8. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 169-170-171-172-173-174-175-176. Sayfa Cevapları

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176 “DEĞİRMENDE DÖNER TAŞIM” Metni Etkinlik Cevapları MEB Yayınları

169. Sayfa

1. Geçmişte büyük emeklerle elde edilen ürünler nelerdir? Bunların günümüzde kolaylıkla elde edilmesinin olumlu ve olumsuz yanlarını sınıfta tartışınız.

Cevap: Eskiden arpa buğday gibi tarım ürünlerinin ekilmesi biçilmesi çok zor yapılırmış.Hepsi el emeği ile yapılır ve çok zahmetli olurmuş.Günümüzde artık tüm işleri makineler ve fabrikalar yapmaktadır.Günümüzde bu işlerin kolay yapılması ürünlerin israf edilmesine neden olmaktadır.

2. Değirmenlerle ilgili yaptığınız araştırmanın sonucunu arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap:

Değirmenler, bazı kuvvetlerin harekete geçirilmesi ve enerji dönüşümleri sayesinde çalışmaktadır. Değirmenleri harekete geçiren bir güç bulunmaktadır. Bu güç doğal kuvvetlerden ve yapay kuvvetlerden elde edilebilir. Bu da insanların kurdukları sistemlere göre farklılık göstermektedir.Yel değirmeni, rüzgar gücüyle çalışır. Rüzgar enerjisinden faydalanmak anlamına gelir. Su değirmeni, suyun ağırlık ve kaldırma kuvveti enerjisiyle çalışır. Taş değirmeni ise taşın dönme hızı ve ezme gücüyle çalışır. Elektronik değirmen ise elektrik gücü ve enerjisiyle çalışan bir değirmendir.

3. Görseller ve başlıktan hareketle okuyacağınız metnin konusunu tahmin ediniz.

Cevap: Tarlada çalışan ve değirmende buğday öğüten bir ailenin hayatı anlatılmaktadır.

173. Sayfa

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki sözcüklerin anlamlarını tahmin ederek tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.

Sözcük: istif
Tahmin: Yığınlamak.
Sözlük Anlamı: Eşya veya başka nesnelerin düzgün bir biçimde üst üste konulmasıyla oluşan yığın

Sözcük: sini
Tahmin: Büyük bir tepsi.
Sözlük Anlamı: Üzerinde yemek de yenilebilen, yuvarlak, bakır veya pirinçten büyük tepsi

Sözcük: hıla
Tahmin: Savan
Sözlük Anlamı: Sofra bezi

Sözcük: kırçıl
Tahmin: Tüylü beyaz ipliksi ürünler.
Sözlük Anlamı: Kırlaşmaya başlamış, kır renkli

Sözcük: eşik
Tahmin: Kapı girişindeki yer.
Sözlük Anlamı: Kapı boşluğunun alt yanında bulunan alçak basamak

Sözcük: telis
Tahmin: Çuval
Sözlük Anlamı: Bitkisel tellerden yapılmış, kaba örgülü büyük çuval

Sözcük: üzengi
Tahmin: Atlara takılan bir cisim.
Sözlük Anlamı: Eyerin iki yanında asılı bulunan ve hayvana binildiğinde ayakların basılmasına yarayan, altı düz demir halka.

2. ETKİNLİK

a) Metinde geçen deyimleri aşağıya yazınız.

Cevap:
– gözüne ilişmek
– ensesinde boza pişirmek
– içi içine sığmamak
– keyfi yerinde olmak
– hızını kesmek
– ayak altında dolaşmak
– gözleri dalıp gitmek
– mekik dokumak

174. Sayfa

b) Bulduğunuz deyimlerin anlatıma olan katkısını açıklayınız.

Cevap: Anlatımı daha zengin ve anlayışlı hale getirmişlerdir.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

1. Metinde olayları anlatan kimdir?

Cevap: Kahraman anlatmaktadır.

2. Değirmene gitmeden önce hangi hazırlıklar yapılıyor?

Cevap: Tandır ekmeği, turşu, çay, şeker, çay bardakları, demlikler, kaplar hazırlandı sonra yorgan, battaniye, minder ve çamaşırlar paketlendi; mangal ile kömür torbaya kondu.

3. Değirmenci Haydar Amca’yı kısaca tanıtınız.

Cevap:İşini severek yapan, kırmızı suratlı, elleri ve iri parmakları nasır bağlamış, boğuk sesli, başında papak eksik olmayan bir adam.

4. Yazar, değirmende neleri gözlemlemiştir?

Cevap: Değirmendeki makinelerin nasıl çalıştığını, değirmen sahibinin neler yaptığını, değirmenin içerisinde neler olduğunu gözlemlemiştir.

