi? Açıklayınız. Cevap: Evet etkiledi.Çok güzel olan bir yer hakkında bilgi aldım. 6. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Uzaklar” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Galapagos Adasının ülkemizden çok uzaklarda olduğu için. • Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumlu olmakla beraber içeriği tam yansıtmamaktadır. • Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: Galapagos’ta 9 Gün 7. Etkinlik A. “Uzaklar” adlı metnin türünün özelliklerini kavrayabilmeniz için aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. “Uzaklar” adlı metin niçin yazılmıştır? Cevap: Galapagos Adalarını tanıtmak ve oraya gitmek isteyenlere rehber olmak için. b. ” ‘Uzaklar’ adlı metinde yazar, gezip gördüğü yerleri, bu yerlerle ilgili izlenimlerini anlatmaktadır.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. c. “Uzaklar” adlı metinde kurgulamaya mı başvurulmuş, gerçekten yaşanmış bir seyahat mi anlatılmıştır? Açıklayınız. Cevap: Gerçekten yaşanmış bir seyahat anlatılmıştır. ç. ” ‘Uzaklar’ adlı metin, öğretici bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine siz katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum. d. ” ‘Uzaklar’ adlı metinde yazar, gezip gördüğü yerleri, bu yerlerle ilgili izlenimlerini güzel, etkileyici bir dille anlatmaya özen göstermiştir.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. 208. Sayfa 8. Etkinlik A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. ” ‘Uzaklar’ adlı metnin yazarı, Liman Başkanı’yla Türkçe dışındaki bir dilde iletişim kurmuştur. Bir gezgin için yabancı dil bilmek çok önemlidir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum.Yabancı dil bilmek başka ülkelerdeki insanlar ile iletişim için çok önemlidir. b. “Uluslararası” iletişim sözünden ne anlıyorsunuz? “Uzaklar” adlı metnin yazarının uluslararası iletişim kurduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: İngilizce dilinden ya da ortak bir dil kullanılmasını anlıyorum. c. Siz, uluslararası iletişim kurmak ister miydiniz? Kimlerle, niçin böyle bir iletişim kurmayı isterdiniz? Açıklayınız. Cevap: Evet isterim.Başka ülkelerde arkadaşım olmasını isterim. ç. “Uzaklar” adlı metnin yazarı, Liman Başkanı’yla büyük ihtimalle İngilizce konuşmuştur. Sizin konuşabilmeyi, öğrenmeyi en çok istediğiniz yabancı dil hangisidir? Cevap: İngilizce d. ” ‘Uzaklar’ adlı metnin yazarı çok şanslıdır. Çünkü hem yeni yerler görmekte hem de yeni kültürler tanımaktadır.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum. e. Sizin tanımayı en çok istediğiniz kültür hangisidir? Yabancı bir dili ya da dilleri iyi bilmenin bu isteğinizin gerçekleşmesinde çok önemli bir rolü olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Ben en çok Japon kültürünü öğrenmek istiyorum. 9. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayacağınız bir konuşma yapınız. Konuşmanız sırasında “oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak, son olarak” geçiş ve bağlantı ifadelerinden her birini en az bir kez kullanmaya dikkat ediniz. Konuşmanıza hazırlanmak için 10 dakika süreniz bulunmaktadır. 10 dakika süreyle hazırlanarak konuşmanızı gerçekleştiriniz. Yolculuk, önce seni sözsüz bırakır sonra da iyi bir hikâye anlatıcısına dönüştürür.” İbni Batuta Cevap: Yolculuk yaparken her yeri izlemek, yeni yerleri görmek, insanları incelemeye ve meraklarını gidermeye çalışması daha az konuşmasına ve gördüklerini kendi içinde yorumlamaya sevk eder.Yolculuk bittikten sonra ise gördüğü yerleri anlatmak için daha fazla konuşur ve insanlar bunu bir hikaye gibi dinlerler. 209. Sayfa Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasında oluşturduğunuz taslağa bağlı kalarak belirlediğiniz konu ve ana fikirde, ilk paragrafta metninizin amacını ifade edeceğiniz ve metninizin konusuyla ilgili günlük hayattan bulduğunuz örneklere yer vereceğiniz bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi, sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazı, belirlenen ana fikre uygun mu? • Bu yazı, oluşturulan taslağa bağlı kalınarak yazılmış bir yazı mı? • Bu yazının amacı, ilk paragrafında ifade edilmiş mi? • Bu yazıda, konuyla ilgili günlük hayattan örneklere yer verilmiş mi? • Bu yazıya hangi üye, hangi düşünceleriyle katkı sağladı? • Grup üyelerinin dile getirdiği her düşünce, grup içinde iyi değelendirildi, tartışıldı mı? • Bu yazı, etkili bir iş birliğiyle mi oluşturuldu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabiliriz? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebiliriz? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün grupların metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapılacak bir etkinlik için gruplara ayrılınız. Grubunuzda iş bölümü yaparak “Okuma” bölümünde yapılacak etkinlikte kullanılmak üzere boya kalemleri ve A3 ebadında birkaç kâğıt getiriniz.

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221 “Gezegenimiz Isınıyor” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

210. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki görseller, dünyanın karşı karşıya kaldığı hangi tehlikeye dikkat çekmektedir? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Küresel ısınma, kuraklık, su kaynaklarının azalması, dünyanın yok olması. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. • “Küresel ısınma” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: İnsanların duyarsızlığından dolayı fabrika bacalarından çıkan gazlar, kimyasal silahlar gibi nedenlerle ozon tabakasının delinmesi sonucu güneş ışınlarının dünyaya direk vurması iklimlerin değişmesi havaların çok ısınması, kuraklık, susuzluk gibi hayati tehlikelerin ortaya çıkması. • Dünyamızın ısısının yükselmesine nelerin sebep olduğunu biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Fabrikalardan çıkan dumanlar, nükleer tesisler, deodarant gazları, sera gazları, ormanların tahrip olması. • Küresel ısınmanın sonuçlarının neler olduğunu biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Sel baskınları, kuraklık, su kaynaklarının tükenmesi, buzulların erimesi, birçok bitki ve hayvan türlerinin yok olması, tarım alanlarının yol olması. 212. Sayfa 3. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. a. Sizce “Gezegenimiz Isınıyor” adlı metinde, niçin bazı cümleler koyu, bazıları da altı çizili yazılmış olabilir? Cevap: Çok önemli olan yerleri dikkat çekmek için. b. Cümleleri “koyu ya da altını çizerek yazmaya” aynı amaç için başvurulduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir. c. Cümleleri “koyu yazma” ve “altını çizerek yazma” yöntemlerinin her ikisinin de “bir metindeki önemli noktaları vurgulama biçimleri” olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Evet söylenebilir. ç. “Metindeki önemli noktaları vurgulama” ile ilgili bildiğiniz başka biçimler var mı? Açıklayınız. Cevap: İtalik harfler ile yazma. 4. Etkinlik Aşağıdaki haber yazısını okuyunuz. Soruları, yazıya ve haberdeki grafiğe göre sözlü olarak cevaplayınız. a. Yukarıdaki haber yazısı için hangi başlık kullanılmıştır? Sizce niçin böyle bir başlık kullanılmış olabilir? Cevap: 2016: En Sıcak Yıl başlığı kullanılmıştır.Bu başlığın kullanılma amacı dünyanın her geçen gün ısınmaya başlamasına dikkat çekmek içindir. b. Haber yazısında okurlara hangi bilgi aktarılmaya çalışılıyor? Bu bilgiyi aktarmak için haberi hazırlayan kişi nelerden, hangi araçlardan yararlanmıştır? Cevap: Dünyadaki sıcaklığın 1880 den beri en sıcak halini aldığını küresel ısınmanın arttığını vurgulamak için aktarılmıştır.Sera gazı salınımından sonra hızlı bir şekilde sıcaklık artışları meydana gelmiştir.Bu bilgiler Avrupa Birliği İklim Değişikliği Programı Copernicus’dan faydalanmıştır. c. Küresel sıcaklıklar ne zaman kaydedilmeye başlamıştır? Cevap: 1880 yılından beri kaydedilmiştir. ç. Haberde kullanılan grafiğe göre, küresel yıllık ortalama yüzey sıcaklıklarının en düşük olduğu zamanlar hangi dönemde yer almaktadır? Cevap: 1900-1920 yılları arası. 213. Sayfa d. Grafiğe göre, küresel yıllık ortalama yüzey sıcaklıklarının gittikçe arttığı söylenebilir mi? Açıklayınız. Cevap: Söylenebilir.Sanayi Devriminden sonra artış yükselmektedir. e. Haber yazısına göre Sanayi Devrimi ile küresel ısınma arasında nasıl bir ilişki vardır? Cevap: Sanayi Devrimi ile fabrikalar artmış ve fabrika bacalarından çıkan gazlar küresel ısınmaya neden olmuştur. f. “Copernicus” neyin adıdır? Cevap: Avrupa Birliği İklim Değişikliği Programı g. Haberi hazırlayan kişi kimdir? Cevap: Seçil Güvenç HEPER ğ. Haber, hangi kaynakta yer almaktadır? Cevap: Bilim Çocuk dergisi, 2017 Ocak Sayısı (Sayı 229) 5. Etkinlik Biraz sonra bir kelime yarışması yapacaksınız. Bunun için üye sayısı eşit olan gruplar oluşturunuz. Bu yarışmayı kazanmak için aşağıdaki kelimeler ve kelime gruplarından daha çoğunun anlamını, verilen sürede tahmin edip yazıcı olarak görevlendireceğiniz bir arkadaşınızın kelimeleri ve anlamları defterine yazmasını sağlamalısınız. Bu görev için 5 dakika süreniz bulunmaktadır. Yarışmaya başlayınız ve 5 dakika sonunda daha çok kelimenin anlamını tahmin eden grubu öğretmeninizin rehberliğinde belirleyiniz. 6. Etkinlik Aşağıda, “Gezegenimiz Isınıyor” adlı metinden bazı cümleler, tamamlanmadan verilmiştir. Her cümleyi metnin bütünündeki anlamı göz önünde bulundurarak anlamlı ve kurallı bir şekilde tamamlayınız. Cevap: a. Birçok bilim insanı, bu doğa olaylarının sayılarının son yıllarda artmasının nedenini………küresel ısınmaya bağlıyorlar. 214. Sayfa b. Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin ne olduğunu ve neden önemli olduğunu daha iyi anlayabilmek için………önce gezegenimizin nasıl bir yapısı olduğunu hatırlayalım. c. Sera gazları olmasaydı……atmosferden uzaya çok fazla ısı kaçardı ve dünyamızın yüzeyi donardı. ç. Sera gazlarının olmaması kadar……gerekenden fazla olması da bir sorun. d. Son yıllarda sera gazlarının miktarının artması,……Dünya’da daha fazla ısının tutulmasına neden oldu. e. Gezegenimizde ne kadar çok ağaç olursa ……havadan o kadar karbondioksit alınacağı sonucuna varabiliriz. f. Çok ağaç kesilirse ve yerine yenileri dikilmezse……neler olacağını tahmin etmek zor değil. g. Araştırma sonuçlarına göre, sera gazlarının artışına bağlı olarak……gezegenimizin sıcaklığı önümüzdeki yüz yıl içinde 1,4-5,8 derece kadar artacak. ğ. Trafiğe çıkan araç sayısının artmasının ve petrol, kömür gibi fosil yakıtların kullanımına devam edilmesinin ………küresel ısınmayı daha da artıracağı düşünülüyor. h. Unutmayın, gezegenimiz….hepimizin yardımı olmazsa yaşanmayacak hâle gelecek. 7. Etkinlik Aşağıdaki metinde, koyu olarak gösterilen eklerden kelimenin anlamını değiştirenleri birinci kutuya, kelimenin cümledeki bir kelimeyle bağ kurmasını, cümlede bir görev kazanmasını sağlayanları ise ikinci bölüme yazınız. HAVUÇLU DEĞİL, SEVGİLİ KEK Bu seferki kek de çok tatlı olmuş. Baksanıza şeker-lik-te hiç şeker kalmamış. Teyzem bunu hep yapıyor. Keklerinde ya bir şey eksik ya da fazla oluyor. Kekleri, verilen tariflere uygun piş-ir-me-ye özen gösterdiğini iddia ediyor. Üstelik uzmanların yazdığı “pasta ve kekler” kitaplarından fayda-lan-ıyor- muş. Galiba bu kitap-lar yanlış bilgi veriyor. Her şeye rağmen onun kekleri çok lezzet-li oluyor. Çünkü teyzem her kek-e mutlaka sevgisini katıyor. Cevap: 1. Kelimenin anlamını değiştirenler: lik,ir,lan,li 2. Kelimenin cümledeki bir kelimeyle bağ kurmasını, cümlede bir görev kazanmasını sağlayanlar: te, me,ye,ı, yor,muş,lar, e 216. Sayfa 8. Etkinlik a. Aşağıdaki her bir boşluğa, çerçeve içinde verilen eklerden uygun olanı yazınız. lar, -ler Cevap: Ağaçlar çoktan çiçek açtı buralarda. Bebekler oyunla büyürler. b. “Çerçeve içindeki ekleri eklememiz istenen kelimelerin türü isimdir.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Evet isimdir. c. “Çerçeve içindeki ekler, ‘ağaç’ ve ‘bebek’ isimlerine eklendiğinde, bu isimleri çoğul hâle getirmektedir.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır.İsim çoğul hale gelmiştir. 217. Sayfa 9. Etkinlik a. Aşağıdaki her bir boşluğa, çerçeve içinde verilen eklerden uygun olanı yazınız. -da, -a, -den,-de, -e, -ı, -dan, -i Cevap: Akşama parkta buluşalım. Az önce kitapçıdan çıktı. Duvarı beyaza boyamış. Kütüphanede birçok eski kitaba rastladık. Ülkemi çok seviyorum. Hayranı olduğum şarkıcı bugün şehrimize geliyormuş. Sahada yabancı cisimler vardı. Eve kaçta vardın? b. “Çerçeve içindeki ekleri eklememiz istenen kelimelerin türü isimdir.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. c. “Çerçeve içindeki ekler, yukarıdaki isimlere eklendiğinde, bu isimlere belirtme, yönelme, bulunma ve ayrılma anlamlarından birini kazandırmaktadır.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. 218. Sayfa 10. Etkinlik a. Aşağıdaki her bir boşluğa, çerçeve içinde verilen eklerden uygun olanı yazınız. -m, -um, -n, -ın, -i, -su, -umuz, -iniz, -ları Cevap: Oyuncakları çok güzel. Saatlerce oynasam da sıkılmam. Bu kadar poşeti taşımaktan kolum koptu. Sizin düşünceleriniz bizim için çok değerli. Benim aynam nerede? Bir türlü bulamıyorum. Kitapları çantada mıymış? Ağaçtan düşünce dizi kanamış. Senin ablan değil mi şu gelen? Onun coşkusu görülmeye değerdi. Şurada biraz dinlenelim. Daha yolumuz uzun. b. “Çerçeve içindeki ekleri eklememiz istenen kelimelerin türü isimdir.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet haklıdır. c. “Çerçeve içindeki ekler, yukarıdaki isimlere eklendiğinde, bu isimlerin bildirdiği varlık ya da kavramların kime veya neye ait olduğunu anlatmaktadır.” diyen biri, bu düşüncesinde haklı mıdır? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet haklıdır. 219. Sayfa 11. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Birçok bilim insanına göre kasırga, fırtına, tsunami, sel ve kuraklık gibi doğa olaylarının nedeni nedir? Cevap: Küresel ısınma. 2. Metinde gezegenimizin yapısıyla ilgili hangi bilgiler verilmektedir? Cevap: Hava, %21 oranında oksijen, %78 oranında azot, % 0,1-2 arasında su buharı ve % 0,036 oranında karbondioksit, metan ve diazotmonoksit gazlarını içeriyor. Havada bulunan su buharı, karbondioksit, metan ve diazotmonoksit “sera gazları” olarak adlandırılıyor. Sera gazları, gezegenimizde bulunan tüm canlıları, güneşin zararlı ışınlarından ve fazla ısıdan koruyor. 3. Sera gazlarının olmaması ya da gerekenden fazla olmasının neden olabileceği sorunlar nelerdir? Cevap: Sera gazları olmasaydı atmosferden uzaya çok fazla ısı kaçardı ve dünyamızın yüzeyi donardı. Mars gibi soğuk bir gezegende yaşardık. Sera gazlarının olmaması kadar gerekenden fazla olması da bir sorun. Çünkü bu durumda da gezegenimiz daha fazla ısınır. Bunun sonucunda da iklim değişir. 4. Sera gazlarının miktarının son yıllarda artması hangi sorunları beraberinde getirmiştir? Cevap: Dünya’da daha fazla ısının tutulmasına neden oldu. Bu da gezegenimizin bir miktar ısınmasına yol açtı. 5. Ormanlar, ağaçlar gezegenimiz için niçin önemlidir? Metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Karbondioksit alıp oksijen verdikleri için havayı temizlemektedir.Fazla karbondioksiti emerek bir denge sağlıyorlar. 6. Karbondioksitin son yıllarda artmasının nedeni nedir? Cevap: Petrol ve kömür gibi fosil yakıtların kullanımının artması. 7. Son yüzyılda doğal iklim dengesini neler etkilemeye başlamıştır? Cevap: Sanayi, tarım ve ulaşım gibi alanlardaki etkinliklerin artması, doğal iklim dengesini etkilemeye başladı. 8. Metinde küresel ısınma nasıl tanımlanmıştır? Cevap: Son yüz yılda sanayi, tarım ve ulaşım gibi alanlardaki etkinliklerin artması, doğal iklim dengesini etkilemeye başladı. Bu etkinlikler, sera gazlarında artışa neden oldu ve bunun sonucunda Dünya’mız ısınmaya başladı. Daha önce hiç görülmemiş bir hızda gerçekleşen bu ısınmaya, “küresel ısınma” deniliyor. 9. Küresel ısınmayı daha da artıracağı düşünülen etkenler nelerdir? Cevap: Trafiğe çıkan araç sayısının artmasının ve petrol, kömür gibi fosil yakıtların kullanımına devam edilmesi. 10. Yazarın Türkiye ile ilgili temennisi nedir? Cevap: Yazar gezegenimiz hakkında temennilerde bulunmuştur. 11. Metinde, küresel ısınmayı azaltmaya ilişkin hangi önerilerde bulunulmaktadır? Cevap: Kullanılmayan lambaları söndürerek, televizyonları kumandayla uyku hâline getirmeyip düğmesine basıp tamamen kapatarak, kâğıt ve cam gibi malzemelerin geri kazanımı konusunda özen göstererek, muslukları tam kapatarak bu işe başlayabilirsiniz. 12. Metnin konusu ve ana fikri nedir? Açıklayınız. Cevap: Metnin konusu: Küresel Isınma Ana Fikri: Küresel ısınma gezegenimizi yok etmeden önce önlem alabiliriz. 13. Yazarın “dünyanın hepimize ihtiyacı olduğu düşüncesi”ne katılıyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Evet katılıyorum. 14. Metinden hangi yeni bilgileri öğrendiniz? Açıklayınız. Cevap: Küresel ısınma ile mücadelede bizlerinde yapabileceği şeylerin olduğuna. 220. Sayfa 12. Etkinlik “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde belirlenen grup üyeleriyle bir araya gelerek bir küme oluşturunuz. Getirdiğiniz A3 ebadındaki kâğıda iş birliği içinde “Küresel Isınma” konulu bir afiş hazırlayınız. Bu çalışma için sınıfa getirdiğiniz boya kalemlerini de kullanınız. Çalışma tamamlanınca hazırladığınız afişi sınıfın duvarlarından birine veya yazı tahtasına asınız. En beğenilen afişi oylamayla belirleyiniz (grupların kendi afişlerine oy vermemesi koşuluyla). En beğendiğiniz afişi seçme nedenini, nedenlerini aşağıya yazınız. Cevap: En beğendiğim afiş bizim grubun oldu.Çünkü Küresel ısınmayı güzel vurguladık. 13. Etkinlik “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde sizden istenen sunumu gerçekleştirmek için gerekli hazırlıkları yapınız. Sunum süreniz 10 dakika olacaktır. Gönüllü arkadaşlarınızdan birinin sunumunu dinleyerek sunumlara başlayınız. Sunumun sonunda arkadaşınızın yaptığı sunumu değerlendiriniz. Siz de sunumunuzu yapınız ve arkadaşlarınızdan değerlendirmelerini isteyiniz. Çalışmayı, mümkün olduğunca fazla sayıda öğrenciyle devam ettiriniz ve her sunumun dinleyici öğrencilerce değerlendirilmesini sağlayınız. Gerekiyorsa bu çalışmayı başka ders saatlerinde devam ettirerek daha fazla öğrencinin sunum yapmasını sağlayınız. 221. Sayfa Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? • Bu yazı yazılırken başta belirlenen işlem basamaklarına dikkat edilmiş mi? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde kullanılmak üzere, “ormanlar, ormanların faydaları” ya da “doğa ve evren” temalarıyla ilgili kitaplar bularak sınıfa getiriniz. Bulacağınız kitaplarda, “içindekiler” ve “sözlük” bölümlerinin bulunmasına dikkat ediniz. Öğretmeninizden de sınıfa böyle kitaplar getirmesini isteyiniz. ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde gerçekleştirilecek şiir dinletisi için “doğa ve evren” temalı şiirler bulunuz ve bunları fotokopiyle çoğaltarak (ya da yazarak) sınıfa getiriniz. Öğretmeninizden de sınıfa böyle şiirler getirmesini isteyiniz. ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde gerçekleştirilecek sunum etkinliği için gruplara ayrılınız. Grup içinde iş bölümü yaparak İnternet’ten, “ormanlar ve ormanların yararları” hakkında bilgi toplayınız ve topladığınız bilgileri destekleyecek fotoğraflar bularak bunların çıktılarını alınız. Bilgi toplama ve fotoğrafları derlemede kitap, dergi ve gazete gibi basılı kaynakların yanı sıra İnternet’ten de mutlaka yararlanınız. Her bilgi ve fotoğrafın hangi İnternet adresinden alındığını, elde ettiğiniz bilgilerin alındığı kaynağı not ediniz. ! Sonraki metin işlenişinin “Okuma” bölümünde gerçekleştirilecek şiir dinletisinde kullanılmak üzere, öğretmeninizden dizüstü bilgisayar, bilgisayara bağlanabilen hoparlör temin ederek sınıfa getirmesini isteyiniz. “Dünya ve çevre” temalı şiirlere uygun sözsüz müzikler bulup CD ya da USB bellek aracılığıyla sınıfa getirmesini de öğretmeninize söyleyiniz. ! Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere sınıfa birkaç adet A4 ebadında çizgisiz kâğıt getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229 “Orman” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

222. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Ağaç dikip gölgesinde halkı dinlendirmek kadar insanın kıyamet gününde hesabına yarar bir erdem yoktur.” Hz. Muhammed (S.A.V.) “Bir ulusun uygarlık düzeyi, üzerinde yaşadığı toprakları ağaçlandırmasıyla ölçülür.” Franklin Roosevelt (Frenklin Ruzvelt) “Ormansız bir yurt, vatan değildir.” Atatürk “Ağaç, geçmişi geleceğe bağlar. Size sabrı öğretir. Beraber yaşamanın, faydalı olmanın zevkini verir.” Marcel Prevast (Marsel Prövest) Cevap: Bu özdeyişlerin hepsi ağaçların ve ormanların önemini vurgulamaktadır.Dinimiz, ağaç dikmenin önemini öbür dünyada da alacağımızı söylüyor. Ruzvelt, ulusların değerini ağaçlarla ormanlarla ölçülmesini söylüyor.Atatürk, ormansız bir yurdun vatan olamayacağını, ağaçların ve ormanların değerini anlatıyor. Marcel Prevast, ise ağaçlardan ve ormanlardan çıkartılması gereken derslerin olduğunu bize bu özdeyişi ile anlatmaktadır. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • “Yaşam, ağaçsız da devam eder.” diyen birisine karşı cevabınız ne olurdu? Cevap: Bu düşünceyi kabul etmek mümkün değil.Çünkü yaşamın en önemli unsurları arasında ağaçlar ve ormanlar gelmektedir.Sayısız faydaları ile ormanlar olmadan yaşamak mümkün değildir. • Ormanların faydaları nelerdir? Cevap: Ormanlar erozyonu engeller, havayı temizler, diğer hayvanlara yuva olur, seli engeller, su kaynaklarının tükenmemesini sağlar, insanların ihtiyacı olan bir çok eşya ormanlardan elde edilmektedir. • Ormanları korumak için neler yapılmalıdır? Cevap: Bilinçsiz ağaç kesimini önlemek, yangınlardan korumak, ağaç dikmek, ormanı korumak için bilgilendirici yayınlar yapmak gerekir.Ayrıca kağıt kullanımında israf etmemek, ısınmak için odun yerine doğal gaz kullanmak ve doğal gazı yaygınlaştırmak gerekir. 224. Sayfa 4. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizce “Orman” adlı metin, ezberlenebilecek bir uzunlukta mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet ezberlenebilecek bir uzunluktadır. • ” ‘Orman’ adlı metin, kulağa hoş gelen bir metindir. Öyleyse bu metni okurken kulağa hoş gelecek şekilde okumaya özen göstermek gerekir.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır, çünkü metin şiir türünde yazılmıştır. • ” ‘Orman’ adlı metni sesli ya da ezbere okurken dize sonlarındaki ses benzerliklerini vurgulamak gerekir.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır, çünkü şiirin ahengine dikkat etmek gerekir. • ” ‘Orman’ adlı metni sesli ya da ezbere okurken tonlamaya, yani sesimize duygu değeri katmaya dikkat etmek gerekir.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır, çünkü şiirdeki duyguyu aktarmak için böyle yapılmalıdır. • ” ‘Orman’ adlı metni sesli ya da ezbere okurken heceleme, tekrar ve geri dönüşler yapmamaya dikkat etmek gerekir.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır, çünkü şiirin anlam ve ahengi bozulur. • ” ‘Orman’ adlı metin, işitilebilir bir ses tonuyla okunmalıdır.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. • ” ‘Orman’ adlı metin, insanın duygularını harekete geçiren, insanı coşturan bir metindir. Bu nedenle bu metni, dinleyicilere metindeki duyguyu hissettirmeye, onların duygularını coşturmaya çalışarak okumalıyız.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır. Yukarıdaki soruların cevaplanmasının ardından şiiri ezberlemeye çalışınız. Bunun için 15 dakika süreniz olacaktır. Ezberleme çalışması sırasında şu kural ve ilkelere dikkat ediniz: • şiirdeki ses benzerliklerini vurgulamak • tonlamaya dikkat etmek • şiiri uygun bir hızda okumak • heceleme, tekrar ya da geri dönüşler yapmamak • işitilebilir bir ses tonuyla okumak • şiirdeki duyguyu, duyguları hissettirmek, dinleyicileri coşturmak Ezbere okuma etkinliğine geçmeden önce öğretmeninizden şiiri, yukarıda belirtilen kural ve ilkelere dikkat ederek okumasını isteyiniz. Ardından siz, belirtilen kural ve ilkelere dikkat ederek şiiri ezbere okuyunuz. Bu etkinlikte olabildiğince fazla sayıda öğrencinin şiiri ezbere okuması beklenmektedir. Şiiri, yukarıda sıralanan kural ve ilkelere dikkat ederek en iyi ezbere okuyan arkadaşınızı oylamayla belirleyiniz. 5. Etkinlik 202. sayfadaki “Uzaklar” ve 210. sayfadaki “Gezegenimiz Isınıyor” adlı metnin yazı karakteriyle (yazı tipiyle) 223. sayfadaki “Orman” adlı metnin yazı karakterini inceleyerek aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. Hangi metnin yazı karakterini daha çok beğendiniz? Niçin? Cevap: Gezegenimiz Isınıyor adlı metindeki karakterleri daha çok beğendim.Çünkü gözleri yormayan bir karakteri var. b. “Gezegenimiz Isınıyor” ve “Orman” adlı metinlerin ders kitabınızda görmeye alışmış olduğunuz yazı karakterinden farklı karakterlerde yazılmış olması, bu iki metnin daha kolay anlaşılmasına katkı sağlamış ya da anlaşılmalarını zorlaştırmış mı? Açıklayınız. Cevap: Anlaşmalarını zorlaştırmış, çünkü bu karakterler gözleri yoruyor ve okumak zor oluyor. 225. Sayfa 6. Etkinlik Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeler varsa bunların anlamlarını sözlükten öğreniniz. Defterlerinize, bu kelimelerin her biriyle birer cümle kurarak cümlelerinizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. 7. Etkinlik Aşağıdaki cümle gruplarını inceleyiniz. a. • Öğrenciler bahçede sıra olmuşlardı. • Onlar bahçede sıra olmuşlardı. b. • Çocuklardan Duru, Burak ve Yiğit yanıma geldi. • Çocuklardan bazıları yanıma geldi. c. • Şiiri yazdım. • Neyi yazdım? ç. • Kitabı sana vereceğim. • Bunu sana vereceğim. 2. Yukarıdaki her grubun ikinci cümlesinde yer alan altı çizili kelime, birinci cümledeki hangi kelimenin yerini tutmaktadır? Cevap: İsmin yerini almış. 3. “Her grubun ikinci cümlesinde yer alan altı çizili kelime, birinci cümlede bir ismin yerini tutmuş, o ismin yerine kullanılmıştır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. 4. Yukarıdaki soruların cevaplanmasının ardından aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Her grubun ikinci cümlesinde yer alan altı çizili kelime, birinci cümlede bir ismin yerini tutmuş, o ismin yerine kullanılmıştır. İsimlerin yerini tutan, onların yerine kullanılan kelimelere zamir (adıl) denir. İkinci cümlelerdeki “onlar, bazıları, neyi, bunu” kelimeleri birer zamirdir. 5. “Orman” adlı metinde kullanılan aşağıdaki altı çizili kelimeler birer zamirdir. Bu zamirlerin metnin anlamına olan katkısını belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız: Ormanlar yapraktan bir engin deniz, Burada yıkanır hava tertemiz. Orman sağlık, hayat dolu bir kaynak, Herkese bir ödev onu korumak. a. “Burada” zamiri, hangi ismin yerini tutmuş, hangi ismin yerine kullanılmıştır? Sizce metinde niçin belirlediğiniz isim değil de “burada” zamiri kullanılmış olabilir? Belirlediğiniz ismin yerine “burada” zamirinin kullanılmış olması metnin anlamını nasıl etkilemekte, metnin anlamına nasıl bir katkı sağlamaktadır? Cevap: Ormanlar ismi yerine kullanılmıştır.Şiiri daha etkileyici olmakla beraber tekrara düşmemiş olur. b. “Onu” zamiri, hangi ismin yerini tutmuş, hangi ismin yerine kullanılmıştır? Sizce metinde niçin belirlediğiniz isim değil de “onu” zamiri kullanılmış olabilir? Belirlediğiniz ismin yerine “onu” zamirinin kullanılmış olması metnin anlamını nasıl etkilemekte, metnin anlamına nasıl bir katkı sağlamaktadır? Cevap: Orman ismi yerine kullanılmıştır.Şiirde tekrara düşmemiş ve daha belirgin hale getirmiştir. 226. Sayfa 8. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Şair, ormanı nasıl tanımlayarak metne başlamıştır? Cevap: Gölgesi serindir, havası taze, Yeşil yaprakları zümrüt yelpaze. 2. Metinde, ormandaki hangi varlıklardan söz ediliyor? Cevap: Çiçek, reçine, kuşlar, kaynak sular, ağaç, rüzgar. 3. Şair, ormanda bir gün akşama kadar kalmamızı neden istiyor? Cevap: Yaz ortasında bir bahar havası istersen ormanda bir gün akşama kadar kalak bu isteğimizi yerine getirecektir. 4. Ormanda hava nasıldır? Cevap: Temizdir. 5. Ormanın dağlar ve kırlar için önemi nedir? Cevap: Ormanın en güzel süsünün kırlar olduğunu, dağların zümrüt rengi bir örtüyle kaplandığını, doğal bir güzellik olduğu bahsedilmektedir. 6. Ormanın bulutlar için önemi nedir? Cevap: Bulutlar buralarda toplanır ve yağmurun yağmasına neden olur. 7. Ormanın sular için önemi nedir? Cevap: Sular ormanlarda akar ve ninni gibi olur.Ormanlar suyu tuttuğu için de önemlidir. 8. Dereler nerede doğar ve büyür? Cevap: Gölgelikte doğar ve büyür. 9. Yaz mevsiminde su, nerede korunur ve beslenir? Cevap: Ormanda. 10. Hava, nerede temizlenir ve yıkanır? Cevap: Ormanda. 11. Metin hangi sözlerle sona ermektedir? Cevap: Orman sağlık, hayat dolu bir kaynak, Herkese bir ödev onu korumak. 12. Şair ormanı güzellik ve zenginlik olarak tanımlıyor? “Orman” adlı metnin şairi siz olsaydınız ormanı nasıl tanımlardınız? Niçin? Cevap: Yaşam için önemli olduğunu.Çünkü ormanlar tüm canlılar için oldukça önem taşımaktadır. 13. Şair ormansız memleketi niçin çöle benzetiyor olabilir? “Orman” adlı metnin şairi siz olsaydınız ormansız memleketi neye benzetirdiniz? Niçin? Cevap: Bende çöle benzetirdim.Orman olmadan su olmaz, yağış olmaz, her yer kurak olurdu. 14. Metinde anlatılanlardan hareketle ormanların önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz? Cevap: Ormanlar oksijen verip karbodioksiti alarak havayı temizler ve oksijen yayarlar.Canlılara ev sahipliği yapar.Bir çok hayvan ormanlarda yaşar.Kuraklığı önler, erozyonu önler, yağmurlara neden olur, su kaynaklarının tükenmesini engeller. 9. Etkinlik Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor? Cevap: Ormanın faydaları ve güzelliklerinden. • Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir? Cevap: Orman çok değerli ve gereklidir, onu korumak hepimizin görevi olmalıdır. 10. Etkinlik “Orman” adlı metni bir kez de sessiz okuyarak aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. a. ” ‘Orman’ ” adlı metin kulağa hoş gelmektedir çünkü…” diyen biri sizce sözlerini nasıl devam ettirmiş olabilir? Aşağıya yazınız. Cevap: Şiir olarak yazılmıştır ve ses uyumu vardır. b. “Orman” adlı metin mi yoksa aşağıdaki “Ormanların Yararları” adlı metin mi mısralar hâlinde yazılmıştır? Aşağıya yazınız. Cevap: Orman adlı metin mısralar halinde yazılmıştır. Ormanların Yararları Ormanların en önemli faydası oksijen kaynağı olmasıdır. Ormanlar, bitkiler ve hayvanlar için doğal su kaynağıdır. Ağaçlar, yağışlar sonucu oluşan suyu; yaprakları, dalları, gövdeleri ve kökleri ile tutar, böylece sellerin olmasını önler. Ağaçlar yeraltı sularının oluşmasında da etkilidir. Ormanlar doğal afetleri önler, ülke ekonomisine katkıda bulunur. c. “Orman” adlı metindeki anlatım mı yoksa yukarıda yer alan “Ormanların Yararları” adlı metindeki anlatım mı daha etkileyicidir? Bu iki metinden hangisi, özellikle duygularımızı harekete geçirmek, coşku ve heyecan uyandırmak için yazılmıştır? Cevap: Orman adlı metin duyguları harekete geçirmektedir.Okurken hem mısralar halinde olması hem de ses uyumu olması insanı daha çok etkilemektedir. ç. “Orman” adlı şiir ve “Ormanların Yararları” adlı metinlerden hangisinde sesler arasında bir uyum, ahenk oluşturmaya dikkat edilmiştir? Cevap: Orman adlı şiir. 227. Sayfa d. Güzel yazmak, yazdıklarımızın etkili olmasını sağlamak için söz sanatlarına başvururuz. “Orman” ve “Ormanların Yararları” adlı metinlerden hangisinde söz sanatına ya da sanatlarına başvurulduğunu düşünüyorsunuz? Cevap: Orman adlı metinde söz sanatları vardır. e. ” ‘Orman’ adlı metindeki bütün mısraların hece sayısı 11’dir. Bütün mısraların 11 heceden oluşması, şiirin ahengine katkıda bulunmaktadır.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet katılıyorum. f. ” ‘Orman’ adlı metnin her bölümünün mısra sonlarında yer alan kelimeler arasında ses benzerliği vardır. Örneğin birinci bölümün mısra sonlarında yer alan ‘taze’ ve ‘yelpaze’ kelimeleri arasında ses benzerliği vardır. Bu ses benzerlikleri şiirde bir ahenk oluşmasına katkıda bulunmaktadır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Cevap: Haklıdır. g. ” ‘Orman’ adlı metnin 8. bölümünün mısra sonlarında yer alan ‘çoraktır’ ve ‘konaktır’ kelimeleri arasında da ses benzerliği vardır. Bu iki kelime arasında, kelime sonlarındaki ‘aktır’ sesleri benzerdir.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Cevap: Haklıdır. ğ. ” ‘Çoraktır’ ve ‘konaktır’ kelimeleri arasındaki benzer seslerden ‘ak’ sesleri, iki farklı kelime içinde yer almaktadır. Biri ‘çorak’ kelimesindeki ‘ak’ sesleri, diğeri de ‘konak’ kelimesindeki ‘ak’ sesleridir. O hâlde buradaki ses benzerliği; yazılış ve okunuşları aynı, anlam ve görevleri farklı ‘ak’ sesleriyle sağlanmıştır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Cevap: Haklıdır. h. ” ‘Çoraktır’ ve ‘konaktır’ kelimelerinin sonunda yer alan “-tır” ekleri arasında da ses benzerliği vardır. Bu iki ek, aynı ektir. O hâlde buradaki ses benzerliği; yazılış, okunuş, anlam ve görevleri aynı olan ‘-tır’ ekleriyle sağlanmıştır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Cevap: Haklıdır. 11. Etkinlik “Orman” adlı metindeki bütün kafiyelerin altlarını çiziniz. Redifleri ise daire içine alınız. Çalışmayı metin üzerinde yapınız. 12. Etkinlik “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde sizden istenen “ormanlar, ormanların faydaları” ya da “doğa ve evren” temalı kitapları öğretmen masasının üstüne koyunuz. Öğretmeninizden de getirdiği kitapları öğretmen masasının üstüne koymasını isteyiniz. Masada toplanan kitapları inceleyiniz. Kitapların özellikle “içindekiler” ve “sözlük” bölümlerini iyi inceleyiniz. Ardından “içindekiler” ve “sözlük” bölümlerinin kitaplardaki işlevlerinin neler olduğunu, bu bölümlerin hangi kurallara, ölçütlere dikkat edilerek oluşturulduğunu açıklayınız. Daha sonra aşağıdaki bilgileri okuyunuz: ÖĞRENELİM Bir kitabın başında yer alan “içindekiler” sayfası – sayfaları, bölümleri ve kısımları olan kitaplardan oluşturulur. Bu bölüm ya da kısımların mutlaka bir adı olmalıdır (Örnek: 7. Tema: Doğa ve Evren). Bölüm ya da kısımlar sadece numaradan oluşuyorsa “içindekiler” bölümü oluşturulmaz, kullanılmaz. (Örnek: 1. Bölüm, 2. Bölüm …). “İçindekiler” sayfası – sayfaları, bir bölüm ya da alt bölümü kitap içinde daha hızlı bulmamızı sağlar ve kitabın bütünü hakk ında bize fikir verir. Kitaplardaki “sözlük” bölümü ise bir kitap içinde herhangi bir yerde kullanılmış olan önemli, okurların bilmesinin yararlı olacağı düşünülen kavram ve terimlerin anlamlarının açıklandığı bölümdür. Okurlar, kitap içinde bilmedikleri bir terime ya da kavrama rastlarlar sa bunun anlamını kitabın sonunda yer alan sözlük bölümünden kolayca öğrenebilirler. “Sözlük” bölümündeki kelimeler, alfabetik sırada bulunur. Elektronik ortamda (İnternet’te) bulunan dijital kitaplarda da “içindekiler” ve “sözlük” bölümleri bulunabilir. Dijital kitaplardaki “içindekiler” ve “sözlük” bölümlerinin işlevleri ve kitap içindeki yerleri de basılı kitaplardaki gibidir. 228. Sayfa 13. Etkinlik Aşağıdaki bilgileri okuyunuz: “Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde sizden istenen hazırlıktan hareketle sınıftaki arkadaşlarınıza, “ormanlar ve ormanların yararları” konulu kısa bir sunum yapınız. Sunumunuzu tamamladıktan sonra tahtaya, yararlandığınız İnternet adreslerini yazınız. Arkadaşlarınız, bu İnternet adreslerinden elde edilen bilgilerin güvenilir olup olmadığını değerlendirecektir. Siz de diğer grupların yararlandığı İnternet adreslerinin güvenilir olup olmadığını değerlendiriniz. Öğretmeninizden, güvenilir olduğuna karar verilen bütün İnternet adreslerini tahtaya yazmasını isteyiniz. 14. Etkinlik Sınıfa getirdiğiniz “doğa ve evren” temalı şiirlerin fotokopilerini öğretmen masasının üzerine koyunuz. Öğretmeninizin getirdiği şiirleri de öğretmen masasının üstüne yerleştiriniz. Bütün şiirlere göz atınız ve sizin getirdiğiniz dışındakilerden bir tanesini seçiniz. Her öğrencinin farklı bir şiir seçmesi gerekmektedir. Seçme aşamasından sonra, şiirinizi ezberlemeye başlayınız. Bunun için 10-15 dakika süreniz bulunmaktadır. Ardından öğretmeninizin rehberliğinde bir şiir okuma sırası belirleyiniz. Dinletide şiirlerinizi bu sıraya göre okuyacaksınız. Dinleti sırasında, bir şiirden diğerinin okunmasına geçilirken yaklaşık 10-15 saniye beklenmesi gerekmektedir. Bilgisayar ve hoparlörü kullanarak sözsüz müzikleri başlatınız; ardından şiirleri okumaya geçiniz. Sözsüz müziğin dinletinin sonuna kadar devam etmesini sağlayınız. 229. Sayfa 15. Etkinlik İstediğiniz konuda bir konuşma yapınız. Arkadaşlarınızdan konuşmanızı değerlendirmelerini isteyiniz. Yazma Bu bölümde, bir metni kendi kelimeleriyle yeniden oluşturma yöntemiyle bir metin yazacaksınız. Bunun için önce “Orman” adlı metnin konusunu ve ana duygusunu hatırlayarak sınıfta açıklayınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “Orman” adlı metinle aynı konu ve ana duyguyu işleyen bir şiir yazınız. Şiirinizi, kendi kelimeleriniz, ifadelerinizle oluşturmaya (“Orman” adlı metindeki kelimeler, ifadeler ve ses benzerliklerinden farklı kelime, ifade ve ses benzerlikleri kullanmaya dikkat ederek) özen gösteriniz. Metni yazma aşamasını tamamlayınca şiirinize uygun bir başlık bulunuz. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız şiiri, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu şiir, “Orman” adlı metnin konusu ve ana duygusuyla ilgili mi? • Bu şiirin başlığı ile içeriği uyumlu mu? • Bu şiiri kendi kelimelerimi, ifadelerimi kullanarak mı yazdım? • Bu şiiri daha iyi nasıl yazabilirim? Düzeltme Şiirinizi aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız şiirde, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız şiirde, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız şiirde, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Bütün şiirler okunduktan sonra en güzel, etkileyici şiiri, sınıfın tamamının katıldığı bir oylamayla belirleyiniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 238, 239, 240, 241, 242 “Uçakla Yolculuk” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