5. “Değirmen iki taştan, muhabbet iki baştan” sözünün anlamı ne olabilir? Açıklayınız.

Cevap: Değirmende buğdaylar öğütülürken aynı zamanda orada sohbetlerin edildiği anlatılmaktadır.

6. Metinde yaşanan olaylar günümüzde yaşanıyor olabilir mi? Neden?

Cevap: Olamaz çünkü günümüzde hem böyle değirmenler kalmadı hem insanlar bu işlemleri çok daha hızlı yapabilmektedir.

7. Bugün ekmek veya un almak için neler yapmamız gerekiyor? Hikâyede yaşananlarla karşılaştırınız.

Cevap: Bugün ekmek veya un almak için fırın ya da marketlere gidiyoruz.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki boşlukları metne göre doldurunuz.

Yer: Çarmuzu Mahallesi ve Haydar Amca’nın değirmeni.
Kişiler: Yazar, yazarın anne ve babası, kardeşleri, teyzesi, arabacı, değirmenci Haydar.
Zaman: Geçmiş zaman
Olay: Yazar ve ailesinin buğdaylarını öğütmek üzere değirmene gitmeleri ve orada yaşananlar.

175. Sayfa

5. ETKİNLİK

Buğdayın ekmek olana kadar geçirdiği aşamaları sınıfta pandomim (sözsüz oyun) olarak canlandırınız.

6. ETKİNLİK

• Dışarı çıkıyorum.
• Teknedeki unu geniş ağızlı bir el küreğiyle çuvala dolduruyor.

Metinden yukarıdaki örnekler gibi tek yüklemli cümleler bularak aşağıya yazınız.

Cevap:

• Değirmene kalkacağız.
• İki gün orada kalacağız.
• İçeriden değirmenin uğultusu taşıyor.
• Yıldızlar uyanıyor birer ikişer.
• Ateş büyüyor.

7. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde fiilimsi bulunup bulunmadığını tespit ederek fiilimsileri yazınız.

Çarmuzu Mahallesi’ndeki evimizin avlusunda kazanlar kurulmuş. Fiilimsi yok

Değirmende geçirilecek iki gün için hazırlıklar yapıldı. geçirilecek

Cumartesi için gün alınmış değirmenden. Fiilimsi yok

Babam, arabanın durmasını beklemeden atladı. durma

Haydar Amca, babamın çözdüğü telise avucunu daldırdı. çözdük

Teknedeki unu geniş ağızlı bir el küreğiyle çuvala dolduruyor. Fiilimsi yok

Babam birkaç teneke boşalttı tekneye. Fiilimsi yok

176. Sayfa

b) Siz de okuduğunuz metinden tek yüklemli, içinde fiilimsi olan cümleler yazınız.

Cevap:

Teyzem gaz ocağında kaynayan suyla çayı demliyor.
• Babamın gönderdiği haralları (çok büyük çuval) getiriyor çırak.
• Keçi kılından yapılmış kalın, kırçıl bir çuvala dolduruyor.
• Haşlanan buğday, bekletilmeden seriliyor hılalara.
• Yemek için nispeten serin olan eşiğe geçiliyor.

8. ETKİNLİK

“Değirmende Döner Taşım” metni üç bölümden oluşmuştur:
1. Değirmene hazırlık aşamasında yaşananlar.
2. Değirmene gidiş yolunda yaşananlar.
3. Değirmende yaşananlar.

Siz de yukarıdaki planı dikkate alarak aileniz veya arkadaşlarınızla yapacağınız bir geziyi ya da işi üç bölüm hâlinde yazınız. Yazınızı yazım ve noktalama yönünden düzenleyip öğretmeninizle değerlendiriniz.

Cevap:

1- Pikniğe hazırlık aşaması
2- Pikniğe giderken yaşananlar.
3- Piknikte yaşananlar.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Bulunduğunuz yerde yalnız yaşayan yaşlı insanlar var mı? Varsa onlarla ilgili duyduğunuz ya da şahit olduğunuz olay veya durumlarla ilgili bilgi edininiz.

Cevap: Evet var bizim mahallede yaşlı ve yalnız yaşayan bir kadın var.İhtiyaçlarını çocuklar gidermektedir.Haftanın değişik günlerinde çocukları gelerek kadının ihtiyaçlarını görmekte ve alışverişini yapmaktadır.

Bir önceki yazımız olan Tiyatro, pandomim, opera, operet, skeç nedir başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Güzeldi istediğim tüm bilgiye ulaşabildim teşekkür ederim.