238. Sayfa 1. Etkinlik “Ulaşım” kelimesinin çağrıştırdığı kelimeleri aşağıdaki boşluklara yazınız. Cevap: 2. Etkinlik Yolculuk yapmayı sever misiniz? Açıklayınız. Cevap: Evet çok severim yeni yerler görmek hoşuma gider. Son olarak ne zaman ve nereye yolculuk yaptınız? Cevap: Geçen yaz İstanbul’a gittim. En sevdiğiniz ulaşım aracı hangisidir? Niçin böyle düşünüyorsunuz? Cevap: Uçak, Çünkü en hızlı ulaşım aracı. 240. Sayfa 3. Etkinlik “Uçakla Yolculuk” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize not ediniz. Bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğrenerek her kelimeyi birer cümlede kullanınız. Cümlelerinizi defterlerinize yazınız. Cevap: Bucak:Kenar, köşe, yer Cümlem: Dört bucak onu aradım. Yama:Delik ve yırtığı uygun bir parça ile onarma, kapatma Cümlem: Annem pantolonumun yırtılan yerine ona uygun yama koydu. Kama: Silah olarak kullanılan, ucu sivri, iki ağzı da keskin uzun bıçak Cümlem: Askerlerde kama vardı. 4. Etkinlik Herhangi bir yapım eki almamış (Çekim eki almış olabilir.) ve başka bir kelimeyle birleşme yoluyla oluşmamış, kök hâlindeki kelimeleri tablodaki 1 numaralı bölüme yazınız. Yapım eki almış kelimeleri tablodaki 2 numaralı bölüme yazınız. En az iki kelimenin, aralarına ek girmeyecek biçimde anlam ve yapı yönüyle birleşip kaynaşmasıyla oluşan ve tek bir varlık ya da kavramı karşılayan kelimeleri tablodaki 3 numaralı bölüme yazınız. Cevap: 5. Etkinlik 4. etkinlikte yaptığınız çalışmadan hareketle aşağıdaki boşlukları doğru şekilde doldurunuz. a. Herhangi bir yapım eki almamış ve başka bir kelimeyle birleşme yoluyla oluşmamış, kök hâlindeki kelimelere BASİT KELİMELER denir. Basit kelimeler, yapım eklerini almaz ancak ÇEKİM eklerini alabilir. b. İsim ya da fiil köklerine yapım ekleri getirilerek oluşturulan kelimelere TÜREMİŞ KELİME denir. c. En az iki kelimenin, aralarına ek girmeyecek biçimde anlam ve yapı yönüyle birleşip kaynaşmasıyla oluşan ve tek bir varlık ya da kavramı karşılayan kelimelere BİRLEŞİK KELİME denir. 241. Sayfa 6. Etkinlik 1. Şair ilk dörtlükte, uçağın hangi özelliğini vurguluyor? Cevap: Çift motorlu olmasından, hemen yükselmesinden ve hızlı olmasından. 2. Şair uçuş sırasında ilk önce hangi manzarayla karşılaşıyor? Cevap: Tepesinde kar olan Uludağ’ı görüyor. 3. Şair köyleri neye benzetiyor? Cevap: Yan yana sıralanmış kutulara benzetmiştir. 4. Şair Mudanya trenini niçin oyuncağa benzetiyor olabilir? Cevap: Yukarıdan bakınca tren küçük oyuncak trene benzemektedir. 5. Şair bahçeleri ve denizi nelere benzetiyor? Cevap: Bahçeler, süslü raflara deniz ise masmavi bir çarşafa benzetmiştir. 6. 7 ve 8. dörtlüklerde şair, hangi benzetmelere başvuruyor? Cevap: Deniz sanki masmavi bir çarşafa benzetilmiştir. Bahçeler ise süslü raflara Otlayan sürüler beyaz yamaya Burunlar ise denizlere saplanmış kamalara benzetilmiştir. 7. “Bu şiirdeki cümleler, şairin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içeren cümlelerdir; yani öznel yargılı cümlelerdir. Bu şiirdeki cümlelerde anlatılanların doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değişebilir; yani cümlelerdeki yargılar kanıtlanamaz.” şeklinde açıklama yapan biri sizce bu düşüncelerinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Haklıdır çünkü şair kendi duygu ve düşüncelerini aktarmıştır. 8. Şiirde, kişiden kişiye değişmeyen, herkes için aynı olan, kanıtlanabilir yargıların anlatıldığı cümleler var mıdır? Varsa bu cümleleri söyleyiniz. Cevap: Bursa’dan Yeşilköy’e Çeyrek saatte geldik cümlesi vardır. 9. Bu şiirde kişiden kişiye değişmeyen, herkes için aynı olan, kanıtlanabilir yargıların anlatıldığı cümlelere, yani nesnel yargılı cümlelere yer verilmemiştir.” şeklinde açıklama yapan biri sizce bu düşüncelerinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Öznel cümleler ağırlıklıdır. 10. Şiirin konusu ve ana duygusu nedir? Cevap: Konusu, çocuğun uçak yolculuğunda gördükleri ve yaşadıklarıdır. Ana fikri ise, bildiğimiz her şey farklı yerlerden bakılınca farklı görülebilir. 11. Metinde en çok beğendiğiniz ifade, bölüm hangisi oldu? Cevap: “Bulutlarla arkadaş olmak ne hoş oluyor” cümlesidir. 12. Metin, duygu ve düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe yol açtı mı? Açıklayınız. Cevap: Evet oldu uçakla yolculuğun ne kadar güzel ve heyecanlı olduğunu anladım. 7. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “Uçakla Yolculuk” başlığını kullanmış olabilir? Cevap: Uçakla yolculuk yaptığı için. Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız. Cevap: Uyumludur çünkü uçakla yapılan bir yolculuk anlatılmaktadır. Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: UÇAKTAN BAKINCA 8. Etkinlik Sınıfta, dilediğiniz konuda ve herhangi bir hazırlık yapmadan bir konuşma yapınız. Arkadaşlarınızdan konuşmanızı değerlendirmelerini isteyiniz. 242. Sayfa Yazmaya Hazırlık “Bir metin yazarken yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmak çok önemlidir.” diyen biri sizce niçin böyle düşünüyor olabilir? Siz onun bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız. Metnin konusunu ve ana duygusunu hatırlayarak sınıfta açıklayınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “Uçakla Yolculuk” adlı metnin konusu ve ana duygusundan hareketle yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmaya dikkat ederek bir şiir yazınız; şiirinizi yazmayı bitirince metninize uygun bir başlık bulunuz. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Şiir konusu ve ana duygusu bakımından “Uçakla Yolculuk” adlı metne benziyor mu? • Şiirin başlığı ile içeriği uyumlu mu? • Şiirde yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmaya dikkat edilmiş mi? • Bu şiiri daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu şiir anlaşılır mı? • Bu şiirde, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Şiirin yazımının tamamlanmasının ardından, şiirinizi aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız şiirde, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız şiirde, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız şiirde, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek şiiri defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız şiiri sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Bütün şiirler okunduktan sonra en güzel, etkileyici şiiri, sınıfın tamamının katıldığı bir oylamayla belirleyiniz. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere sınıfa birkaç adet A4 ebadında çizgisiz kâğıt getiriniz.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256 “Robotik ile Enerji” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

243. Sayfa 1. Etkinlik Aşağıda tanımı verilen kavramın ne olduğunu tahmin etmeye çalışınız. Tahmininizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Ardından öğretmeninizin rehberliğinde bu tanımın hangi kavrama ait olduğunu bulunuz. “Maddede var olan ve ısı, ışık biçiminde ortaya çıkan güç.” Cevap: Enerji 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplayınız. “Enerji kaynakları” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: Enerji elde edilen kaynaklar aklıma gelmektedir.Bunların bazıları, barajlar, rüzgar, güneş, aküler, motorlardır. Enerjinin nasıl elde edildiğini, üretildiğini biliyor musunuz? Açıklayınız. Cevap: Barajlar, yani su, rüzgar, güneş, petrol gibi maddelerden faydalanılarak üretilmektedir. Bildiğiniz enerji üretim kaynakları var mı? Varsa açıklayınız. Cevap: Elektrik santralleri, rüzgar, güneş, doğal gaz, petrol ürünleri. 3. Etkinlik Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz. Cevap: Robotik cihazlar ve enerji anlatılmış olabilir. 251. Sayfa 4. Etkinlik a. “Robotik ile Enerji” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize yazınız. b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız. c. Ardından sözlükten bu kelimelerin anlamlarına bakarak tahminlerinizin doğru olup olmadığını kontrol ediniz. ç. Kelimelerin her biriyle birer cümle kurunuz ve kurduğunuz cümleleri defterlerinize yazınız. Ardından cümlelerinizi sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. Cevap: Türbin: Su, buhar, gaz gibi herhangi bir akışkanın hareket enerjisiyle ve birtakım özel düzenler yardımıyla dönerek çalışan araç. Fosil Yakıt: benzin, Mazot gibi petrol ürünlerinden elde edilen yakıt. Cümlelerim: Barajlardaki türbinler çok büyük. Fosil yakıtlar ileride tükenebilir. 5. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Metinde anlatılan olay nedir? Cevap: Metin ve ablasının Bilim Şenliği için hazırladıkları proje ve Robotiğin onlara yardım etmesi. 2. Metnin kahramanları kimlerdir? Cevap: Robotik, Selin, Metin, Öğretmen, anne, şenlikteki öğretmenler. 3. Kahramanlarımızdan Metin, bilim şenliği için hangi projeyi hazırlıyor? Cevap: Evlerdeki elektriğin nasıl üretildiğini gösteren bir proje. 4. Okuduğunuz metinde, hangi kaynaklardan elektrik üretilebileceği açıklanmıştır? Cevap: Kömür, Rüzgar, güneş , yağmur, toprak. 5. Öğretmeni, Metin’e hangi konuda yardımcı oluyor? Cevap: Enerji kaynaklarını yerinde göstererek. 6. Yenilenebilir enerji metinde nasıl tanımlanmıştır? Cevap: Rüzgar, yağmur, güneş gibi doğal kaynaklardan oluşan enerji. 7. Jeotermal enerji metinde nasıl tanımlanmıştır? Cevap: Jeotermal enerji yerin derinliklerinde birikmiş ısının oluşturduğu sıcak su ve buhardan yapay yollarla elde edilen enerjidir. Basitçe dünyanın iç sıcaklığından türetilmiş güçtür. 8. Metinde, üzerinde durulan bütün enerji kaynakları hangileridir? Cevap: Güneş, rüzgar, kömür, su yani hidroelektrik enerji üzerinden kısaca yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarından bahsedilmektedir. 9. Metin, nerede ve niçin uyuyakalıyor? Cevap: Kanepede uyuyakalıyor çünkü çok okumuş ve yorgun düşmüştür. 10. Dedelerinin doğum günü kutlamasına giderlerken Metin’in sorduğu hangi soru Selin’in kahkahalarla gülmesine neden oluyor? Cevap: Çünkü Metin kendi arabasını alana kadar benzin gibi kaynakların tükenip tükenmeyeceğini merak etmiş ve sormuştur. 11. “Selin, iyi bir kardeştir çünkü…” cümlesi nasıl tamamlanabilir? Metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Çünkü Metin’e bilmedikleri konuda yardım etmektedir. 12. Enerji nasıl üretilmektedir? Metinden hareketle açıklayınız. Cevap: Enerji kaynaklarının hareket enerjisine çevrilmesi ve tirbünler sayesinde üretilmektedir. 13. Sizce Metin, bilim şenliği büyük ödülünü kazanmayı hak etti mi? Açıklayınız. Cevap: Bence hak etti çok çalıştı konuya hakim oldu ve sorulara güzel cevaplar verdi. 14. Robotik ile Enerji adlı metinden hangi bilgileri öğrendiniz? Cevap: Kaç çeşit enerji kaynağı olduğunu, yenilenebilir enerji kaynaklarını öğrendim. 15. Sizce “Robotik ile Enerji” başlığı, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Açıklayınız. Cevap: Bence uyumlu. Enerji Kaynakları başlığını kullanırdım. 16. ” ‘Robotik ile Enerji’ adlı metin oldukça önemli, yararlı bir metindir.” diyen biri, sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Bence haklıdır. Enerji konusunda oldukça önemli bilgiler edindim. 252. Sayfa 6. Etkinlik A. Aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Blog, insanların öğrendiklerini, bildiklerini, herhangi bir konuyla ilgili düşüncelerini, günlük hayatta yaşadıklarını; yazı, video, resim ve fotoğraflar eşliğinde paylaştıkları web tabanlı, yani yalnızca ağ bağlantısı üzerinden erişilebilen, İnternet tarayıcısı yardımıyla çalıştırılabilen bir platformdur. Blog sahipleri – yazarları, yazılarını kolayca yazıp anında okuyucularla paylaşabilir. Blogla- rın en önemli amacı okurlarla paylaşımda bulunmaktadır. Paylaşım arttıkça ve okurlar paylaşılanlarla ilgili yorumlarda bulundukça bloglar anlam kazanır. Asıl adı weblog olan “blog”, “web sitesi”nden farklıdır. Blog yazılarına yorum eklenebilir. Bu, yazar ve okuyucuyu arasında bir bağ kurulmasını sağlar. Bir diğer ifadeyle bloglar, yazar ve okurlar arasında etkileşimin olduğu iletişim araçlarıdır. Ancak “web sitesi”ne okurun yorum eklemesi, yani tepkisini yansıtması mümkün değildir. Bloglar, ücretsiz olarak oluşturulabilir. B. Yukarıda verilen bilgilerden hareketle “blog”un ne olduğunu ve blogların hangi amaçlarla kurulduğunu aşağıya yazınız. Cevap: Blog, insanların öğrendiklerini, bildiklerini, herhangi bir konuyla ilgili düşüncelerini, günlük hayatta yaşadıklarını; yazı, video, resim ve fotoğraflar eşliğinde paylaştıkları web tabanlı, yani yalnızca ağ bağlantısı üzerinden erişilebilen, İnternet tarayıcısı yardımıyla çalıştırılabilen bir platformdur. 253. Sayfa C. Aşağıda, geleceginitasarla.net adresli blogdan, sayfa görüntüleri yer almaktadır. Bu sayfaları inceleyiniz ve ardından sayfaların altında yer alan soruları cevaplayınız. 255. Sayfa a. Sizce bu blogun kurulma amacı nedir? Cevap: Bilimsel gelişmelerden haberdar etmek için. b. “Bu blog, bilimle ilgili bilgilerin, gelişmelerin paylaşıldığı bir blogdur.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır çünkü bilimsel gelişmelerden bahsetmektedir. c. “Bloglar, günlüklere benzemektedir. Bunu bu etkinlikte incelediğim blog sayfalarından anlayabiliyorum.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Benzemektedir ama günlüklerdeki gibi her gün yazılmamaktadır. ç. “Bloglar, yazar ve okuyucu arasında bir bağ kurulmasını, etkileşim gerçekleşmesini sağlar. Bunu, bu etkinlikte incelediğim blog sayfalarında yer alan, okurlara yorumlar yazıp gönderme fırsatının sunulduğu ‘Yorum Yap’ bölümlerinden anlayabiliyorum.” diyen biri sizce bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız. Cevap: Evet haklıdır. 256. Sayfa 7. Etkinlik İstediğiniz konuda bir konuşma yapınız. Arkadaşlarınızdan konuşmanızı değerlendirmelerini isteyiniz. Yazmaya Hazırlık Bu bölümde grup olarak yazma çalışması yapacaksınız. Bunun için gruplara ayrılınız. Grup arkadaşlarınızla birlikte, “Bilim ve Teknoloji” temasına uygun bir yazma konusu belirleyiniz (Örnek: bilimsel çalışmaların önemi). Grup olarak yazma çalışmasında, metni iş birliği yaparak yazmaya dikkat ediniz. Grubun her üyesinin düşünceleriyle metne katkıda bulunmasını sağlayınız ve dile getirilen her düşünceyi grup içinde iyice değerlendiriniz, tartışınız, ardından kâğıda aktarınız. Kabul edilen düşünceleri kâğıda aktarması için bir yazıcı belirleyiniz. Yazma, Taslak Oluşturma “Yazmaya Hazırlık” aşamasındaki açıklamaları dikkate alarak belirlediğiniz konuda bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi, sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazıya hangi üye, hangi düşünceleriyle katkı sağladı? • Grup üyelerinin dile getirdiği her düşünce, grup içinde iyi değerlendirildi, tartışıldı mı? • Bu yazı, etkili bir iş birliğiyle mi oluşturuldu? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabiliriz? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebiliriz? Düzeltme Yazdığınız metni grupça, dil-anlatım, yazım-noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlara yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün grupların metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız.

6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 162, 163 “TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

TEMA SONU DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI 162. Sayfa Emine Teyze’nin Çilek Reçeli Bir akşam Emine Teyze geldi bize. Elinde de küçük bir kavanoz reçel vardı: çilek reçeli. “Ben yaptım, afiyetle yiyin.” dedi. Ben de babam da çilek reçelini çok severdik. Emine Teyze daha kapıdayken hemen tatmak istedik. Koşarak mutfağa gidip iki çay kaşığı getirdim. Babamla reçeli tattık, gerçekten çok güzeldi. Babam ağzını şapırdatarak Emine Teyze’yi kolundan tutup oturma odasına götürdü: “Gel bakalım Emine Teyze, otur şöyle. Önce şu reçeli nasıl yaptın onu anlat, sonra hâl hatır sorarım. Aklıma herkesi rahatlatacak bir düşünce geldi.” diyerek bizi de meraklandırdı. Emine Teyze, reçelinin beğenilmesinden kıvanç duymuştu. Güzelce kuruldu koltuğa ve ballandıra ballandıra reçeli nasıl yaptığını anlattı. Babam, “Başka reçeller de yapabilir misin peki?” diye sorunca Emine Teyze, “Bu da bir şey mi?” anlamında elini salladı. “Sen ne diyorsun Mehmet Bey oğlum, elli çeşit reçel yaparım ben. Patlıcan reçelinden tut, muz reçeline kadar… Elime ne geçerse onun reçelini yapabilirim.” Ben de Emine Teyze’nin yanına oturmuş hayran hayran anlatışını izliyordum. Bana sarılarak, “Bu salon çiçeğinden bile reçel yaparım.” deyip öptü beni. Babam, ellerini ovuşturuyor “Müthiş!”, “Çok güzel!” diye kendi kendine konuşuyordu. Sonunda aklındaki düşünceyi açıkladı: “Bir reçel yapımevi kuracağız. Emine Teyze de başaşçımız olacak.” Elindeki işsizler listesini sallıyordu babam. “Burada adları olan on beş kişi de reçel ya- pımevinde çalışacak.” Hepimiz şaşkınlıkla izliyorduk onu. Her şeyi planlamış gibi anlatıyordu. Meyvelerin nasıl alınacağını, bu iş için ne kadar para gerektiğini oracıkta anlatıverdi. Emine Teyze, “Aferin Mehmet Bey oğlum, sen büyük adamsın vallahi!” diyerek onayladığını ve bu işe katılacağını belirtmiş oldu. Babam masaya kalemiyle birkaç kez vurduktan sonra uğultu azalarak kesildi. Babam konuşmasını sürdürdü. “Emine Hanım’ın reçel yapım yöntemiyle bir reçel yapımevi kuracağız. Buradaki herkes, işin içinde olacak. Bir dayanışma oluşturacağız. Gerekli ürünleri, araç ve gereçleri satın alacağız. Herkes kendi bütçesine göre para koyacak ve ortaklaşa yürüteceğiz bu işi. Kazancımızı da bölüşeceğiz. Ne diyorsunuz? Yapabilir miyiz bu işi?” Salondakiler babamın sorusunu alkışlayarak yanıtladı. Alkış uzun süre dinmedi. Babam heyecanlanmış, yanakları kızarmıştı. Onu ilk kez böyle görüyordum. Alkışlar dindikten sonra birkaç kişi reçel yapımevi ile ilgili sorular yöneltti. Babam onları yanıtladı ve herkes bu işin olabileceğine inandı. O akşam toplantı geç saatlere dek sürdü. Para miktarı belirlendi. Reçel yapımevinin neresi olacağına karar verildi. Artık herkesin uykusu geldiğinden bir hafta sonra toplanmak üzere babam toplantıya son verdi. Sonraki günler her şey yolunda gitti. Miyase SERTBARUT   1. Yukarıdaki metin, hangi türde bir metinden alınmış olabilir? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle birlikte sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Anı türündedir.Yazar geçmişte yaşadığı bir anısını kendi ağzından anlatmaktadır. 163. Sayfa 2. Sizce “Emine Teyze’nin Çilek Reçeli” adlı metnin bittiği yerden sonra neler olmuş, yaşanmış olabilir? Kurgulayarak sözlü olarak anlatınız. Cevap: Ertesi hafta yeniden toplanıp tüm eksiklikleri gidermişlerdir.Daha sonra reçel yapımına başlamışlar ve satışlarını daha çok İnternet üzerinden yapmaktadırlar.Kısa sürede ünleri artmış ve ülkenin her yerine reçeller göndermeye başlamışlardır. 3. Bir metin yazma çalışmasında, “yazmaya hazırlık” aşamasında neler yapılır? Sözlü olarak açıklayınız. Cevap: Öncelikle yazılacak konu belirlenir. Bu konu ile ilgili farklı kaynaklardan bilgiler toplanır ve sonrasında yazmaya başlanır. 4. Sizce yukarıdaki metnin başlığı, metinde anlatılanlarla uyumlu mu? Siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Aşağıya yazınız. Cevap: Evet, uyumludur. Ben olsam “Reçelle gelen dayanışma” başlığını kullanırdım. 5. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların karşısındaki boşluğa “D”, yanlış olanların karşısındaki boşluğa ise “Y” yazınız. Cevap: 1. Bir varlık, duygu, düşünce veya kavramın karşılığı olan kelimelere isim (ad) denir. D 2. Bir kelimenin sıfat görevi kazanabilmesi için mutlaka isim türünde bir kelimenin önüne gelerek onu nitelemesi ya da belirtmesi gerekir. D 3. Tamlamalarda, asıl anlatılan, işaret edilen, temel olan varlığa tamlayan denir. Y 6. Aşağıdaki boşlukları uygun, doğru kelime ya da ifadelerle doldurunuz. Cevap: 1. Bir kelimenin benzerlerinden ayırt edilebilmesi için başka bir kelimeyle birlikte anlam ilişkisi içinde oluşturduğu kelime grubuna tamlama denir 2. Bir metni oluşturan paragraflar, anlam bakımından birbirine bağlıdır; birbirini tamamlar. Bu anlam bağlılığını vurgulamak ve okurların metne olan ilgilerini devam ettirmek için paragraflar arası uygun geçiş ve bağlantı ifadeleri kullanılır. Bu ifadelerden bazıları şunlardır: Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte ve buna rağmen. Ana fikir metne sorulan “Yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir?” sorusunun cevabıdır. 3. Konu metne sorulan “Yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor?” sorularının cevabıdır. 7. Dil, çok keskin bir kılıçtır. I II III IV Yukarıdaki numaralanmış kelimelerden hangisi sıfat görevindedir? A) I B) II C) III D) IV Cevap: C 8. I. Yemek seçmez, her yemeği afiyetle yerdi. II. Uzun yolculuğun sonuna geldik. III. Yemyeşil ormanda yeşilin her tonuna rastladık. IV. Başarı hikâyeleri dinlemek, çalışma isteğimizi artırır. Yukarıdaki cümlelerde yer alan altı çizili tamlamalardan hangisi isim tamlamasıdır? A) I B) II C) III Cevap: B

 6. Sınıf Türkçe Eksen Yayınları Ders Kitabı Sayfa 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173 “ Güler Yüze ve Gülmeye Dair ” Metni Etkinlik Cevap Anahtarı

166. Sayfa

1.Etkinlik

Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıklayınız. “Gülme, iki insan arasındaki en kısa mesafedir.” “Gülmek, Allah’ın insanlara verdiği hediyelerin en kıymetlisi, en latifidir. Her aptal, her zalim insanları ağlatabilir fakat onları güldürmek kolay değildir.” Cevap: Gülmek ve güler yüzlü davranmak insanlar arasındaki yakınlığı sağlar.Hiç tanımadığımız insanlar arasında güler yüzlü olanlar bize daha yakın gelir. İnsanları mutlu etmek zordur.Fakat onları üzmek çok kolaydır.Allah’ın bize verdiği gülme lütufunu kullanmalıyız. 2. Etkinlik Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. “Gülmeyi bilmek” sözünden ne anlıyorsunuz? Cevap: Gülmenin önemi ve değerini bilmeli.Gülmek hayata olumlu bakmak demektir. Güler yüzlü insanlar bizi nasıl etkiler, bizde hangi duyguları uyandırır? Cevap: Onları daha samimi ve kendimize yakın hissederiz. Sizi neler güldürür, gülümsetir? Cevap: Beni mutlu eden şeyler, komik olaylar, arkadaşlarımla eğlenmek. 169. Sayfa 3. Etkinlik Defterlerinize, “Güler Yüze ve Gülmeye Dair” adlı metni okurken altını çizdiğiniz bölümleri birleştirerek uygun geçiş ve bağlantı ifadelerine de yer verdiğiniz anlamlı bir metin yazınız. Cevap: Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım.Güler yüz, hayatı daha mutlu kılar. Güler yüzlü insanların hayatlarının daha tatlı, neşeli ve mutlu geçtiğini görürüz. Buna karşın çatık kaşlı, hiddetli insanların hayatlarına baktığımızda, sanki bir hastalığa yakalanmış gibi yaşadıklarını görürüz.Unutmayalım ki biz insanların hayvanlardan bir farkımız konuşmaksa öteki farkımız da gülmektir. 4. Etkinlik Biraz sonra bir kelime yarışması yapacaksınız. Bunun için üye sayısı eşit olan gruplar oluşturunuz. Bu yarışmayı kazanmak için aşağıdaki kelimeler ve kelime gruplarından daha çoğunun anlamını, verilen sürede tahmin edip yazıcı olarak görevlendireceğiniz bir arkadaşınızın kelimeleri ve bunların anlamlarını defterine yazmasını sağlamalısınız. Bu görev için 10 dakika süreniz bulunmaktadır. Yarışmaya başlayınız ve 10 dakika sonunda daha çok kelimenin anlamını tahmin eden grubu, öğretmeninizin rehberliğinde belirleyiniz. 170. Sayfa Anlamı Bulunacak Kelimeler, Kelime Grupları

Ardından yukarıdaki bütün kelimelerin, kelime gruplarının anlamlarını sözlükten öğreniniz. Cevap: tahayyül etmek: bir nesneyi, bir durumu vb. zihinde tasarım, imge durumunda oluşturmak, zihinde canlandırmak. laubali: Saygısız, çekinmesi olmayan kudret: Güç, erk, erke, iktidar hikmet: Bilgelik buna mükabil: Buna karşın… hiddet: Öfke, kızgınlık bilhassa: Özellikle… tahriş: Yakarak kaşındırma muhtelif: Çeşit çeşit, çeşitli hadise: Olay fi tarihi: “Hatırlanamayan oldukça geçmiş bir tarihte” anlamında söylenen söz filozof: Felsefe ile uğraşan ve felsefenin gelişmesine katkıda bulunan kimse, felsefeci, feylesof hususi: Özel talim etmek: 1) az para karşılığında çalışmak; 2) hep aynı şeyi yemek zorunda olmak. matem: Ölüm veya bir felaketten doğan acı ve bu acıyı belirten davranışlar tebessüm: Gülümseme muvaffak olmak: Başarmak, zafere ulaşmak hakikat: Gerçek müteessir olmak: Üzülmek, duygusal anlamda etkilenmek külfet: Sıkıntı, zorluk çetin: Amaçlanan duruma getirilmesi, elde edilmesi, çözümlenmesi, işlenmesi güç veya engeli çok olan, güç gam: Tasa, kaygı, üzüntü kasavet: Üzüntü, tasa, kaygı, sıkıntı 5. Etkinlik Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeler varsa bunların anlamlarını sözlükten öğreniniz ve bu kelimelerle cümleler kurarak bu cümleleri defterlerinize yazınız. Yazdığınız cümleleri sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Cevap: külfet: Sıkıntı, zorluk Cümlem: Bu karlı havada yürümek oldukça külfetli. 6. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. a. “Kaşlarını çat-, hevesi kırıl-, kalbini kır-, yüz göz ol-, ağır gel-” deyimleri, metinde koyu olarak gösterilmiştir. Bu deyimlerin anlamlarını, kullanıldıkları cümle ve paragrafın anlamından hareketle tahmin etmeye çalışınız, tahmin ettiğiniz anlamları defterlerinize yazınız. Ardından tahminlerinizin doğru olup olmadığını atasözleri ve deyimler sözlüğünden kontrol ediniz. Son olarak bu deyimleri birer cümlede kullanarak cümlelerinizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Cevap: kaşlarını çat-: kızmak, öfkelenmek hevesi kırıl-: zevki kaçmak, hevesi kalmamak, şevki kırılmak. kalbini kır-: birini çok üzecek bir davranışta bulunmak, gücendirmek yüz göz ol-: Senli benli olmak ve birbirinden çekineceği kalmamak, aradaki mesafe kalkmış olmak, lâubalileşmiş olmak. ağır gel-: gücüne gitmek, onuruna dokunmak b. Metinde kullanılan “Soğuğa dayanmanın en emin çaresi soğuğu sevmektir.” sözünün anlamını, bu sözün kullanıldığı paragraftan hareketle tahmin etmeye çalışınız. Tahmininizi sınıfta arkadaşlarınıza sözlü olarak açıklayınız. Öğretmeninizin rehberliğinde bu sözün anlamını sınıfta tartışarak belirleyiniz ve tahtaya yazınız. Cevap: Başımıza gelen zorluklar karşısında bahaneler bulup kendi kendimizi çaresiz hissettirmek yerine bulunan ortamda pozitif bakmayı bilmeli ve zorlukları kendi çabalarımız ile yenmek için mücadele etmeliyiz. 171. Sayfa 7. Etkinlik a. Ağlanacak bir hâl karşısında ağlamaya kalkan adamdan hiçbir fayda gelmez. Fakat gülümseyen adamda, ümit vardır. Bu hâlin bir çaresini bulacak demektir. Cevap: Düşünceyi aksi yöne çevirmektedir. b. O insanlar şimdi ne hâldedirler pek bilmiyoruz ama fî tarihinde insanları biraz olsun gülmeye alıştırmak için sarfedilen gayret herhâlde boşuna değildi. Nitekim Tagor filozof da kendi hususi mektebinde öğrencilerine günde bir saat gülmeyi, kahkahalarla gülmeyi değilse bile, gülümsemeyi talim ediyordu. Cevap: Düşünceyi desteklemektedir. c. Gene bizim bir şairimiz bir dostuna hediye ettiği resminin altına “Ağlarım hatıra geldikçe gülüştük- lerimiz.” diye yazmıştır. Bu da güzel bir sözdür. Çünkü en iyi hatıra gülerek geçen günlerin hatırasıdır. Cevap: Düşünceyi desteklemektedir. d. Hiç siz ömrünüzde gülen, kahkahalar savuran bir hayvan gördünüz mü? Zavallılar kim bilir ne kadar gülmek istiyorlardır. Ama ne hikmetse yüzleri gülmeye elverişli bir şekilde yaratılmamıştır. Cevap: Düşünceyi aksi yöne çevirmektedir. 8. Etkinlik Aşağıda, “Güler Yüze ve Gülmeye Dair” adlı metinden bazı cümleler, tamamlanmadan verilmiştir. Her cümleyi, metnin bütünündeki anlamı göz önünde bulundurarak anlamlı ve kurallı bir şekilde tamamlayınız. Cevap: a. Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız desem tabii bana gülersiniz. b. Konuşurken söze başladığınız sırada karşınızdakinin kaşlarını çattığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görürseniz konuşmak hevesiniz kırılır. c. Bir de karşınızdakinin sizi güler yüzle dinlediğini, hatta araya biraz da tatlı söz karıştırarak sohbete renk verdiğini görecek olsanız konuştukça konuşacağınız gelir. ç. Olgun insanlar yalnız çocuklara değil, herkese affedici, kusura pek aldırmayıcı bir yüzle bakarlar. d. Hayatı iyi karşılamanın sırrını bulabilmek için her şeyden önce gülümsemeyi öğrenmeli. e. İnsan bir kere hayatı sevince onun bütün külfetlerine katlanır; hiçbiri ağır gelmez. f. Buzlar güneş karşısında nasıl erirse çetin meseleler de işe güler yüzle başlayan ve öylece devam eden insanların elinde çözülür. g. Hayatınızı, yaşadığınız yıllar boyunca uzatabilmek için  her anınızı gülerek geçirmeniz lazımdır.  9. Etkinlik Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. 1. Yazar, okurları güldürmek için söze nasıl başlamış?

• Cevap: “Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız?”

2. Yazara cesaret veren nedir?

• Cevap: Karşısındaki insanın gülümsemesi.

3. Olgun insanların özellikleri nelerdir? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız.

• Cevap: Herkese affedici, kusura aldırmayacı olarak yaklaşmaları.

4. Bir insanın hayatının olduğundan daha tatlı geçmesi mümkün müdür? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız.

• Cevap: Evet,Hayata olumlu bakmak ve güzler yüzlü olmak.
•  

172. Sayfa 5. Yazar, niçin hayvanlardan farklı olduğumuzu düşünüyor?

• Cevap: Hayvanlar gülemediği için.

6. Filozof Alain’ın öfke hakkındaki düşünceleri nelerdir? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız.

• Cevap: Öfke öksürük gibidir. Nasıl öksürük bir tahrişle gelirse hiddet de öyledir. Bir kere başladı mı bir kere ile kalmaz; ikide bir öksürdüğünüz gibi ikide bir de hiddetlenir, sağa sola çatarsınız. Bu hastalığın bir tek tedavisi vardır, o da gülmeye alışmaktır.

7. Yazar metinde “gülmeye alışmak” ile ilgili hangi örnekleri veriyor?

• Cevap: Dünya savaşlarının halkta yaşattığı hüzün sebebiyle insanların gülmeyi öğreten okullar açmaları.

8. Gülmenin hayatta başarılı olmayı sağlayacağı düşüncesine siz katılıyor musunuz? Açıklayınız.

• Cevap: Katılıyorum. Çünkü gülmek insanı daha olumlu yapar ve olaylara daha iyi yönden bakabilir.

9. Yazar, “hayata güler yüzle bakmak” sözüyle neyi anlatmaya çalışıyor?

• Cevap: Hayatın olumlu yanlarını düşünmek.

10. Yazar, “ağlamaya kalkan adam”da niçin ümit görmüyor?

• Cevap: Ağlamaya kalkan adam, durumu kabul eden adamdır. Çare düşünmez.

11. Yazarın “Güler yüzün hâlletmeyeceği mesele yoktur.” düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız.

• Cevap: Güler yüz her şeyden evvel insana cesaret verir. Çünkü güler yüzlü insanlar her kusuru hoş gören, affeden insanlardır. Güler yüzlü insanlar arasında yaşayanların hayatı, asık suratlı insanlar arasında kalmış insanların hayatından daha tatlı geçer.

12. Hayatımızı, yaşadığımız yıllar boyunca uzatabilmek nasıl mümkündür? Metinden aktarımlar yaparak açıklayınız.

• Cevap: Hayatımızı güler yüzle geçirerek.

13. Yazar, “Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz.” sözünü niçin güzel bir söz olarak nitelendiriyor?

• Cevap: En iyi hatıranın güler yüzle geçirilen zamanlar olduğu için.

14. Metnin konusu ve ana fikri nedir?

• Cevap:
• Konusu: Güler yüzlü olmak Ana Fikri: Neşeli ve mutlu bir hayat yaşamak istiyorsak gülmeyi, güler yüzlü olmayı öğrenmeliyiz.

15. Gülmenin, güler yüzlü olmanın insanlar için önemi nedir? Metinde anlatılanlardan hareketle açıklayınız.

• Cevap: Buzlar güneş karşısında nasıl erirse çetin meseleler de ise güler yüzler başlayan ve öylece devam insanların elinde çözülür. Asık surata kapanan kapılar güler yüzle açılır. Sizi çok seven anneniz nasıl sizin yüzünüze daima gülerek bakarsa, siz de hayata öyle güler yüzle bakar, etrafınızdaki insanlara da neşe verir, hayatın bir kat daha güzelleşmesine hizmet edersiniz.
•  

10. Etkinlik Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız. • Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Güler Yüze ve Gülmeye Dair” başlığını kullanmış olabilir?

• Cevap: Güler yüz ve gülmenin önemini ve faydalarını anlattığı için.

• Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız.

• Cevap: Uygundur çünkü başlık ve içerik uyumludur. 

• Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız? Cevap: MUTLU OLMANIN YOLU GÜLMEKTEN GEÇER. 11. Etkinlik a. Aşağıdaki soruyu cevaplayınız. “Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak, son olarak” ifadeleri sizce bir konuşma sırasında hangi amaçla kullanılır?

• Cevap: Düşüncesini açıklayan başka bir cümleye bağlantı kurmak için.

b. “Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak, son olarak” ifadelerinden her birini birer cümlede kullanınız. Cümlelerinizi defterinize yazınız.

• Ben sabahları spor yaparım oysaki akşamları da yapabilirim.
• Bahçedeki çimenleri başka bir deyişle otları elimle yoldum.
• Soğuk suyu özellikle buzlu suyu terliyken içmemeli.
• Söze ilk olarak yaşadığım yeri anlatarak başlayacağım.
• Son olarak size tavsiyem dürüst olun.
•  

12. Etkinlik Aşağıdaki özdeyişlerden birini seçiniz ve bu özdeyişle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıkladığınız bir konuşma yapınız. Konuşmanız sırasında “oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak, son olarak” geçiş ve bağlantı ifadelerinden her birini en az bir kez kullanmaya dikkat ediniz. Konuşmanıza hazırlanmak için 10 dakika süreniz bulunmaktadır. Cevap: Görünüşü düzeltmenin en iyi yolu, gülmektir.” Charles Gordon (Çarls Gordın) İnsanlar birbirleri ile sürekli iletişim halindedir.İnsanların dış görünüşleri tabi ki önemlidir.Fakat daha önemli olan insanların samimiyeti, güvenilir olması güler yüzlü olmalarıdır.Bu tip insanları tanımasak bile bizlere cesaret verir, güven verir.Her insan kendini düzeltmek için işe gülümsemek ile başlamalıdır.Gülmek, gülümsemek insanları daha insan yapar. 173. Sayfa Yazmaya Hazırlık Birazdan, istediğiniz konu ve türde bir yazma çalışması yapacaksınız. Bu çalışmaya başlamadan önce bir yazma planı oluşturunuz. Planı oluştururken metin tamamlanana kadar sırasıyla hangi basamakları izleyeceğinizi defterlerinize yazınız. Belirlediğiniz planınızı, sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Yazma, Taslak Oluşturma Defterlerinize, “Yazmaya Hazırlık” aşamasında hazırladığınız plana uygun istediğiniz konu ve türde bir metin yazınız. Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz. • Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu? • Bu yazı, belirlenen türe uygun mu? • Bu yazı yazılırken başta belirlenen işlem basamaklarına dikkat edilmiş mi? • Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim? • Bu yazı anlaşılır mı? • Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verilebilir? Düzeltme Metnin yazımının tamamlanmasının ardından, yazınızı aşağıdaki sorular üzerinden değerlendiriniz. • Yazdığınız yazıda, anlam bütünlüğünü bozan ifadeler var mı? Varsa bu ifadelerin hangileri olduğunu ve anlam bütünlüğünü nasıl bozduğunu açıklayınız. • Yazdığınız yazıda, yazım yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? • Yazdığınız yazıda, noktalama yanlışlıkları var mı? Varsa bu yanlışlıklar nelerdir? Anlatım bozukluklarını, yazım ve noktalama hatalarını belirleme aşamasından sonra bunları düzelterek metni defterinize yeniden yazınız. Yayımlama, Paylaşma Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz. SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK ! Sonraki metnin işlenişinin “Okuma” bölümünde yapacağınız sunum için “teknolojinin insan hayatına etkileri” konusunda araştırma yaparak bilgi toplayınız. Sunum konunuzla ilgili fotoğraf, resim, grafik ya da videolar bulunuz. Araştırmanızdan edindiğiniz bilgileri ve fotoğraf, resim, grafik ya da videoları kullanarak bir sunum hazırlayınız. Evde, sunumunuzun provasını yapınız. ! Sonraki metnin işlenişinin “Yazma” bölümünde gerçekleştirmek üzere öğretmeninizden “cep telefonları ve insanlar” konulu bir konuşma hazırlığı yapmasını isteyiniz.

Bir önceki yazımız olan 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 239-240. Sayfa Cevapları ATA Yayınları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.